1 / 59

JEOTERMAL ENERJİ

JEOTERMAL ENERJİ. JEOTERMAL ENERJİ VE KULLANIM ALANLARI. JEOTERMAL OLUŞUMU. “ Jeotermal enerji”,yer kabuğunun çeşitli derinliklerinde bulunan birikmiş ısının oluşturduğu kimyasallar içeren sıcak su,buhar ve gazlardır.

clyde
Download Presentation

JEOTERMAL ENERJİ

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. JEOTERMAL ENERJİ

  2. JEOTERMAL ENERJİ VE KULLANIM ALANLARI

  3. JEOTERMAL OLUŞUMU

  4. “ Jeotermal enerji”,yer kabuğunun çeşitli derinliklerinde bulunan birikmiş ısının oluşturduğu kimyasallar içeren sıcak su,buhar ve gazlardır.

  5. Jeotermal enerjiise jeotermal kaynaklardan doğrudan veya dolaylı her türlü faydalanmayı kapsamaktadır. Jeotermal kaynak kısaca yer ısısı olup, yerkabuğunun çeşitli derinliklerinde birikmiş ısının oluşturduğu, kimyasallar içeren sıcak su, buhar ve gazlardır.

  6. JEOTERMAL OLUŞUMU • Yeryüzündeki bütün volkanik bölgelerde ve hatta volkanik faaliyeti binlerce yıl önce sona ermiş bulunan yerlerde bile, sayısız sıcak su kaynaklarının, fumarollerin bulunması, o yörede yüzeye yakın kayaçların altında ve daha derin yerlerde sıcaklığın var olduğunu gösteren delillerdir. Mağma hazinesi içinde serbest kalan gazların basıncının zayıfladığı ve dolayısıyla volkanik faaliyet sona erdiği zaman, mağma yavaş yavaş soğumaya devam eder. Bu soğuma sırasında büyük ölçüde su buharı olmak üzere, hidroklorik asit, karbondioksit, hidrojen, amonyum klorür v.b. gibi gazlar çıkar. Bütün bu gazlar yeraltı suyu zonu içindeki yarıklardan geçerek yeryüzüne ulaşır. İşte bu volkanik etkinlik sırasında çıkan gazlar tarafından ısıtılan yeraltı suyu ve diğer karışımlar, yeryüzüne sıcak kaynaklar, gayzerler, fumaroller olarak ulaşırlar.

  7. JEOTERMAL OLUŞUMU • Yeryuvarlığının derinliklerindeki yüksek sıcaklık ile ilgili olan ve bu güçle ısınarak oluşan enerjiye, jeotermal enerji adı verilmektedir. Yerin derinliklerine doğru inildikçe sıcaklığın yükselmesi, jeotermal enerji oluşumuna zemin hazırlamaktadır. Bilindiği gibi, yerkabuğundan aşağıya doğru her 33 m derinliğe inildikçe, sıcaklık ortalama 1ºC yükselmektedir. Öyle ki, zeminin tektonik ve litolojik özelliklerine bağlı olarak, belirtilen derinlik miktarında bölgelere göre farklılıklar ortaya çıkabilmektedir. Örneğin, yerkabuğunun deforme olduğu sahalarda 1ºC sıcaklık artışı her 2-3 m derinlikte olmaktadır. Söz konusu alanlar, jeotermal enerji oluşumu için oldukça uygun koşullara sahiptir. Gerçekten de yeryüzünde jeotermal enerji kaynaklarının dağılışı ile tektonik kuşaklar, kırık sistemleri ve volkanik alanlar arasında yakın bir ilişki söz konusudur.

  8. JEOTERMAL ENERJİNİN ÜSTÜNLÜKLERİ • POTANSİYEL ZENGİNİ OLDUĞUMUZ ,ULUSAL BİR KAYNAKTIR. • YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAĞIDIR. • DİĞER ENERJİ TÜRLERİNE GÖRE DAHA UCUZDUR. • ÇEVRE KİRLİLİĞİNE YOL AÇMAZ.

  9. JEOTERMAL ENERJİNİN KULLANIM ALANLARI

  10. ELEKTRİK ÜRETİMİ Jeotermal sahada açılan kuyulardan üretilen akışkan seperatörlerde buhar ve su olarak ayrıştıktan sonra buhar tribünlere gönderilerek jenaratör aracılığıyla elektrik üretimi sağlanır.

