Znaczenie doradztwa i wsparcia dla studentów z zaburzeniami psychicznymi

1. Znaczenie doradztwa i wsparcia dla studentów z zaburzeniami psychicznymi w perspektywie uczenia się prof. Maria Holler Hune Konferencja Projektu DARE 2009 Świadomość niepełnosprawności – nowe wyzwania dla edukacji Uniwersytet Jagielloński, Kraków

2. Główne założenia: Zgłębienie i omówienie znaczenia doradztwa i wsparcia w kontekście uczenia się w działaniach zmierzających do włączania i integracji studentów z zaburzeniami psychicznymi w ramach systemu edukacji na podstawie równości szans

3. Dlaczego istotne jest, by skupić się na perspektywie uczenia się? Zajmujemy się (nową?) grupą młodych ludzi • Wczesna interwencja • Nowa i lepsza opieka medyczna Coraz więcej uwagi poświęca się kwestiom tożsamości wśród studentów z zaburzeniami psychicznymi • Jak sami siebie postrzegają – jak widzą ich inni • Należą do zmieniającego się młodego pokolenia Ważne, by skupiać się nie tylko na konkretnym wsparciu akademickim • rekompensującym im konkretne trudności w uczeniu się Równie istotne jest ułatwianie procesu kształtowania się ich tożsamości

4. Główny temat prezentacji • Jak możemy zrozumieć i zdefiniować pojęcie uczenia się? Jakie konsekwencje ma rozpoznanie choroby psychicznej na kształtowanie się tożsamości młodych ludzi? • Doradztwo i wsparcie w perspektywie uczenia się • Jak pracujemy ze studentami z zaburzeniami psychicznymi w Ośrodku Doradztwa i Wsparcia? • Dlaczego perspektywa uczenia się ma kluczowe znaczenie w przypadku oferowania doradztwa i wsparcia studentom z zaburzeniami psychicznymi?

5. Jak możemy zrozumieć i zdefiniować pojęcie uczenia się? • 1. uczenie siędotyczy procesów umysłowychzachodzących w jednostce • skupienie się na procesie uczenia się • 2. uczenie siędotyczy wyników procesów uczenia się zachodzących w jednostce • skupienie się na przedmiocie nauczania lub zmianie, jaka zaszła 3. uczenie się i procesy uczenia się dotyczą procesów interakcji pomiędzy jednostką a jej otoczeniem (społecznym i materialnym) 4. Termin „uczenie się” jest często używany mniej więcej jakoodpowiednik słowa „edukacja”,

6. Jak możemy zrozumieć i zdefiniować pojęcie uczenia się? • Ważne jest, by pracować mając szerokie i otwarte zrozumienie pojęcia uczenia się – zrozumienie holistyczne: • Ponieważ: • Obejmuje ono socjalizację, kwalifikacje, kompetencjei terapię,itd.: • Pod ich właśnie kątem postrzegane jest pojęcie uczenia się. • Niemożliwe jest utrzymanie granic pomiędzy tym, czym jest uczenie się i czym jest socjalizacja lub terapia, itp.

7. Proces uczenia się przez całe życie Proces nabywania, podczas którego jednostka przetwarza i ewoluuje. • Rozwija tożsamość, • element uczenia się przez całe życie, pod względem akademickim, osobistym i społecznym Jednakże proces uczenia się jednostki, a więc proces kształtowania osobowości, nie może być postrzegany jakoosobisty rdzeń wewnętrzny. • Nie jest to wyizolowana „esencja” psychologiczna, nad którą panuje sama jednostka i nikt inny. Wpływa na niego interakcja z innymi, od której również jest on zależny.

8. Jakie konsekwencje ma rozpoznanie choroby psychicznej na proces tworzenia się tożsamości młodych studentów?

9. Większość studentów z zaburzeniami psychicznymi doświadcza kryzysu tożsamości • Żyją, jak to sami określają: „na ziemi niczyjej” • Nie są ani / ani: • Stąd nie posiadają ani tożsamościjako „chorzy psychicznie”, ani jako „normalni” Sami widzą się jako „coś różnego, coś innego”. Wielu zadaje sobie pytanie: • Kim jestem? • Kim chcę być?

