Elazığ İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği

1. Elazığ İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği www.elazigkhb.gov.tr

2. Erişkin Temel Yaşam Desteği Kaynak Uzm.Dr.Sibel ÖZCAN

3. Erişkin Temel Yaşam Desteği • 45 yaşında bayan muayene esnasında • Göğüs ağrısı olduğunu söyledi • Hemen sonrasında yere düştü • Değerlendirmede ilk yapılacak?

4. Erişkin Temel Yaşam Desteği • Yerde bilinci kapalı yatan bir kişi ile koridorda karşılaştınız. • Bu hastaya nasıl yaklaşmalısınız?

5. Erişkin Temel Yaşam Desteği • NE YAPMALIYIZ? • Sakin olun, panik yapmayın, • Durumu ve etrafınızı kontrol edin, • Öncelikle kurtarıcının ve kazazedenin güvenliğini sağlayınız. • Ne yapmanız gerektiğini düşünün, • Zaman geçirmeden TYD başlayın,

6. Erişkin Temel Yaşam Desteği TANIM Yaşam kurtarmak amacı ile hava yolu açıklığı sağlandıktan sonra, solunumu ve/veya kalbi durmuş kişiye yapay solunum ile akciğerlerine oksijen gitmesini, dış kalp masajı ile de kalpten kan pompalanmasını sağlamak üzere yapılan ilaçsız müdahalelerdir.

7. Erişkin Temel Yaşam Desteği Ani Kalp Ölümü 4. Dakikada beyin hasarı başlar. 10. Dakikada beyin hasarı kesinleşir!

8. Erişkin Temel Yaşam Desteği • Erişkin yaşam zinciri • Kardiyak arrestin erken tanınması ve acil sağlık hizmetlerinin (112/mavi kod) erken aktivasyonu • Erken kardiyak kompresyon • Erken defibrilasyon • Etkili Erişkin İleri Yaşam Desteğinin başlanması • Kardiyak arrest sonrası bakım

9. Erişkin Temel Yaşam Desteği Erişkin Temel Yaşam Desteği Basamakları ; • C Dolaşım • A Havayolu • B Solunum

10. Erişkin Temel Yaşam Desteği Temel Yaşam Desteği Basamakları İYİMİSİNİZ? • BASAMAK • Olay yerinin ve sizin güvende olduğunuzdan emin olun. • Yanıtsızlığı değerlendirin. • Bilinç açık mı? • Solunumu var mı? • Agonal solunum, gasping varsa arrest olarak değerlendir.

11. Erişkin Temel Yaşam Desteği • 2. BASAMAK: • Bilinç açık, cevap veriyorsa; • Güvenli bir pozisyon verin veya bir tehlike söz konusu değilse olduğu pozisyonda bırakın • Sorunun ne olduğunu anlamaya çalışın • Gerekirse yardım çağırın • Yardım gelene kadar sık sık tekrar değerlendirin

12. Erişkin Temel Yaşam Desteği Derlenme (koma) pozisyonu Dolaşımı ve solunumu etkili ancak bilinci kapalı bireylerde, Havayolunu açık tutmak ve aspirasyon riskini azaltmak için;

13. Erişkin Temel Yaşam Desteği

14. Erişkin Temel Yaşam Desteği Hastayı supin pozisyona getirin, kendi tarafınızdaki kolunu abdüksyona, dirseği 90 derece fleksiyona getirin,

15. Erişkin Temel Yaşam Desteği Diğer elini el sırtı hastanın yanağına gelecek şekilde dayayın,

16. Erişkin Temel Yaşam Desteği Karşı taraftaki dizi fleksiyona getirin, hastayı omuz ve dizinden kavrayarak kendinize doğru çevirin,

17. Erişkin Temel Yaşam Desteği Derlenme pozisyonunun önden görünüşü, hastayı tekrar tekrar değerlendirin,

18. Erişkin Temel Yaşam Desteği

19. Erişkin Temel Yaşam Desteği • Düzenli aralıklarla solunum ve dolaşımı kontrol ediniz. • Alttaki kolda periferik dolaşım dikkatle izlenmeli ve kol üzerindeki bası süresinin kısa olması sağlanmalıdır. Eğer kazazedenin recovery pozisyonunda 30 dakikadan fazlakalması gerekiyorsa diğer yana çevrilmesi gerekir.

20. Erişkin Temel Yaşam Desteği • Bilinç açık solunum sıkıntılı: • Yabancı cisim aspirasyonu ? • Hastaya sorun: “Boğuluyor musunuz?” • Ses çıkaramıyorsa: • Heimlich manevrası uygulayın, veya her iki skapula arasına sertçe el ayasıyla birkaç kez vurun. • Bilinç kapanırsa KPR’ ye başlayın.

21. Erişkin Temel Yaşam Desteği HAVAYOLU TIKANIKLIĞI- Heimlich Manevrası

22. Erişkin Temel Yaşam Desteği

23. Erişkin Temel Yaşam Desteği

24. Erişkin Temel Yaşam Desteği

25. Erişkin Temel Yaşam Desteği Havayolu tıkanıklığı: Bilinci açık bebek • Baş aşağıda: • 5 adet sırta darbe • 5 adet göğse darbe • 5 kez tekrar

26. Erişkin Temel Yaşam Desteği

27. Erişkin Temel Yaşam Desteği • 2. BASAMAK: Cevap vermiyorsa, • Yardım çağırın, 112’yi arayın • Kimse yoksa 112’yi siz arayın, • Ani kardiyak arrest ise 112’yi arayın, Defibrilatör bulun, kardiyak masaj için geri dönün • Boğulma, travma, intoksikasyon veya herhangi bir yaşta asfiksi olgusunda 5 tur (2 dakika) KPR uygulayın sonra 112’yi arayın

28. Erişkin Temel Yaşam Desteği • 3. BASAMAK: Nabız Kontrolü, • Hastayı supin pozisyona getirerek nabız kontrolü yapın • Sağlık personeli olmayan kurtarıcılara önerilmez. Bu kurtarıcılar solunumun yokluğu veya yüzeyselliğine göre göğüs kompresyonuna başlar.

