590 likes | 971 Views
Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü. ÇATIŞMA YÖNETİMİ. K a m p a n y a. U z l a ş m a z l ı k. Y a s a l ç e k i ş m e. A n l a ş m a z l ı k. Ş i d d e t - k a v g a.
E N D
ÇATIŞMA YÖNETİMİ K a m p a n y a U z l a ş m a z l ı k Y a s a l ç e k i ş m e A n l a ş m a z l ı k Ş i d d e t - k a v g a B a s i t f a r k l ı l ı k ÇATIŞMA
ÇATIŞMANIN TANIMI: ÇATIŞMA YÖNETİMİ • Kararsızlık • Uyuşmazlık • İkilem
ÇATIŞMA YÖNETİMİ ÇATIŞMA İnsan hayatında doğal ve kaçınılmaz bir süreç olan çatışma, kişiler arasında yaşanan uyuşmazlık ya da anlaşmazlık durumudur.
ÇATIŞMANIN NEDENLERİ ÇATIŞMA YÖNETİMİ • İş bölümü • Karşılıklı bağımlılık • Ortak karar verme • Algılama farklılığı • Amaç farklılığı • Uzmanlaşma
Mesleki ve Teknik Eğitimin Kalitesinin Geliştirilmesi Projesi (METEK) ÇATIŞMANIN SUÇLUSU KİM? • Problem kimin kontrolünde? • Karşı tarafın payı nedir? • Benim payım/yapabileceklerim nelerdir?
Mesleki ve Teknik Eğitimin Kalitesinin Geliştirilmesi Projesi (METEK) Çatışma Döngüsü
ÇATIŞMA YÖNETİMİ ÇATIŞMA GELİYORUM DER ! ‘’KENDİSİYLE BİLE ÇATIŞAN BİREYİN BAŞKALARIYLA DA ÇATIŞMASI OLAĞANDIR’’
ÇATIŞMA YÖNETİMİ Her birey; Aile, okul, iş, sosyal çevre gibi yaşamının farklı alanlarında çatışma yaşar. Çünkü her bireyin istek, amaç ve değerleri farklıdır. Kendi içinde bile çatışabilen bireyin, farklı duygu, düşünce ve davranışları olan insanlarla çatışması kaçınılmazdır.
ÇATIŞMA YÖNETİMİ “Önyargıları kırmak atom çekirdeğini parçalamaktan daha zordur” Albert Einstein
ÇATIŞMA YÖNETİMİ • Eğitim-Öğretim Grubu— İdari İşler • Zümre programları değiştirme kararı aldık sizde değiştirin! • E-Okul işlerini sizin halletmeniz lazım bu sistem çok karışık! • Geçen ayki ücretle bu ayki ücret arasında fark var!! • Ben burada bana gelen postaları neden odama alamıyorum!
ÇATIŞMA YÖNETİMİ • Öğrenciler-İdari İşler • Benim staj yapmam gerekiyormuş ama ben bunu bilmiyordum! • Biz bu hocadan ders almayız, bizi başka yere kaydedin herkesi bırakıyor! • Benim grubum neden değişmiş! • Süper bir kulübümüz var ama para desteği yok! • Proje getir diyorlar ama projemiz kabul olmuyor!
ÇATIŞMA YÖNETİMİ • Öğrenci yakınları-İdari işler • Benim çocuğum nasıl bu dersten kaldı? • Ben bilmem kimin tanıdığıyım benim askerlik arkadaşım o, bu işi hemen halledelim!
ÇATIŞMA YÖNETİMİ NEDEN ÇATIŞIRIZ? • Çatışmalar, • (Farklı algı ve duygu,İhtiyaç,İletişim becerileri gibi ,) • kişisel faktörlerden, • kültürel faktörlerden, • rol farklılıklarından, • sosyal ve fiziksel çevrelerden kaynaklanabilir.
ÇATIŞMA YÖNETİMİ Ancak çatışma nedenlerinin başında önyargıgelmektedir. Önyargı, kişilerarası iletişimde kişilerin etiketlenmesine neden olur.
ÇATIŞMA YÖNETİMİ • Bunun yanında; • Tek tipleştirme (yöneticiler denetimcidir, yaşlılar huysuzdur gibi), • Hale etkisi (ilk izlenimde oluşan yargılar), • Suçlama, • Keşkecilik, • Zihin Okuma, • Kişiselleştirme (her sözden ya da olaydan kendi ile ilgili anlam çıkarma),.
ÇATIŞMA YÖNETİMİ • Değiştirme çabası (ya da bunun tam tersi) • Aşırı fedakârlık gibi sebeplerden dolayı da insanlar anlaşmazlığa düşebilir, çatışmalar yaşanabilir
ÇATIŞMA YÖNETİMİ ÇATIŞMA SÜRECİ • Araştırmalara göre çatışma süreci; • Potansiyel, • Algılanan, • Hissedilen ve • Açık Çatışma, • olmak üzere dört evreden oluşuyor.
