210 likes | 615 Views
DEEL 1 Organismen krijgen informatie over hun omgeving. THEMA. 3. EVENWICHTSRECEPTOREN. 1. Aard van de prikkel: zwaartekracht. zwaartekracht Evenwicht : reactie op inertie (traagheid) Evenwichtsreceptoren reageren op veranderingen in lichaamshouding en lichaamsbeweging.
E N D
DEEL 1 Organismen krijgen informatie over hun omgeving THEMA 3 EVENWICHTSRECEPTOREN
1 Aard van de prikkel: zwaartekracht • zwaartekracht • Evenwicht: reactie op • inertie (traagheid) • Evenwichtsreceptoren reageren op veranderingen in lichaamshouding en lichaamsbeweging
2 Situering van de evenwichtszintuigen • Voorhof (ovale en ronde blaasje) met statolietorganen: • registreren de stand van het hoofd en het lichaam bij horizontale en verticale bewegingen
Halfcirkelvormige kanalen met ampullaorganen(in de ampulaire verdikkingen • registreren de draaibewegingen van het hoofd in alle richtingen
3 Bouw en werking van een statolietorgaan 3.1 Bouw van een statolietorgaan • Haarcellen = evenwichtsreceptoren • Statolieten(kalksteentjes) op gelatineuze massa
3.2 Werking van een statolietorgaan 3.2.1 Registreren van de stand van het hoofd Zenuwimpulsen ontstaan door verbuiging van de haartjes van de haarcellen (receptoren)
3.2.2 Registreren van rechtlijnige bewegingen verticale beweging: statoliet doet haartjes in rondeblaasje verbuigen (bv. lift vertrekt of stopt) horizontale beweging: statoliet doet haartjes in ovale blaasje verbuigen (bv. auto vertrekt of remt) normaal lift vertrekt lift constante snelheid lift stopt
4 Bouw en werking van een ampullaorgaan 4.1 Bouw van een ampullaorgaan • Haarcellen van labyrintvlies liggen in gelatineuze massa • Ampullaorganen sluiten halfcirkelvormige kanalen af
4.2 Werking van een ampullaorgaan • Registreert draaibewegingen van het hoofd • = rotatiezin • 3D: kanalen in 3 loodrechte vlakken • Plots stoppen van de draaibeweging ???
5 Samenwerking van statoliet- en ampullaorgaan • Dank zij gelijktijdige informatie uit statolietorgaan en ampullaorgaan kunnen de hersenen het lichaam gepast laten reageren om het evenwicht te bewaren
6 Andere zintuigen die een rol spelen om het evenwicht te bewaren 6.1 Ogen • De evenwichtsorganen staan niet alleen garant voor bewaren van het evenwicht • Experimenten
experimenten je heel wat meer bewegingen maakt om je evenwicht te bewaren met gesloten ogen dan met open ogen. het veel moeilijker is om het evenwicht te bewaren met de ogen dicht de proefpersoon duizelig is en moeite heeft om rechtop te blijven
6.2 Proprioreceptoren In de vorige experimenten maak je voortdurend kleine bewegingen om je hoofd en lichaam recht te houden: Deze reacties zijn het gevolg van de prikkeling van de proprioreceptoren. • receptoren in pezen, spieren en gewrichten • Pezen: peesorganen info spierspanning • Spieren: spierspoelen rekking spier • Gewrichtsbanden: gewrichtsreceptoren • stand en standsveranderingen van het gewricht
Bewegingsziekte en duizeligheid • Geen ziekte maar wel een evenwichtsstoornis • Overprikkeling evenwichtszintuigen • Tegenstrijdige informatie tussen evenwichtszintuig, ogen en proprioreceptoren
EVENWICHT SUBTIEL SAMENSPEL TUSSEN evenwichtsorganen ogen proprioreceptoren
EINDE THEMA 3 EVENWICHTSRECEPTOREN