310 likes | 749 Views
AİLE HUKUKU. İstanbul Üniversitesi Rektörlüğü Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi Aile Danışmanlığı Sertifika Programı Prof. Dr. Yasemin Işıktaç. Nişanlılığın Hükümleri.
E N D
AİLE HUKUKU İstanbul Üniversitesi Rektörlüğü Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi Aile Danışmanlığı Sertifika Programı Prof. Dr. Yasemin Işıktaç
Nişanlılığın Hükümleri Nişanlılar karşılıklı evlenme vaadinde bulundukları için, nişanlılığın temel hükmü taraflardan her ikisinin de vaadine uygun davranmasıdır. • Evlenmeyi gerçekleştirme • Evlenmeyi engelleyecek davranışlardan kaçınma • Sadakat
Nişanlılığın Hükümleri Nişanlı, gerekli zamanda yükümlülüğünü yerine getirmezse nişanın bozulması için haklı sebep sağlamış olur. Bu haklı sebeple nişan bozulursa, kusurlu olan diğer nişanlıdan tazminat isteyebilir (TMK m.120)
Nişanlılığın Hükümleri • Nişanlılar Türk Medeni Kanunu anlamında yakın sayılırlar (TMK m.151) • Nişanlılardan birinin ölümü üzerine sağ kalan nişanlı ölüme sebep olan kişiden manevi tazminat isteminde bulunabilir (BK m.47) • Nişanlılardan birisi davalı olan nişanlısı ile ilgili hususlarda tanıklıktan kaçınabilme hakkına sahiptir (HMK m.245, CMK m.47)
Nişanı Bozmada Haklı Sebepler Haklı Sebep Kavramı: Nişanlılığın devamını ve evlenmeyi, dürüstlük kuralı çerçevesinde bir taraftan beklenemez kılan sebepler nişanı bozma için haklı sebep sayılır. Haklı sebep, karşı tarafın kusurundan kaynaklanabileceği gibi her iki tarafın kusurunun bulunmadığı hallerde de söz konusu olur.
Nişanı Bozmada Haklı Sebepler Haklı sebebi hakim takdir edecektir. Maddi ve manevi tazminat talep edilebilir. TMK m.123’e göre nişanlılığın sona ermesinden doğan talep hakları, sona ermenin üzerinden bir yıl geçmekle zamanaşımına uğrar.
EVLENME Evlenmenin hukuki niteliği iki bağlamda tartışılır. İlk görüş, evlenmeyi bir sözleşme olarak nitelendirir. Çünkü taraf iradeleri evlilik sözleşmesini ortaya çıkarır. İkinci görüş, tarafların evlilik hükümlerini kararlaştırmakta serbest olmadıklarını, belirli bir statüye girme hususunda iradelerini açıkladıkları için evlenmenin şart-tasarruf olduğunu düşünür. Bizce, evlenme bir sözleşmedir.
EVLENMENİN ŞARTLARI • Evlilik Töreni Öncesi Şekil Şartları TMK m.134’te düzenlenmiştir: - Evlenecek olan kadın ve erkeğin birinin oturduğu yer evlenme memurluğuna birlikte başvururlar. - Evlenme başvurusu yazılı veya sözlü yapılabilir. - Yazılı başvuru evlenme beyannamesinin doldurulup imzalanmasıyla olur.
EVLENMENİN ŞARTLARI Bu beyanname dışında şu evraklar gerekir: * Nüfus cüzdanı ve nüfus kayıt örneği (fotoğraflı) * Evlenmeye engel bir hastalığının bulunmadığına ilişkin sağlık kurulu raporu. Eşlerden biri yabancı uyruklu ise evlendirmeye il ve ilçe belediyesi evlendirme memurları ile nüfus müdürleri yetkilidir.
EVLENMENİN ŞARTLARI - Evlenme başvurusunun incelenmesi ve itiraz Evlendirme memuru, kendisine verilmiş olan evlenme beyannamesini ve eklerini inceler. Sonrasında evlendirme başvurusunun kaydını yaparak taraflara başvuru sırasına göre evlenmenin yapılacağı gün ve saati bildirir. Evlendirme memuru evlenme için gerekli olan şartların varlığını saptarsa evlenmeye izin belgesi verir (TMK m.139). Bu belge altı ay için geçerlidir. Bu süre sonunda evlenme işlemleri yeniden yapılır.
EVLENMENİN ŞARTLARI 2. Evlenme Töreni Sırasındaki Şartlar - Evlenme töreni bunun için tahsis edilmiş yerde yapılır. Ancak tarafların talebi ile memurun da uygun göreceği yerlerde de nikah yapılabilir. - Evlenme töreni evlendirme memuru önünde iki tanık huzurunda yapılır.
EVLENMENİN ŞARTLARI - Evlendirme memuru tanıklar önünde kadın ve erkeğe birbirleriyle evlenmeyi isteyip istemediklerini sorar ve anlaşılır şekilde sözlü beyan istenir. Yazılı olarak kütüğe yazılır, tanıklara da imzalatılır. - Yabancılık unsuru olan hallerde tercüman kullanılır. - Evlenme, tarafların olumlu sözlü beyanı ile oluşur (TMK m.142)
EVLENMENİN ŞARTLARI 3. Evlenme Töreninden Sonraki Şekil Şartları - Aile (evlenme) cüzdanının verilmesi. Bu belge evlenmenin yapılmış olduğuna ilişkin belgedir. - Evlenme nüfus idaresine bildirilir ve aile kütüğüne tescil edilir. Bildirimi evlendirme memuru yapar. Nüfus idaresi bildirimi yaparken evlenmede bir mutlak butlan hali varsa Cumhuriyet Savcılığı’na durumu bildirir.
EVLENMENİN ŞARTLARI 4. Evlenmenin Şekil Şartlarına Uyulmamasının Sonuçları
EVLENMENİN ŞARTLARI Mutlak Butlan Halleri • Eşlerden birinin evlenme sırasında evli olması (TMK m.145) • Eşlerden birinin ayırt etme gücünden yoksun olması • Yakın hısımlık halleri
EVLENMENİN ŞARTLARI Nisbî Butlan Halleri • Ayırt etme gücünden geçici yoksunluk (TMK m.148) • İrade sakatlıkları • Yanılma (TMK m.149) • Sözleşmenin niteliğinde yanılma • Eşin kişiliğinde (şahsında) yanılma • Diğer eşin önemli bir niteliğinde yanılma
EVLENMENİN ŞARTLARI • Aldatma • Eşin namus ve onuru hakkında doğrudan doğruya onun tarafından veya onun bilgisi altında bir başkası tarafından aldatılarak evlenmeye razı olması halinde • Davacının veya altsoyunun sağlığı için ağır tehlike oluşturan bir hastalık kensdisinden gizlenmiş ise TMK m.150’ye göre aldatma sayılır. • Namus ve onur hakkında aldatma • Tehlikeli hastalığın gizlenmesi
EVLENMENİN ŞARTLARI • Korkutma • Yasal temsilcinin izninin bulunmaması (TMK m.153). Not: Mutlak ve Nisbî butlana ilişkin davalarda boşanmaya ilişkin hükümler örneksemeyle uygulanır!