H1: Wereld

1. H1: Wereld H1: Wereld Het noorden tegenover het zuiden

2. Ontwikkeling Mindmap

3. Ontwikkeling (herhaling 2e klas) • Welvaart meten: • BNP/hoofd • Koopkracht • Verdeling beroepsbevolking: • Landbouw • Industrie • Diensten

4. Ontwikkeling (herhaling 2e klas) • Welzijn meten: • Basisbehoeften: • Wonen • Gezondheidszorg • Onderwijs • Eten / drinken

5. 1 Choi en Rosanne aan de koffie • We lezen gezamelijk de tekst • Maak uit het werkboek (A) van paragraaf 1 tijdens de les de volgende opdrachten (na15 minuten bespreken we deze na): • 6a • 3b • 5b

6. Huiswerk: • L aantekeningen Ontwikkeling • M par 1: opgaven 1,2a t/m h,j, 3 t/m 6 • Opm: bij opgave 6b en 6e moet ongelijkheid staan (i.p.v. regionale ongelijkheid)

7. 2 Noord-Zuidverhoudingen • Steeds grotere verschillen tussen centrum en periferie.

8. Verklaring verschillen: • 1 Ontwikkelingen binnen rijke en arme landen • Na WOII rijke landen snelle ontwikkeling: • Politieke rust • Technologische vooruitgang • Goed onderwijs • Goede infrastructuur • Afname bevolkingsgroei • Net onafhankelijke kolonies maakten moeizame ontwikkeling door

9. 2 Relaties tussen de rijke en arme landen • Rijke landen hebben grote invloed op de internationale arbeidsverdeling en de ontwikkelingen in de armere landen.

10. Internationale arbeidsverdeling: taakverdeling in de productie van goederen

11. Rangorde economische en politieke macht: • Wereldtriade: • Eerste generatie NIC’s • Tweede generatie NIC’s • BRIC-landen • Sub-Sahara Afrika

12. Global shift • Economisch zwaartepunt wereldhandel verschuift; grotere invloed NIC’s en BRIC-landen

13. Productie naar periferie • Dit komt door: • Beter vervoer • Handelsbarrieres verdwenen • MNO’s kunnen makkelijker gebruik maken van lage lonen

14. Rangorde in geldstromen • Rijke landen bepalen of er geld gaat naar arme landen en onder welke voorwaarden • Dit gaat via het IMF en/of de Wereldbank

15. Millenniumdoelen

16. Huiswerk: • Lz. Par 2 • M 1 t/m 5

17. Filmpje (nog) bij par.2 • Kloof tussen arm en rijk: • http://www.wereldinbeeld.be/

18. 3 De globalisering en het Zuiden • Oneerlijke handel tussen Noord en Zuid: • Exportsubsidie • Protectiemaatregelen • Importbelastingen • Tarievenescalatie: belastingen lopen op naarmate producten verder bewerkt zijn • Verborgen protectie: • Hoge kwaliteitseisen • Aparte verpakkingseisen • invoerquota

19. B.v. Katoen • Filmpje: Het effect van Amerikaanse katoensubsidies op Afrikaanse katoentelers • http://www.wereldinbeeld.be/

20. De globalisering en het Zuiden ? • exportsubsidies • protectiemaatregelen (tarievenescalatie)

21. Gedrag Multinationals • Vestiging in Zuiden: • Lagere lonen (kostengerichte globalisering) • Grotere afzetmarkt (marktgerichte globalisering)

22. Voordelen ontwikkelingsland: • Directe en indirecte werkgelegenheid • Welvaart groeit • Export diverser • Meer relaties met Noorden

23. Nadelen voor ontwikkelingsland: • MNO’s betalen weinig belasting • Winst naar Noorden • Uitschuiving • Ongezonde / onzekere arbeidsomstandigheden; moeilijk te controleren (subcontractors)

24. v.b. Productie in China • 3. Het leven in Chinese fabrieken • http://www.wereldinbeeld.be/

25. Het Vliegende Ganzenmodel Als je op een bepaalde plek goedkoper kunt produceren dan elders, kent dit gebied een comparatief voordeel. Comparatieve voordelen verschuiven, dus mno’sverhuizen.

26. Het Vliegende Ganzenmodel Dit land heeft nu wel / geencomparatieve voordelen voor de productie van textiel. Dit land heeft nu geen comparatieve voordelen voor de productie van textiel.

27. Huiswerk: • Lz par 3 • M 1 t/m 6 • L par 2

28. Mondelinge overhoring par. 2

29. De rangorde in de wereldhandel Tot welke groep horen deze gebieden en dit land? de wereldtriade

30. De rangorde in de wereldhandel Tot welke groep horen deze gebieden en dit land? de BRIC-landen

31. De rangorde in de wereldhandel Tot welke groep horen deze gebieden en dit land? de babytijgers

32. De rangorde in de wereldhandel Tot welke groep horen deze gebieden en dit land? sub-Sahara Afrika

33. De rangorde in de wereldhandel Tot welke groep horen deze steden en landen? de Aziatische tijgersof newly industrialized countries (NIC's)

34. De rangorde in de productie Hoofdkantoor mno blijft vaak in wereldtriade. De verschuiving van productiewerk van de wereldtriade naar de lagelonenlanden heet global shift. Deze global shift is mogelijk geworden door: • beter vervoer (containers) • verdwijnen handelsbarrières.

35. Nabespreken huiswerk: • Par 2, WbA, blz. 9 • Vraag 4a, is stelling II juist? • Vraag 4b, zoeken in trefwoordenregister Banken – Wereld – kaart? (atlas gebruiken) • Vraag 5a • Vraag 5a, is stelling II juist? (atlas gebruiken)

36. 4 Goedbedoelde hulp en oneerlijke handel Dit is een voorbeeld van • fair trade • ontwikkelingshulp • ontwikkelingssamenwerking? We zijn allemaal hier, meneer. Bemester, pestcontroleur, zaadadviseur en bodemtester - maar ik vraag me af wie die man is die daar staat!

37. Goedbedoelde hulp en oneerlijke handel Dit is een voorbeeld van • fair trade • ontwikkelingshulp • ontwikkelingssamenwerking? • fair trade Producent van Max Havelaarbananen.

38. http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20040531_handel01 • http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20051101_fairtrade01 • http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20081030_returntosender01

39. Fair trade Zonder fair trade bouwen arme landen een enorme op. schuld De legendaomschrijving kan vervangen worden door het begrip schuldendienst.

40. Arme landen en het IMF Arme landen met een grote schuldendienst krijgen van het IMF alleen nog geld als ze: • bezuinigenop overheidsuitgaven • privatiseren. Dit leidt totgrotere armoede en kan totsociale onrustleiden.

41. Ontwikkeling van de hulp Nederland gaat van ontwikkelingshulpvia ontwikkelings-samenwerkingnaarsteeds meer steun voor fair trade. Of alle landen zich in navolging van de NIC-landen kunnen ontwikkelen zonder hulp is nog de vraag.