Dr. Kadir MELAN Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü

1. entegre mücadele Dr. Kadir MELAN Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü Nisan 2009

2. önemli bir sektör TARIM • Yaşamak İçin Beslenmek • Beslenmek için Üretmek - Tarım Zirai Mücadele

3. 2009 gıda yılı VİZYON • Güvenli üretim • Güvenilir ürün • Etkin denetim • Güvenen toplum

4. MİSYON • Üretiminden ve denetiminden sorumlu olduğumuz ürünlerin güvenli bir şekilde üretilmesini sağlamak • Hayvan ve bitki varlığımızın sağlığını korumak ve sürdürmek • Sorululuğumuzdaki ürünlerin güvenli ve güvenilir olmasını sağlamak TARIM

5. ÖNEMLİ NOT Tarımsal üretim yaparken, • çevreyi de korumak zorundayız • doğal kaynakların tahrip edilmesini ve yok edilmesini önlemeliyiz

6. EN ÖNEMLİ NOT Dünya, bize atalarımızdan kalan miras değil, bizden sonraki nesillere bırakacağımız bir emanettir.(Kızılderili atasözü) Atalarınızı değiştiremezsiniz, fakat torunlarınızla ilgili bir şeyler yapabilirsiniz. (W. Izzard)

7. ÜLKEMİZDE BİTKİ SAĞLIĞI ÇALIŞMALARI Ülkemizde 1950’li yıllarda kimyasal savaş uygulamaları hız kazanmaya başlamış Devlet Mücadelesi ve Devlet Yardım Mücadelesi ilaç kullanımının yaygınlaştırılması, üreticiye benimsetilmesi 1960’tan sonra 5 yıllık kalkınma planlarında zirai mücadele ilaç tüketiminin arttırılması

9. ÜLKEMİZDE BİTKİ SAĞLIĞI ÇALIŞMALARI Birçok ülke 1980'li yıllardan itibaren pestisitlerin kullanımının azaltılmasını hedef alınmıştır Politika ve stratejiler oluşturmuş ve uygulamaya konulmuştur Ülkemizde de bu konuda politika ve stratejiler belirlenmiştir Tüketim : 49 bin ton pestisit/yıl Hedef: 1/3 oranında azaltılması

10. Ürün kaybı • DDT’nin keşfinden önce %7 • 1980’lerin sonuna doğru %13 • ürün kaybında iki kat artış • ilaç kullanımında 12 kat bir artış

11. Ürün kaybı • İlaç kullanımındaki 12 kat artışa rağmen ürün kaybı neden 2 kat artmıştır • ??????????

12. Ürün kaybı • ilaçlara dayanıklılığın artması • doğal düşmanların öldürülmesi • potansiyel zararlıların ekonomik zararlı durumuna geçmesi

13. yan etkiler • insan ve hayvan sağlığının tehdit edilmesi • gıda maddelerindeki ilaç kalıntıları • çevre kirlenmesi • yüksek ilaç fiyatları, ekonomik kayıp vb.

14. kimyasal mücadele pestisitler • Kısa sürede etki gösterir • Uygulaması kolay • Canlılar arasında var olan doğal dengeyi bozar • İnsanlar ve sıcak kanlılarda doğrudan veya dolaylı olarak zehirlenmelere neden olur • Doğal düşmanlara (faydalı organizmalara) zarar vererek zararlı popülasyonlarının artmasına neden olur

15. kimyasal mücadele pestisitler • Çevre kirliliği (toprağa, havaya ve suya karışır) • Bal arıları, tozlayıcı (polinatör) arılar, kuşlar, balıklar, suda yaşayan diğer canlılar ve toprak mikroorganizmaları gibi hedef olmayan organizmaları olumsuz yönde etkiler • Hastalık, zararlı ve yabancı otların zamanla ilaçlara karşı direnç kazanmalarına neden olur

16. kimyasal mücadele pestisitler • Ürünlerde kalıntı bırakır • Kültür bitkilerinde fitotoksik etkilere ve genetik bozulmalara neden olabilir • İlaç fiyatlarının pahalı olması nedeniyle, gereksiz yapılan ilaçlamalar, mücadele masraflarını dolayısıyla ürünün maliyetini arttırır

17. kimyasal mücadele pestisitler

19. en önemli tavsiye Kimyasal Mücadele, kimyasal pestisitlerin bu olumsuz özellikleri nedeniyle, mücadele programlarında en son başvurulması gereken bir mücadele yöntemi olarak ele alınmalıdır.

