Zie ook stageverslag Peter Vos regio Noord-Groningen

1. Projectgroep probleemanalysePlatform milieuhandhaving grote gemeentenArnhem, 20 november 2003Een mogelijke aanpak met aandachtspunten Zie ook stageverslag Peter Vos regio Noord-Groningen

2. Vooraf … • Geen eenheidsmethodiek want iedere gemeente verschilt • Milieusituatie helder in beeld hebben om met handhaving winst te kunnen boeken • Genuanceerd beeld van effecten van slecht naleefgedrag via compartimenten • Deze aanpak is hulpmiddel om stapsgewijs te werken naar concrete prioriteitsstelling • Bedenk dat hiermee huidige kengetallensystematiek wordt heroverwogen Projectgroep probleemanalyse Platform milieuhandhaving grote gemeenten 20 november 2003

3. Omgeving Inrichtingen en niet-inrichtingsgebonden Compartimenten en wetten Risico’s Naleefgedrag Bestuurlijke wensen Prioriteitstelling Methode probleemanalyse Projectgroep probleemanalyse Platform milieuhandhaving grote gemeenten 20 november 2003

4. Globale beschrijving omgeving, gemeente • Sterke/zwakke punten van de gemeente * • Opbouw stad (wijken /groen gebied/ /centrum/buitengebied/industrieterreinen) • Soort (Inwonersaantal - opbouw bevolking- groei ) • Unieke milieukenmerken (stiltegebied/zand-klei-veen/grondwaterbescherming/habitat/groen en floragebieden-dieren-planten) • Bebouwingstypologie (/hoog/laagbouw/gemengde bebouwing/lint bebouwing) • Beschrijving industrieterreinen (soort bedrijven/samenwerking onderling/herstruktuering) • Samenwerkingsverbanden andere overheden • Bestuurlijke en maatschappelijke wensen * = Bijvoorbeeld veel oude panden in binnenstad, weinig/veel buitengebied, verouderde industrieterreinen, intensieve veehouderij enz. Projectgroep probleemanalyse Platform milieuhandhaving grote gemeenten 20 november 2003

5. Beschrijving inrichtingen • Soort op KVK/SBI-code, AMvB • Verdeling milieucategorieën • Aantal/Ligging in bijv. milieu –en natuurbeschermingsgebieden • Aantal en actualiteit Wm vergunning en AMvB meldingen/nadere eisen • Verbruiken (afval, energie, water; afhankelijk wat je als gemeente belangrijk vindt) Projectgroep probleemanalyse Platform milieuhandhaving grote gemeenten 20 november 2003

6. Beschrijving inrichtingen (vervolg) • Mutatiegraad inrichtingen,nieuwe bedrijven (bijvoorbeeld horeca veel, aannemers weinig) • BRZO bedrijven /risico kaart • Welke veranderingen (op inhoud en op samenwerking) zijn er op komst ? • Doelgroepenbeleid (bijv. MJA, convenant grafisch industrie/metaal elektro e.d) • Inzet van BIM, BMP, BEP, MJA en jaarverslag Projectgroep probleemanalyse Platform milieuhandhaving grote gemeenten 20 november 2003

7. Beschrijving niet-inrichtingen • Afvaldumping • Milieucriminaliteit (XTC labs) • Bouwstoffenbesluit/grond • Klachten • Autowrakken (hoe vaak) • Gevelreiniging (hoe vaak/nat/droog) • BOOT particulieren (actief/saneringen) • Kamperen/zomerhuisjes • Evenementen Projectgroep probleemanalyse Platform milieuhandhaving grote gemeenten 20 november 2003

8. Globale beschrijving milieu compartimenten en wetten • Algemene milieuproblemen bij de compartimenten ? Welke problemen of onderwerpen “hot” bij welke branche ? • Problemen voor bepaalde stoffen (PER, olie, zware metalen e.d) bij de compartimenten ? • Welke wetgeving van toepassing? Zie lijst. • Vergunningproblemen bij de compartimenten (ouderdom vergunning, niet handhaafbare voorschriften) ? Projectgroep probleemanalyse Platform milieuhandhaving grote gemeenten 20 november 2003

9. Definitie risico De naar maatschappelijke normen ongewenste gevolgen van een activiteit, verbonden met de kans dat deze zich - bij niet naleven van de wet- en regelgeving - zullen voordoen. Projectgroep probleemanalyse Platform milieuhandhaving grote gemeenten 20 november 2003

10. Mogelijke indeling van risico’s • Calamiteiten (letsel) • Leefbaarheid (geluid, geur, trillingen) • Economische schade * • Natuur/cultuurhistorie (bodem) • Blootstelling (lucht) • … * = Binnen de projectgroep was nog wel discussie of economische schade in dit kader wel een relevant risico is. Projectgroep probleemanalyse Platform milieuhandhaving grote gemeenten 20 november 2003

11. Risico’s kunnen weer worden verdeeld naar de duur van het effect en naar kwantificeerbaarheid Projectgroep probleemanalyse Platform milieuhandhaving grote gemeenten 20 november 2003

