„Cudze chwalicie swego nie znacie”

1. English version „Cudze chwalicie swego nie znacie” Wisła , Ustroń, Skoczów, Cieszyn,Bielsko-Biała, Istebna, Koniaków,Żywiec, Szczyrk Ważni Ludzie Beskidów

2. WISŁA • Muzeum Beskidzkie • Zameczek Prezydencki • Galeria ,, U niedźwiedzia,, • Muzeum Narciarstwa • Muzeum Spadochroniarstwa • Chata Kocyna • Muzeum Turystyki PTTK • Galeria Sportowych Trofeów Adama Małysza • Wiadukt Kolejowy • Były Zameczek Myśliwych Habsburgów • Kościół ewangelicko – augsburski • Zbiornik na jeziorze Czerniańskim • Kaskady Rodła • Skocznia im. Adama Małysza w Wiśle Malince • Strona główna

3. Muzeum Beskidzkie. Wystawa eksponatów związanych z życiem i twórczością górali Beskidu Śląskiego. Siedzibą muzeum jest budynek dawnej karczmy z 1794 roku. Na ekspozycji stałej są podstawowe działy kultury materialnej górali śląskich jak: pasterstwo, tkactwo, obróbka drewna, narzędzia rolnicze. Zobaczyć można osobliwości męskiego i kobiecego stroju ludowego oraz najpiękniejsze przykłady sztuki ludowej. Atrakcyjne dla turysty jest wnętrze dawnej kurnej chaty. Ekspozycję uzupełniają wystawy czasowe o różnorodnej tematyce. Muzeum posiada bogatą kolekcję malarstwa profesjonalnego: Czesław Kuryatto, Ludwika Konarzewskiego, Jana Wałacha, Pawła Stellera, oraz starodruki, archiwalia i cenny zbiór starej fotografii. Jego założycielem był Andrzej Podżorski. Muzeum Beskidzkie • Strona główna

4. Zameczek Prezydencki Zamek w Wiśle - Czarnym, na stoku Zadniego Gronia, budowano w latach 1929 - 1931. Obiekt powstał jako dar ludu śląskiego dla głowy państwa. W skład założenia Zamku wchodzi również Zamek Dolny, funkcjonujący od początku jako budynek gospodarczy oraz drewniana kaplica p.w. św. Jadwigi Śląskiej, która powstała przed budową rezydencji, w 1909 r. Powyżej Zamku znajduje się drewniana kaplica p. w. św. Jadwigi Śląskiej z 1909 r. W latach trzydziestych XX wieku Zamek Prezydenta RP, jako gmach reprezentacyjny przeznaczony dla najwyższych władz państwa, wszedł w rejestr takich obiektów jak m.in. Wawel w Krakowie, Zamek i Łazienki Królewskie w Warszawie. Prezydent Ignacy Mościcki po raz pierwszy przyjechał do Zamku 21 stycznia 1931 r. Od tej pory bywał w nim regularnie. Prezydent Aleksander Kwaśniewski podjął inicjatywę przywrócenia historycznej funkcji Zespołu Zabytkowego Zamek Prezydenta RP dzięki czemu spełnia obecnie oficjalnie funkcję rezydencji głowy Państwa. Dolny Zamek funkcjonuje obecnie jako hotel i restauracja. Wejście do kaplicy możliwe jest tylko na msze i nabożeństwa w wyznaczonych dniach. Kaplica stanowi jeden z punktów Szlaku Architektury Drewnianej. • Strona główna

5. Galeria ,,U Niedźwiedzia,, Galeria Stowarzyszenia „Grupa Twórców Wiślanie" działająca w Wiśle w budynku „U Niedźwiedzia", stanowiącą część Enklawy Starego Budownictwa. Można w niej zobaczyć twórczość wiślańskich artystów. Większą część prezentowanych prac i pamiątek można tam zakupić. • Strona główna

6. Muzeum Narciarstwa Muzeum znajduje się w obiekcie „Zimowit". Zawiera bogatą kolekcję sprzętu narciarskiego, kolekcję starych nart, wśród nich narty z końca XIX w. i z lat 30-tych XX w. Wśród zgromadzonych eksponatów znajdują się m.in. narty Adama Małysza, na których zdobył Mistrzostwo Polski. Do ciekawszych można również zaliczyć „karple" czyli rakiety do chodzenia po śniegu. Kolekcja liczy ponad 80 eksponatów. • Strona główna

7. Muzeum spadochroniarstwa Znajduje się w obiekcie Agawa. Największe prywatne zbiory w zakresie spadochroniarstwa. W izbie znajdują się wszelkie pamiątki związane z polskim, tak cywilnym, jak i wojskowym spadochroniarstwem począwszy od czasów II RP po współczesne. Są to odznaki rozpoznawcze i pamiątkowe, mundury, wyposażenie, dokumenty, walory numizmatyczne i filatelistyczne oraz bibliofili styczne, jak również spora ilość zdjęć z okresu II Wojny Światowej. Ponadto w izbie można zobaczyć kolekcję orłów i oznak rozpoznawczych, noszonych przez wszelkie polskie formacje mundurowe od czasów II Wojny Światowej. • Strona główna

