Gezondheidsdoelstellingen in Vlaanderen: een stand van zaken

1. Gezondheidsdoelstellingen in Vlaanderen:een stand van zaken Jo Vandeurzen Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin

2. Inhoud • Gezondheidsdoelstellingen: algemene principes • Stand van zaken per gezondheidsdoelstelling

3. Gezondheidsdoelstellingen • Instrument om specifiekeprioriteiten te stellen in het preventieve gezondheidsbeleid • Internationale werkwijze • Meetbare, algemeen aanvaarde en realistische doelstellingen die binnen een bepaalde periode gerealiseerd moeten worden.

4. Gezondheidsdoelstellingen: specifiek • 6 thema’s • Alcohol, tabak en drugs (2009-2015) • Infectieziekten en vaccinaties (1998-2002) • Borstkankeropsporing (2006-2012) • Ongevallenpreventie (1998-2002) • Voeding en beweging (2009-2015) • Zelfdoding (in uitwerking: 2012-2020)

5. Gezondheidsdoelstellingen: prioritair • Internationale evidentie (WHO) • Relatie met de belangrijkste doodsoorzaken • Behalen van maximale gezondheidswinst op bevolkingsniveau • Kosteneffectiviteit

6. Gezondheidsdoelstellingen: prioriteiten Belangrijkste doodsoorzaken

7. Gezondheidsdoelstellingen: algemeen aanvaard • Gezondheidsconferentie • Op wetenschappelijke basis • In overleg met deskundigen en sectoren • Gezondheidseconomische toets • Preventiestrategieën

8. Gezondheidsdoelstellingen: algemeen aanvaard • Maatschappelijk draagvlak (SAR WGG) • Politiek verankerd: preventiedecreet & goedkeuring Vlaamse Regering en Parlement • Facettenbeleid: meer dan alleen gezondheidszorg • Uitvoering via actieplannen

9. Gezondheidsdoelstellingen: stand van zaken • Per gezondheidsdoelstelling: • Formulering en periode • Cijfers: monitoring, evolutie en evaluatie • Preventiestrategieën en acties • Bestede budgetten

10. GD tabak, alcohol en drugs (2009-2015) “Het realiseren van gezondheidswinst op bevolkingsniveau door tegen het jaar 2015 het gebruik van tabak, alcohol en illegale drugs terug te dringen."

11. GD tabak, alcohol en drugs(2009-2015) Stand van zakenjongeren

12. GD tabak, alcohol en drugs(2009-2015) Stand van zakenvolwassenen

13. GD tabak, alcohol en drugs(2009-2015) Actieplan • Uitbreiding capaciteit voor meer en betere preventie, rookstop en vroeginterventie alcohol en drugs • Extra aandacht voor bereik van specifieke doelgroepen, o.a. • mensen met lage sociaal economische status • vrouwen en alcohol • illegale drugsgebruikers

14. GD tabak, alcohol en drugs(2009-2015) Budgetvoor projecten Jaren van toewijzing: budgetten kunnen over meerdere jaren lopen

15. GD infectieziekten en vaccinaties (1998-2002) “In het jaar 2002 moet de preventie van infectieziekten op significante wijze worden verbeterd, met name door het verder verhogen van de vaccinatiegraad voor aandoeningen als polio, kinkhoest, tetanus, difterie, mazelen, bof en rubella.”

16. GD infectieziekten en vaccinaties(1998-2002) Sedert 1998… • Andere vaccins: • acellulaire pertussisvaccins i.p.v. whole cell • geïnactiveerde poliovaccins i.p.v. orale levende • overgang naar combinatievaccins (minder prikjes) • Toegevoegde vaccins in het vaccinatieprogramma: • Hepatitis B • Haemophilus influenzae type b (in combinatie) • Meningokokken van serogroep C • Pneumokokken • Kinkhoestvaccinatie voor kinderen en adolescenten • HPV voor meisjes • Seizoensgriep voor residenten WZC