29. Erişkin Temel Yaşam Desteği Dolaşım’ın Değerlendirilmesi • Erişkinde karotis nabzı • İnfantta brakiyal / femoral nabız • Nabız kontrolü <10 sn….

30. Erişkin Temel Yaşam Desteği Nabız kontrolü • Karotis arterden; • İşaret ve orta parmaklarınızla, • Maksimum 10 sn sürmeli, • 10 sn içinde nabız alamadıysanız veya emin olamadıysanız hastayı kardiyak arrest kabul edin. • Hemen göğüs kompresyonlarına başlayın.

31. Erişkin Temel Yaşam Desteği • 4. BASAMAK; • Göğüs kompresyonlarına başlayın, • Efektif göğüs kompresyonu için, • Hastayı sert bir zemin üzerine yatırın, • Sternumun alt yarısına el ayanızı koyun, • Diğer elinizi de üzerine yerleştirin ve parmaklarınızı kenetleyin, • Göğüs duvarını en az 5 cmçökecek şekilde hızlı ve güçlü basın, • Göğüs kafesinin geri gevşemesine izin verin, • Dakikada en az 100 bası

32. Erişkin Temel Yaşam Desteği C- DOLAŞIM • Göğüs Masajı

33. Erişkin Temel Yaşam Desteği

34. Erişkin Temel Yaşam Desteği

35. Erişkin Temel Yaşam Desteği

36. Erişkin Temel Yaşam Desteği

37. Erişkin Temel Yaşam Desteği

38. Erişkin Temel Yaşam Desteği Yeni doğanda kapalı kalp masajı ; İki parmak metodu Doğru Göğüs Kompresyonu Yanlış Bastır Bırak Kalp

39. Erişkin Temel Yaşam Desteği Yeni doğanda kalp masajı (Thumb metodu) Göğüs Kompresyonları Thumb metodu Doğru Sternuma baskı Yan yana Yanlış Kotlara baskı

40. Erişkin Temel Yaşam Desteği • Göğüs Basısı • Göğüs kompresyonları sırasında, • Dirseklerinizin bükülmemesine özen gösterin • Kompresyonlara minimal ara verin • Kompresyon / ventilasyon oranı: 30:2, 5 tur = 2 dakika • Sağlık personeli olmayan kurtarıcılarda sadece göğüs kompresyonu önerilmekte • Efektif ve sürekli göğüs kompresyonu ile sağlanabilecek sistolik kan basıncı 60-80 mmHg’ye çıkabilmektedir, diastolik basınç ise çok daha düşüktür.

41. Erişkin Temel Yaşam Desteği

42. Erişkin Temel Yaşam Desteği A- HAVAYOLU • AMAÇ: • Havayolu açıklığının sağlanmasıdır.. • NASIL? • Ağız içinde biriken kan, tükürük vb. temizle (el yardımıyla varsa aspiratörle) • Dili sabitle, geriye kaçmışsa çıkart. • Krikoid basısı rutin olarak artık ÖNERİLMEMEKTEDİR..... (ERC2010)

43. Erişkin Temel Yaşam Desteği Hava Yolu Açıklığı • 30 kompresyon sonrası 2 soluk verin, • Hava yolu açıklığını sağlayın, • Baş geri-çene yukarı manevrası, • Çene itme manevrası • (sağlık personeli olmayana önerilmez)

44. Erişkin Temel Yaşam Desteği B- SOLUNUM • Boyun travmasından şüpheniz yoksa

45. Erişkin Temel Yaşam Desteği • Kurtarıcı soluklar • Normal bir nefes alarak ağızdan ağza/ağızdan buruna/maskeyle 2 kez soluk verin • Her bir soluğu 1 sn. de verin • Göğüs kafesinin soluk verme esnasında kalkması etkili soluk verildiğini gösterir • Soluk vermek için göğüs kompresyonlarına minimum ara verin (tek kurtarıcı varsa ilk 2 dakika sadece göğüs kompresyonu uygulanabilir) • Sık ve aşırı ventilasyondan kaçının

46. Erişkin Temel Yaşam Desteği Kurtarıcı soluk

47. Erişkin Temel Yaşam Desteği • 5. BASAMAK:Defibrilasyon • Defibrilatör / OED gelince ritmi kontrol edin, • Şoklanabilir ritim ise 1 kez defibrile edin • Defibrilasyon sonrası ritmi kontrol etmeden hemen KPR’ ye devam edin, 2 dakika/ 5 tur uygulayın • Şoklanabilir ritim değilse KPR’ ye devam edin • Her 2 dakika/5 turda bir ritim ve nabız kontrolü yapın • Yardımcı sağlık ekibi gelene kadar devam edin

48. Erişkin Temel Yaşam Desteği Defibrilasyon

49. Erişkin Temel Yaşam Desteği Defibrilasyon

50. Erişkin Temel Yaşam Desteği Bilinçsiz Hasta 112 ara/OED Havayolu açıklığı Var Solunum Recovery pozisyonu Yok 2 kurtarıcı nefes Nabız Var 8-10 soluk / dk. 2 dk. da nabız kontrol Dolaşım <10 sn nabız kontrolü Nabız Yok 2 dk. CPR Ritim kontrolü 2 dk. CPR 1 kez ŞOK Şok önerilen ritim Şok önerilmeyen ritim SAĞLIK PERSONELİ