Polska Platforma Technologiczna Metali Nieżelaznych Strategiczny Program Badawczy

1. Polska Platforma Technologiczna Metali NieżelaznychStrategiczny Program Badawczy Gliwice, 26 października 2006

2. Zadania PPTMN • opracowanie projektów i programów badawczych w zakresie przemysłu metali nieżelaznych • współdziałanie w tworzeniu polityki naukowej i gospodarczej oraz rozwiązań legislacyjnych sprzyjających rozwojowi przemysłu metali nieżelaznych • opracowanie perspektyw rozwoju przemysłu metali nieżelaznych • podnoszenie konkurencyjności polskiego przemysłu metali nieżelaznych • działania w kierunku pełnego powiązania programów rozwoju przedsiębiorstw z programami badań naukowych aż do wdrożeń i komercjalizacji rozwiązań naukowo-technicznych • rozszerzanie współdziałania między kadrami naukowymi i inżynieryjnymi ośrodków naukowo-badawczych, przedsiębiorstw i biur projektowych

3. Zadania PPTMN – c.d. • wspólne rozwijanie eksportu myśli naukowo-technicznej • tworzenie konsorcjów do realizacji projektów badawczych w ramach VII Programu Ramowego i innych projektów Unii Europejskiej • realizacja Krajowego Programu Ramowego, programów operacyjnych i projektów celowych • prace w zakresie monitorowania i prognozowania rozwoju technologii (foresight) • promocja polskiej myśli naukowo-technicznej oraz rozwoju naukowo-technicznego i innowacyjności • organizowanie konferencji naukowo-technicznych krajowych i międzynarodowych dla oceny i porównania stanu rozwoju technologii w krajowym przemyśle metali nieżelaznych w stosunku do czołowych przemysłów metali nieżelaznych świata • podnoszenie kwalifikacji kadry naukowej i inżynieryjnej w drodze studiów podyplomowych, staży i szkoleń

4. STRATEGICZNE • KIERUNKI BADAŃ • DO 2013 ROKU

5. Przeróbka rud • Wzbogacanie rud miedzi • Określenie charakterystyki, badania właściwości i wzbogacalności rud z nowych rejonów i pól eksploatacyjnych w szczególności nowego złoża Głogów-Głęboki • Badania modelowe procesów wzbogacania rud • Dobór urządzeń do procesów przygotowania rud do flotacji jak kruszarki i młyny oraz opracowanie nowych konstrukcji, takich urządzeń jak przesiewacze, rozmywacze i inne urządzenia pomocnicze • Opracowanie nowych schematów technologicznych przygotowania rudy do flotacji w celu obniżki kosztów operacji przygotowawczych, przede wszystkim ograniczenie kosztownego mielenia rudy • Badania nad opracowaniem metod regulacji zawartości substancji organicznej w koncentratach miedzi

6. Przeróbka rud • Wzbogacanie rud miedzi – c.d. • Kontynuacja modernizacji flotacji rud miedzi w oparciu o maszyny flotacyjne typu IF oraz optymalizacja schematów technologicznych modernizowanych strumieni i ciągów flotacyjnych • Opracowanie nowych konstrukcji maszyn flotacyjnych dużej pojemności • Opracowanie nowych konstrukcji typoszeregu hydrocyklonów do rozdziału i klasyfikacji produktów wzbogacania • Opracowanie i wprowadzenie kombinowanych: chemiczno-flotacyjnych metod przerobu półproduktów flotacyjnych rud miedzi • Opracowanie nowych i optymalizacja eksploatowanych systemów odwadniania koncentratów miedzi w kierunku ograniczenia lub wyeliminowania suszenia w zakładach wzbogacania rud

7. Przeróbka rud • Wzbogacanie rud miedzi – c.d. • Identyfikacja metali towarzyszących oraz mechanizmu ich zachowania w trakcie wzbogacania rud miedzi • Opracowanie nowych technologii oczyszczania wód zawrotowych • Współudział w badaniach nad opracowaniem metod zagospodarowania odpadów flotacyjnych w technologiach górniczych • Automatyzacja kontroli i sterowania procesami wzbogacania w poszczególnych operacjach, strumieniach i ciągach technologicznych • Opracowanie kompleksowej technologii wzbogacania rud miedzi z nowego złoża Głogów-Głęboki