8. Chata Kocyana Izba Pracy Twórczej Jana Kocyana została otwarta w 1987 r. Mieści się ona w drewnianej chałupie z 1930 r., przeniesionej z Wisły Czarnego z Osiedla Borowina na Nową Osadę gdzie została zrekonstruowana. Dwuwnętrzny układ tworzą dwie izby połączone przelotową sienią na przestrzał. W pierwszej izbie większej urządzona została ekspozycja rzeźb Jana Kocyana - dawne naczynia, żelazne garnki, formy na masło, drewniane łyżki, cedzaki. W przelotowej sieni oko cieszą dawne narzędzia bednarskie, kołodziejskie i stolarskie. Drugie pomieszczenie pełni funkcje sali wystawowej dokumentując współczesny stan twórczości ludowej, amatorskiej nawet profesjonalnej Beskidu Śląskiego. Wystawiają tu swoje prace rzeźbiarze, malarze, hafciarki, koronkarki. Zgromadzono tu także ciekawe współczesne malarstwo na szkle. Ekspozycja uzupełniona jest pracami twórców ludowych z terenu Zaolzia. W zadbanym otoczeniu wśród kwiatów i ziół Jan Kocyan odtworzył dawna pasiekę pszczelarską. Ule zostały obite tradycyjnym sposobem używając kory. • Strona główna

9. Muzeum Turystyki PTTK Znajduje się w małym drewnianym budyneczku z 1951r. Otwarte zostało w 1994 roku dzięki staraniom osób z Sekcji Baraniogórskiej KTG PTTK. Zbiory dokumentują historię rozwoju turystyki na tym obszarze. Uzupełniają je eksponaty etnograficzne. • Strona główna

10. Galeria Sportowych Trofea Adama Małysza Galeria znajduje się na Oazie. Można w niej podziwiać większość zdobytych przez Adama Małysza trofeów łącznie z kryształowymi kulami. • Strona główna

11. Wiadukt kolejowy Znajduje się w Wiśle Łabajów. Wymiary wiaduktu: długość 120 m., wysokość: do 25 m. Posiada siedem przęseł.Powstał w latach 1931 - 1933 a jego budowniczym był inż. Ksawery Goryanowicz. • Strona główna

12. Były zameczek myśliwych Habsburgów Pierwotnie wybudowany na Przysłopiu pod Baranią Górą (1989r.) jako pałacyk myśliwski dla arcyksięcia Fryderyka Habsburga. Pełnił również funkcję schroniska turystycznego aż do roku 1986 kiedy to został przeniesiony do centrum Wisły. Obecnie znajduje się w nim wiślański oddział PTTK. Wybudowany był w stylu alpejskim z jego typowymi cechami tj. na planie kwadratu, z drewnianymi ścianami zbudowanymi z bali, budynek piętrowy. W obrębie pierwszego pietra znajduje się charakterystyczna galeria otaczająca budynek z czterech stron. We wnętrzu zachowany jest pierwotny układ pomieszczeń. Stanowi jeden z punktów na terenie Wisły szlaku architektury drewnianej. • Strona główna

13. Kościół ewangelicko - augsburski Kościół ewangelicko - augsburski Ap. Piotra i Pawła wzniesiono w latach 1833 - 1838 wg projektu Edwarda Koerbera. Pierwotnie był trójnawową halą o cechach klasycystycznych, bez wieży i dzwonów. Poświęcenia dokonano w 1838 r. Trójkondygnacyjną wieżę wzniesiono dopiero w latach 1861 - 1863. Wnętrze kościoła jest trójnawowe, z typowym dla kościołów protestanckich układem dwukondygnacyjnych empor w nawach bocznych. Poprzez purystyczny wystrój wnętrza, który utrzymany jest w kolorze białym, uwaga skupia się na następujących elementach: ołtarzu z witrażem i ambonie. W części ołtarzowej dominuje dużych rozmiarów witraż z przedstawieniem ap. Piotra i Pawła. Witraż został wykonany w 1932, o czym świadczy sygnatura na witrażu SGŻ 1932. Jak już wspomniano kolorystyka wnętrza jest dosyć monochromatyczna, zawężona niemal wyłącznie do bieli. Trzeba jednak wskazać na dyskretne złocenia, zastosowane do motywów ornamentalnych, oraz błękity, stanowiące tło motywu słonecznikowego w kasetonach. • Strona główna

14. Zbiornik na Jeziorze Czerniańskim Zbudowana w latach 1968 - 1973 jako zbiornik wody pitnej. Łączy wody potoków Białej i Czarnej Wisełki. Wymiary: pojemność 4.941.000 m3, wysokość tamy 30 m, długość 280 m. Tama oprócz swoich funkcji użytkowych stanowi również atrakcję turystyczną jako deptak spacerowy • Strona główna

15. Kaskady Rodła To najpiękniejszy zespół naturalnych progów wodnych na terenie Beskidów. Wysokość wodospadów na Białej Wisełce waha się od 0,5 - 5 m. Nachylenie koryta jest tu duże i wynosi od 8 do 10%. Dolne progi znajdują się w warstwach istebniańskich. Można tu zobaczyć pięknie wyżłobione kotły erozyjne, czyli przegłębienia skalnego koryta rzeki u podnóża wodospadów. Zbocza jarów obok wodospadów porastają pomnikowe świerki i jodły w wieku ok. 170 lat. Pod nimi są piękne odnowienia naturalne świerka, jodły i buka. • Strona główna

16. Skocznia im. Adama Małysza w Wiśle Malince Akt erekcyjny pod budowę skoczni narciarskiej podpisał prezydent Aleksander Kwaśniewski 28 października 2003 r. na wiślańskim rynku. Budowa nowego obiektu od podstaw rozpoczęła się zimą 2004 r. 5 września 2005 odbyło się uroczyste wmurowanie aktu erekcyjnego w budynek główny skoczni z udziałem ówczesnego Prezydenta. Planowaną datę ukończenia budowy zmieniano kilkakrotnie - w sierpniu 2006 podczas prac na stoku osunęła się ziemia, co znacząco przedłużyło przebudowę obiektu. Według ekspertyzy krakowskiej AGH winni katastrofie budowlanej byli projektanci, którzy założyli, że podłoże jest litą skałą, a w rzeczywistości było niestabilnym łupkiem. Na początku 2008 r. wznowiono prace nad zeskokiem i naprawiono efekty katastrofy, prace ostatecznie zakończono latem. • Strona główna

