Co to jest filozofia?

1. Co to jest filozofia? czyli Wprowadzenie do filozofii

2. MOŻLIWE ODPOWIEDZI • Poznanie samego siebie • Szukanie argumentów, dlaczego świat powstał • Krytyka wiedzy, czyli zrozumienie czym jest wiedza ludzka • Budowanie całościowego systemu wyjaśniania rzeczywistości • Odnalezienie sensu własnego życia • Szukanie szczęścia • Postawienie jakiegoś problemu • Szukanie ostatecznej przyczyny rzeczywistości

3. Wielcy Filozofowie starali się m.in. odpowiadać na następujące pytania: • Czym jest rzeczywistość? • Czym jest prawda? • Jak ją poznajemy? • Czym jest dobro? • Kim jest człowiek?

4. a) Etymologia słowa: filos - miłośnik, sofia - mądrość; (termin ten ukuł najprawdopodobniej Pitagoras w VI w. p.n.e.); mądrość w starożytności to boska wiedza o prawdzie; b) Źródła filozofii – (Arystoteles )- na początku zawsze jest zadziwienie, zachwyt otaczającym nas światem c) Klasyczna definicja filozofii - (Arystoteles): jest autonomiczną dziedziną wiedzy, będącą racjonalnym namysłem nad całością rzeczywistości, szukającą ostatecznych jej przyczyn, mającą charakter wyłącznie teoretyczny;

5. Najważniejsze składniki klasycznej definicji filozofii: • autonomiczna – jest odrębną, samodzielną dziedziną wiedzy (tzn. ma własną metodę, cel i przedmiot); • teoretyczna - jest poznaniem prawdy dla niej samej, nie zaś ze względu na jakiekolwiek cele praktyczne; • jest całościowym poznaniem rzeczywistości - nie mówi wiec o jakimś wycinku rzeczywistości, lecz stara sie dotrzeć do zrozumienia całości rzeczywistości; ostatecznie wiec zamyka sie w pytaniu: co to jest rzeczywistość? czym jest byt? (metafizyka, ontologia); • szuka ostatecznych przyczyn – chce odpowiedzieć na pytanie: „co było na początku?”; • racjonalna - ma obowiązek odwoływać sie wyłącznie do argumentacji racjonalnej.

6. Filozofia jest przede wszystkim mądrością. A mądrość to zbiór najbardziej fundamentalnych prawd o nas i o otaczającym nas świecie, pomagających nam się w nim odnaleźć.

7. Inne istotne pytania: • Czy filozofia jest nauką? • Jaka jest różnica między filozofią, światopoglądem a ideologią?

8. Nauka to zespół uporządkowanych twierdzeń, uzasadnionych, dających się zakomunikować i sprawdzić (ma swój własny przedmiot, metodę i cel). • Światopogląd to zbiór najróżniejszych przekonań, dotyczących świata, człowieka i społeczeństwa. Metodą uzasadniania światopoglądu może być zarówno doświadczenie życiowe, tradycje, wiara. • Ideologia to światopogląd podporządkowany zawsze realizacji celów określonej grupy społecznej.

9. Już Platon i jego uczeń Arystoteles dzielili filozofię na trzy WIELKIE dziedziny! A. Filozofia teoretyczna: - filozofia bytu (metafizyka lub ontologia), - teoria poznania (epistemologia); B. Filozofia praktyczna: - filozofia moralności (etyka), - teoria wartości (aksjologia), C. Filozofie szczegółowe: - filozofia prawa, - filozofia polityki, - filozofia kultury; - filozofia Boga (teodycea), - filozofia religii, - filozofia przyrody (kosmologia filozoficzna), - filozofia człowieka (antropologia filozoficzna; - filozofia piękna i sztuki (estetyka), - filozofia płci (genderstudies)

10. Podstawowe epoki w dziejach filozofii:jest ich 5 • Starożytność - 1000 lat - od VI w. p.n.e. do 529 r. n.e.; • Średniowiecze - następne 1000 lat - od VI w. n.e. do XIV w. n.e.; • Renesans - epoka przejściowa - XV/XVI w. n.e.; • Nowożytność - od XVII do XIX w. n.e.; • Współczesność - od XIX do XXI w. n.e.

11. Co pozostanie: 1. Klasyczna definicja filozofii. 2. Różne rozumienia filozofii. 3. Różnica między filozofią, światopoglądem a ideologią. 4. Działy i poddziały filozofii. 5. Epoki w dziejach filozofii.

12. Lektura obowiązkowa • Polityka, 2005 • http://www.polityka.pl/spoleczenstwo/niezbednikinteligenta/166201,1,nedza-humanistyki.read • Nędza humanistyki • Nie ma szczęścia bez myślenia • Profesor Tadeusz Gadacz, filozof, w rozmowie z Jackiem Żakowskim.