8. Przeróbka rud • Wzbogacanie rud cynkowo-ołowiowych • Modernizacja flotacji blendy cynkowej w oparciu o maszyny flotacyjne typu IF z wykorzystaniem szybkiej flotacji w obiegu mielenia rudy dla wyprowadzenia kwalifikowanego koncentratu galenowego • Opracowanie technologii wtórnego wykorzystania składowanych odpadów flotacyjnych, głównie odzysku cynku z odpadów flotacyjnych • Identyfikacja metali towarzyszących oraz mechanizmu ich zachowania w procesach wzbogacania rud cynku i ołowiu • Inne zastosowania • Badania nad zastosowaniem technologii przeróbki mechanicznej rud do przerobu niskojakościowych złomów i odpadów zawierających metale nieżelazne • Wprowadzenie nowych metod technologicznych i urządzeń do flotacji mułów węglowych w oparciu o specjalne konstrukcje maszyn typu IF, a także innych surowców mineralnych

9. Metalurgia • Hutnictwo miedzi • Badania właściwości fizyko-chemicznych koncentratów, metali i żużli w kierunku doboru optymalnego procesu technologicznego ich przerobu • Badania nowych technologii suszenia koncentratów z maksymalnym wykorzystaniem odpadowego ciepła procesów hutniczych • Opracowanie metod i układu urządzeń przesiewających i rozdrabniających w celu uzyskania optymalnego zakresu ziarnistości koncentratu do pieca zawiesinowego • Opracowanie technologii procesu stapiania koncentratów miedzi w piecu zawiesinowym dla zmiennych udziałów składników wsadowych krajowych i importowanych • Opracowanie i opanowanie technologii odmiedziowania żużli z pieca zawiesinowego metodą dwustadialną: redukcji i flotacji

10. Metalurgia • Hutnictwo miedzi – c.d. • Opracowanie nowych technologii odzysku ołowiu i wyprowadzenia arsenu z obiegu materiałowego miedzi • Nowe technologie ogniowej rafinacji miedzi • Modernizacja konstrukcji agregatów hutniczych, systemów chłodzenia pieców i konstrukcji wyłożeń ogniotrwałych • Opracowanie nowej technologii przerobu odpadów miedziowych i zawrotów oraz złomów wysokometalicznych w nowej konstrukcji agregatu topielnego • Badania nad kompleksowym wykorzystaniem metali użytecznych z półproduktów hutniczych • Opracowanie systemu automatycznego sterowania produkcją miedzi w procesie zawiesinowym

11. Pirometalurgia – cynk i ołów • Optymalizacja technologii prażenia fluidyzacyjnego blendy cynkowej z udziałem tlenkowych materiałów wsadowych. • Opracowanie technologii spiekania i przerobu w procesie IS nowych mieszanek wsadowych bazujących na koncentratach kolektywnych, surowcach tlenkowych i odpadowych oraz silnie zanieczyszczonych surowcach blendowych • Optymalizacja nowych technologii przerobu w piecach przewałowych odpadów cynkonośnych, w szczególności pyłów stalowniczych • Opracowanie technologii przerobu półproduktów ołowiowych hutnictwa miedzi oraz rafinacji ogniowej ołowiu surowego z odzyskiem takich metali jak ind, bizmut i inne • Nowe technologie produkcji ołowiu z wytwarzaniem żużli odpadowych o małej szkodliwości ekologicznej • Opracowanie nowych technologii przerobu złomów zespolonych i wielomateriałowych

12. Hydrometalurgia • Nowe technologie dla surowców polimetalicznych: pierwotnych i wtórnych • Bezciśnieniowe technologie bezpośredniego ługowania surowców siarczkowych • Nowe technologie odzysku metali towarzyszących w celu lepszego wykorzystania zasobów naturalnych • Procesy ciśnieniowe w operacjach utleniania i redukcji stosowanych w oczyszczaniu roztworów • Rozwój technologii wymiany jonowej i technik membranowych dla zastosowań hydrometalurgicznych • Nowe techniki i technologie w elektrorafinacji i elektrowydzielaniu metali • Nowe technologie w produkcji metali szlachetnych • Kontrola analityczna procesów

13. Biotechnologie • Zastosowanie procesów biotechnologicznych do produkcji i odzysku metali ze źródeł pierwotnych, takich jak rudy i koncentraty oraz surowców wtórnych, w tym odpadów górniczych, żużli metalurgicznych, złomów oraz pyłów • Technologie bioługowania, bioutleniania, biosorpcji, bioredukcji, bioakumulacji, biowytrącania oraz bioflotacji • Badania mikrobiologiczne • Bioługowanie niskojakościowych surowców pierwotnych i surowców wtórnych, w tym odpadów flotacyjnych oraz zastosowania biotechnologii do oczyszczania wód i ścieków, z zastosowaniem bioprocesów utleniania i redukcji siarki i jej związków