  11. Jeotermal akışkanın ısıtılacak alanda radyatör ve uygun borular sistemi aracılığıyla dolaştırılması suretiyle ısıtma sağlanmaktadır. ISI ÜRETİMİ

  12. KONUT ISITMACILIĞI

  13. Tarım sektöründeki modernleşme,sektörün enerji kullanım payının artmasına yol açmıştır.özellikle kırsal kesimlerde elektrik dışında,konutların, hayvan barınaklarının ve seraların ısıtılması için “jeotermal enerjiden” yaralanılmaktadır. TARIM SEKTÖRÜNDE KULLANIMI

  14. TERMAL TURİZM VE SAĞLIK AMAÇLI KULLANIMI Sıcak suların içeriğinden kaynaklanan ısıl eneji,mineral,tuz,gaz ve yararlı ölçüdeki radyoaktif içeriğin insan sağlığını olumlu yönde etkilediği belirlenmiştir.

  15. TÜRKİYE’DE DURUM • TÜRKİYE’DEKİ ÖNEMLİ JEOTERMAL ALANLAR

  16. KIZILDERE-DENİZLİ JEOTERMAL SAHASI

  17. DENİZLİ-GÖLEMEZLİ JEOTERMAL KUYUSU

  18. DİKİLİ JEOTERMAL KUYU ÜRETİMİ

  19. TÜRKİYE’DE ELEKTRİK ÜRETİMİNE UYGUN JEOTERMAL SAHALAR • Denizli-kızıldere sahası(242oc) • Aydın-germencik-ömerbeyli sahası(232oc) • Çanakkale-tuzla sahası(174oc) • Aydın-salavatlı sahası(171oc) • Kütahya-simav sahası(162oc) • Manisa-salihli-caferbey sahası(155oc) • İzmir-seferhisar sahası(153oc) • Aydın-yılmazköy(144oc) • İzmir-dikili sahası(130oc)

  20. ÜLKEMİZİN JEOTERMAL POTANSİYELİ • Türkiye,dünyanın önemli kuşaklarından olan Alp-Himalaya jeotermal kuşağında bulunması nedeniyle jeotermal açıdan zengin ülkeler arasındadır. • Türkiye jeotermal potansiyeli bakımından Avrupa’nın 1.,Dünyanın 7. ülkesi konumundadır.

  21. Türkiye’deki bazı jeotermal sahalarda yaklaşık 5 yıldan beri elektrik dışı kullanım sürmektedir.düşük entalpili ve kabuklaşma özelliğine sahip bu sahalar,konut ısıtmacılığı amacıyla kullanılmaktadır. TÜRKİYE’DE ELEKRİK DIŞI KULLANIMLAR

  22. TÜRKİYE’DE JEOTERMAL POTANSİYELİN DEĞERLENDİRİLMESİ • Türkiye’nin jeotermal kaynakları daha çok merkezi ısıtmaya,endüstriyel proses ısısına kaplıca ve turizm maksatlı kullanıma uygundur. • Bugün için keşfedilmiş sahalar geliştirilerek,potansiyel belirleme çalışmalarının yürütülmesi gerekmektedir.

  23. TÜRKİYE’DE ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN UYGULAMALAR • MTA’nın programı dahilinde daha fazla jeotermal kuyu sağlanmalıdır. • Akışkandan kademeli olarak elektrik üretmek için gerekli ek sistemler kurulmalıdır. • Isıtmaya uygun sahalarda özel idarelerinin ve belediyelerin merkezi ısıtma sistemi kurulmasına izin verilmelidir.

  24. DÜNYADA DURUM DÜNYADA ÖNEMLİ JEOTERMAL KUŞAKLAR

  25. And Volkanik Kuşağı:Güney Amerika’nın batı sahillerinde bulunan bu kuşak Venezuella, Kolombiya,Ekvator,Peru,Bolivya, Şili ve Arjantin’i kapsamaktadır.

  26. DOĞU AFRİKA RİFT SİSTEMİ:Aktif olan bu sistem Zambiya,Malavi,Tanzanya, Uganda,Kenya,Etopya gibi ülkeleri içine alır.

  27. ORTA AMERİKA VOLKANİK KUŞAĞI: Guatelama,El Salvador,Kosta Rika,Panama’yı içine alan bu kuşakta çok sayıda jeotermal sistem bulunmaktadır. • Bunların dışında, Kanada, ABD, Japonya, Doğu Çin,Filipinler, Endonezya gibi ülkelerde verimli jeotermal sahalara sahiptir.

