STRATEGIA ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU POWIATU HAJNOWSKIEGO NA LATA 2015 - 2020

1. STRATEGIA ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU POWIATU HAJNOWSKIEGO NA LATA 2015 - 2020

2. „Platforma współpracy na rzecz zrównoważonego rozwoju rejonu Puszczy Białowieskiej” Okres realizacji projektu: Projekt realizowany będzie w okresie marzec 2013 – grudzień 2014. Cel projektu: Celem projektu jest realizacja platformy dialogu i współpracy przedstawicieli stron zainteresowanych ochroną przyrody oraz rozwijaniem wielofunkcyjnej, proekologicznej gospodarki w rejonie Puszczy Białowieskiej. Platforma skupia przedstawicieli władz lokalnych, Parku Narodowego, instytucji naukowych, przedsiębiorców, przedstawicieli sektora turystycznego i usługowego oraz przewodnickiego, organizacji pozarządowych, pracowników jednostek organizacyjnych lasów państwowych oraz osoby indywidualne. Członkowie Platformy przy pomocy mediatorów i ekspertów wspólnie wypracują model skutecznej ochrony przyrody z rozwojem gospodarczym i społecznym regionu.

3. Proces konsultacji 1) Sesja strategiczna I – 13.05.2014 (wprowadzenie do założeń planowania strategicznego, analiza SWOT) 2) Sesja strategiczna II – 01.07.2014 (omówienie dotychczasowych wyników prac nad diagnozą, określenie wizji oraz propozycji kierunków rozwoju) 3) Sesja strategiczna III – 21.08.2014 (omówienie propozycji celów strategicznych rozwoju powiatu; określenie założeń celów operacyjnych i zakresu planów zadaniowych) 4) Sesja strategiczna IV – 24.09.2014 (konsultacje ostatecznej wersji strategii)

4. Dokumenty wykorzystane w opracowaniu • Opis przedmiotu zamówienia (zał. 2 do SIWZ - Znak sprawy: P.P.042.2.4.3.2013) • Opracowania studialne przygotowywane równolegle w ramach projektu „Platforma współpracy na rzecz zrównoważonego rozwoju rejonu Puszczy Białowieskiej” • „Analiza stanu, wykorzystania i zainteresowania surowcami w powiecie hajnowskim” • „Analiza zapotrzebowania, potencjału i wykorzystania surowców w regionie” • „Waloryzacja kulturowa i przyrodnicza” • „Analiza dostępności komunikacyjnej regionu Puszczy Białowieskiej” • „Raport na temat kierunków rozwoju gospodarczego” • „Program zrównoważonego rozwoju regionu Puszczy Białowieskiej jako instrument polityki regionalnej w Obszarach Strategicznej Interwencji Województwa Podlaskiego 2014-202”0

5. Struktura dokumentu • Część analityczna • Analiza teoretycznych podstawy zrównoważonego rozwoju, Metodyka przygotowania dokumentu Strategii, Analiza dokumentów strategicznych i sektorowych, Analiza realizacji aktualnej Strategii zrównoważonego rozwoju powiatu hajnowskiego, Diagnoza rozwoju powiatu, Prognoza rozwoju powiatu w okresie 2015-2020, Analiza SWOT) ; • 2) Część koncepcyjna • Wizja i misja powiatu, Cele strategiczne rozwoju powiatu wraz z ich korelacją wewnątrzobszarowa i międzyobszarowa; Identyfikacja i analiza opcjonalna kierunków działań w zakresie celów strategicznych rozwoju powiatu; Założenia wdrażania strategii wraz z monitorowaniem i aktualizacją, Analiza źródeł finansowania rozwoju powiatu hajnowskiego

6. Diagnoza stanu rozwoju powiatu hajnowskiego wraz z prognozą rozwoju do 2020 roku

7. Podsumowanie diagnozy OBSZAR PRZYRODNICZY Niepewność kierunków zmian ustawodawczych w zakresie ochrony środowiska i przyrody. OBSZAR SPOŁECZNY: Społeczno – ekonomiczne problemy demograficzne (m.in. negatywne trendy migracyjne). OBSZAR GOSPODARCZY Brak inwestorów oraz słaba aktywność przedsiębiorcza mieszkańców. OBSZAR INSTYTUCJONALNY Niski poziom kapitału społecznego OBSZAR PRZESTRZENNY Planowanie przestrzenne Słaba dostępność komunikacyjna