10. Dlaczego mają takie doświadczenia? • i równie istotna kwestia • Dlaczego ważne jest dla nich, by wiedzieli, kim są naprawdę?

11. Pojęcie tożsamości • Tożsamość jest zmienna, wielowymiarowa i zależna od kontekstu • Obejmuje ona różnorodność doświadczeń samego siebie, innych, kulturę, historię i osobowość • Pojęcie tożsamości związane jest z naszymi doświadczeniami tego, kim jesteśmy my i kim są inni • Pojęcie tożsamości ma charakter relacyjny: • Obejmuje zarówno aspekt osobisty jak i społeczny

12. Jakie procesy wpływają na sposób tworzenia się tożsamości jednostki?

13. Podejście indywidualne: • Kwestia kluczowa: • Jakie procesy wpływają na sposób kształtowania i tworzenia się indywidualnej osobowości? • „Na tożsamość danej osoby wpływa społeczna interakcja z innymi ludźmi, od której również jest ona zależna” (Jenkins 2009).

14. Podejście młodzieżowe • Kwestia kluczowa: • Co charakteryzuje młodość? • Codzienne życie w niej jako całość jest wieloznaczne, wielowymiarowe i zależne od konkretnego kontekstu. • Powodując, że młodzi ludzie są słabsi niż kiedyś

15. Podejście psychiatryczne • Centralne i istotne kwestie: • Co się dzieje, gdystudenci z trudnościami psychologicznymi zetkną się z systemem psychiatrycznym? • Czego doświadczają w procesie rozpoznania choroby?

16. Dlaczego jest to kryzys tożsamości? • To codzienne życie na „ziemi niczyjej” • To życie w sprzecznych rzeczywistościach • Młodość i studia • Choroba psychiczna • To życie jako „ani, ani”

17. Dlaczego jest to życie na „ziemi niczyjej”? • Studenci z zaburzeniami psychicznymi należą do pokolenia młodych: • Aby znaleźć własną drogę w życiu musisz zawsze i cały czas wybierać • Wybory to prywatna sprawa • Problemy i trudności oznaczają niemożność • Istnieje„właściwy”i „niewłaściwy” sposób bycia młodym • Istnieje „właściwy” i„niewłaściwy” sposóbbycia studentem

18. Dlaczego jest to życie na „ziemi niczyjej”? • Biegunowość układu: „sposób właściwy” i „sposób niewłaściwy” ulega zintensyfikowaniu,gdyż ich zaburzenia psychiczne umożliwiają im kontakt z inną rzeczywistością: • Obszarem psychiatrii, gdzie uwaga skupiona jest na chorobie i trudnościach psychologicznych • Doświadczają klientyzacji

19. Jest to życie na „ziemi niczyjej”, ponieważ: • Doświadczają, że nie są już tą samą osobą, jaką myśleli, że są • Są pozostawieni z uczuciem „zniszczonego wizerunku” • Zostanie osobą chorą psychicznie zupełnie zmienia: Sposób, w jaki postrzegają siebie samych • Sposób, w jaki postrzegają ich inni

20. Znaczenie zwracania większej uwagi na tożsamość społeczną w perspektywie uczenia się • Tożsamości nie kształtują w pełni definicje innych. • Jednostka może być aktywnym czynnikiem procesu dochodzenia do własnej tożsamości • Ma odpowiedzialność. • Jednostka jest w stanie wybrać własną tożsamość • Jest w stanie zaangażować się w kształtowanie własnej tożsamości • Z drugiej strony, jednostka czerpie wiele doświadczeń z interakcji z innymi czynnikami społecznym • Doświadczenia te mają doniosły wpływ na proces tworzenia się tożsamości

21. Znaczenie zwracania większej uwagi na tożsamość społeczną w perspektywie uczenia się • Doradztwo i wsparcie skierowane do studentów z zaburzeniami psychicznymi musi się skupiać nie tylko na: • konkretnym doradztwie i wsparciu akademickim w celu zrekompensowania im konkretnych trudności • lecz również na: • ułatwianiu w jego ramach procesutworzenia się tożsamości