12. Prioriteit Utrecht ‘Hier en nu’ • Primair veiligheids- en gezondheidsrisico'sen de overlast voor de huidige generatie Utrechters • Het gaat hier om de leefkwaliteit 'hier en nu', de aspecten waarvan de utrechters persoonlijk en direct last of schade ondervinden. • De andere beleidsniveau's van de Wet milieubeheer vallen buiten de prioritering. Deze zijn het 'hier en dan' (burgers kunnen hiervan na jaren direct of indirect schade ondervinden) en het ‘daar en dan' (hiervan ondervindt de hele samenleving (mondiaal) op termijn schade). Projectgroep probleemanalyse Platform milieuhandhaving grote gemeenten 20 november 2003

13. De milieucompartimenten enthema’s 1.Externe Veiligheid 2. Gezondheid 3. Openbare Orde 4. Financieel Economisch 5. Natuurbehoud 6. Bodem 7. Water 8. Lucht 9. Stank 10. Geluid 11. Afval 12. Energie 13. Verkeer Projectgroep probleemanalyse Platform milieuhandhaving grote gemeenten 20 november 2003

14. Totaal • Calamiteiten Thema’s afzettentegen risico’s • Leefbaarheid • Economische schade • Blootstelling • Natuur/cultuurhistorie 1.Externe Veiligheid *** 2. Gezondheid 3. Openbare Orde 4. Financieel Economisch 5. Natuurbehoud 6. Bodem 7. Water 8. Lucht 9. Stank 10. Geluid 11. Afval 12. Energie 13. Verkeer Hulpmiddel als voorbeeld om thema’s onderling te wegen, om discussie met bestuur te ondersteunen Projectgroep probleemanalyse Platform milieuhandhaving grote gemeenten 20 november 2003

15. Naleefgedrag • Definitie: handelingen of het nalatenvan handelingen waartoe men, tervoorkoming van het ontstaan van éénof meer negatieve effecten, krachtenswet- en regelgeving verplicht is. • Aantal controles, aantal benodigde handhavingstappen, inzet sanctiemiddelen, klachten, hinderbeleving • Per branche, per compartiment, eventueel per individueel bedrijf? Projectgroep probleemanalyse Platform milieuhandhaving grote gemeenten 20 november 2003

16. Matrix naleefgedrag (voorbeeld Hilversum)% bedrijven zonder overtreding bij 1e controle Projectgroep probleemanalyse Platform milieuhandhaving grote gemeenten 20 november 2003

17. Voorbeeld naleefgedrag in Hilversum • Soort overtreding is t.o.v. 1990 verschoven (meer naar klein leed en meer administratie/logboeken) • Lastig om branches onderling te vergelijken (appels met peren); aard van de overtreding verschilt • Soms wel conclusies per branche mogelijk (aannemers leven goed na, schilders niet) • Analyse geeft beeld welk compartiment vaker wordt overtreden (maar ook hier geldt ‘appels met peren’, brandblussers en geluid) • Analyse naleefgedrag kan met name leiden tot andere instrumentkeuze (inzet voorlichting) Projectgroep probleemanalyse Platform milieuhandhaving grote gemeenten 20 november 2003

18. Bestuurlijke wensen • Een eerste inventarisatie is al meegenomen in stap 1 (omgeving) • Met behulp van verzamelde informatie kan bestuur nu keuzes maken • Kiezen betekent niet alleen dat je iets wel gaat doen, maar ook dat je iets niet (meer) gaat doen. • Hoe is de relatie met burgers/actiegroepen ? • Zorg voor ‘Jip-en-Janneke-taal’, maak analyse begrijpbaar voor burgers, bedrijven en bestuur Projectgroep probleemanalyse Platform milieuhandhaving grote gemeenten 20 november 2003

19. Prioriteitstelling middels matrix HORIZONTAAL worden de thema’s(negatieve effecten) vermeld waarvande risico’s beïnvloedbaar zijn door middel van (extra) handhaving. De betekenis is dan:  = klein risico  = gemiddeld risico = groot risico Projectgroep probleemanalyse Platform milieuhandhaving grote gemeenten 20 november 2003

20. VERTICAAL in de matrix wordende relevante doelgroepen vermeld. • Groepen van inrichtingen of (rechts)personen waarvan • risicoprofiel overeenkomt en • handhavingsbevoegdheid bij gemeente of politie ligt • Bijvoorbeeld: • Branches, uitgesplitst in • - Alle A.M.v.B bedrijven • - Alle vergunningbedrijven • Niet inrichtinggebonden taken Projectgroep probleemanalyse Platform milieuhandhaving grote gemeenten 20 november 2003

21. Thema-doelgroep matrix Projectgroep probleemanalyse Platform milieuhandhaving grote gemeenten 20 november 2003

22. Prioriteiten Projectgroep probleemanalyse Platform milieuhandhaving grote gemeenten 20 november 2003

23. Vervolgstappen • Prioriteitstelling zal aanleiding geven tot andere indeling in categorieën, aanpassing kengetallen en frequenties • Andere doelstellingen Projectgroep probleemanalyse Platform milieuhandhaving grote gemeenten 20 november 2003

24. Let op • Positionering ten opzichte van derden (samenwerking) • Wat is de rol van handhavingcommunicatie (preventie) ? • Monitor (Wat is de milieuwinst geweest t.o.v. nulsituatie?) en maak de PA periodiek opnieuw en pas beleid aan • Wil je een sectorale PA of een integrale (zie Eindhoven) ? • Hoe is de relatie met LCCM prioriteiten ? Projectgroep probleemanalyse Platform milieuhandhaving grote gemeenten 20 november 2003