8. WIZJA I MISJA ROZWOJU POWIATU POWIAT HAJNOWSKI INNOWACYJNYM REGIONEM OPARTYM NA ZRÓWNOWAŻONYM GOSPODAROWANIU USŁUGAMI ŚRODOWISKA REGIONU PUSZCZY BIAŁOWIESKIEJ NA RZECZ WZROSTU ZATRUDNIENIA I ROZWOJU PRZEDSIĘBIORCZOŚCI POWIAT HAJNOWSKI KREATOREM ZRÓWNOWAŻONEJ GOSPODARKI OPARTEJ NA WIEDZY, ZASPOKAJAJĄCEJ POTRZEBY I POPRAWIAJĄCEJ JAKOŚĆ ŻYCIA MIESZKAŃCÓW ORAZ ZACHOWUJĄCEJ WARTOŚCI PRZYRODNICZE I KULTUROWE

11. Obszar przyrodniczy • Cel strategiczny 1.1. Zachowanie wysokiej jakości zasobów przyrodniczych powiatu • Cel operacyjny 1.1.1. Ochrona zasobów przyrodniczych poprzez kompleksową gospodarkę odpadami • plany zadaniowe • Rozbudowa systemu selektywnej zbiórki odpadów w celu podnoszenia świadomości społeczności lokalnej prowadzącej do racjonalizacji gospodarowania odpadami komunalnymi • Przeciwdziałanie powstawaniu dzikich wysypisk śmieci • Cel operacyjny 1.1.2.Promowanie rozwiązań ekologicznych i energooszczędnych • plany zadaniowe • Systematyczne ograniczanie na terenie powiatu niskiej emisji poprzez termomodernizację budynków • Wsparcie finansowe i doradcze wymiany tradycyjnych źródeł ogrzewania na infrastrukturę wykorzystującą odnawialne źródła energii • Eliminowanie strat energii cieplnej poprzez modernizację sieci przesyłowej • Promowanie inwestycji proekologicznych

12. Obszar przyrodniczy • Cel operacyjny 1.1.3. Poprawa sposobu zagospodarowania wód w powiecie • plany zadaniowe • Ochrona obszarów, na których znajdują się główne zbiorniki wód podziemnych • Budowa i modernizacja małych zbiorników retencyjnych • Konserwacja rowów i przepustów wzdłuż dróg i cieków wodnych • Wsparcie budowy i modernizacji Stacji Uzdatniania Wody • Cel operacyjny 1.1.4. Ochrona środowiska i bioróżnorodności • plany zadaniowe • Kontynuacja działań w zakresie monitorowania jakości powietrza • Promowanie inwestycji wykorzystujących nowoczesne, proekologiczne technologie produkcyjne • Odnawianie drzewostanu • Pozyskanie wsparcia finansowego na działania na rzecz ochrony środowiska naturalnego • Współpraca w Lasami Państwowymi w celu wypracowania modelu równoważenia gospodarki leśnej na rzecz wielofunkcyjnego wykorzystania walorów przyrodniczych Puszczy Białowieskiej

13. Obszar przyrodniczy • Cel strategiczny 1.2. Wykorzystanie potencjału naukowo-przyrodniczego na rzecz zrównoważonego rozwoju • Cel operacyjny 1.2.1. Działania na rzecz zwiększania świadomości ekologicznej w zakresie ochrony przyrody, usług środowiska i rozwoju społeczeństwa w koegzystencji z przyrodą • plany zadaniowe • Wykorzystanie potencjału przyrodniczego i instytucjonalnego powiatu na rzecz rozwoju systemu ekologicznych placówek edukacyjnych • Stworzenie ponadlokalnej oferty edukacji ekologicznej • Promowanie wzorców zrównoważonej konsumpcji • Działania edukacyjne w zakresie ochrony przyrody • Działania edukacyjne w zakresie ekonomii zrównoważonego rozwoju • Działanie edukacyjne w sferze rozwoju społeczeństwa w koegzystencji z przyrodą

