Download
1 / 57
620 likes | 1.4k Views
Gereksinim Analizi ve Varlık Bağıntı Diyagramı. Sibel SOMYÜREK. İstenen. Bir bilgi sisteminin geliştirilmesi Hastane Bilgi Sistemi Kütüphane Bilgi Sistemi Alışveriş Merkezi Bilgi sistemi Veri tabanı içerik ve yapısı+Veritabanı üzerinde çalışacak uygulama. Aşamalar. İlk Aşama.
E N D
Gereksinim Analizi ve Varlık Bağıntı Diyagramı Sibel SOMYÜREK
İstenen • Bir bilgi sisteminin geliştirilmesi • Hastane Bilgi Sistemi • Kütüphane Bilgi Sistemi • Alışveriş Merkezi Bilgi sistemi • Veri tabanı içerik ve yapısı+Veritabanı üzerinde çalışacak uygulama
İlk Aşama • Geliştirilmek istenen sistemin tam ve doğru tanımının yapılması. • Nasıl? • Sistemin kullanıcı kitlesinin tanımlanması • Kullanıcı gereksinimlerinin belirlenmesi
Gereksinimler • Bir sistemin beklenen işlevleri yerine getirmesi için sahip olması gereken özelliklerdir. • Beklenen işlevler? • Kullanıcıların mevcut sistemde kullandıkları yöntemler • Sistem yapısı • İş kuralları • Yaşanan sıkıntı ve problemler
Gereksinimlerin Toplanması • Geleneksel Yöntemler • Anketler • Açık uçlu görüşmeler • Doküman analizi • Grupsal Yöntemler • Beyin fırtınası • Prototipleme • Gereksinim analisti
Gereksinimlerin Toplanması • Gereksinim analisti • Görüştüğü kişileri iyi yönlendirmeli • Doğru soruları sorması • Sorularla saklı ve unutulmuş gereksinimleri ortaya çıkarması • Amaç, içerik ve fonksiyonları ele almalı
Gereksinimlerin Toplanması • Yanlış veya eksik toplanan gereksinimler • İstenmeyen işleri yapan veya • İstenen işleri yanlış yapan sistemlerin geliştirilmesine neden olur.
Gereksinim Analizi • Toplanan gereksinimlerin özelliklerine göre gruplanarak sistem tasarımına hazırlanması çalışmalarıdır. • Varlık bağıntı Diyagramları
Örnek • Bir e-sınav sistemi • Kullanıcı Grupları • Öğretmenler • Öğrenciler • Sistem yöneticileri
Örnek • Yöntem: • Beyin fırtınası • Birebir görüşmeler • Mevcut kullanılan sınav sisteminin incelenmesi
Örnek • Sorular oluşturulur • Sistemi kimler kullanacak? • Kaç tip yönetici olacak? Yöneticilerin yetkileri neler olacak? • Öğretmenlerle ilgili hangi bilgiler tutulacak • Öğrencilerle ilgili hangi bilgiler tutulacak • Soruların içeriği neler olacak? • Sınavların uygulanmasında belirli bir zaman sınırlaması olacak mı?
Örnek • Soruların cevapları toplanır • Eğer hedef kitlenin görüşlerinde çelişkili ve tutarsız noktalar varsa, bu görüşler üzerinde uzlaşma sağlanır.
Örnek • Elde edilen veriler doğrultusunda veri gereksinimleri belirlenir. • VG1: Sistemi yönetici, öğretmen ve öğrenci kullanacak • VG2: İki tür yönetici olacak. Birisi ana yönetici sistemdeki her tür bilgiye erişebilecek. Diğer yönetici sadece sınavların oluşturulması ile ilgili bilgileri görebilecek • VG3: Öğretmenlerin adı, yaşı, alanı, e-posta bilgileri tutulacak
Örnek • Veri tabanı geliştirme ekibi • veri gereksinimleri doğrultusunda elde ettiği bilgileri gözden geçirmeli • İlgili veri gereksinimlerini gruplamalı • Gereksiz olanları çıkarmalıdır.
Örnek • Veri gereksinimlerine ilişkin elde edilen son rapor • kullanıcıların ve proje sahibinin onayına sunulmalı • formlar, raporlar ve menüler için örnekler hazırlanarak kullanıcıların görüşleri alınmalıdır.
Ödev • Bilgi sistemi geliştirilecek bir konu alanı belirleme • Bu sistemi kullanacak hedef kitleyi tanımlama • Veri toplama yöntemlerini tanımlama • Veri toplama aracını geliştirme • Veriyi toplama • Veri gereksinimlerini sıralama ve gruplama
Kavramsal Model • Kullanıcıların ve proje sahibinin anlayabileceği şekilde hazırlanan gereksinim modeli, veri tabanı uzmanları tarafından veri tabanı tasarımında kullanılabilecek bir modele dönüştürülmelidir, • Bu modele Kavramsal model adı verilir.
