Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu szkolnictwo.pl

1. Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu www.szkolnictwo.pl mogą być wykorzystywane przez jego Użytkowników wyłącznie w zakresie własnego użytku osobistego oraz do użytku w szkołach podczas zajęć dydaktycznych. Kopiowanie, wprowadzanie zmian, przesyłanie, publiczne odtwarzanie i wszelkie wykorzystywanie tych treści do celów komercyjnych jest niedozwolone. Plik można dowolnie modernizować na potrzeby własne oraz do wykorzystania w szkołach podczas zajęć dydaktycznych.

2. ZJAWISKA OPTYCZNE W ATMOSFERZE

3. Zjawiska optyczne - wszystkie zjawiska dotyczące oddziaływania światła z materią. Szczególnie dotyczy to zjawisk towarzyszących przechodzeniu światła przez atmosferę ziemską. Wybrane zjawiska optyczne występujące w atmosferze: • Wieniec (aureola) • Słońca poboczne (słońca pozorne) • Gloria • Halo • Tęcza • Miraż (fatamorgana) • Zorza polarna • Wschód i zachód słońca • Słup słoneczny

4. Wieniec (aureola) • Zjawisko to zachodzi wtedy, gdy Księżyc lub Słońce przesłonięte są cienką, półprzeźroczystą warstwą chmury lub mgły. • Zwykle ma postać barwnej poświaty (aureoli) wokół tarczy Księżyca lub Słońca, niebieskiej od strony wewnętrznej, czerwonej na zewnątrz. • Wieńce powstają wskutek ugięcia fal światła w warstwie chmury lub mgły.

5. Wieniec Źródło:http://www.fiz.yoyo.pl/art/foto/wieniec2.jpg

6. Słońce poboczne • Słońce poboczne jest jasną plamą światła. • Powstaje w wyniku załamania się promieni słonecznych na kryształach lodu w formie sześciokątnych płytek, opadających płaskimi powierzchniami do dołu (w sposób podobny do opadania liści). • Występuje często po obu stronach Słońca, szczególnie dobrze widoczne jest, gdy Słońce jest nisko nad horyzontem.

7. Słońce poboczne Źródło:http://www.astrouw.edu.pl/%7Enalezyty/semistud/halosol.jpg

8. Gloria • Polega na wystąpieniu barwnych pierścieni wokół cienia obserwatora widocznego na tle chmur lub mgły. • Gloria powstaje na skutek ugięcia fal i odbicia światła na kroplach wody. Jest podobna do wieńca, jednak powstaje nie dookoła Słońca lub Księżyca, lecz dookoła punktu położonego po stronie przeciwnej względem tarczy ciała niebieskiego. • Zjawisko to występuje w chmurach położonych na wprost przed obserwatorem albo niżej od niego, tj. w górach lub przy obserwacjach z samolotu. Na te same chmury pada cień obserwatora i wówczas wydaje się, że gloria otacza cień jego głowy.

9. Gloria Źródło:http://images.google.pl/imgres?imgurl=http://galeria.chmury.pl/albums/userpics/10001

10. Halo • Słowo halo pochodzi z języka greckiego i oznacza koło lub okrąg. • Halo jest to świetlny pierścień wokół tarczy Słońca lub Księżyca. Może mieć kolor biały, ale mogą także występować inne kolory. • Zjawisko to powstaje na skutek załamywania się promieni słonecznych i ich odbijania od drobnych kryształków lodu w atmosferze. Kryształki te wchodzą w skład cirrusów - wysokich i cienkich chmur.

11. Halo Źródło:http://bi.gazeta.pl/im/1/5870/z5870561X.jpg

12. Tęcza • Tęcza to łuk świecący barwami widma. Powstaje, gdy będące za obserwatorem Słońce oświetla chmurę deszczową. Wewnątrz łuku znajduje się barwa fioletowa a na zewnątrz czerwona. • Warunkiem powstania tęczy jest deszcz, oświetlony przez promienie słoneczne. Tęczę może wywołać zamiast deszczu oświetlona przez Słońce fontanna lub wodospad. Zjawisko tęczy powstaje w wyniku załamania się i odbicia promieni słonecznych w pojedynczych kroplach wody. • Niekiedy można zaobserwować drugą tęczę, tak zwaną wtórną, o mniejszej jasności. W przypadku tęczy wtórnej, barwa fioletowa znajduje się na zewnątrz, zaś czerwona wewnątrz.

13. Tęcza Źródło:http://pixdaus.com/pics/1209097851l5KWetB.jpg

14. Miraż (fatamorgana) • Jest to zjawisko polegające na tworzeniu się pozornych (podwójnych lub wielokrotnych) obrazów będących odbiciem przedmiotów znajdujących się na horyzoncie lub poza nim. • Miraż powstaje jako skutek zakrzywienia się promieni słonecznych w dolnych warstwach powietrza, cechujących się różną gęstością (temperaturą). • Miraże dzielą się na 2 rodzaje – miraż dolny (pod linią horyzontu) i górny (nad linią horyzontu).

15. Miraż (fatamorgana) Źródło: http://www.paulis-home.de/fotos/Fatamorgana.jpg

16. Zorza polarna • Zjawisko świetlne występujące w górnych warstwach atmosfery na wysokości od 65 do 400 km nad powierzchnią Ziemi, najczęściej w odległości 20-25° od bieguna geomagnetycznego Ziemi (północnego lub południowego). • Zorza polarna powstaje w wyniku oddziaływania wiatru słonecznego na magnetosferę Ziemi. Pojawia się jako barwne (białe, żółte, zielone, czerwone, niebieskie, fioletowe) smugi, wstęgi lub zasłony, falujące lub pulsujące na niebie.

17. Zorza polarna Źródło:http://krzysztofrozmus.net/szwajcaria/zdjecia/0025/zorza-polarna-Alaska.jpg

18. Wschód i zachód słońca • Jest to niekiedy bardzo widowiskowy moment, w którym tarcza słoneczna przekracza linię horyzontu. • Czas wschodu i zachodu Słońca, wyrażony w czasie lokalnym, zależy od pory roku i szerokości geograficznej.

19. Wschód i zachód Słońca Źródło:http://imggal.trojmiasto.pl/zdj/arch/4000/Wschod-slonca-nad-Sopotem-4069.jpg Źródło:http://www.foto.pwsk.pl/fotki/albums/20060507_Gliwice_i_okolice/ziemiecice-zachod-slonca-nad-jeziorem.jpg

20. Słup słoneczny • Zjawisko optyczne związane m.in. z odbiciem światła nisko położonego Słońca. • Najłatwiej jest go zaobserwować tuż przed wschodem Słońca, lub tuż po jego zachodzie. • Przybiera formę świetlnej kolumny, na ogół zabarwionej czerwonawo, przemieszczającej się wraz z ruchem Słońca pod horyzontem.

21. Słup słoneczny Źródło:http://www.jezuici.pl/gdynia/parafia/dane/2183.jpg