İktisadi Büyüme Modellerinin Gelişimi

1. İktisadi Büyüme Modellerinin Gelişimi

2. Büyüme Modellerinden Çıkarılan Sonuçlar • Ekonomik büyüme, uzmanlaşma ve mübadele ile yakından ilgilidir ve uzmanlaşma değiştikçe ekonominin büyümesi de değişmektedir. • Ekonomik büyüme tasarruf ve tasarrufların yatırımlara dönüşmesi ile mümkündür. Tasarruf edilen kaynaklar verimli kaynaklara yönetilerek faktör birikimi sağlanır. • Azalan verimler yasası nedeniyle faktör birikiminin hızı yavaşlamaktadır. • Ekonomik büyüme yeniliklere ve yeni fikirlere bağlıdır. • Büyüme modelleri uzun dönemde büyüme ve stagflasyon tahminlerinde farklılaşmaktadır.

3. İşbölümü, Uzmanlaşma ve Mübadele • Adam Smith states that a given amount of productive resources result in more output when they are brought together in a single large production facility rather than being spread among a large number of small production units. • Mukayeseli Üstünlük • Ölçekten getiri • Uzmanlaşma • Yaparak Öğrenme (Learning by Doing) • Girişim • Kurumlar (Kanunlar, kurallar, gümrükler vb.)

5. Adam Smith’in Mirası • Eğer ekonomi büyüyecekse uzmanlaşma ve mübadele artmalıdır. • Piyasada gönüllü mübadele genel refahın uyumludur. • İşbölümü, uzmanlaşma ile yeni teknoloji üretimi arasında önemli bir bağ bulunmaktadır. • Bir ekonominin performansının alt sınırı değerlendirirken genel nüfusun durumuna bakılmalıdır. Belirli endüstrilerin değil.

6. Malthus’un Büyüme Modeliy=f(L,N) Y=L.5N.5

12. Schumpeter Ekonomik Büyüme Modeli • Yaratıcı Yıkım (Creative Destruction) • Girişimcinin Rolü • Teknolojik Gelişme dışsal değildir. Kâr peşinde koşan müteşebbislerin uygulamalarıdır. • Sosyal iklim.

13. Harrod-Domar Büyüme Modeli • Savaş sonrası kişi başına gelirin ve bireylerin hayat standartlarının yükseltilmesi, • Dünyanın iki kutuba bölünmüş olması nedeniyle sistemler arasındaki rekabetin artması, • Afrika ve Asya’da sömürgecilikten yeni kurtulmuş bağımsız devletler ile gelişmiş ülkeler arasındaki kişi başına gelir açısından farkın açılmış olması büyüme teorilerine olan ilginin yeniden canlanmasını sağlamıştır.

14. Varsayımları • Sınırsız miktarda işsiz bulunması fiyatları artırmadan çıktının yükseltilebileceği, • Sermayenin marjinal fiziki verimliliği sabittir, • Her bir birim sermaye artışı çıktı miktarını aynı oranda artırmaktadır çünkü emeğin bolluğu nedeniyle sermaye-emek oranı sabit kalmaktadır. • Çıktı düzeyi var olan sermaye stoğunun sabit bir fonksiyonudur (Sermaye-Hasıla Katsayısı sabit). • Sabit sermaye katsayısı ile büyüme yeni sermaye için yapılan yeni yatırım miktarı ile doğrudan orantılıdır.

15. Harrod-Domar Büyüme Modeli • Y = C + I • Y = C + ΔK • Sabit Sermaye Hâsıla Katsayısı K/Y = µ (Sabit sermaye-hasıla katsayısı) 4. Y = (1/ µ) K=AK 5. ΔY = (1/ µ) ΔK =A ΔK 6. ΔK = I = S = σY 7. ΔY = A σY = σ / µ Y 8. ΔY / Y = gy = σ / µ

18. Solow (Neoklasik) Büyüme Modeli • Tanımlanan üretim fonksiyonunda üretim faktörleri biribirleri ile sürekli ikâme edilebilmektedir. Herbir üretim faktörünün marjinal fiziki verimlliği değişkendir. • Herbir üretim faktörü için azalan verimler kanunu geçerlidir. • Üretim fonksiyonu için ölçğe göre sabit getiri varsayımı yapılmıştır.

19. Solow Büyüme Modeli • Y = f (L,K) C = Y – S = (1-σ)Y • cY = f (cL,cK) s = S/L ve y = Y/L • c = (1/L) c = y-s = (1-σ)y • Y/L = (K/L,1) y = (1-σ)y+i • y = f (k) = y- (1-σ)y+i • Y = C + I i=σy • y = c + i

21. 1- Ölçeğe göre sabit getiri varsa2- Herhangi bir girdi için azalan verimler yasası geçerli ise3- δ ve σ parametreleri sabitse • Sermaye Stoğu • ΔK = I – δK • Δk = i – δk = σy - δk = σ f (k) – δk • Solow’un Büyüme Dengesi • Gk = Δk / k = [σ f (k) /k] - δ

25. Solow Modelinden Çıkarımlar • Ekonomi durağan denge durumuna hareket etmektedir. • Durağan denge durumuna erişildiğinde çıktıda büyüme ve sermaye stoğunda birikme olmamaktadır. • Bir durağan dengeden diğerine hareket ederken ekonomi orta dönemde kişi başına çıktı ve kişi başına sermaye stoğu büyümektedir. • Bir durağan dengeden diğerine ulaşılırken sadece orta dönemli bir büyüme gerçekleşmekte sürekli bir büyüme gerçekleşmemektedir.

26. Cobb-Douglas Üretim Fonksiyonu • Y = AKαL1-α 0 < α < 1 • A ; teknolojiyi temsil etmektedir. • A(cK)α(cL)1-α=AcαKαc1-αL1-α=cα+1-α AKαL1-α=cY • y= Y/L= AKαL1-α/L= AKαL1-αL-1= AKαL-α=Akα • MPL=A(1-α)kα • MPK=Aαkα-1 • Y= AKαL1-α=LAKαL1-αL-1=LAKαL-α=LAkα • K(MPK)/Y=(KAαkα-1)/LAkα=A(A)-1α(k)(k)α(k)-α(k)-1= α • L(MPL)/Y=[LA(1-α)k-α]/LAKα=1- α

29. Solow Modelinde Teknoloji ve Nüfus’un • ΔL/L = n (Nüfusun sabit hızda artması) • k=K/L L arttığına göre aynı oranda yatırımın artması gerekir. • Δk = σ f (k) – (δk+nk)= Δk = σ f (k) – (δ+n)k • gy=gK=gL=n ama gy=gK=0 • Nüfus artışı durağan denge durumunu etkilemektedir. Dolayısıyla nüfus artışının azalması durağan denge durumunun artması anlamına gelmektedir.

34. Solow Büyüme Modelinin Sonuçları • Durağan denge durumu daha yüksek bir kişi başına çıktıya; • Tasarruf oranında bir artış ile, • Nüfus artış hızındaki bir yavaşlamayla, • Daha önemlisi sürekli bir büyüme ile durağan dengeye • İşgücünü genişleten sürekli bir teknolojik gelişme ile ulaşabilir.