Örnek • Kavramsal modellemede gereksinim analizini temsil eden Varlık Bağıntı (E-R) Diyagramları hazırlanır. • Varlık Bağıntı Diyagramları • Bilgi sisteminde bulunması gereken varlıkları • Varlıkların niteliklerini • Varlıklar arası ilişkileri
Varlık • Veri tabanı sistemi içinde tek başına anlam ifade eden ve diğer varlıklardan ayrıştırılabilir herşeydir. • Örneğin • Kullanıcı • Sınavlar
Varlık-Nitelikleri • Varlıklar kendisinin özelliklerini belirleyen bir veya birden fazla nitelik ile birlikte tanımlanır. • Her varlığın bir birincil anahtar niteliği olmalıdır.
Örnek • Nitelikler • Çekirdek • Birleşik • Türetilmiş • Birden çok değer alabilen
Örnek • Çekirdek • Daha alt parçalara bölünemeyen nitelikler
Örnek • Birleşik • Birden fazla çekirdek niteliğin birleşmesiyle oluşmuş niteliklerdir.
Örnek • Türetilmiş • Veritabanında gerçekte bir değer olarak tutulmayan, var olan diğer niteliklerin kullanılması ile hesaplanan niteliklerdir.
Örnek • Birden çok değer alabilen • Veritabanında birden fazla değer alabilecek olan niteliklerdir.
Zayıf Varlıklar • Sistemde tek başına ayakta duramayan bir başka varlığa bağlı varlıklardır.
Varlıklar arası Bağıntılar • Veritabanındaki varlıklar birbirleri ile bağıntı içerisinde olabilirler. • Bağıntılar Varlık Bağıntı Diyagramlarında baklava dilimi ile gösterilirler. • Her bağıntıya kısa ve anlamlı bir isim verilir.
Veri Bütünlüğü • İlişkisel veri tabanı modellerinde • yanlış ya da ilişkisiz verilerin çeşitli yollarla veri tabanına kaydedilmesi önlenip, • farklı tablolara dağıtılan verilerin kendi içerisinde tutarlılık göstermesine veri bütünlüğü denir.
Bütünlük Kısıtları • Varlıklar arasında bağıntılar tanımlanırken, bağıntının bütünlük kısıtları da tanımlanmalıdır. • Eleman Sayısı Bütünlük Kısıtları • Katılım bütünlük kısıtı
Eleman Sayısı Bütünlük Kısıtları • Birebir Bağıntı (1-1) • Bir varlıktaki bir eleman diğer varlıkta bir elemana karşılık gelmek zorunda • Öğretim elemanı ve ofis varlıkları • Bir öğretim elemanının sadece bir ofisi bulunabileceği bir kısıt için
Eleman Sayısı Bütünlük Kısıtları • Bire çok Bağıntı (1-N) • Bir varlıktaki bir eleman diğer varlıkta birden fazla eleman ile eşleşebilir • Sorular ve soru tipleri varlıkları • Bir soru tipi birden fazla soru ile eşleşebilir
Eleman Sayısı Bütünlük Kısıtları • Çoğa çok Bağıntı (M-N) • Bir varlıktaki birden çok eleman diğer varlıkta birden fazla eleman ile eşleşebilir • Sorular ve sınav tipleri varlıkları • Bir soru birden fazla sınavda çıkabilir, bir sınav birden fazla soru içerir.
Katılım Bütünlük Kısıtları • Bütün (Zorunlu) Katılım • Bir bağıntıda varlıkların katılımının zorunlu olması ile ilgili kısıttır. • Bu zorunluluk, varlık kısmına konulan düz çizgi ile ifade edilir. • Örneğin sınav sisteminde her sınavda en az bir soru bulunmalı şeklinde bir kısıt oluşturulabilir.
Katılım Bütünlük Kısıtları • Kısmen Katılım • Bir bağıntı tanımında varlık katılımı opsiyonel ise oluşturulur. • Bu zorunluluk, yuvarlak işareti ile ifade edilir. • Örneğin sınav sisteminde her soru bir sınavda kullanılmamış olabilir.
Varolma bağıntısı • Zayıf varlık ile zayıf varlığın sistemde bulunmasını sağlayan varlık ya da varlıklar arasında varolma bağıntısı olması gerekir. • Zayıf varlık ile diğer varlık arasındaki bağıntı çift çizgili baklava dilimi ile gösterilir.
Özyineli bağıntı • Özyineli bağıntı varlığın kendi içinde oluşturulur. • Örneğin öğretmenler varlığındaki her öğretmenin bir zümre başkanı olması gerekliyse ve zümre başkanı da yine bir öğretmense özyineli bağıntı kurulur.