14. Obszar społeczny • Cel strategiczny 2.1. Rozwój kapitału ludzkiego • Cel operacyjny 2.1.1. Rozwój i utrzymanie kapitału wiedzy • plany zadaniowe • Podnoszenie jakości i konkurencyjności kształcenia wśród dzieci i młodzieży • Inwestycje w infrastrukturę edukacyjną z zakresu praktycznej nauki zawodu w warunkach rozwoju gospodarki opartej na wiedzy. • Adaptacja programów szkolnych do założeń lokalnego rynku pracy ze szczególnym uwzględnieniem inteligentnych specjalizacji województwa podlaskiego • Cel operacyjny 2.1.2. Aktywizacja zawodowa mieszkańców • plany zadaniowe • Rozwój podmiotów ekonomii społecznej • Działania w zakresie promocji i aktywizacji kształcenia ustawicznego • Utworzenie Zakładu Aktywności Zawodowej • Doradztwo i szkolenia w zakresie możliwości przekwalifikowania oraz zwiększenia mobilności zawodowej mieszkańców • Wsparcie działań na rzecz aktywizacji osób bezrobotnych

15. Obszar społeczny • Cel strategiczny 2.2. Rozwój kapitału społecznego • Cel operacyjny 2.2.1. Wsparcie osób zagrożonych wykluczeniem społecznym • plany zadaniowe • Działania na rzecz integracji międzypokoleniowej • Stworzenie programu aktywizacji seniorów • Wsparcie działań na rzecz integracji społecznej • Realizacja projektów i programów społecznych na rzecz osób zagrożonych ubóstwem • Działania profilaktyczne przeciwko rozwojowi patologii społecznych zwłaszcza wśród młodych • Kontynuacja i realizacja nowych działań na rzecz przeciwdziałania wykluczeniu cyfrowemu

16. Obszar społeczny • Cel operacyjny 2.2.2. Poprawa jakości kapitału społecznego • plany zadaniowe • Zwiększenie stopnia wykorzystania potencjału kulturowego i kreatywnego w budowaniu kapitału społecznego • Działania edukacyjne na rzecz zwiększenie kompetencji społecznych • Kreowanie zasad budowania dialogu społecznego • Cel strategiczny 2.3. Rozwój infrastruktury społecznej na rzecz poprawy jakości życia • Cel operacyjny 2.3.1. Rozwój i unowocześnienie infrastruktury społecznej • plany zadaniowe • Rozwój i wsparcie bazy pomocy społecznej, • Rozbudowa i modernizacja bazy materialnej placówek edukacji przedszkolnej i szkolnej • Likwidacja barier architektonicznych • Rozbudowa i modernizacja infrastruktury i zaplecza leczniczego • Poprawa stanu technicznego i doposażeniem istniejącej infrastruktury kulturowej i sportowo - rekreacyjnej

17. Obszar społeczny • Cel operacyjny 2.3.2. Dostosowanie oferty usług społecznej do potrzeb mieszkańców • plany zadaniowe • Stworzenie i wdrożenie programu pomocowego dla osób starszych • Stworzenie programu wspierającego duże rodziny • Rozszerzenie oferty edukacyjnej oraz zapewnienie dostępu do wiedzy dla osób każdej grupy wiekowej • Realizacja komplementarnych przedsięwzięć w zakresie rozwoju działalności kulturowej i sportowo-rekreacyjnej • Dostosowanie oferty usług medycznych do aktualnych trendów • Promowanie wśród mieszkańców powiatu hajnowskiego zdrowego stylu życia

18. Obszar gospodarczy • Cel strategiczny 3.1. Poprawa klimatu dla biznesu • Cel operacyjny 3.1.1. Rozwój współpracy nauki, biznesu i samorządu • plany zadaniowe • Wpieranie tworzenia ośrodków badawczo-rozwojowych • Budowa innowacyjnych instytucji naukowo-przyrodniczych w oparciu o wewnętrzny potencjał regionu Puszczy Białowieskiej • Utworzenie konsorcjum interdyscyplinarnych badań rozwojowych nad regionem Puszczy Białowieskiej • Stworzenie korzystnych warunków dla rozwoju firm branży energii odnawialnej • Cel operacyjny 3.1.2. Wsparcie inwestycyjne MŚP w zakresie tworzenia nowych miejsc pracy z zachowaniem wartości środowiska. • plany zadaniowe • Wsparcie i wdrożenie narzędzi inżynierii finansowej jako instrumentów finansowych skierowanych do przedsiębiorców • Wsparcie rozwoju przedsiębiorstw w zakresie wdrażania inteligentnych specjalizacji • Utworzenie podstrefy Suwalskiej Strefy Ekonomicznej • Tworzenie warunków dla rozwoju przedsiębiorstw ekonomii społecznej