  28. DÜNYA TEKNOLOJİSİNDE ULAŞILAN DÜZEY • Jeotermal ısıtma sistemlerinde ve elektrik santrallerinde kullanımı dünyada son yıllarda hızla artmaktadır. • İkili çevrim elektrik santrallerinin kullanılmasıyla 80 o -170 oc sıcaklıktaki jeotermal akışkandan elektrik enerjisi üretilebilmektedir.buharı ozon tabakasına zarar vermeyen,zehirli olmayan ve düşük sıcaklıklarda kolayca buharlaşabilen hidrokarbonların kullanıldığı bu tür santraller özellikle ABD’de yaygın olup santral güçleri 0.3 - 30mw arasında değişmektedir.

  29. JEOTERMAL AKIŞKANIN SICAKLIĞINA GÖRE KULLANIM YERLERİ OC 180-Yüksek konsantrasyon solüsyonunun buharlaşması,amonyum absorpsiyonu ile soğutma 170-Hidrojen sülfit ile ağır su eldesi 160-Kereste kurutulması,balık vb. yiyeceklerin kurutulması 150-Bayer’s yoluyla alüminyum eldesi 140-Çiftlik ürünlerinin çabuk kurutulması 130-Şeker endüstrisi,tuz eldesi

  30. 120-Temiz su eldesi,tuzlu oranın arttırılması 110-Çimento kurutulması 100-Organik maddelerin kurutulması (yosun,et,sebze) 90-Balık kurutma

  31. BALIK ÜRETİMİ

  32. 80-Ev ve sera ısıtma 70-Soğutma 60-Kümes ve ahır ısıtma 50-Mantar yetiştirme 40-Toprak ısıtma,kent ısıtması,sağlık tesisleri 30-Yüzme havuzları, fermantasyon, damıtma

  33. 20-Balık çiftlikleri

  34. KİMYASAL MADDE ÜRETİMİ • Jeotermal akışkandan borik asit,amonyumbikarbonat,ağır su(döteryum oksit) vb. maddelerin elde edilmesinde • Jeotermal akışkandaki co2 den kuru buz elde edilmesinde (ABD,Türkiye), sağlık ve termal tesislerde birçok ülkelerde kullanılmaktadır.

  35. TÜRKİYE’DE JEOTERMAL

  36. TEKTONİZMA JEOTERMAL İLİŞKİSİ

  37. JEOTERMAL ENERJİNİN ÇEVREYE ETKİSİ

  38. Jeotermal enerji,fosil yakıtların tüketimiyle ilgili olarak ortaya çıkan sera etkisi ve asit yağmuru gazlarının atmosfere atılmasından doğan çevre sorunlarının önlenmesi bakımından büyük önem taşımaktadır. • Jeotermal enerjiye dayalı modern elektrik santrallerinde CO2,NOx,SOx atımıçok düşük düzeydedir. • Merkezi ısıtma sistemlerinde ise söz konusu gazların deşarj miktarları ise sıfır değerine inmiştir. • Kömür yakıtlı santrallerdeki CO2 atımı,eski tip santrallerdekine oranla 1600 kat daha fazladır.bu karşılaştırmaların ışığında jeotermal enerjinin avantajı kesin olarak görülmektedir. • Gelişen teknolojiye ve duyulan ihtiyaca göre atık su içindeki bazı kimyasal maddeler üretilerek,akışkan bu yönden zararsız hale getirilebilmektedir.

  39. MTA ve JEOTERMAL ENERJİ • Ülkemizde jeotermal arama yapan tek kuruluş olan MTA Genel Müdürlüğü konu ile ilgili çalışmalara 1960 lı yıllarda başlamış,70 li-80 li yıllarda,”Jeotermal Enerji Dairesi” şeklinde örgüt yapısıyla yoğun çalışmalar yaparak önemli sahalar keşfedilmiştir. • Ülkemizde jeotermal enerji araştırmaları 1962 de mta genel müdürlüğünün sıcak su kaynaklarına yönelik envanter çalışmaları ile başlamıştır.

More Related