280 likes | 1.49k Views
SERVİKS KANSERİNDE TİP I HİSTEREKTOMİ. Dr. Derin Kösebay. SERVİKS KANSERİNDE BASİT HİSTEREKTOMİ NEDENLERİ (n=70). Preop servikal sitoloji alınmaması % 22.8 Yanlış-negatif sitoloji % 21.4 Konizasyon sonrası ECC yapılmaması % 8.6
E N D
SERVİKS KANSERİNDE TİP I HİSTEREKTOMİ Dr. Derin Kösebay
SERVİKS KANSERİNDE BASİT HİSTEREKTOMİ NEDENLERİ (n=70) Preop servikal sitoloji alınmaması % 22.8 Yanlış-negatif sitoloji % 21.4 Konizasyon sonrası ECC yapılmaması % 8.6 Kolposkopide lezyonun görülememesi % 4.3 Anormal sitolojinin eksik değerlendirmesi % 1.4 Biyopsi alma hatası % 1.4 Endoservikste multifokal lezyon % 1.4 Konizasyonun yapılmaması % 5.6 Acil histerektomi % 8.6 Srisomboon J, 2000
Basit Histerektomi Uygulanan Serviks Kanseri Olgularında Endikasyonlar Endikasyon n % CIS 12 48 Anormal uterin kanama 1 44 Genital organ prolapsusu 4 16 Pelvik ağrı 3 12 Myoma uteri 3 12 Dismenore 2 8 Adneksiyel kitle 1 4 Endometriozis 1 4 CIN 2 1 4 Leath, 2004
Günümüzde Serviks Kanserinde Tedavi Evre IA1 • Fertilitenin korunması isteniyorsa konizasyon • Fertilitenin korunması gereksizse TAH ya da TVH • LVSI varsa TAH ± Pelvik Lenfadenektomi Evre IA2 • Radikal histerektomi + Pelvik ve paraaortik lenfadenektomi • Radyoterapi Evre IB1 • Radikal histerektomi + Pelvik ve paraaortik lenfadenektomi + patolojik kötü prognoz belirteçleri varlığında kemoradyoterapi • Radyoterapi Evre IB2 • Radikal histerektomi + Pelvik ve paraaortik lenfadenektomi + patolojik kötü prognoz belirteçleri varlığında kemoradyoterapi • Kemoradyoterapi • Kemoradyoterapi ve adjuvan histerektomi • Neo Adjuvan kemoterapi ve Radikal Histerektomi
Kötü prognostik belirteçler • Adenoca • LVSI • Derin invazyon • Sınırda tümör • Lenf tutulumu
Serviks Ca’ da Lenfatik Metastaz PelvikParaaortik Ia1 0.5 % 0 % Ia2 4.8 % <1 % Ib 15.9 % 2.2 % IIa 24.5 % 11 % IIb 31.4 % 19 %
Basit Histerektomi’yi Kimler Yapıyor? Roman 1992, Bentash N, 2003
Serviks Kanserinde Evreleme • Preop-post-op genel uyumluluk • Genel anestezi altında muayene % 55 • CT % 32 • MRI % 75 • Preop-post-op parametrial değerlendirme • Genel anestezi altında muayene % 82.5 • CT % 55 • MRI % 90 P <0.005 Ho J Formos , 1992
İnvazif Serviks Kanserinde Basit Histerektomi Uygulanmış Olgunun Yönetimi SORUNLAR • Operasyon alanın kontaminasyonu • Vaskülarizasyonun bozulması • Lenfatik drenajın değişmesi • Relaparotomide …anatominin bozulmuş olması Olası tedaviler: • Operasyon (parametrektomi + Vagina 1/3’ ünün çıkarılması + Pelvik-Paraaortik Lenfadenektomi) • Kemo-Radyoterapi • İzlem
Tip I Histerektomi ile Tedavi Edilmiş İnvazifServikal KarsinomdaRadikal Parametrektomi • 1994-2000 • 25 olgu • 2 olgu evre IA2 • 23 olgu evre IB1 • Radikal parametrektomi, üst vajinektomi ve pelvik -para-aortik lenfadenektomi • % 17 olguda (n=4) cerrahi sınır veya pelvik LN (+). 3 hastada adjuvan RT ile rekürens yok. 1 hasta tedavisiz izlemde (42 ay). • Cerrahi sınır negatif olguların (n=19) % 11’ inde (n=2) rekürens var. 1 hastada RT ile tam yanıt. • 5-yıllık sağkalım tüm olgularda % 96 (median izlem 61 ay). Leath CA, 2004 Leath CA
PARAMETRİAL TUTULUM Tümör servikse sınırlı olsa dahi Parametriyal tutulum % 7-27
İnvazif Serviks Kanserinde Tip I Histerektomi Yapılmış Hastalar (n=27) • Radikal parametrektomi + üst vajenektomi + LND • % 15 (n=4)’ da rezidü hastalık (parametrial/LN) • % 22 (n=6) rekürens – RT ile 2 olguda tam yanıt • 5-yıllık sağkalım yaklaşık % 82 • Kronik bacak ödemi: % 14 • Üriner inkontinans : % 7 • Üreterovajinal fistül: %7 Kinney, 1992
