Materiały do wypełnień w stomatologii

1. Materiały do wypełnień w stomatologii

2. Materiały do wypełnień Są to preparaty stosowane do odbudowy zębów po opracowaniu mechanicznym ubytku. Można je podzielić na materiały do tymczasowej i stałej odbudowy. Niektóre z tych materiałów (głównie tymczasowych) używa się jako podkłady pod wypełnienia.

3. Podkład - Schemat

4. Materiały do wypełnień czasowych Fleczer (cement cynkowo-siarczany) Cement tlenkowo-cynkowo-eugenolowy Gutaperka Inne preparaty

5. Fleczer Składa się z proszku (tlenek cynku, bezwodny siarczan cynku) i płynu (woda destylowana z ewentualnymi dodatkami) Miesza się go metalową łopatką na szklanej płytce Konsystencja gęstej pasty do tymczasowego zamykania ubytków, a do zamykania wkładki dewitalizacyjnej gęstej śmietany Materiał szczelny, wiąże przy obecności sliny. Jest kruchy i nietrwały

6. Cement tlenkowo-cynkowo-eugenolowy Składa się z proszku (tlenek cynku) i płynu (eugenol, olejek goździkowy) Miesza się go metalową łopatką na szklanej płytce wprowadzając proszek do płynu małymi porcjami do osiągnięcia konsystencji kitu Wiąże długo, szczelny materiał, trwalszy niż fleczer, polecany w leczeniu kanałowym między wizytami oraz przy zamykaniu ubytków na dłuższy okre Stosowany również jako podkład

7. Gutaperka Jest to żywica kauczukopodobna Występuje w formie laseczek (białych, szarych, różowych) Odcina się odpowiednią ilość, podgrzewa nad płomieniem Gdy uplastyczni się wprowadza się ja do ubytku Szczelny materiał, korzystny przy ubytkach poddziąsłowych

8. Inne preparaty Coraz częściej stosowane materiały samotwardniejące lub światłoutwardzalne Szczelne i wygodne w stosowaniu Przykłady: Coltosol, Clip (w strzykawkach), Fermit (światłoutwrdzalny)

9. Materiały podkładowe Należą do nich: Cementy cynkowo-fosforanowe Cementy karboksylowe Cement tlenkowo-cynkowo-eugenolowy Cementy glassjonomerowe Preparaty wodorotlenkowo-wapniowe twrdniejące

10. Cementy fosforanowe Składa się z proszku (tlenek cynku, tlenki magnezu, inne) i płynu (kwasy fosforowe i woda) Miesza się go metalową łopatką na szklanej płytce (szorstka powierzchnia) wprowadzając proszek do płynu według instrukcji producenta. Nie należy pobierać płynu z opakowania metalowymi narzędziami, a po użyciu szczelnie zamykać.

11. Cementy fosforanowe Występują cementy średnio-, wolno- i szybkowiążące Jest szczelny i dobrze zakładna się go do ubytku Kruchy i wrażliwy na wilgoć, może drażnić miazgę zęba Przykłady – Agatos, Adhesor

12. Cementy karboksylowe Składa się z proszku (głównie tlenek cynku) i płynu (roztwór kwasu poliakrylowego) Miesza się go podobnie ja cementy fosforanowe Mają lepszą szczelność, lepiej przylegają do twrdych tkanek zęba i są trwalsze niż cementy fosforanowe Są także mniej szkodliwe dla miazgi Przykłady: Selfast, Adhesor polikarboksylowy, Derelan

13. Preparaty wodorotlenkowo-wapniowe twrdniejące Opisane w prezentacji leczenie biologiczne!

14. Cementy glassjonomerowe Składa się z proszku (szkło wapniowo-glinowo-krzemowe, wzbogacone jonami fluoru) i płynu (roztwór kwasu poliakrylowego i kwasu winowego) Przy mieszaniu najlepiej unikać metalowych łopatek Występują także glassjonomery w kapsułkach oraz światłoutwrdzalne Uwalniają jony fluorkowe

15. Cementy glassjonomerowe Łączą się zarówno z innymi materiałąmi (kompozyty, amalgamaty), jak i tkankami zęba Bardzo szczelnie materiały Stosunkowo duża wytrzymałość mechaniczna Biokompatybilne Gorsza od kompozytów estetyka W pierwszej fazie wiązania wrażliwe na wigoć

16. Cementy glassjonomerowe Używane jako: Podkłady Wypełnienia ostateczne np. V klasy Do osadzania koron i mostów Uszczelniacze przy wypełnianiu kanałów Połączenie glassjonomerów z jonami metali nazywamy cermetami – mają większą wytrzymałość mechaniczną ale gorszą estetykę

