670 likes | 933 Views
Reis om de wereld in 80 minuten. Reizen……. Reis om de wereld Reis in de tijd 16 e -> 20 e eeuw. Start in ‘De Nederlanden’. Nederland 16 e eeuw. 1548: Lage landen worden bestuurlijke eenheid 1568: Alva valt Groningen binnen, slag bij Jemmingen
E N D
Reizen…….. • Reis om de wereld • Reis in de tijd • 16e -> 20e eeuw
Nederland 16e eeuw • 1548: Lage landen worden bestuurlijke eenheid • 1568: Alva valt Groningen binnen, slag bij Jemmingen • Najaar: mislukte veldtocht Willem van Oranje • Vergelding door Alva: onthoofding van graven Egmond en Hoorne
Graaf van Egmond • Treurspel • muziek van Beethoven • tekst van Goethe • Thema: • Politiek ongewenste personen tijdens Spaanse overheersing • 3 hoofdrolspelers: • Egmond, Alva en Willem van Oranje
L. van Beethoven • Ouverture Egmont gecomponeerd in 1810 • Ten tijde van overheersing Napoleon • Deze heeft zichzelf gekroond tot keizer • Beethoven was daar ziedend over • 1956: herkenningsmelodie Hongaarse opstand
Italië • Napels • De schoonheid van de stad is meerdere malen bezongen • ‘Eerst Napels zien en dan sterven.’
Felix Mendelssohn • Duits componist, organist en dirigent • Conservatief componist • Zette Bach weer op de kaart • Reis naar Italië • Enthousiast over Napels
Mendelssohn over Italië • ‘Dit is Italië !!’ • ‘Opperste vreugde in het leven’ • ‘Dank, lieve ouders, voor al dit geluk…’ • ‘De Italiaanse Symfonie wordt het leukste stuk dat ik ooit geschreven heb.’ Napels .
Italiaanse symfonie • Voltooid in Berlijn, maart 1833 • Première in Londen op 13 mei • Succes !! • Populariteit steeg ! • Grote invloed op Britse muziekleven • Was er zelf toch niet tevreden over, bleef er maar aan sleutelen…..
Felix MendelssohnBartholdy1809 – 1847Symfonie nr. 4 opus 90‘Italiaanse’Andante con moto
Tsjechië 19e eeuw • Praag: groei door industriële revolutie • Nationale wedergeboorte: • 1818 oprichting nationaal museum • Ook culturele ontwikkeling
Cultuur in Tsjechië • Veel Duitstaligen in Praag (FranzKafka) • Duits(ers) dominant tot midden 19e eeuw • 1870/80: afschaffing van Duits als officiële taal • Bouw Nationaal theater Nationaal theater
Praag • Opera’s van Smetana en Dvorak • Praag wordt van multiculturele stad ….. • ….de hoofdstad van het Tsjechische volk • Interieur Nationaal theater
AntonínDvoràk • Geboren 1841 • Zoon van een slager • Op lagere school: zang- en vioolles • 1857: toegelaten tot orgelschool • Begint met componeren
Dvoràk’s reizen • Berlijn • Wenen • Wiesbaden • Andere Duitse steden • Engeland • Amerika • Rusland • Ritme van de trein in zijn muziek
Contacten • Brahms: Hongaarse dansen -> Dvoràk componeert Slavische dansen • Tsjaikovsky: Dvoràk dirigeert orkesten in Moskou en St. Petersburg • Eredoctoraat Cambridge • Professor aan conservatorium Praag • Conservatorium Praag
Tsjechische suite in d • Bestaat uit 5 delen • Tsjechische folklore • Het laatste deel • Zgn. Boheemse ‘Furiant’ • Snelle syncopische wals • Virtuoos gecomponeerd In Adalbert kerk in Praag was Dvoràk organist
AntoninDvoràk1841 – 1904Tsjechische suite in d opus 39deel 5: Furiant
Rusland begin 20e eeuw • St Petersburg • Luxe ! • Grote hotels • Voor adel, zakenlui, kunstenaars • Verbleven er permanent of tijdelijk • Rijke cultuur
Cultuur St Petersburg • Conservatorium • 1900: zilveren eeuw voor de kunsten • Onder tsaren Alexander III en Nicolaas II • Componisten: • Moussorgski, • Glazounov, • Tsjaikovski, • Rachmaninov,….