20. Bunları hiç düşündünüz mü...! • Bugün zehir satın aldınız mııııı? • Bugün zehir yediniz miiiiiii? • Bugün çocuklarınıza zehir yedirdiniz miiiiii??? • Bugün zehirli gıda sattınız mıııııı? • Çocuklarınız zehir yemeye devam etsin miiiii? Bunları hiç kendinize sordunuz muuuuu..!

21. kimyasal mücadele pestisitler 3.000.000 TON ETKİLİ MADDE 34 MİLYAR ABD $ CİVARINDADIR

23. ZİRAİ MÜCADELE ÇOK ÖNEMLİ SORULAR...! Ülkemizde pestisit sorunu var mıdır? Kalıntı sorun mudur? Çevre kirliliği oluşmakta mıdır? Doğal denge bozulmakta mıdır?

24. ZİRAİ MÜCADELE Çözüm...!

25. ZİRAİ MÜCADELE Çaresizseniz…

26. ZİRAİ MÜCADELE Çare sizsiniz...!

27. ÇEVRE DOSTU MÜCADELE METOTLARI

28. Kanuni Mücadele • Kültürel Önlemler • Fiziksel Mücadele • Mekaniksel Mücadele • Biyoteknolojik Mücadele • Biyolojik Mücadele • Kimyasal Mücadele entegre zararlı yönetimi entegre mücadele

29. zararlı yönetimi Entegre Zararlı Yönetimi (Zararlı İdaresi) Hastalık, zararlı ve yabancı otların popülasyon yoğunluklarının, ürün kayıplarına neden olmayacak şekilde, ekonomik zarar düzeyinin altında tutulabilmesi için yapılan faaliyetler EZY

30. entegre mücadele FAO (1967) “Zararlı türlerin popülasyon dinamikleri ve çevre ile ilişkilerini dikkate alarak, uygun olan bütün mücadele metotlarını ve tekniklerini uyumlu bir şekilde kullanarak, bunların popülasyonlarını, ekonomik zarar düzeyinin altında tutan bir zararlı yönetimi sistemi”

31. ENTEGRE MÜCADELE ENTEGRE ZARARLI YÖNETİM SİSTEMİDİR

32. agroekosistem Bir kültür bitkisinin üretim sahasındaki bitki örtüsü, toprak, su, arazi yapısı gibi tüm çevre koşulları ile birlikte, organizmaların toplam kompleksinden meydana gelen ve insanların tarımsal, sosyal ve endüstriyel faaliyetleri ile sürekli olarak değişen ünitelerdir.

33. Agroekosistemin elemanları arasındaki ilişkiler Kimyasal Mücadele Faydalı Organizmalar Kültürel Tedbirler Bitki Zararlılar Toprak İklim

34. Bir agroekosistemde mevcut zararlılarla mücadelede; zararlı, yararlı türler ve yoğunlukları dağılışları, doğal ölüm oranları, üreme güçleri yaşları, cinsiyetler oranı asıl ve değişken konukçuları birbiriyle ilişkileri ekolojik koşulların etkileri (biyotik-abiyotik) açıklığa kavuşturup değerlendirilmelidir