17. UstroŃ • Muzeum zabytkowych motocykli • Pijalnia Wód • Strona główna

18. Muzeum zabytkowych motocykli W niedzielę 1 maja 2005r, w Ustroniu  zostało otwarte muzeum zabytkowych motocykli "Rdzawe Diamenty". Zebrano w nim ciekawe eksponaty motocykli i innych akcesoriów (silniki, tablice, itp.). Jest to historia motoryzacji w pigułce. Pan Remek posiada ok. 70 motocykli z czego 40 możemy podziwiać w muzeum. Motocykle pochodzą z całej Europy, a niektóre są prawdziwymi unikatami.Wśród kolekcji znajdują sie motocykle firm AJS, ZUNDAPP, ARIEL, BSA, BENELLI, BMW, DKW, NSU , GNOME & RHONE oraz wiele innych. • Strona główna

19. Pijalnia wód Przeszklony budynek, nawiązujący architekturą do słynnych ustrońskich piramid, kryje pijalnię wód. Pod nią znajduje się źródło Zygmunt, z którego czerpana jest woda do pijalni. Ta naturalna woda źródlana posiada odczyn słabo kwaśny (6,6 pH), a jej twardość ogólna waha się na pograniczu wody bardzo miękkiej i miękkiej. Zaliczana jest do wód wodorowęglanowo-wapniowych. • Strona główna

20. Cieszyn • Rotundy • Wieża Piaskowa • Studnia Trzech Braci • Wzgórze Zamkowe • Bracki Browar • Pałac Myśliwski • Muzeum Śląska Cieszyńskiego • Stary Cmentarz Żydowski • Teatr im. Adama Mickiewicza • Elżbietanki • Rynek • Strona główna

21. Jednym z najstarszych zabytków architektury sakralnej na obszarze Polski jest rotunda cieszyńska p.w. śś. Mikołaja i Wacława, znajdująca się na Górze Zamkowej. Wzniesiony z kamienia obiekt pełnił od momentu swego powstania w 1. poł. XI w. funkcję kościoła grodowego. Prócz rotundy cieszyńskiej znamy dzisiaj jedenaście tego typu świątyń centralnych w formie rotund prostych, zachowanych na ziemiach polskich. Są to następujące budowle: św. Benedykta na Krzemionkach w Krakowie, dwa obiekty na Wawelu, w Wiślicy, dwie w Przemyślu na wzgórzu zamkowym oraz pod prezbiterium katedry, w Płocku, w Strzelinie, w Grzegorzewicach- p.w. św. Jana Chrzciciela, w Stroni na Dolnym Śląsku oraz w Łęknie- odkryta w ostatnich latach w Wielkopolsce. W ostatnich latach przyjmuje się, że rotundy proste na obszarach słowiańskich nie są odwzorowaniem zachodnioeuropejskich kaplic przypałacowych, czy też kościołów bałkańskich, a stanowią własną formę, wypracowaną w wyniku nakładania się różnorodnych inspiracji sprowadzonych do prostych budowli znanych z Moraw, Czech, Słowacji czy Polski. Rotunda cieszyńska należy obok obiektu w Stroni, do najlepiej zachowanych tego typu budowli w Polsce. Wzniesiona została w obrębie wczesnośredniowiecznego grodu kasztelańskiego na Górze Zamkowej, którego początki sięgają X w., w 1. poł. wieku XI. Wskazuje to, że mogła ona zostać wzniesiona w okresie do 1025 r., kiedy to Bolesław Chrobry krótko panował nad ziemiami czeskimi i niewykluczone, że w grodzie cieszyńskim utworzył silny ośrodek władzy administrującej w jego imieniu tym pogranicznym terenem, lub też w 2 ćwierci XI w. kiedy teren Śląska Cieszyńskiego znalazł się pod władaniem władcy czeskiego Brzetysława. Rotundy • Strona główna

22. Wieża Piaskowa Budowla ta to jedna z nielicznych, obok kaplicy romańskiej i niedawno odrestaurowanej wieży ostatecznej obrony, pozostałości po średniowiecznym zamku piastowskich książąt cieszyńskich. Chcąc zobaczyć miasto z góry możemy wspiąć się po jej stromych schodach na szczyt, aby cieszyć się pięknym widokiem, czy wypatrywać ulubionych miejsc. Podobnie czyniono i przed wiekami, bo przecież jedną z funkcji tego typu obiektów, była obserwacja okolicznych terenów. • Strona główna

23. Studnia Trzech Braci Studnia Trzech Braci - istniejąca prawdopodobnie od średniowiecza studnia miejska w Cieszynie. Obecnie zabezpieczona żeliwną, neogotycką altaną z 1868 roku, mającą stanowić pamiątkę legendarnego spotkania przy studni trzech braci - założycieli Cieszyna. Jeden z symboli miasta Cieszyna. • Strona główna

24. Wzgórze Zamkowe Góra Zamkowa w Cieszynie (zwana też Wzgórzem Zamkowym) - niewielkie wzniesienie o stromych zboczach, położone w centrum miasta Cieszyna, nad rzeką Olzą, tuż przy granicy z Rep. Czeską. Na wzgórzu szereg zabytkowych budowli (w tym XI-wieczna rotunda) oraz romantyczny park z wieloma pomnikami przyrody. • Strona główna