Anatoly Liadov • Geboren in 1855 te St. Petersburg • Familie van vooraanstaande musici • Studeerde piano en viool en compositie • Werd leraar van o.m. Serge Prokofiev
Contacten • Ter herdenking van 100e geboortedag van Liadov • Prokofiev over Liadov: geen muzikale innovaties • Streng voor zichzelf • Strawinsky over Liadov: Veel aandacht voor detail • Tsjaikovsky had aanvankelijk weinig waardering voor Liadov • Later zeer goede collega’s (‘DearLiadov’)
Composities • Liadov • Blonk uit in uitbeelden van sprookjeswereld en magische wereld in muziek • Baseerde zich op volksmuziek en bestaande thema’s • Schetste uitgesproken kleurgevoel en fraaie karaktertekening
AnatolyLiadov1855 – 1914Acht Russische volksliederen voor orkest opus 58 (1906)(Vanmiddag worden er 7 uitgevoerd )
Op reis met…… de Trans-Siberische express
China rond 1900 • De gloriedagen waren voorbij • Opium oorlogen met Groot-Brittannië / Frankrijk • Overdracht Hong-Kong aan GB • Oorlog met Japan -> overdracht van o.a. Korea en Taiwan • Markt in Chinese stad
Chinese dans uit Notenkrakersuite • Werk van Tsjaikovsky • Studeerde aan conservatorium St Petersburg • Eenzelvig en eenzaam mens • Homoseksueel • Overleden op 53-jarige leeftijd (zelfdoding??)
Notenkrakersuite • Verhaal: • Clara krijgt notenkrakerpop op kerstavond • Deze komt tot leven in haar droom, wordt een prins • Clara en de prins worden verliefd • Muizenkoning grote vijand van de prins • De prins en Clara gaan op reis door vele landen, o.a. China • ………….
Notenkrakersuite • Opvoering in 1892 • Première suite • in St Petersburg, 1892 • Veel kritiek • In Londen, 1934 • In Amerika, 1940
Pjotr IljitsjTsjaikovsky1840 – 1893Uit Notenkrakersuite:chinese dans
Amerika in de jaren ‘50 • Opkomst Civil-Rights-beweging • Rechten van zwarten op nationale agenda • Zuiden: leger houdt zwarte scholieren tegen bij blanke school • Rosa Parks veroordeeld; zit in bus op ‘blanke’ plaats
Leonard Bernstein • Geboren in 1918 • Zorgde voor doorbraak controversieel liedje over een blank meisje en zwarte jongen • Dirigeert de 9e van Beethoven 1989 in Berlijn (val van de muur), verandert tekst ‘Freude’ in ‘Freiheit’
Contacten • Dirigeerde Wiener Philharmoniker, Concertgebouworkest, etc. • Icoon van klassieke muziek in Amerika, • één de eersten die gelijkwaardig is aan Europese collega´s
West Side Story • Tony en Maria – van verschillende straatbendes – worden verliefd • Zijn eigenlijk rivalen, kunnen elkaar niet loslaten
West Side Story • Vernieuwend • Verhaal, zang, dans en spel vormen eenheid • Voorheen verhaal ondergeschikt aan de muziek en dans • Première op Broadway, 1957 (daar 732x opgevoerd)
Kelten • De Kelten vroeger en nu:██ kerngebied, rond de 6e eeuw voor Chr. • ██ Andere delen van Europa waar vroeger Kelten woonden. • ████ De zes overgebleven Keltische gebieden
Kelten • Groot volk in Europa en Azië • Begin van onze jaartelling • Caesar spreekt al over dit volk (Kelten / Galliërs) • Nu nog in Schotland, Wales, Ierland en Bretagne
Nationaal symbool Ierland • Keltische harp • O.m. op Ierse euromunten