Stoffentransport tussen cellen en hun omgeving

1. Stoffentransport tussen cellen en hun omgeving in cel :opname , afgifte en doorgeven van stoffen diffusie, osmose en actief transport

2. concentratie • Oplossing = oplosmiddel + opgeloste stoffen • Organismen  water = oplosmiddel • Concentratie: hoeveelheid opgeloste stoffen per volume-eenheid van oplosmiddel • Aangeven concentratie in • volumeprocenten •  g/l • Massaprocent • mg /m³ • Ppmof o,ooo1% • Mol ( in scheikunde ) • Concentratie altijd berekenen t.o.v totale oplossing • 95g water en 5g suiker • Massaprocent =? • 5%

3. gassen • Hier spreekt men van druk (afhankelijk van temperatuur en volume) • Gasmoleculen verplaatsen zich snel / botsen daarbij tegen elkaar en wand ruimte  bepaalde druk op wand • Meer gasmoleculen per tijdeenheid  hogere druk op wand • Gasdruk in PV = nRT • pascal (Pa) of kilopascal (kPa) • of (100.000 Pa = 1 bar) • Meten met manometer compressor

4. Gassen ( achtergrondinfo) • De gasconstante, ook algemene gasconstante of molaire gasconstante geheten, is de evenredigheidsconstante R die voorkomt in de algemene gaswet en de Van der Waalsvergelijking. De algemene gaswet luidt: • PV = nRT • waarin p de druk, V het volume, n het aantal mol en T de absolute temperatuur van het gas is.

5. diffusie • Verbranden iets vooraan in lokaal  tijd later overal te ruiken • door diffusie (in gassen) • In glas water kleurstof  water kleurt helemaal • = diffusie • Moleculen van gassen of vloeistoffen bewegen • Botsen tegen andere moleculen •  richting molecule verandert •  bewegingen naar alle kanten •  Hele ruimte wordt gevuld • = homogene verdeling van moleculen over de beschikbare ruimte

6. Diffusie • Schot weghalen •  na enige tijd • nettoverplaatsing van glucosemoleculen van AB • Nettoverplaatsing water B A • Nettoverplaatsing / tijdseenheid= • Diffusiesnelheid • Afhankelijk van • -Temperatuur waarom? • -Diffusieoppervlak • -Afstand diffusie • -Concentratieverschil • -Aard diffunderende stof ( o.a. grootte van moleculen, viscositeit) • -Medium waarin diffusie plaatsvindt • Gas diffusiesnelheid 300 000x zo snel dan in water

7. osmose • semipermeabele wand of half doorlatende wand: • Zeer kleine poriën •  alleen water kan er doorheen • 2 oplossingen met verschillende concentratie •  netto waterverplaatsing van de oplossing met de laagste concentratie P2a naar de oplossing met de hoogste concentratie P1a. •  concentratie P1a daalt  p1b • Concentratie P2a stijgt p2b

8. Netto waterverplaatsing naar P1b *Lage concentratie *Lage osmotische waarde * Hoge concentratie * Hoge osmotische waarde

9. Osmotische waarde • Hoge osmotische waarde = hoge concentratie opgeloste deeltjes • NaCl in water  2 deeltjes • Glucose in water  1 deeltje • Oplossing met evenveel moleculen glucose lagere osmotische waarde dan oplossing met evenveel moleculen NaCl •  deze 2 oplossingen gescheiden door semipermeabel membraan  wat gebeurt • Osmose= verplaatsing van water door semipermeabel membraan van een plaats met lage osmotische waarde naar een plaats methoge osmotische waarde

10. Celmembraan = semipermeabel • wat gebeurt er als je een cel in zout water legt met een hogere osmotische waarde? • Hypertoon  osmotische waarde is …….dan osmotische waarde cel • Isotoon  osmotische waarde is…… • Hypotoon  osmotische waarde is……

11. transport