25. Bracki Browar Bracki Browar Zamkowy w Cieszynie Sp. z o.o. - zabytkowy browar przemysłowy powstały w 1846 r. Zakład należy do holenderskiego koncernu Heineken i wchodzi w skład grupy piwowarskiej Grupa Żywiec S.A. Browar w Cieszynie pomimo, że należy do dużego koncernu piwowarskiego zachował charakter regionalny i jako jedyny browar Grupy Żywiec wytwarza piwo metodą tradycyjną w otwartych kadziach[1]. Produkty zakładu są rozlewane na miejscu tylko do beczek typu keg, butelkowanie i puszkowanie jego wyrobów odbywa się w rozlewni browaru w Żywcu. Zdolności produkcyjne Brackiego Browaru Zamkowego w Cieszynie wynoszą 160 tysięcy hektolitrów piwa rocznie. • Strona główna

26. Pałac Myśliwski Powstał w XIX w. na pozostałościach fortyfikacji zamku gotyckiego. Wzniesiono go w latach 1838-1840 w stylu klasycystycznym. Na zamku mieściły się pokoje gościnne arcyksięcia cieszyńskiego oraz kancelarie Komory Cieszyńskiej. Od 1947 r. jest siedzibą Szkoły Muzycznej, której uczniami byli m.in. Stanisław Hadyna, Karol Stryja, Jan Sztwiertnia. Obok znajdowała się oranżeria (rozebrana w 1966 r.), w której koncertował m.in. Franciszek Liszt. Na skraju dziedzińca zamkowego znajduje się pomnik poświęcony pamięci zasłużonego pedagoga, nauczyciela i poety – Jana Kubisza. Od 2005 r. w odrestaurowanej części pałacu i zrekonstruowanej oranżerii znajduje się siedziba Śląskiego Zamku Sztuki i Przedsiębiorczości - specyficznego centrum przedsiębiorczości, którego głównym zadaniem jest wzmacnianie konkurencyjności śląskich firm poprzez poprawę wzornictwa przemysłowego ich wyrobów. Instytucja mieści w swoich wnętrzach m. in. dwie sale wystawowe i konferencyjne, pomieszczenia warsztatowe - pracownie: ceramiki, tkaniny, wzornictwa, grafiki komputerowej i multimedialnej oraz lokale dla nowo zakładanych przedsiębiorstw (inkubator przedsiębiorczości), hotelik z winiarnią. Z kolei w wolnostojącym budynku na wewnętrznym dziedzińcu pałacowym znajduje się informacja turystyczna z zapleczem dla przewodników i sklepem z pamiątkami - wyrobami rękodzieła artystycznego i ludowego. • Strona główna

27. Muzeum Śląska Cieszyńskiego To jedno z najstarszych muzeów publicznych w Europie Środkowej założone przez ks. Leopolda Jana Szersznika w roku 1802. Po rozpadzie Austro-Węgier muzeum znalazło się w polskiej części Cieszyna. W tym czasie połączono zbiory muzeum miejskiego i Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego, zaś 21 czerwca 1931 siedzibą nowo powstałej placówki została dawna posiadłość rodziny szlacheckiej Larisch-Mönich wybudowana w 1794 roku. 24 stycznia 1966 roku zostało zamknięte nakazem powizytacyjnym Inspektora Pracy Związków Zawodowych Pracowników Kultury i Sztuki. Po remoncie muzeum wznowiło działalność 1 maja 1969 roku. Muzeum posiada działy: archeologii (materiały z badań wykopaliskowych na Górze Zamkowej w Cieszynie, grodzisk w Międzyświeciu i Starym Bielsku oraz zabytki średniowieczne odkryte w centrum miasta) etnografii (sprzęty, narzędzia i przedmioty codziennego użytku, stroje, hafty, koronki i srebrne ozdoby stroju ludowego, trówły, rzeźby, malarstwo olejne i na szkle) fotografii (bogaty zbiór archiwalnych fotografii, klisz, diapozytywów oraz dagerotypów, aparaty fotograficzne, wyposażenie atelier) historii (kilkanaście tysięcy eksponatów związanych z Cieszynem i Śląskiem Cieszyńskim od średniowiecza po czasy współczesne - akta, rękopisy, ulotki, afisze i plakaty, numizmaty, medale, militaria, mundury i wyposażenie wojskowe) sztuki (rzeźba, malarstwo, grafiki, rysunki, rzemiosło artystyczne) techniki (żelazka, lampy naftowe, pozytywki, szafy grające, instrumenty muzyczne, kasy sklepowe i inne) Oprócz wystawy stałej Na skrzyżowaniu dziejów i kultur Muzeum organizuje wystawy czasowe o różnorodnej tematyce. • Strona główna

28. Stary Cmentarz Żydowski Stary Cmentarz Żydowski przy ulicy Hażlaskiej jest jedną z dwóch (obok Nowego Cmentarza Żydowskiego) izraelickich nekropolii w mieście i zarazem najstarszą z nich. Grunt pod cmentarz został zakupiony w 1647 i od tego czasu należał do rodziny Singerów. W 1785 cmentarz przestał być własnością prywatną - został sprzedany gminie żydowskiej w Cieszynie. Ostatni pochówek na terenie cmentarza odbył się w 1928. W 1986 cmentarz został wpisany do rejestru zabytków. Cmentarz obecnie należy do Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Bielsku-Białej. Do dziś na terenie cmentarza zachowało się ponad 1500 nagrobków • Strona główna