19. Obszar gospodarczy • Cel operacyjny 3.1.3. Przygotowanie terenów inwestycyjnych • plany zadaniowe • Uzbrojenie terenów inwestycyjnych • Opracowanie planów zagospodarowania przestrzennego dla terenów inwestycyjnych • Promocja ponadlokalna oferty inwestycyjnej w ramach projektowanych i powstałych terenów aktywności gospodarczej • Opracowanie przewodnika informacyjno – edukacyjnego dla inwestorów na temat zasad gospodarowania na obszarach cennych przyrodniczo

20. Obszar gospodarczy • Cel strategiczny 3.2. Wzmocnienie i efektywne wykorzystanie potencjału marki Regionu Puszczy Białowieskiej • Cel operacyjny 3.2.1. Kreowanie i promocja produktów i usług Regionu Puszczy Białowieskiej bazujących na lokalnych zasobach • plany zadaniowe • Przygotowanie i wdrożenie promocji gospodarczej i inwestycyjnej regionu Puszczy Białowieskiej (produktów i usług) • Wsparcie i promocja o zasięgu ponadlokalnym istniejących produktów i usług Regionu Puszczy Białowieskiej • Przygotowanie i wdrożenie wielopłaszczyznowej, nowoczesnej kampanii promocyjnej regionu Puszczy Białowieskiej w oparciu o audyt usług turystycznych • Tworzenie zintegrowanych produktów turystycznych. • Utworzenie „Puszczańskiego kompleksu medycznego” • Wsparcie dla nowych produktów i usług (w tym innowacyjnych) opartych na lokalnych zasobach • Inwestycja w skapitalizowanie kulturowych i naturalnych zasobów symbolicznych w segmencie społecznej gospodarki rynkowej wraz z kreowaniem warunków dyfuzji tworzonej innowacji

21. Obszar gospodarczy • Cel strategiczny 3.3. Zwiększenie atrakcyjności turystycznej z uwzględnieniem dywersyfikacji ruchu turystycznego • Cel operacyjny 3.3.1. Budowa i modernizacja bazy turystycznej w celu podniesienia jakości usług turystycznych • plany zadaniowe • Tworzenie miejsc obsługi ruchu turystycznego • Remont i modernizacja istniejącej infrastruktury na rzecz rozwoju bazy noclegowej • Budowa nowych obiektów i ośrodków wypoczynkowych • Zagospodarowanie turystyczne miejsc o wysokim potencjale wypoczynkowym • Realizacja programu podniesienia jakości i innowacyjności bazy agroturystycznej • Rozwój systemu parkingów leśnych

22. Obszar gospodarczy • Cel operacyjny 3.3.2. Tworzenie nowych atrakcji turystycznych • plany zadaniowe • Działania na rzecz tworzenia markowych produktów turystycznych • Rozwój specjalistycznej oferty edukacyjno – naukowej • Wykorzystanie linii kolejowej Hajnówka - Białowieża do kreowania nowych produktów turystycznych. • Odnowienie i rozszerzenie sieci szlaków turystycznych wraz z budową towarzyszącej małej infrastruktury turystycznej • Stworzenie zintegrowanego planu rozwoju turystyki rowerowej • Rozwój turystyki wodnej • Tworzenie nowych atrakcji turystyki wypoczynkowej i rekreacyjnej • Wsparcie istniejących instytucji kulturowych i turystycznych • Wzmocnienie znaczenia markowych, cyklicznych wydarzeń kulturalnych w regionie • Realizacja inwestycji w obiektach BPN