ÇATIŞMA YÖNETİMİ Amaç ya da güç farklılıkları, potansiyel çatışma nedeni olabilir. Aynı departmanda çalışan aynı örnek olarak verilebilir.
ÇATIŞMA YÖNETİMİ • Algılanan çatışmada, • bireyler çatışmanın olduğunu algılarlar ancak henüz dışarıdan gözlenebilen bir çatışma yoktur.
ÇATIŞMA YÖNETİMİ • Hissedilen çatışmada ise, • taraflar birbirine yönelik olumsuz duygular beslemeye başlarlar. “Biz” ve “Onlar” tutumu gelişir, kızgınlık, kaygı ve gerilimler ortaya çıkar.
ÇATIŞMA YÖNETİMİ • Açık çatışmada da , • karşılıklı tartışma, • ağır sözler kullanma, • bilgi paylaşmama veya sabote etme gibi davranışlar görülür. • Bu aşamada çatışma, dışarıdan rahatça algılanabilir.
ÇATIŞMA YÖNETİMİ NASIL ÇATIŞIRIZ? • Kişilerin birbirlerinden hoşlanmamaları, birbirlerine kızmaları durumunda yaşanan çatışmalar olabildiği gibi, • Bazen de iletişim kurmadan da çatışabiliriz, • Küsler diyalogu olarak adlandırılan bu çatışma türünde insanlar küs olmalarına rağmen çatışabilirler. Yani bazen susarak, karşımızdakini kızdırmaya çalışırız.
ÇATIŞMA YÖNETİMİ • Bazen de: konuyla ilgili olmayan bir mesaj verilmesi durumunda çatışırız. • Örneğin Ali, “X dosyamı gördün mü? Yarın çok önemli bir toplantım var, evde de biraz çalışmam gerekiyor” derken, • eşi Ayşe, “Çok mutluyum, sonunda o konsere bilet buldum” şeklinde bir yanıt verdiğinde, • ciddi tartışmalar meydana gelebilir.
ÇATIŞMA YÖNETİMİ İşyerlerinde en çok gruplar çatışıyor; İşyerlerinde bireyler, gruplar, bölümler arası çatışmalar yaşanabileceği gibi işletmeler arası çatışmalar da yaşanabilir. Ayrıca, her ne kadar bireyler arası çatışmalar sıkça yaşanıyormuş gibi görünse de araştırmalar iş ortamında en çok gruplar arası çatışmalar yaşandığını gösteriyor.
ÇATIŞMA YÖNETİMİ İşyerlerinde en çok gruplar çatışıyor; Yöneticiler ise zamanlarının %20'sinden fazlasını çatışmalara ya da çatışma sonrası yaşanan olumsuzlukları gidermeye ayırıyor.
ÇATIŞMA YÖNETİMİ ‘’ÇATIŞMADAN KAÇINMAYALIM, YÖNETMEYE ÇALIŞALIM’’
ÇATIŞMA YÖNETİMİ ÇATIŞMA NASIL YÖNETİLMELİ? Geçmişte yönetim teorisyenleri “Çatışmadan Kaçınmayı” tercih etmişlerdir. Ancak günümüz yöneticileri, çatışmadan kaçınma yerine “Çatışmayı Yönetmeyi” tercih ediyorlar.
ÇATIŞMA YÖNETİMİ Peki çatışma yönetimi nedir? Çatışmanın teşhis edilmesi, yoğunluğunun saptanması, etkilerinin değerlendirilmesi, uygun müdahale yöntemlerinin belirlenmesi ve sonuçların izlenmesi süreci olan çatışma yönetiminde kişisel yaklaşımların yanında yönetsel yaklaşımların da dikkate alınması gerekiyor.
ÇATIŞMANIN YÖNETİLMESİ ÇATIŞMA YÖNETİMİ ÇATIŞMANIN YÖNETİLMESİ • Problem çözme • Kaynakların arttırılması • Kaçınma • Yumuşatma • Uzlaştırma • Yetki kullanma
ÇATIŞMA YÖNETİMİ ÇATIŞMANIN YÖNETİLMESİ • Politik yaklaşım • Hakeme başvurma • Yapısal değişkenleri değiştirme • Davranış değiştirme
ÇATIŞMA YÖNETİMİ Adı geçen yaklaşımlardan en etkili olanı işbirliği – problem çözme yaklaşımıdır. Burada amaç, gerçek problemi nedenleriyle birlikte ortaya çıkarmaktır. “Kartların ortaya konduğu” bu yaklaşımda, her iki tarafın da kazanması amaçlanmaktadır.
