Elk. Müh. Olgun SAKARYA - EMO

1. ANKARA İLİ ENERJİ FORUMU Elk. Müh. Olgun SAKARYA - EMO İç Anadolu Enerji Forumu

2. Enerji Politikaları • Arz Güvenliği • Serbestleştirme • Dengeleme-Uzlaştırma • Dengeleme Nasıl Yapılır • Dengeleme Uygulaması • Dağıtım Faaliyetleri • Özelleştirme İç Anadolu Enerji Forumu

3. Arz Güvenliği Kısaca; enerjiye gereksinim duyulduğu zamanda, gereksinim duyulan miktarda ve kalitede sunulabilme yeteneği olarak tanımlamak mümkündür. İç Anadolu Enerji Forumu

4. Arz Güvenliği Elektrik Enerjisinde Arz güvenliği Üretim, İletim, Dağıtım ve Pazar (Tüketim) faaliyetleri için eş zamanlı olarak sağlanmalıdır. İç Anadolu Enerji Forumu

5. Arz Güvenliği Elektrik enerjisinde arz güvenliği; birincil (primer) kaynaklar arasındaki denge, bu kaynakların yerli ve ithal oranları ve coğrafya (ülke) çeşitliliği ile yakından ilgilidir. İç Anadolu Enerji Forumu

6. Serbestleştirme 4628 sayılı Kanun ile düzenlenen bir elektrik piyasası yapısından, piyasa kurallarının geçerli olduğu rekabetçi elektrik piyasası yapısına geçilmiştir. İç Anadolu Enerji Forumu

7. Serbestleştirme Müşteriler “serbest” ve “serbest olmayan” olarak iki grup içinde tanımlanmıştır. Serbest olmayan müşterilere ait tarifeler piyasa katılımcıları tarafından belirlenerek EPDK tarafından onaylanmaktadır. İç Anadolu Enerji Forumu

8. Serbestleştirme Yine bu kanun ile birlikte, merkezi olarak yapılan planlama anlayışından, piyasa katılımcılarına dayalı dağınık bir planlama anlayışına geçilmiştir. İç Anadolu Enerji Forumu

9. Dengeleme-Uzlaştırma Aktif elektrik enerjisi arz ve talebinin, gerçek zamanlı olarak dengelenmesi ve piyasa katılımları sonucu oluşacak alacak ve borçların mali açıdan uzlaştırılması İç Anadolu Enerji Forumu

10. Dengeleme Nasıl Yapılır Dengeleme, sistem işletmecisi tarafından yürütülen; (a) Yük alma tekliflerinin kabul edilmesi suretiyle, dengeleme birimlerinin üretimlerinin artırılması, (b) Yük atma tekliflerinin kabul edilmesi suretiyle, dengeleme birimlerinin üretimlerinin azaltılmasıdır. İç Anadolu Enerji Forumu

11. 27.12.2006 Günü Sistem Piyasa katılımcılarının kabul edilmiş yük alma tekliflerine göre, 17.00-18.00 saatleri arasında oluşan arz açığının kapanması için MYTM tarafından verilen YÜK ALMA talimatları sonucu, Bir saatlik zaman dilimi içinde elektrik fiyatları 1 MW’lık kapasite için 1100 YTL’ye çıkmıştır.* * Radikal Gazetesi – 06.01.2007 İç Anadolu Enerji Forumu

12. 27.12.2006 Günü Sistem İç Anadolu Enerji Forumu

13. Dengeleme Uygulaması Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği 21.12.2004 tarihli ve 25677 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. 20.07.2006 tarih ve 831 sayılı Kurul Kararı ile 01.08.2006 tarihi itibarıyla uygulanmaya başlamıştır. İç Anadolu Enerji Forumu

14. Dengeleme Uygulaması Hatırlanacağı üzere 01.07.2006 tarihinde, ülkemizin kuzeybatı-batı-güneybatı bölgesi içinde yer alan 13 ilimizi kapsayan ve 21.00-03.00 saatleri arasında yaklaşık 6 saat süren ve sistem çökmesine neden olan bir kesinti yaşanmıştı. İç Anadolu Enerji Forumu

15. Dengeleme Uygulaması Bölgesel sistem çökmesine, MYTM’ nin üretime devam etmesi yönündeki talimatına karşın, Saat : 22.00’deki tarife değişikliği gerekçesiyle şebekeden ayrılan bir üretim santrali ile bölgedeki diğer otoprodüktör santrallerin şebekeden ayrılmalarının neden olduğu anlaşılmıştır. İç Anadolu Enerji Forumu

