Eigen verantwoordelijkheid als grondslag voor detentiefasering en het toekennen van meer vrijheden

1. Eigen verantwoordelijkheid als grondslag voor detentiefasering en het toekennen van meer vrijheden Miranda Boone RSJ congres 2013

2. Eigen verantwoordelijkheid in wetgeving en beleid • Bonus-Malus systeem uit Werkzame Detentie 1995 • DBM 2006 • Niet meewerken TR als weigeringsgrond voor zbbi of regimair verlof (artikel lid 2 lid 2 onder c; artikel 3 lid 3 RSPOG) • Artikel 4 PBW (wetsvoorstel 33745): gedetineerden ten aanzien van wie gebleken is van goed gedrag kunnen in aanmerking komen voor elektronische detentie • Wijzigingsvoorstel RSPOG: Promoveren-degraderen • Artikel 1d lid 2: Een gedetineerde heeft aanspraak op promotie indien hij op alle onderdelen van goed gedrag, zoals opgenomen in de bijlage Stimuleren en ontmoedigen, positief scoort gedurende een periode van zes weken

3. Bezwaar 1: resocialisatie is voor iedereen • Resocialisatie als recht (Duits Federaal Constitutioneel Hof 1973) • Artikel 10 lid 3 IVBPR: Het gevangenisstelsel dient te voorzien in een behandeling van gevangenen die in de eerste plaats is gericht op heropvoeding en recalssering (…) • 2 lid 2 PBW:Met handhaving van het karakter van de vrijheidsstraf of de vrijheidsbenemende maatregel wordt de tenuitvoerlegging hiervan zoveel mogelijk dienstbaar gemaakt aan de voorbereiding van de terugkeer van de betrokkene in de maatschappij

4. Bezwaar 1: Resocialisatie is voor iedereen (2) • Concreet: hoe wordt nu nog inhoud gegeven aan resocialisatie in het basisprogramma? • Wijzigingsvoorstel RSOPG: wettelijk minimum aan activiteiten + nazorg en enkele activiteiten gericht op versterken motivatie • RSJ: gemiddeld 20 uur per dag op cel (HvB) • Teeven (Brief van 12 november 2013): 43 uur activiteiten per week Er wordt alleen in gedetineerden geïnvesteerd, zoals door het aanbieden van gedragsinterventies, scholing en terugkeeractiviteiten als kans op succes aanwezig is en/of de houding van de gedetineerde hiertoe aanleiding geeft (Teeven, Brief van 8 november 2011 aan de Tweede Kamer, p. 5)

5. Bezwaar II Wetenschappelijke fundering van promoveren-egraderen ontbreekt • Bewerkstelligen gedragsverandering of selectiecriterium voor verdeling schaarse middelen? • Onderdeel van Modernisering Gevangeniswezen • Beoogt recidivereductie van 25 % tussen 2007-2025 • Hoe? • Levensloopbenadering

6. Bezwaar II: wetenschappelijke fundering van promoveren-degraderen ontbreekt • Good Lives Model (Ward & Maruna) • Uitgangspunt is dat iedereen op zoek is naar primary goods (kennis, autonomie, geluk, innerlijke vrede) • Vraag is hoe je dat gaat bereiken (secondary goods) • Motivatie en eigen verantwoordelijkheid vormen het hart van het model • Samenleving heeft ook een rol in het proces van stoppen met criminaliteit • Stoppen met criminaliteit is een delicaat proces waar terugval tot op zekere hoogte bij hoort • Pompe:’Criminelen kunnen zich alleen losmaken van hun misdadige levensstijl als zij als mensen werden gerespecteerd.’

7. Bezwaar 3: promoveren-degraderen gaat ten koste van de zwakkere gedetineerden • Kenmerken van algemene populatie gedetineerden • Artikel 1d lid 2 Wijzigingsvoorstel RSPOG • Gedetineerde komt in aanmerking voor plusprogramma indien hij op alle onderdelen van goed gedrag, zoals opgenomen in de bijlage stimuleren en ontmoedigen gedurende een periode van zes weken positief scoort • Lid 4 • Indien bekend is dat een gedetineerde een verstandelijke beperking of ziekelijke stoornis, waaronder ernstige verslavingsproblematiek heeft (wie stelt dat vast, MB?) hoeft hij niet positief te scoren op het onderdeel zorg en begeleiding, mits hij bereidheid toont tot verbetering