17. GD infectieziekten en vaccinaties(1998-2002) Vaccinatieschema 2012

18. GD infectieziekten en vaccinaties(1998-2002) Gezondheidsconferentie vaccinaties 2012 • Gezondheidsconferentie vaccinaties: • zaterdag 21 april 2012 (start Europese Vaccinatieweek) • Congres en Erfgoedcentrum Lamot - Mechelen • Voorbereid in de loop van 2011 en terugkoppeling van voorbereide documenten met het werkveld en geïnteresseerden in januari 2012. • Info en voorbereidende documenten op de website: www.gezondheidsconferentie-vaccinaties.be

19. GD infectieziekten en vaccinaties(1998-2002) Vaccinatiegraad baby's • Gegevens uit de vaccinatiegraadstudie 2008 • geen significante verschillen tussen de verschillende provincies

20. GD infectieziekten en vaccinaties(1998-2002) Vaccinatiegraadadolescenten • Voor het eerste jaar vaccinatie tegen HPV (1ste jaar S.O. 2010-2011): • 85-90% van de meisjes kreeg minstens 1 dosis HPV-vaccin • 80-83% werd volledig gevaccineerd met 3 vaccins

21. GD infectieziekten en vaccinaties(1998-2002) Meningokokkenvaccinatie:impact op de epidemiologie • 2001: epidemische toename invasieve infecties door groep C meningokokken • Beslissing te vaccineren: • Campagne met catch-up 1-18 jarigen • Systematische vaccinatie op de leeftijd van 1 jaar sedert 2002 • Resultaat: • Slechts sporadisch nog groep C meningokokkeninfecties • Geen invasieve meningokokken C infecties meer bij kinderen en jongeren

22. GD infectieziekten en vaccinaties(1998-2002) Meningokokkeninfecties

23. GD infectieziekten en vaccinaties(1998-2002) Totale aankoopkost vaccins • Cijfers 2011 nog voorlopig • HPV vaccinatie en seizoensgriep pas in 2010 gestart • Toename in kostprijs hexavalent (DTP-IPV-Hib-HBV) vanaf 2009: hogere kostprijs in overheidsopdracht

24. GD infectieziekten en vaccinaties(1998-2002) Aankoopkost vaccinsaandeel Vlaams budget • Cijfers 2011 nog voorlopig • Geen medefinanciering door het RIZIV voor volwassenenvaccins tegen difterie en tetanus en voor vaccins tegen seizoensgriep voor woonzorgcentra

25. GD borstkankeropsporing (2006-2012) “Tegen 2012 verloopt het Vlaams bevolkingsonderzoek naar borstkanker bij vrouwen van 50 tot en met 69 jaar doelmatiger, d.w.z. voldoende vrouwen nemen deel, meer kankers worden tijdig gevonden en er gebeuren zo weinig mogelijk overbodige onderzoeken.”

26. GD borstkankeropsporing (2006-2012) Concreet betekent dit: • dat ten minste 75% vrouwen uit de doelgroep deelnemen aan het bevolkingsonderzoek; • dat meer kankers tijdig gevonden worden, d.w.z. dat bij een eerste screening ten minste 25% en bij een vervolgscreening 30% van de gevonden (invasieve) kankers kleiner is dan 1 centimeter; • dat het aantal verwijzingen van deelnemende vrouwen niet meer bedraagt dan 5%, zodat zo weinig mogelijk overbodige onderzoeken gebeuren.

27. GD borstkankeropsporing(2012-2020) Stand van zaken deelnamegraad

28. GD borstkankeropsporing(2012-2020) Stand van zaken deelnamegraad

29. GD borstkankeropsporing(2012-2020) Budget

30. GD ongevallenpreventie (1998-2002) "In het jaar 2002 moet het aantal dodelijke ongevallen in de privésfeer en in het verkeer afnemen met 20%" Focus op valpreventie bij ouderen