22. Znaczenie doradztwa i wsparcia dla studentów z zaburzeniami psychicznymi w perspektywie uczenia się

23. Czym jest Ośrodek Doradztwa i Wsparcia? • Ofertą skierowaną do studentów Duńskiej AkademiiPedagogicznej działającej w ramachUniwersytetu w Aarhus, mających specjalne potrzeby w zakresie poradnictwa, doradztwa i wsparcia • w tym studentów z zaburzeniami psychicznymi

24. Wizja: • Równość szans w zakresie studiowania, gdyż studenci mający specyficzne trudności powinni być w stanie zrealizować swe zdolności związane z ukończeniem studiów wyższych • jednak muszą oni w toku studiów spełnić ogólne i szczególne wymagania jakościowe.

25. Cel: • Poprzez specjalne doradztwo, poradnictwo i wparcie edukacyjne zapewnić studentomz zaburzeniami psychicznymi • możliwość, na zasadzie równości z pozostałymi studentami, • kontynuacji i ukończenia studiów wyższych, dzięki czemu • jednostka ma możliwość • stać się uwzględnianym i integralnymelementem duńskiego społeczeństwa.

26. Grupa docelowa: studenci ze specyficznymi trudnościami związanymi z nauką Trudności w uczeniu się: • Kłopoty z koncentracją • - tendencja doprzekładania, zmiany programu, itd. • - Brak ogólnego zarysu, trudności z organizowaniem i planowaniem • - trudności w interakcji z innymi studentami – wyobcowanie, samotność • - brak motywacji i energii • - niski poziom odporności na stresi wrażliwość

27. Specjalna praktyka edukacyjna • Rekompensowanie trudności w uczeniu sięnie praktyka terapeutyczna zmierzająca do uczynienia z nich ludzi „zdrowych”Specjalne praktyki pedagogiczne – cel: • zapewnienie specjalnego wsparcia edukacyjnego • spełnienie ich specjalnych potrzeb • uczynienie ich nauki bardziej skuteczną • zapewnienie jakości ich kształcenia Optymalnym rezultatem doradztwa i wsparcia jest stopniowe uczenie się studentów, jak regulować własne procesy uczenia się.

28. PRZYPADEK: • Lise (ma schizofrenię): • Wsparcie ze strony studenta – skupienie się na uczeniu się, jak się uczyć • Wsparcie – zasypywanie przepaści pomiędzy systemem psychiatrii, pomocą socjalną oraz codziennym tu i teraz życia studenta • Doradztwo

29. PRAKTYKA POKAZUJE, ŻE • DORADZTWO I WSPARCIE • W PERSPEKTYWIE UCZENIA SIĘ JEST SKUTECZNE • DLACZEGO?

30. Umożliwia integrację i włączanie studentów z zaburzeniami psychicznymiw ramach systemu edukacji na podstawierówności szans • Podejście holistyczne – skoordynowane z wykładanymi przedmiotami • W oparciu o ich specyficzne problemy związane z nauką (nie ich chorobę)- ułatwia indywidualny proces uczenia się • Zachowawszy swą tożsamość studenta Stają się aktywnym graczem w duńskim społeczeństwie

31. Umożliwia integrację i włączanie studentów z zaburzeniami psychicznymiw ramach systemu edukacji na podstawierówności szans • Zapobieganie mechanizmom wykluczenia społecznego • Zdolność rozwinięcia ich pełnego potencjału – marzenie o dobrym życiu • Wspiera proces rehabilitacji jednostki – proces uczenia się przez całe życie

32. To poprzez indywidualny rozwój – tworzenie się tożsamości iproces uczenia się - osoby kieruje się w stronę byciauwzględnianym i integralnym elementem dzisiejszego społeczeństwa • Uczenie się / nabywanie wiedzy odgrywa istotną rolę: stąd poprzez edukację oraz aktywne uczestnictwo w społeczeństwieStanowi to element socjalizacji jak też rozwoju zawodowego, osobistego i społecznegooraz mobilności każdej jednostkiMa to również zastosowanie względem młodych ludzi z zaburzeniami psychicznymi

33. Dziękuję za uwagę +45 2778 2880 mhh@dpu.dk