29. Teatr im. Adama Mickiewicza Budynek Teatru im. Adama Mickiewicza. Od końca XIII w. do 1789 r. na miejscu tym znajdował się kościół parafialny. Spalony w 1789 r., nie został odbudowany, zaś na tym miejscu powstały koszary.Budynek teatru (1910 r.), zaprojektowany został przez europejskiej sławy architektów F. Felnera i H. Helmera z Wiednia w stylu wiedeńskiej secesji, z obrotową sceną, podsceniem dla orkiestry, widownią o trzech kondygnacjach na 630 miejsc.  • Strona główna

30. Siostry Elżbietanki - których obecna siedziba znajduje się u zbiegu ulic Liburnia i Katowickiej - przybyły do Cieszyna w 1753 roku. W 1754 roku, kupiły od hrabiego Wilczka dom i kawałek ogrodu przy Rynku - w miejscu dzisiejszej poczty - gdzie zamieszkały i urządziły szpital dla kobiet, w którym znajdowało się kilkanaście łóżek.W 1903 roku, klasztor i szpital przeniesiono na nowe miejsce na tzw. wzgórze bobreckie. Neobarokowy zespół budynków klasztorno - szpitalnych wzniesiony został w latach 1900 – 1903 przez Antoniego Jonkischa i Jana Nosska - według koncepcji projektowej Jana Műllera.Główny budynek zespołu mieści - w części frontowej - Klasztor Sióstr Elżbietanek z kościołem pośrodku, oraz szpital w dwóch skrzydłach bocznych. Obecnie część budynku frontowego przeznaczona jest na przychodnię lekarską. Wnętrze kościoła zdobią 2 ołtarze : w pierwszym - głównym - prócz symbolu Opatrzności Boskiej (w zwieńczeniu) znajdują się figury św. Elżbiety (w otoczeniu ubogich), św. Jadwigi i św. Ludwika, natomiast w drugim - bocznym - usytuowane są obrazy św. Antoniego i Matki Bożej z św. Franciszkiem. W dolnej części zarówno bocznego jak i głównego ołtarza znajdują się płaskorzeźby przedstawiające sceny biblijne. Dodatkową ozdobę wnętrza kościoła stanowią witraże (Serce Pana Jezusa, św. Franciszek, Matka Boża Królowa Pokoju, św. Elżbieta, anioł) oraz figury świętych umieszczone na filarach pod chórem (Serce Pana Jezusa, św. Antoni, św. Józef, św. Barbara ). Elżbietanki • Strona główna

31. Rynek Obecny Rynek powstał pod koniec XV w.W 1496 r. książę cieszyński Kazimierz II sprzedał miastu dwa domy z przeznaczeniem na nowy ratusz miejski. Śladem najstarszej, średniowiecznej zabudowy przyrynkowej są zachowane pod renesansowymi budynkami piwnice przedprożowe. Po pożarze miasta w 1552 r., który zniszczył znaczną część drewnianego wówczas miasta powstała renesansowa, podcieniowa zabudowa drewniano-murowana czytelna w budynkach wschodniej i zachodniej pierzei rynkowej. • Strona główna

32. Bielsko Biała • Muzeum Motoryzacji • Studio Filmów Rysunkowych • Strona główna

33. Muzeum Motoryzacji Muzeum zostało założone w 2006 r., gromadzi zabytkowe samochody i motocykle. Eksponaty umieszczono w zaadaptowanych halach dawnej przetwórni owoców. Obecnie w muzeum znajduje się kilkanaście pojazdów oraz kilka motocykli. Perełką wśród zbiorów jest BMW z lat 30-tych. Jedyny taki egzemplarz w Polsce. Z międzywojnia pochodzi również prezentowany Mercedes i Opel. Nieco młodsze, prezentowane w muzeum auta, to choćby Volvo Combi, Fiat 1100, Warszawa, Moskwicz, Citroen 2CV i Renault Floriode. Ciekawie prezentuje się również rower Opla. Przedwojenny rower, z zachowanymi wszystkimi oryginalnymi częściami (nawet pompka, dzwonek i dynamo), przypomina fascynatom motoryzacji, że niemiecki koncern rozpoczynał swoje istnienie na rynku właśnie jako producent jednośladów napędzanych siłą ludzkich mięśni, a nie silnikiem. • Strona główna

34. Studio Filmów Rysunkowych Zostało założone w roku 1947 przez braci Zdzisława i Macieja Lachura oraz Władysława Nehrebeckiego, Leszka Lorka, Alfreda Ledwiga, Mieczysława Poznańskiego, Aleksandra Rohozińskiego, Wiktora Sakowicza, Rufina Struzika i Wacława Wajsera. Pierwsze filmy studia były przeznaczone dla osób dorosłych. Filmy wykonywane były metodą poklatkową, czyli klatka po klatce. Jednak ostatni film studia – Gwiazda Kopernika – był wykonany techniką komputerową. • Strona główna

35. Istebna • Kurlawa Chałupa Jana Kawuloka • Izba pamięci Jerzego Kukuczki • Drewniany kościół Świętego Krzyża • Stare Domy • Strona główna