23. Obszar instytucjonalny • Cel strategiczny 4.1. Realizacja zasad dobrego rządzenia dla kreowania zrównoważonego rozwoju • Cel operacyjny 4.1.1. Umacnianie świadomości społecznej oraz poczucia odpowiedzialności za siebie i najbliższe otoczenie na rzecz budowy społeczeństwa obywatelskiego • plany zadaniowe • Zwiększenie oferty narzędzi partycypacji społecznej poprzez doskonalenie systemu informowania i aktywizacji społeczności lokalnej; • Realizacja narzędzi dialogu obywatelskiego • Wdrożenie założeń „inicjatywy lokalnej” • Promowanie inicjatywy budżetu obywatelskiego • Promowanie inicjatywy funduszy sołeckich • Cel operacyjny 4.1.2. Aktywizacja i współpraca podmiotów realizujących zadania publiczne wraz z działaniami na rzecz partnerstwa • plany zadaniowe • Powołanie rady rozwoju powiatu • Generowanie impulsów dla tworzenia partnerstw publiczno – prywatnych • Kontynuacja założeń platformy współpracy na rzecz zrównoważonego rozwoju • Wdrożenie narzędzia mediacji na rzecz ułatwienia dialogu różnych grup interesu • Stworzenie platformy informacyjno-edukacyjnej (dialogu) do wypracowywania odpowiedzi w zakresie gospodarowania zasobami środowiska przyrodniczego i zagadnień ekonomii w regionie

24. Obszar instytucjonalny • plany zadaniowe cd. • Prowadzenie działań edukacyjno-informacyjnych na rzecz rozwoju partnerstwa • Aktywizacja wszystkich lokalnych samorządów w tworzeniu wspólnych narzędzi rozwojowych na rzecz poprawy jakości życia w powiecie • Aktualizacja, opracowania oraz wdrożenie ponadlokalnych strategii branżowych • Umacnianie istniejących partnerstw. • Opracowanie oraz wdrożenie strategii komunikacji powiatu hajnowskiego. • Cel operacyjny 4.1.3. Opracowanie i wdrożenie systemu zarządzania turystyką w regionie Puszczy Białowieskiej • plany zadaniowe • Zwiększenie roli Lokalnej Organizacji Turystycznej generowaniu działań koordynacyjnych na rzecz utworzenia centrum zarządzania turystyką w regionie Puszczy Białowieskiej • Utworzenie systemu wizualizacji i informacji turystycznej regionu Puszczy Białowieskiej • Włączenie się w krajowe i międzynarodowe systemy rezerwacji oraz utworzenie programu lojalnościowego

25. Obszar instytucjonalny • Cel operacyjny 4.1.4. Koordynowanie, projektowanie i doradztwo w zakresie gospodarki opartej na wiedzy • plany zadaniowe • Utworzenie regionalnego centrum rozwoju (jako centrum analiz wdrożeniowo-rozwojowych i komercjalizacji ekoinnowacyjnych technologii i produktów regionalnych) • Doradztwo i szkolenia kadr w zakresie zarządzania wiedzą w obszarze branż inteligentnych specjalizacji • Utworzenie klastrów na bazie lokalnych tradycji i doświadczenia lokalnych producentów i rzemieślników • Lobbowanie na rzecz stworzenia narzędzi wsparcia rozwoju działalności gospodarczej w obszarach szczególnie cennych przyrodniczo • Wsparcie podmiotów gospodarczych w zakresie innowacyjnych produktów i usług w oparciu o wykorzystanie usług środowiska • Wsparcie rozwoju instytucji otoczenia biznesu. • Tworzenie inkubatorów rozwoju przedsiębiorczości

26. Obszar instytucjonalny • Cel strategiczny 4.2. Rozwój i wzmocnienie organizacji pozarządowych na terenie powiatu hajnowskiego • Cel operacyjny 4.2.1. Podniesienie świadomości na temat możliwości działań organizacji pozarządowych • plany zadaniowe • Szkolenia dla NGO oraz osób zaangażowanych w rozwój lokalny • Działania informacyjne na temat zasad funkcjonowania organizacji pozarządowych • Stworzenie forum wymiany dobrych praktyk w ramach rozwoju działalności non-profit • Cel operacyjny 4.2.2. Wspieranie sektora organizacji pozarządowych w powiecie • plany zadaniowe • Wspieranie działalności organizacji niepublicznych i pozarządowych • Ścisła współpraca z organizacjami pozarządowymi w celu zaspokajaniu zbiorowych potrzeb mieszkańców oraz wzbogacenia powiatowej oferty w zakresie kultury, sportu, edukacji, zdrowia itp. • Wsparcie organizacji niepublicznych i pozarządowych przy ubieganiu się o zewnętrzne środki pomocowe na ich działalność statutową • Stworzenie inkubatora NGO