İnvazif Serviks Kanserinde Tip I Histerektomi Yapılmış Hastalar (n=27) Radikal parametrektomi + üst vajenektomi + LND Rezidü hastalık % 37 (n=10) LN (+)’ liği %22.2 (n=6) Rekürens oranı %7.4 (n=2) Operatif komplikasyon % 18.5 (n=5) Toplam hastalıksız sağkalım % 88.6 Ayhan A, 2006
Basit histerektomi yapılan Serviks Ca’ da Relaparotomi > 6 ay GECİKİRSE 5-yıllık sağkalım % 20 Davy, 1977; Durrance, 1968
Suboptimal Cerrahi Sonrası Radyoterapi Olgu Sayısı 5 yıllık sağkalım % Cosbie 86 54 Green ve Morse 30 30 Andras 118 89 Davy 72 77 Papavasiliou 36 89 Heller 35 67 Roman 122 65 Fang 73 67 Choi 64 76 Crane ve Schneider 18 93 Huerta Bahena 59 59 Münstedt 80 83 TOPLAM 793 68.7
Serviks Kanserinde Suboptimal Cerrahiden sonra Radyoterapi Cerrahi sınır 5 yıllık sağkalım (%) Negatif 96 Mikroskobik pozitif sınır 85 Makroskobik rezidüel Tm 47 Andras, 1973; Perkins,1984
Serviks Kanserinde Suboptimal Cerrahiden Sonra Radyoterapi • 1985-1993 • n= 64 • ERT ve/veya intrakaviter RT • 13 hastada tedavi başarısız (çoğu gross rezidüel hastalığı olanlar) • Komplikasyon oranı %18.8 • 5-yıllık sağkalım %77.5 Choi DH,1996
RADYOTERAPİ Sorunlar: Postoperatif fibrozis Avasküler –hipoksik doku nedeniyle brakiterapi’ yi yeterli dozlarda verme zorluğu Uterus olmadan komplikasyon oranlarındaki artış RT den sonra nüksde yapılabilecek tedavi…. ancak kurtarma cerrahisi (Ekzantrasyon)
Cerrahpaşa Radyasyon Onkolojisi (1995-2005) • n= 85 • Yaş (32-81) • % 26 olgu AdenoCa, %74 olgu Skuamöz Ca • % 64 olguda tümör <4cm • Cerrahi sınır (+)’ lik oranı % 20 • % 30 olgu Evre II (% 60 olgu evre IIB) • Tedavi sonrası nüks oranı= % 6
Serviks Kanserinde Basit Histerektomi Yapılan Olgular (n=23) Radikal parametrektomi + üst vajenektomi + LND • Gros rezidüel (-), marjin pozitif hasta (-) • n= 6 - Tm (+) Pelvik RT 1 rekürens • n= 17 - Tm ( - ) Rekürrens yok • % 73 hasta radyoterapiden kurtulmuş Orr 1986
Basit Histerektomi + RT Yapılan Hastalarda Morbidite Minör Radyasyon enteriti % 3 Hemorajik sistit % 1 Proktit % 8 Total % 11 Majör Barsak obst. % 4 Fistül % 1 Barsak perf. % 2 Total % 7 Roman, 1993
Basit Histerektomi + RT Yapılan Hastalarda Majör Morbidite Roman, et al % 7 Hopkins, et al % 6 Crane, et al % 6
Basit Histerektomi Yapılmış İnvazif Serviks KanserindeLAPAROSKOPİ L/S radikal parametrektomi + PPALND (n=3) 2 olguda mesane perforasyonu dışında komplikasyon yok Lee, 2003
Sonuç • Preoperatif doğru tanı için: vaginal smear, kolposkopi, biyopsi, konizasyon ve histopatolojik inceleme gerekir! • Evre IA1 tümörde, genç hastada konizasyon yeterli olabilir. Fertilite isteği yoksa Tip I Histerektomi . • Fertilite isteği varsa 2 cm’ den küçük tümörlerde lenf (-) ise Radikal Trakelektomi; fertilite isteği yoksa Tip II Histerektomi. • IB2, IIA tümörlerde Tip III Histerektomi. • IIB ve daha ileri vakalarda KemoRT. • Cerrahi uygulama, ek radyoterapi gereksinimini büyük ölçüde azaltır. • Cerrahi uygulamada komplikasyon daha azdır. • .
SONUÇ • Evre IB ve üzeri invazif servikal kanserlerin halen yaklaşık % 10-15’ine suboptimal cerrahi uygulanmaktadır. • Eksik cerrahi uygulanan olgularda sonradan uygulanan tedavi şekli ne olursa olsun 5 yıllık sağkalımları düşmektedir. • İki tedavi seçeneği bulunmaktadır: Postoperatif radyoterapi ya da yeniden cerrahi (radikal parametrektomi+üst vajenektomi+ pelvik-paraaortik lenfadenektomi). • Konu ile ilgili çalışmalarda olgu sayıları azdır.
Sonuç Ovaryan ve vajinal fonksiyonun korunması, uzun dönem RT komplikasyonlarının düzeltilme güçlüğü ve sekonder kanser gelişimi açısından cerrahi daha üstün. Endoskopik cerrahi, tecrübeli ellerde laparotominin yerini alabilir.