36. Kurlawa chałupa Jana Kawuloka W przysiółku Wojtosze można zobaczyć chałupy zbudowane w XIX w. jako kurlawe, czyli kurne - bez komina. Taka chata składała się przeważnie z dwóch izb - czarnej i białej oraz sieni. W czarnej, po której snuł się dym z paleniska, toczyło się życie rodziny: tu się jadło, spało, muzykowało, przędło i tkało. Izba biała była "od parady" - trzymano w niej świąteczną odzież, pościel, cenniejsze sprzęty i święte obrazy. Te dawne domostwa, wznoszone z grubych świerkowych bali, zachowały często belkowane stropy, piękne, półkoliście zakończone odrzwia oraz dachy naczółkowe kryte gontem, zwanym w Beskidach szyndziołami. Wokół budynku pod szerokim okapem dachu biegł przylepek, czyli rodzaj ganku układany z dużych płaskich kamieni. Stały tu ławeczki, na których można było posiedzieć i "pogwarzyć". Chałupa Jana Kawuloka ma numer 163. Na prawo od wejścia jest większa, czarna izba. Jej drewniane ściany są osmalone na czarno. Nad paleniskiem wiszą kociołki, na ścianach m.in. instrumenty muzyczne (w tym przepiękne gajdy, zrobione z białej koziej skóry futrem do wierzchu), a na podłodze stoją żarna. Na jednej ze ścian w dwóch otwartych kredensach znajduje się kolekcja glinianych naczyń. W białej izbie są m.in. warsztaty tkackie, kołowrotek, a także trówła, czyli malowana skrzynia, w której zbierano rzeczy na posag dla panien. Gospodarz grał na wielu ludowych instrumentach - od malutkiej piszczałki aż do gajd oraz ogromnej trombity, i opowiadał, jak to kiedyś na wsi beskidzkiej bywało. Pięknie gawędził, sam wyrabiał instrumenty, był również rolnikiem, sadownikiem, stolarzem, a nawet nastawiał złamane kości. Po jego śmierci (1976) wszystkim zajęła się córka Zuzanna. Też wspaniale muzykowała i ze swadą przedstawiała dawne zwyczaje górali beskidzkich. Obecnie mieszka w gospodarstwie naprzeciwko (nr 824), a malownicza chałupa (nr 163) pełni funkcję izby regionalnej . • Strona główna

37. Izba pamięci Jerzego Kukuczki Jerzy Kukuczka, słynny polski himalaista, urodził się i mieszkał w Katowicach, ale przez wiele lat przyjeżdżał na wakacje do domu dziadków w Istebnej, w przysiółku Wilcze. W latach 1979-1987 Jerzy Kukuczka zdobył tzw. koronę Himalajów - wszystkie 14 szczytów wznoszących się ponad 8000 m n.p.m. Dokonał tego jako drugi człowiek na świecie, po włoskim wspinaczu. W 1989 r. zginął w Himalajach podczas próby przejścia południowej ściany Lhotse. Do niewielkiego drewnianego domku w Istebnej często zaglądali turyści, pytając o Kukuczkę. Chcieli zobaczyć jego "trofea" z wypraw w góry i wszelkie przedmioty z nim związane. Dlatego po kilku latach jego żona, Celina Kukuczkowa, postanowiła dobudować dodatkową izbę, w której zgromadziła pamiątki po himalaiście. Zebrała dyplomy, puchary, medale, sprzęt wspinaczkowy, liczne zdjęcia z wypraw i ze spotkań z młodzieżą, a także egzemplarze książek napisanych przez wspinacza oraz te, które ukazały się już po jego śmierci - Mój pionowy świat, Ostatnia ściana. Można tu dojść zielonym szlakiem, kierując się od przystanku autobusowego Istebna-Bucznik na Stożek. Do domu Kukuczków doprowadzają strzałki. Natomiast na budynku dawnej szkoły parafialnej z 1819 r., przy głównym placu obok kościoła, warto zobaczyć tablicę poświęconą Jerzemu Kukuczce. • Strona główna

38. Drewniany kościół Świętego Krzyża Kościół św. Krzyża - usytuowany u zbiegu ulic Szersznika i Szerokiej - powstał z początkiem XVIII wieku w wyniku rozbudowy XVII–wiecznej kaplicy książęcej, podarowanej Jezuitom przybyłym do Cieszyna w 1673 roku. Budynek poddawany był wielu przebudowom i remontom (m.in. w latach 1781 – 1782 wzniesiono wieżę i przesklepiono wnętrze kościoła). Podczas pożaru miasta - w 1789 roku - kościół uległ zniszczeniu, lecz dzięki staraniom ks. Szersznika do 1791 roku został odbudowany i otrzymał charakter budowli barokowej W latach powojennych kościół pełnił funkcję placówki muzealnej (sztuka sakralna z terenów Górnego Śląska). Od 1983 roku pełni rolę kościoła parafialnego. • Strona główna

39. Stare domy W Istebnej znajdują się liczne stare drewniane domy mieszkalne i budynki gospodarcze • Strona główna

40. Koniaków • Ochdzita • Koczy Zamek • Koronkowa Robota • Bank genów świerka i muzeum świerka • Strona główna

41. Ochodzita Nad Koniakowem wznoszą się dwie góry - Ochodzita i Koczy Zamek. Tę pierwszą (895 m n.p.m.) widać z daleka i ze wszystkich stron, druga, choć niższa zaledwie o 48 m (847 m n.p.m.), wydaje się mało wyraźna. Ochodzita jest bezleśną górą o kopulastym, symetrycznym kształcie, leżącą w głównym grzbiecie Karpat. Jest zbudowana z piaskowców krośnieńskich, które są znacznie twardsze i odporniejsze na erozję od skał budujących otaczające wzgórza, dzięki czemu jest od nich wyższa o 100-200 m. W czasach, gdy w rejonie przechodził szlak handlowy z Węgier, górę tę, z powodu dobrej widoczności, wykorzystywali miejscowi zbójnicy jako świetny punkt obserwacyjny. Lokalne podania mówią, że kupcy woleli omijać ten teren szerokim łukiem. O Ochodzitej było głośno w latach 50. XX w., gdy na jej północnych stokach, po wielkich deszczach, osunęła się ziemia i powstało ogromne osuwisko mające ok. 150 m szerokości i 450 m długości! Jego ślady, choć już w znacznym stopniu wyrównane i zarośnięte, można zobaczyć jeszcze dziś. Na szczycie postawiono maszt przekaźnika RTV i małą kapliczkę, a nieco niżej działa górna stacja wyciągu orczykowego. Roztacza się stąd niezapomniana panorama - widać ogromną część Beskidów, a przy dobrej pogodzie nawet Tatry. • Strona główna