27. Obszar instytucjonalny • Cel strategiczny 4.3. Rozwój współpracy transgranicznej • Cel operacyjny 4.3.1. Współpraca gospodarcza • plany zadaniowe • Wsparcie i promocja działań Stowarzyszenia Samorządów Euroregionu Puszczy Białowieskiej • Organizacja wschodnich targów gospodarczych • Budowa systemu powiązań gospodarczych • Cel operacyjny 4.3.2. Współpraca kulturowa, sportowa, edukacyjna • plany zadaniowe • Współpraca w zakresie wymiany szkolnej dzieci i młodzieży • Współpraca instytucji publicznych na rzecz wspólnych przedsięwzięć. • Ochrona wspólnego dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego. • Budowa transgranicznegoproduktu turystycznego.

28. Obszar przestrzenny • Cel strategiczny 5.1. Poprawa ładu przestrzennego • Cel operacyjny 5.1.1. Zrównoważone gospodarowanie przestrzenią • plany zadaniowe • Koordynowanie prac w zakresie tworzenia miejscowych planów zagospodarowania terenu • Utworzenie jednostki odpowiedzialnej za koordynowanie działań w zakresie kształtowania ładu przestrzennego • Rewitalizacja i odnowa przestrzeni miejskiej i wiejskiej (w tym: remont i modernizacja obiektów o szczególnym znaczeniu historycznym i urbanistycznym) • Koordynacja działań na rzecz promocji wspólnego dbania o przestrzenie publiczne i prywatne • Promowanie scalania gruntów rolniczych • Cel strategiczny 5.2 Poprawa dostępności komunikacyjnej powiatu • Cel operacyjny 5.2.1. Poprawa stanu technicznego dróg • plany zadaniowe • Przebudowa i modernizacja dróg lokalnych. • Lobbowanie na rzecz przebudowy i modernizacji dróg o znaczeniu ponadlokalnym • Prace w zakresie bieżących prac remontowych (poprawa parametrów technicznych, zwieszenie bezpieczeństwa i komfortu jazdy)

29. Obszar przestrzenny • Cel operacyjny 5.2.2. Poprawa stanu technicznego oraz rozwój infrastruktury kolejowej • plany zadaniowe • Poprawa dostępności komunikacyjnej poprzez modernizację linii kolejowej Hajnówka – Białowieża. • Poprawa dostępności komunikacyjnej poprzez utrzymanie połączeń weekendowych na trasie Warszawa – Hajnówka umożliwiających przewóz rowerów. • Modernizacja kolejki wąskotorowej • Reaktywowanie szerokotorowych bocznic kolejowych - Chryzanów Wiącków - w powiązaniu z przejściami granicznymi • Utworzenie połączenia kolejowego Brześć – Białystok – Grodno • Elektryfikacja linii kolejowej Siemianówka – Siedlce, Białystok – Czeremcha • Modernizacja linii kolejowej Hajnówka – Bielsk Podlaski • Lobbowanie na rzecz elektryfikacji linii kolejowej do granicy państwa • Cel operacyjny 5.2.3. Modernizacja i rozwój systemu komunikacyjnego • plany zadaniowe • Budowa zintegrowanego centrum przesiadkowego w Hajnówce • Rozbudowa sieci tras rowerowych wraz z infrastrukturą towarzyszącą • Działania na rzecz zwiększenia częstotliwości kursowania na wybranych trasach

30. Obszar przestrzenny • Cel strategiczny 5.3. Modernizacja i rozbudowa infrastruktury komunalnej jako niezbędny element rozwoju powiatu hajnowskiego • Cel operacyjny 5.3.1. Budowa infrastruktury komunalnej na rzecz rozwoju obszarów rekreacyjnych i sportowych • plany zadaniowe • Budowa sieci wodociągowej i kanalizacyjnej na terenach rekreacyjnych i sportowych • Modernizacja sieci wodociągowej i kanalizacyjnej na terenach rekreacyjnych i sportowych • Cel operacyjny 5.3.2. Budowa i rozwój infrastruktury komunalnej na rzecz poprawy jakości życia mieszkańców • plany zadaniowe • Działania na rzecz dostarczenia gazu ziemnego na teren powiatu hajnowskiego. • Rozwój infrastruktury elektroenergetycznej • Rozbudowa Internetu szerokopasmowego • Konserwacja i modernizacja infrastruktury wodno – kanalizacyjnej w powiecie