ÇATIŞMA YÖNETİMİ • Kartları ortaya koyun • Çatışma yönetiminde uygulanan kişisel yaklaşımlar; • hükmetme, • kaçınma, • uyma, • uzlaşma, • işbirliği'dir.
ÇATIŞMA YÖNETİMİ • Dürüst olmak, • Genelleme yapmamak, • Hüküm vermemek ve • Geri bildirimde bulunmak • bu yaklaşımın uygulanmasında önemli noktalardır. • Soruna odaklanın, çatışan taraflardan birini kayırmayın
ÇATIŞMA YÖNETİMİ • Bilmezlikten gelme, • inandırma, • yumuşatma, • geciktirme, • meşgul etme, • yeni olanaklar bulma, • oylama, • örgütsel önlemler alma, • sorun çözme gibi • yönetsel yaklaşımlardan da en etkili olanı “sorun çözme” yaklaşımıdır.
ÇATIŞMA YÖNETİMİ “Sorun Çözme” Burada yönetici, çatışan tarafları karşı karşıya getirerek, sorunu bütün yönleriyle tartışacakları bir ortam yaratmalıdır. Yönetici, çatışan kişilerin anlaşabilecekleri ortak yönleri üzerinde durmalıdır. Ayrıca yönetici her iki tarafa da eşit söz hakkı vermelidir. Biraz zaman alan bir yöntemdir, ancak taraflar iyi niyetle yaklaşırlarsa çözüm yolunu bulma yüksektir.
ÇATIŞMA YÖNETİMİ • Olası çözümleri değerlendirin ve uygun çözümleri belirleyin. • Çözümler şu nitelikleri taşımalıdır: • Her iki taraf için de kabul edilebilir, • Gerçekçi ve gerçekleştirilebilir, • Belirgin ve Dengeli olmalıdır. • Çözümler her iki taraf için de önemli ana hususları içermelidir
ÇATIŞMA YÖNETİMİ “İşyeri entrikaları mantarlara benzer, karanlıkta büyürler ve gün ışığına asla dayanamazlar” Andrew Grove / INTEL
ÇATIŞMA YÖNETİMİ • Çatışmalar strese ve neden olabileceği gibi yeni fikirlerin ortaya çıkmasını da sağlar
ÇATIŞMA YÖNETİMİ • Çatışmalar; • Strese, • Güven ortamının bozulmasına, • Personel değişimini artırmasına, • Zaman ve kaynak kaybına • neden olabileceği gibi, • .
ÇATIŞMA YÖNETİMİ • Çatışmalar; • İyi yönetildiği takdirde; • Yeni fikirlerin ortaya çıkmasına, • Sorun çözme yeteneğinin geliştirilmesine, • Demokratik ortamın gelişmesine de katkı sağlayabilir.
ÇATIŞMA YÖNETİMİ BAŞARILI İLETİŞİM,
ÇATIŞMA YÖNETİMİ DAHA AZ ÇATIŞMA ve İŞBİRLİĞİ İÇİN...
ÇATIŞMA YÖNETİMİ • Kendimizi tanıyalım ve kendimizle ilgili her şeyi (kişilik, tutum gibi) öğrenelim • Karşımızdaki kişileri olduğu gibi kabul edelim • İnsanları anlamak için onları dinleyelim ve dinlediğimizi belli edelim
ÇATIŞMA YÖNETİMİ • Düşüncelerimizi açık ve anlaşılır bir dil ile ifade edelim • İnsanlara isimleri ile hitap edelim (Herkes önemsenmek ister) • Göz temasını kullanalım • İnsanlara değer verelim
ÇATIŞMA YÖNETİMİ Yönetimde önemli olan ; Organizasyon için zararlı olabilecek çalışmaları önceden sezebilmek ve bunların çıkmaması için gerekli önlemleri önceden almaktır. Çatışmanın önlenmesi ve çözümü kadar önceden öğrenilmesi de önemlidir.
ÇATIŞMA YÖNETİMİ • İnsanlarla aramızdaki farklılıklardan çok benzerliklere odaklanalım • Önyargılı olmayalım • Savunucu iletişimden kaçınalım • Konuşmaya olumsuz ifadelerle, • (hayır, asla) başlamayalım.
DİKKAT ÇATIŞMA YÖNETİMİ • Açık kapı bırak; - Danışma - Şikayet kutuları - Mülakat - Anket
ÇATIŞMA YÖNETİMİ • Çatışmaların öğrenilebilmesi için “açık kapı” politikası uygulamak gerekir. (Danışma, şikâyet kutuları, mülâkat, anket gibi yollarla). • Bir çatışma çıktığında ise yönetici bunu iyi analiz edebilmelidir. Çünkü çatışmanın başarılı yönetimi bu analizin başarılı olmasına bağlıdır.