16. Dengeleme Uygulaması Turizmin kalbinin attığı bu bölgede, böylesine geniş bir alanı ve uzun bir zaman dilimini kapsayan kesintinin ülkemiz ekonomisine verdiği zarardan en fazla kimler etkilenmiş olabilir? Bu kesintinin sosyal yaşamdaki etkisini en çok kimler yaşamış olabilir? İç Anadolu Enerji Forumu

17. Dağıtım Faaliyetleri 4628 sayılı Kanun, Dağıtım Şirketine, belirlenmiş bölgesindeki dağıtım tesislerini ve şebekesini işletmesine ve/veya sahip olmasına olanak tanımıştır. İç Anadolu Enerji Forumu

18. Dağıtım Faaliyetleri Ancak, 5398 ve 5496 sayılı Kanunlarla yapılan değişikliklerle, Organize Sanayi Bölgelerine de, EPDK’dan lisans almaları koşulu ile dağıtım ve/veya üretim faaliyetlerinde bulunabilmeleri olanağı getirildi. İç Anadolu Enerji Forumu

19. Dağıtım Faaliyetleri OSB’lerin Dağıtım Bölgesinden koparılmasının anlamı, Dağıtım bölgesi içinde yer alan kullanıcılara tahakkuk ettirilecek tüketim faturalarının içinde yer alan “Dağıtım Sistem Kullanım Tarifesi” nin artışı, yani kısacası zam demektir. İç Anadolu Enerji Forumu

20. Özelleştirme Üç dağıtım bölgesi için 19.01.2007 günü tekliflerin alınacağı ilan edilmiştir. Ancak, son teklif tarihine iki haftadan az bir süre kala, Sayın Başbakanın açıklaması ile Özelleştirme uygulaması ötelenmiştir. İç Anadolu Enerji Forumu

21. Özelleştirme Sayın Başbakanın, “Benzin fiyatlarındaki artıştan vatandaş bizi sorumlu tuttu. Aynı şeyin olmaması için elektrikte özelleştirme düşünmüyoruz” * şeklinde ulusal basına yaptığı açıklama, özelleştirmenin sonuçları ile kullanıcılar üzerinde yaratacağı etkiyi özetlemesi bakımından anlamlıdır. * Milliyet Gazetesi – 06.01.2007 İç Anadolu Enerji Forumu

22. Sonuç • Üretim, İletim, Dağıtım ve Pazar (Tüketici) faaliyetlerinin serbestleştirildiği elektrik piyasalarında; • Piyasa faaliyetlerinin çok sayıda farklı şirket tarafından yürütülmesi, • Her şirketin, sorumluluk ve ekonomik önceliklerinin farklı olması, • Piyasa içindeki faaliyetlerde sağlıklı bir koordinasyonun sağlanamaması, • gibi hallerde sorunlarla karşılaşılması her zaman mümkündür. İç Anadolu Enerji Forumu

23. Sonuç Serbestleştirme ile merkezi planlama anlayışından, piyasa katılımcılarına dayalı dağınık bir planlama anlayışına geçilmiştir. Oysa “Doğru bir planlama, enerji dar boğazı yaratmayacak kadar erken, yatırım israfı yaratmayacak kadar geç yapılandır” prensibi unutulmamalıdır. Yüksek ve hızlı talep artışının olduğu ülkemizde bunun bedeli çok ağır olabilir. Kaliforniya krizi unutulmamalıdır... İç Anadolu Enerji Forumu

24. Sonuç Serbest piyasa küçük tüketicilere, Kanunun “düşük maliyetli” vaadinin aksine “pahalılık” getirmektedir. Yaşanan ve yaşanması muhtemel bu tür olumsuzluklar ve değişikliklerde de, her zaman olduğu gibi kullanıcılar zarar görmektedir. İç Anadolu Enerji Forumu

25. Sonuç Elektrik enerjisi planlamasında; üretim, iletim, dağıtım ve tüketim bir bütün olarak değerlendirilmeli ve merkezi bir yapı içinde ele alınmalıdır. İç Anadolu Enerji Forumu

26. Sevgi ve Dostlukla... İç Anadolu Enerji Forumu