14. Przetwórstwo • Technologia ciągłego odlewu prętów i drutów metodą UPCAST ® przeznaczonych do głębokiego przerobu, do wytwarzania splotów i linek pokrywanych galwanicznie, a także z przeznaczeniem na troleje dla przemysłu kolejowego • Technologia produkcji instalacyjnych rur miedzianych oraz miedzioniklowych dla przemysłu okrętowego • Technologia produkcji taśm i blach ze stopów trudnoprzerabialnych plastycznie • Technologie wytwarzania drutów ze stopów miedzi oraz drutów płaszczowych • Technologie wytwarzania nowych stopów ołowiu dla przemysłu akumulatorowego i kablowego

15. Przetwórstwo – c.d. • Technologie wytwarzania powłok ochronnych na wyrobach stalowych • Technologie wytwarzania stopów do cynkowania metodą jednostkową oraz produkcji nowych stopów do cynkowania ogniowego metodą ciągłą • Doskonalenie technologii wytwarzania stopów amorficznych i nanokrystalicznych metodą ultraszybkiego schładzania • Technologie metalurgii proszków do wytwarzania materiałów stykowych, spoiw, lutowi i metalicznych materiałów kompozytowych z proszków i nanoproszków • Procesy łączenia oraz badania trwałości połączeń różnych materiałów

16. Nowe materiały metaliczne • Funkcjonalne materiały metaliczne i kompozytowe oraz z uszlachetnioną powierzchnią, głównie na osnowie miedzi, srebra i aluminium, przeznaczone do zastosowań w przemyśle elektronicznym, w elektrotechnice i transporcie • Nowe stopy ekologiczne z eliminacją lub obniżeniem zawartości metali szkodliwych, głównie kadmu i ołowiu • Metaliczne materiały warstwowe na bazie miedzi, w postaci wyrobów płaskich i okrągłych do zastosowań w elektronice i telekomunikacji • Materiały na powłoki ochronne na wyrobach stalowych • Nowe materiały pomocnicze w odlewnictwie stopów metali (stopy wstępne, topniki, rafinatory, modyfikatory)

17. Nowe materiały metaliczne – c.d. • Nowe spoiwa twarde na osnowie Cu i Al oraz technologie łączenia różnorodnych materiałów • Proszki stopów i kompozytów na bazie miedzi, srebra i aluminium o strukturze nanokrystalicznej • Materiały amorficzne i nanokrystaliczne wytwarzane techniką ultraszybkiego schładzania do zastosowań w elektronice, elektrotechnice, w przemyśle energetycznym i motoryzacyjnym

18. Aluminium- recykling, produkcja stopów • Rozwój metod umożliwiających produkcję wysokiej jakości stopów na bazie złomów poamortyzacyjnych • Rozwój metod usuwania z ciekłego metalu zanieczyszczeń metalicznych: (Mg, Ca Na, oraz Fe, Pb, Li, Zn) • Rozwój szybkich i tanich wstępnych analiz składu chemicznego złomów poamortzacyjnych • Badania nad nowymi technologiami umożliwiającymi zagospodarowanie zgarów i innych odpadów produkcyjnych

19. Aluminium – przetwórstwo • Rozszerzenie zastosowań wyrobów z metali lekkich dzięki zastosowaniu specjalnych technik wytwarzania np.: thixoforming, rapid solidification, hydroekstruzji, umożliwiających uzyskanie nowych własności użytkowych • Opracowanie nowej generacji wysokojakościowych stopów aluminium o dobrej zdolności do odkształceń plastycznych, spawalnych i odpornych na korozję • Opracowanie zaawansowanych technologii łączenia różnorodnych tworzyw: aluminium – stal, aluminium – tworzywo sztuczne itp. • Rozwój modeli matematycznych do kontroli procesów technologicznych w czasie rzeczywistym

20. Ochrona środowiska • Rozwój technologii utylizacji gazów bogatych w SO2 w procesie produkcji gipsu syntetycznego • Opracowanie nowych wariantów technologicznych i aparaturowych dla procesów oczyszczania gazów odpadowych • Procesy redukcji emisji gazów cieplarnianych, niszczących warstwę ozonową • Zastosowanie żywic jonowymiennych i technik membranowych do oczyszczania ścieków zawierających metale ciężkie • Recykling użytecznych składników strumieni ciekłych • Rozwój technologii odzysku kwasów mineralnych z roztworów odpadowych • Rozwój biotechnologii w oczyszczaniu ścieków

21. Ochrona środowiska – c.d. • Rozwój technologii gospodarowania wodą w przemysłowych obiegach chłodniczych • Nowe metody zagospodarowania odpadów, w tym niebezpiecznych • Opracowanie technologii utylizacji uciążliwych żużli metalurgicznych • Opracowanie nowych technologii rewitalizacji gleb skażonych metalami ciężkimi • Rozwój technik pomiarów emisji zanieczyszczeń do powietrza • Rozwój metodyk pomiarów jakości powietrza ze szczególnym uwzględnieniem specjacji fizycznej i chemicznej metali • Polityka środowiskowa