42. Koczy Zamek Koczy Zamek leży około 1,5 km na wschód od podnóży Ochodzitej. Wznosi się niemal tuż przy szosie Koniaków - Milówka, a wchodzi się na niego wprost z przystanku autobusowego. Na północno-zachodnich zboczach funkcjonował kiedyś kamieniołom piaskowców. Na wierzchołku znajduje się głaz z krzyżem poświęcony żołnierzom WP, AK i Szarych Szeregów, poległym w czasie II wojny światowej. Intrygujące jest pochodzenie nazwy góry. Na niektórych mapach bywała ona zniekształcana do formy Koci Zamek. Legenda opowiada o młodym węgierskim grafie o nazwisku Kocsi, który opuścił rodzinne strony, bo ojciec swatał go z jakąś niemiłą, acz bogatą panną. Młody graf zakochał się w pięknej góralce z Koniakowa i ożenił się z nią. Ojciec, który miał mu za złe ten mezalians, kazał porwać niechcianą synową i zabić. Hrabia z tęsknoty dostał pomieszania zmysłów, spalił zamek na wzgórzu, a sam gdzieś przepadł. Podobno czasem w starym kamieniołomie słychać płacz i jęki - to zapewne duch młodzieńca szukającego swojej ukochanej. • Strona główna

43. Koronkowa robota Koniaków słynie pięknymi koronkami, które już w XIX w. misternie szydełkowały miejscowe gospodynie. Koronkowe obrusy trafiły m.in. na stoły europejskich królowych, papieży, a także za ocean, na stół prezydenta Kennedy`ego. Koronka koniakowska jest robiona szydełkiem z białego lub kremowego kordonka. Jej poszczególne koronki, głównie wzory roślinne, wykonane osobno, są ze sobą łączone, tworząc wspaniałe obrusy, serwety, czepce, kołnierzyki, wstawki do pościeli i inne ozdoby. Młode pokolenie koronczarek, idąc z duchem czasu i - jak się okazuje - by sprostać dużemu popytowi, wzbogaciło asortyment swoich wyrobów. Sławna stała się koniakowska bielizna, a zwłaszcza wywołujące moc kontrowersji... stringi. Warto zobaczyć słynne wyroby koronczarek zgromadzone w Muzeum Koronek, mieszczącym się w Izbie u Gwarków. • Strona główna

44. Bank genów świerka i muzeum świerka Czadeczka to niewielki przysiółek Jaworzynki, leżący bardzo blisko Koniakowa, między dolinami Czadeczki i Krężelki. Do granicy ze Słowacją, w linii prostej, jest tylko 1,5 km. W miejscowości działają dwie dość niezwykłe instytucje: Bank Genów Świerka oraz Muzeum Świerka - obie poświęcone gospodarczo najważniejszemu gatunkowi beskidzkich lasów. Już przed II wojną światową szwedzcy specjaliści poszukiwali takiej odmiany świerka, która by szybko rosła, była odporna na choroby i miała piękny pokrój. Okazało się, że lokalna odmiana, zwana świerkiem istebniańsim, spełniała wszystkie te warunki. Dorodne, piękne okazy żyją ok. 160 lat (niektóre nawet 350 lat) i szybko rosną, osiągając niekiedy wysokość ponad 50 m. Badania nad tą lokalną odmianą przerwała wojna, ale zaczęto je kontynuować w latach 50. XX w. Aby wyselekcjonować i zachować najcenniejszy materiał nasienny, w Nadleśnictwie Wisła wyłączono z normalnej gospodarki leśnej 45 drzewostanów o łącznej powierzchni 346 ha, a ponadto wytypowano ponad 100 tzw. drzew doborowych. Ponoć najstarsze i najokazalsze rosną na 8-hektarowej działce w leśnictwie Bukowiec, właśnie na Wierchu Czadeczce. Nasiona świerków najlepszych pod względem genetycznym zbiera się, suszy i opisuje, a potem umieszcza w specjalnych pojemnikach w lodówkach, gdzie w temperaturze -20°C mogą być przechowywane nawet 20 lat. Bank Genów Świerka Istebniańskiego powstał w 2001 r. Poza laboratoriami i przechowalnią prowadzi również niewielką plantację, z której można pobrać materiał do wegetatywnego (czyli bezpłciowego) rozmnażania tych drzew. W niewielkim drewnianym budynku obok Banku Genów mieści się Muzeum Świerka - być może jedyne na świecie. Zgromadzono w nim przedmioty oraz dokumenty związane z uprawą i wykorzystaniem gospodarczym świerka. Z drewna świerkowego można zrobić prawie wszystko - od skrzypiec poprzez meble, a kończąc na całym domu. Podobno w czasie wojny Niemcy budowali z niego kadłuby łodzi torpedowych mających opinię niezatapialnych. • Strona główna