31. GD ongevallenpreventie(1998-2002) Valpreventiestand van zaken

32. GD ongevallenpreventie(1998-2002) Valpreventie vrouwen (65+)

33. Actieplan • Beheersovereenkomst met Expertisecentrum Val- en fractuurpreventie Vlaanderen in 2012-2016 • Verschillende initiatieven sinds 2002: • verstrekken van informatie en advies: www.valpreventie.be • ontwikkelen van methodieken en materialen, o.a. draaiboek valpreventie, campagnes (www.vermijdvallen.be), week van de valpreventie in april 2012 • ondersteunen van de implementatie van methodieken en materialen: referentiepersonen valpreventie, Logo's en SEL's

34. GD ongevallenpreventie(1998-2002) Budget Jaren van toewijzing: budgetten kunnen over meerdere jaren lopen € 269.717 € 254.317 € 174.986 € 177.631 € 136.000

35. GD voeding en beweging (2009-2015) “Het realiseren van gezondheidswinst op bevolkingsniveau door een stijging van het aantal mensen dat voldoende fysiek actief is, evenwichtig eet en een gezond gewicht nastreeft.”

36. GD voeding en beweging (2009-2015) • Tegen 2015 stijgt het percentage personen dat voldoende fysiek actief is om gezondheidswinst te behalen met 10%punten; • Tegen 2015 daalt het percentage sedentaire personen met 10% punten; • Tegen 2015 stijgt het percentage moeders dat met borstvoeding start (gemeten op dag 6) van 64 naar 74% • Tegen 2015 eten meer mensen evenwichtig overeenkomstig de aanbevelingen van de actieve voedingsdriehoek; • Tegen 2015 blijft het percentage personen met een gezond gewicht minstens behouden;

37. GD voeding en beweging(2009-2015) Stand van zaken * Cijfers gewijzigd t.a.v. het actieplan, maar wel gebaseerd op de gezondheidsenquête

38. Preventiestrategieën GD voeding en beweging(2009-2015) • Gezond bewegen en evenwichtiger eten in de lokale gemeenschap • Gezond bewegen en evenwichtiger eten bij kinderen en jongeren van 0 tot 18 jaar • Gezond bewegen en evenwichtiger eten op school • Gezond bewegen en evenwichtiger eten bij de werkende bevolking • Een beter ondersteuningsaanbod voor zorgverstrekkers • Gezond bewegen en evenwichtiger eten bevorderen via informatie en communicatie

39. GD voeding en beweging(2009-2015) Budgetvoor projecten Jaren van toewijzing: budgetten kunnen over meerdere jaren lopen € 1.771.836 € 1.185.743 € 1.013.540 € 896.624 € 130.000

40. GD Suïcidepreventie (2012-2020) “Het aantal zelfdodingen zal met 20 % dalen tegen 2020, en dit ten opzichte van het jaar 2000.” Vorige doelstelling: “De sterfte door zelfdoding bij mannen en vrouwen moet tegen 2010 verminderd zijn met 8% ten opzichte van 2000”.

41. GD Suïcidepreventie (2012-2020) Stand van zaken aantal suïcides

42. GD Suïcidepreventie (2012-2020) Spreiding suïcides per regio

43. GD Suïcidepreventie (2012-2020) Aantal suïcidepogingen Event-based rate-evolutie suïcidepogingen per 100.000 inwoners in Vlaanderen, 1999-2010

44. GD Suïcidepreventie (2012-2020) Preventiestrategie nieuwe GD • Geestelijke gezondheidsbevordering met betrekking tot individu en maatschappij • Suïcidepreventie door laagdrempelige telefonische en online hulp • Bevorderen van deskundigheid en netwerkvorming bij intermediairs • Strategieën voor specifieke risicogroepen • Algemene aanbevelingen voor suïcidepreventie en implementatie van een multidisciplinaire richtlijn suïcidaal gedrag met aandacht voor ketenzorg

45. GD Suïcidepreventie (2012-2020) Budgetvoor projecten Jaren van toewijzing: budgetten kunnen over meerdere jaren lopen € 2.420.354 € 1.595.938 € 1.561.917 € 1.487.270 € 1.152.948 € 623.979 € 616.287 € 466.120