35. AGROEKOSİSTEMDEKİ ZARARLILAR Ana zararlılar Tali zararlılar Potansiyel zararlılar

37. Ne gördüğün DEĞİL Nasıl gördüğün...

38. entegre mücadelenin ana hedefi • Zararlı popülasyonlarını ekonomik zarar seviyesinin altında tutmak • Mümkün olan en iyi mücadele metotlarını uygulamak, kimyasal mücadeleyi en son çare olarak düşünmek • Pestisitleri kullanmak zorunlu ise, yan etkilerini en aza indirecek şekilde seçici pestisitler uygulamak

39. Entegre mücadelenin bu üç ana hedefi ile : • Bitkisel üretimin arttırılması, kaliteli ve ilaç kalıntısı bulunmayan ürün elde edilmesi • Doğal düşmanların korunması ve desteklenmesi • Tarla, bahçe ve bağların periyodik olarak kontrol edilmesi • Üreticilerin kendi tarlası, bahçesi ve bağının uzmanı haline getirilmesi • Pestisitlerin çevreye (toprak, su, hava) bulaşmasının önlenmesi esas alınır

40. entegre mücadelenin ana prensipleri Entegre mücadele, belirli bir agro-ekosistemde bulunan hastalıklar, zararlılar ve yabancı otların mücadelesinin ayrı ayrı değil, hepsinin birlikte yapılmasını ve uygun mücadele metotları ve tekniklerinin birlikte, birbirini tamamlayacak şekilde entegre edilmesini öngörmektedir Entegre mücadelede amaç, hastalık etmenleri, zararlılar ve yabancı otların popülasyon yoğunlukların ekonomik zarar seviyesinin altında tutulmasıdır

41. entegre mücadelenin ana prensipleri Entegre mücadele programları, ele alınan kültür bitkisinde en çok zarar yapan ana (veya anahtar) zararlı, hastalık ve yabancı otun mücadelesi esas alınarak uygulanır, ancak potansiyel zararlılar da göz ardı edilmez Entegre mücadele programları çevre dostu, ekonomik ve uygulanabilir olmalıdır

42. entegre mücadelenin ana prensipleri Çevrede pestisit miktarının azaltılması sağlanmalı Mevcut doğal düşmanlar korunmalı ve desteklenmeli

43. entegre mücadelenin ana prensipleri Bir zorunluluk bulunmadığı sürece, kimyasal mücadeleye yer verilmemeli zorunluluk var ise, çevredostu ve selektif pestisitler, etkili en düşük dozda ve en uygun zamanda uygulanmalıdır

45. Entegre mücadeleyi kim yapar? IPM NOT FOR FARMERIPM BY FARMER

46. EM uygulama sonucu (2002) Elma, Turunçgil, Pamuk, Bağ, Patates, Zeytin, Şeftali, Kiraz, Örtüaltı sebze ve Mısır pestisit tüketimi ortalama % 48 oranında azalmıştır

47. çok dikkat !!! veri toplama ve kayıt • Tarım işletmesinde tüm bitkilerde sürvey • hastalık çıkışları • yabancı otlar ve doğal düşmanları • zararlılar ve doğal düşmanları • yoğunlukları • uygulanabilecek mücadele yöntemleri • en uygun mücadele yöntemleri

48. çok dikkat !!! • Toplanan verilere göre uygun strateji geliştirme • Uygulama • Uygulamadan sonra başarıların veya tahmin edilemeyen sebeplerden dolayı gelen başarısızlıkların nedenleri • Üretim sezonu sonunda tüm verilerin uzman yardımıyla değerlendirilmesi • Gelecek sezon için uygun mücadele stratejisi veri toplama ve kayıt

49. tarım ile ulaşmaya çalıştığımız temel hedef • insanı, doğayı ve çevreyi korumak • İnsanlık • doğanın kendini yenileyebildiğinden fazlasını tüketmemeli • doğanın insana tanıdığı sınırlar çerçevesinde yaşamına yön vermeli • Sağlıklı insan, temiz çevre ve güvenli gıda için herkesin bu konuya duyarlı olması gerekir önemli not

50. SAĞLIKLI İNSAN TEMİZ ÇEVRE GÜVENLİ GIDA iyiyi doğruyu güzeli seçin