45. Skoczów • Muzeum Zofii Kossak • Zabytkowy Ratusz • Strona główna

46. Zostało powołane do życia z dniem 2 stycznia 1973 roku jako Oddział Muzeum w Cieszynie. Po śmierci pisarki, jej mąż Zygmunt Szatkowski postanowił stworzyć muzeum Pisarki. Z jego zbiorów korzystali studenci Uniwersytetu Śląskiego piszący prace dotyczące Zofii Kossak pod kierunkiem prof. Jana Zaręby. W maju 1972 r. dyrekcja Muzeum w Cieszynie wystąpiła z wnioskiem do Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach o wyrażenie zgody na otwarcie placówki muzealnej poświęconej Zofii Kossak. Nastąpiło to 2 stycznia 1973 r. kiedy dyrektor Muzeum w Cieszynie Witold Iwanek powierzył mjr dypl. Zygmuntowi Szatkowskiemu obowiązki kustosza Muzeum Zofii Kossak-Szatkowskiej. Przekazanie zbiorów nowej placówce nastąpiło 10 stycznia 1973 r. Muzeum powstało w budynku popularnie zwanym „domkiem ogrodnika” należącym do Pisarki, a potem do jej spadkobierców. Budynek ten był bowiem służbowym mieszkaniem ogrodnika zajmującego się parkiem wokół dworu w okresie międzywojennym .Jest to muzeum biograficzne autorki znaczących powieści: "Pożoga", „Krzyżowcy”, "Dziedzictwo". Tutaj po powrocie z emigracji pisarka spędziła ostatnie lata życia (1957- 1968). W 2002 r. udostępniono dla zwiedzających sypialnię oraz kuchnię. W pomieszczeniu sypialni urządzono pokój biograficzny. Organizując ekspozycję, dołożono starań by w pomieszczeniach zachowane zostały meble na swych dawnych miejscach stwarzając niepowtarzalny klimat mieszkania Pisarki. Eksponaty i otoczenie, w jakim tworzyła Zofia Kossak pozwalają odtworzyć rzeczywisty wygląd i nastrój domu, w którym powstała większość powojennych utworów Pisarki. Do cennych eksponatów należały obrazy pędzla Juliusza i Wojciecha Kossaków. Niestety, część z nich została skradziona w 1993 roku. Dom, w którym mieści się Muzeum był ostatnią przystanią wielkiej polskiej pisarki, po wielu życiowych wędrówkach. Tutaj tętniły życiem urokliwe lata, kiedy przyjeżdżały dzieci i wnuki ze Szwajcarii i Anglii. Tu trwała intensywna praca pisarska. Muzeum Zofii Kossak • Strona główna

47. Zabytkowy Ratusz Zabytkowy ratusz w Skoczowie, w województwie śląskim został zbudowany w latach 1797-1801 w stylu późnobarokowym. Przebudowany został w 1934 roku. Mieści na Rynku pod numerem 1. Został wpisany do rejestru zabytków 29 stycznia 1953 roku. • Strona główna

48. Żywiec • Browar Żywiec • Geopark kamieniołom glinka ujsoły • Leśny Gród • Park Habsburgów • Jezioro Żywiec • Domek Chiński • Strona główna

49. Powstały w 1856 r. browar w Żywcu jest jedną z wizytówek Beskidu Żywieckiego i miejscem każdego dnia odwiedzanym przez turystów chcących z bliska poznać ponad 150-letnie dzieje produkcji piwa. Grupa Żywiec S.A. Browar w Żywcu - duży browar przemysłowy powstały w 1856 w Żywcu. Zakład należy do holenderskiego koncernu Heineken i wchodzi w skład grupy piwowarskiej Grupa Żywiec S.A. Browar w Żywcu powstał z inicjatywy księcia cieszyńskiego Albrechta Fryderyka Habsburga, który usatysfakcjonowany popularnością jaką zdobyło piwo warzone przez browar w Cieszynie zapragnął rozszerzyć swoją działalność i zlecił budowę nowego zakładu piwowarskiego w dobrach żywieckich. Nowy browar Habsburgów został wzniesiony na gruntach wsi Pawlusie, która z czasem została włączona w granice administracyjne Żywca. W XIX wieku piwo z browaru żywieckiego stało się bardzo popularne i dzięki rozbudowanej sieci dystrybucji było szeroko rozpowszechnione na terenie Galicji. Prym w sprzedaży wiodły marki o nazwach: Cesarskie, Eksportowe, Marcowe, Piwo Lagrowe oraz piwa angielskie: Porter i Ale. Po I wojnie światowej zakład nie stracił na znaczeniu i dalej rozszerzał swoją działalność. W czasie II wojny światowej został poddany administracji niemieckiej i produkował piwo na potrzeby wojska. Po 1945 roku został znacjonalizowany i działał jako Zakłady Piwowarskie w Żywcu. W 1991 browar w Żywcu został sprywatyzowany i przekształcony w spółkę. W 1994 roku głównym udziałowcem w przedsiębiorstwie Browary Żywiec S.A. został holenderski koncern Heineken. Browar Żywiec • Strona główna

50. Geopark kamieniołom glinka ujsoły Naturalna skalna ściana dla wspinaczy i jeden z najdłuższych w Polsce zjazdów na linie nad przepaścią - takie atrakcje mają latem przyciągnąć turystów do Ujsół.Nieczynne wyrobisko kamieniołomu w Glince od lat stoi niezagospodarowane.Stary kamieniołom to miejsce wydobywania kamienia piaskowego na początku XXw. Dzięki pieniądzom z Unii Europejskiej samorządowcy postanowili stworzyć tu oryginalną atrakcję turystyczną. Będzie to coś w rodzaju geoparku oferującego różne możliwości spędzenia wolnego czasu. Teren zostanie uprzątnięty i wyrównany, ale ma zachować dziki charakter. Na jednej ze skalnych ścian zostaną wytyczone kilkunastometrowe trasy wspinaczkowe o różnym stopniu trudności. Główną atrakcją jest jeden z najdłuższych w Polsce zjazdów na linie. Na koronie wyrobiska zostanie zamontowana platforma, z której chętni zjadą 220 m w dół. • Strona główna