17. Materiały do wypełnień ostatecznych Do tej grupy należą: Cementy glassjonomerowe Materiały złożone Amalgamaty Kompomery Cementy krzemowe i krzemowo-fosforanowe

18. Materiały złożone - kompozyty Materiały te składają się z części organicznej (żywica) i nieorganicznej (wypełniacze) Oprócz składników głównych materiały te zawierają barwniki, związki odpowiedzialne za polimeryzacje i inne. W zależności od wielkości wypełniaczy kompozyty dzieli się materiały z makro- i mikrowypełniaczem oraz materiały hybrydowe. Obecnie najczęściej są stosowane materiały hybrydowe.

19. Materiały złożone - kompozyty Kompozyty mogą być: Światłoutwrdzalne Chemoutwardzalne Utwardzane temperaturą bądź zwiększonym ciśnieniem Materiały złożone mają wiele zalet: znakomitą estetykę, przyczepność do szkliwa, dobrą wytrzymałość mechaniczną,

20. Materiały złożone - kompozyty Wykazują jednak skurcz polimeryzacyjny, są wrażliwe na wilgoć przed związaniem, mają znaczną ścieralność Połączenia z glossjonomerami to kompomery

21. Amalgamaty Amalgamaty przez wiele lat były ulepszane jako materiały do wypełnień. Na początku stosowane amalgamaty zawierały fazę gamma 2 (cynowo-rtęciowa), która odpowiadałaa za wszystkie ujemne cechy tego materiału. Następnie wprowadzono amalgamaty wolne od fazy gamma 2: wysokosrebrowe, niskosrebrowe i obecnie stosowane wysokomiedziowe.

22. Amalgamaty Stosuje się amalgamaty wyłącznie kapsułkowane, przygotowywane w specjalnych wstrząsarkach. Badania pokazują, że tak przygotowane materiały wydzileją znikome ilości rtęci. Materiały te „tolerują” niezbyt dobre warunki zakładania wypełnienia, Zakłada je się szybko Dobrze założone mają długa trwałość

23. Amalgamaty Nie wykazują adhezji do zęba, stąd ząb musi być odpowiednio opracowany aby je zastosować. Dotyczy ich zjawisko korozji, reakcji elektrochemicznych i przewodnictwa cieplnego

24. Przygotowanie pod wypełnienia Należy pamiętać, że tkanki zęba przed zakładaniem wypełnień powinny być odpowiednio przygotowane Przed założeniem kompozytów ząb najczęściej wytrawia się kwasem ortofosforowym 37%, a pod cementy glasjonomerowe poleca się np. kondycjonowanie (uzdatnianie) kwasem polakrylowym czy EDTA. Oprócz tych zabiegów dla lepszego utrzmymania kompozytów używa się żywic łączących (bonding resin) oraz systemów spajających z zębiną

25. Bibliografia • Mutschler E., Geisslinger G, Kroemer HK . Farmakologia i toksykologia Mutschlera. MedPharm 2010. • Bobkiewicz-Kozłowska T.: Podstawy farmakologii ogólnej z elementami receptury dla studentów medycyny. Wydawnictwo AMiKM, Poznań 2001. • Janiec W.: Kompendium farmakologii. PZWL, Warszawa, 2010 • Cenajek-Musiał D, Okulicz-Kozaryn I.: Stany zagrożenia życia – postępowanie lecznicze i leki stosowane w ratownictwie medycznym. Wydawnictwo AMiKM, Poznań 2004. • Katzung B.G.: Basic & Clinical Pharmacology, The McGraw-Hill Companies, 2011. • Kryst L. (red)  Chirurgia Szczkowo twarzowa.  PZWL., Warszawa 2007 • Arabska-Przedpełska B., Pawlicka H.: Współczesna endodoncja w praktyce, wydanie I, Bestom Łódź 2011 • Jańczuk Z.: Stomatologia zachowawcza. Zarys kliniczny. Podręcznik dla studentów Stomatologii. PZWL Warszawa 2008. Wydanie III (dodruk) • Piątowska D.: Kariologia Współczesna. Postępowanie kliniczne. Med. Tour Press, Warszawa 2009. • Eugeniusz Spiechowicz: Protetyka stomatologiczna. Podręcznik dla studentów stomatologii, Warszawa 2008, wydanie VI(dodruk 2010), Wydawnictwo Lekarskie PZW