32. Wdrażanie Strategii STAROSTA HAJNOWSKI Zespół ds. Realizacji Strategii (wdrażanie Strategii, kontakty z istniejącymi i potencjalnymi partnerami realizacji poszczególnych planów zadaniowych) członkowie rady powiatu przedsiębiorcy kierownicy/ przedstawiciele poszczególnych wydziałów Starostwa kierownicy/ przedstawiciele poszczególnych jednostek organizacyjnych przedstawiciele stowarzyszeń i organizacji pozarządowych liderzy lokalni Raporty coroczne, sprawozdania ze stopnia realizacji przedkładane Staroście, aktualizacja zapisów Strategii w przypadku stwierdzenia takiej konieczności

33. mierniki realizacji Strategii • Warunki, które muszą spełniać wskaźniki realizacji strategii: • są łatwo mierzalne • są agregowane w taki sam sposób dla wszystkich jednostek (w tym przypadku gmin) • są agregowane w taki sam sposób w dłuższym przedziale czasowym • nie podlegają ryzyku usunięcia z ogólnodostępnej statystyki publicznej • są możliwe do zbadania w ramach działań podejmowanych przez instytucje zaangażowane w realizację Strategii • Propozycja wskaźników obejmuje dwie listy: • wskaźniki podstawowe • wskaźniki dodatkowe

34. Obszar przyrodniczy • Mierniki podstawowe: • Ilość zmieszanych odpadów komunalnych z gospodarstw domowych zebranych w ciągu roku/mieszkańca (t/r) • Liczba dzikich wysypisk na 100 km2 (szt.) • Zużycie wody z wodociągów w gospodarstwach domowych na mieszkańca (m3) • Ilość ścieków oczyszczonych w ogólnej ilości ścieków przemysłowych i komunalnych (m3) • Powierzchnia o wyjątkowych wartościach przyrodniczych na jednego mieszkańca (wyrażająca zasadę mocnej trwałości wykorzystywanego kapitału naturalnego) • Mierniki dodatkowe • Liczba Inwestycji wymiany tradycyjnego źródła ciepła na ekologiczne (szt.) • Liczba przedsiębiorstw wykorzystujących nowoczesne, proekologiczne technologie produkcyjne (szt.) • Liczba przedsięwzięć szkoleniowo – edukacyjnych na rzecz zwiększenia świadomości ekologicznej • Liczba ośrodków badawczych i laboratoriów działających w oparciu o potencjał przyrodniczy i ekologiczny w powiecie (szt.)

35. Obszar społeczny • Mierniki podstawowe: • Saldo migracji/1000 mieszkańców • Stopa bezrobocia rejestrowanego (%) • Udział absolwentów (dotychczas niepracujących) w bezrobotnych ogółem (%) • Wysokość przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto relacji do średniej krajowej (zł) • Udział osób w gospodarstwach domowych korzystających ze środowiskowej pomocy społecznej w ludności ogółem (%) • Udział dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym (%) • przychodnie na 10 tys. mieszkańców • zdawalność egzaminów maturalnych w szkołach ponadgimnazjalnych zawodowych • zdawalność egzaminów maturalnych w liceach ogólnokształcących • Liczba pracujących na 1000 osób w wieku produkcyjnym • Mierniki dodatkowe • Wskaźnik skolaryzaji brutto • wyniki sprawdzianu na zakończenie nauki w szkole podstawowej • Liczba udzielonych porad medycznych/1000 mieszkańców • Liczba osób przypadająca na 1 imprezę kulturalną • Liczba osób objętych działaniami na rzecz przeciwdziałaniu wykluczeniu cyfrowemu (os.) • Poziom zapewnienia warunków do podnoszenia poziomu wykształcenia przez osoby dorosłe • Liczba programów szkolnych i edukacyjnych dostosowujących ofertę szkolnictwa na terenie powiatu hajnowskiego do aktualnych i przyszłych potrzeb rynku pracy (szt.) • Liczba przedsięwzięć aktywizujących osoby bezrobotne • Liczba osób posiadających dostęp do Internetu • Liczba przedsięwzięć z zakresu wykorzystania potencjału kulturowego i kreatywnego • Liczba osób korzystająca z pomocy społecznej na 1000 mieszkańców

36. Obszar gospodarczy • Mierniki podstawowe: • Liczba podmiotów gospodarki narodowej osób fizycznych na 100 mieszkańców w wieku produkcyjnym (jedn. gosp.) • Wysokość nakładów inwestycyjnych w przedsiębiorstwach w przeliczeniu na 1 mieszkańca w wieku produkcyjnym • Udział nakładów inwestycyjnych w przedsiębiorstwach według grup sekcji w ogóle nakładów inwestycyjnych przedsiębiorstw (bez podmiotów gospodarczych o liczbie pracujących do 9 osób) (%) • Gęstość sieci dróg powiatowych i gminnych o nawierzchni twardej (na 100 km2) • Liczba turystów krajowych i zagranicznych korzystających z noclegów na 1000 mieszkańców • Wskaźniki dodatkowe • Korzystający z noclegów w przeliczeniu na 1 miejsce noclegowe (os.) • Liczba podmiotów gospodarki narodowej, które skorzystały ze wsparcia lokalnych instytucji otoczenia biznesu (szt.) • Ilość pozyskanego drewna na rynek lokalny • Liczba nowych i zmodernizowanych obiektów bazy turystycznej (szt.) • Liczba nowych atrakcji turystycznych (szt.) • Liczba podmiotów działających w branżach tzw. inteligentnych specjalizacji województwa podlaskiego (szt.) • Liczba ekspertyz podejmujących problematykę wpływu gospodarki leśnej na zrównoważony rozwój lokalny (szt.) • Liczba dostępnych instrumentów Inżynierii finansowej wpierających przedsiębiorców (szt.) • Liczba przedsiębiorców korzystających ze wsparcia instytucji i narzędzi wspierających rozwój przedsiębiorczości (szt.) • Powierzchnia uzbrojonych terenów inwestycyjnych (km2) • Liczba działań promocyjnych o zasięgu ponadlokalnym (szt.)

37. Obszar instytucjonalny • Mierniki podstawowe: • Fundacje, stowarzyszenia i organizacje społeczne na 10 tys. mieszkańców • Frekwencja wyborcza (%) • Udział radnych w wykształceniem wyższym (%) • Środki z Unii Europejskiej na finansowanie programów i projektów unijnych pozyskane przez gminy i powiaty w przeliczeniu na 1 mieszkańca (zł/1 mieszk.) • Udział powierzchni objętej obowiązującymi miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego (%) • Dochody własne JST/per capita • Wydatki inwestycyjne JST/per capita • Mierniki dodatkowe • Liczba partnerstw powstałych na rzecz wdrażania przedsięwzięć rozwojowych (szt.) • Liczba projektów w ramach współpracy transgranicznej (szt.) • Liczba przedsięwzięć realizowanych przez Regionalne Centrum Rozwoju (szt.) • Liczba osób/przedsiębiorstw korzystających z doradztwa w zakresie zarządzania wiedzą w zakresie branż inteligentnych specjalizacji (szt.) • Poziom zaufania do władz samorządowych

38. Obszar przestrzenny • Mierniki podstawowe: • Gęstość zaludnienia (os./km2) • Średnia wielkość gospodarstwa rolnego (ha) • Powierzchnia zalesień (ha) • Udział obszarów prawnie chronionych (%) • Powierzchnia obszarów objętych prawną ochroną w przeliczeniu na 1 mieszkańca w powiecie hajnowskim • Długość wybudowanej sieci wodociągowej (km) • Długość wybudowanej sieci kanalizacyjnej (km) • Mierniki dodatkowe • Długość wyremontowanych, zmodernizowanych dróg (km) • Powierzchnia powiatu i gmin objęta miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego (%) • Długość zmodernizowanych linii kolejowych (km) • Długość ścieżek rowerowych (km)

40. DZIĘKUJEMY PAŃSTWU ZA UWAGĘ Zapraszamy na stronę projektu: www.puszczailudzie.pl