520 likes | 956 Views
Tıbbi Parazitolojiye Giriş ve Temel Prensipler. Simbiyotik yaşam. İki canlının birlikte yaşaması Sığıntılık(commensalism) Yardımlaşma(mutualism) Parazitlik(parasitism). Para-sitos Parazit???. Ektoparazit Endoparazit Zorunlu parazit İstemli(fakültatif)parazit Yerleşici parazit
E N D
Simbiyotik yaşam • İki canlının birlikte yaşaması • Sığıntılık(commensalism) • Yardımlaşma(mutualism) • Parazitlik(parasitism)
Para-sitos • Parazit???
Ektoparazit • Endoparazit • Zorunlu parazit • İstemli(fakültatif)parazit • Yerleşici parazit • Geçici parazit • Devamlı parazit • Dönemli (periyodik) parazit • Şaşkın parazit • Hiperparazit • Monoksen parazit • Heteroksen parazit • Yalancı parazit
Konak • Konak zinciri • Son konak • Arakonak • Rezervuar konak • Paratenik konak • Yatkın konak(immunocompromised host)
Vektör • Biyolojik vektör • Mekanik vektör
Parazitlik • Multiparazitlik-poliparazitlik • Süperparazitlik • Reinfeksiyon?
İsimlendirme ve sınıflandırma • Alem • Şube • Sınıf • Takım • Aile • Cins • Tür
Alem: Animalia • Şube:Nematoda • Sınıf:Rhabditea • Alt sınıf:Secernentia • Takım:Ascaridida • Üst aile:Ascaroidea • Aile:Ascarididae • Cins: Ascaris Linnaeus, 1758 • Tür:lumbricoides
Parazitoz??? • İnfeksiyon • infestasyon
Parazitliğe uyum • Poliembriyoni • Hermafroditizim • Yumurta sayısını arttırma • Erkek ve dişinin birbirini bulmasını kolaylaştırma • Partenogenetik çoğalma
Parazitlerin evrim dönemleri • Protozoonlarda • Helmintlerde • Nematodlarda • Sestodlarda • Trematodlarda • Eklembacaklılarda • İnsektada • Araknidada
Parazit konak ilişkisi • Zoonoz • Patojen parazit • virulans
Parazitin konak üzerindeki etkisi • Dokuların-organların zedelenmesi • Beslenmenin olumsuz yönde etkilenmesi • Dokuları sıkıştırma, organları tıkama • Doku ve hücrelerde irkilmelere neden olma • Eritme etkisi • Toksik etki • Kan tablosunda değişime yol açma • Dokularda değişime yol açma • İmmunolojik olaylara neden olma
Parazitin-parazitozun kaynağı • Toprak ve su • Parazitin bulaştırıcı şeklini barındıran besinler • Kan emen eklembacaklılar • Parazitli evcil ve/veya yabani hayvanlar • Parazitozlu insan, giysileri, yakın çevresi • Kişinin kendisi
Konağa giriş-çıkış yolları • Ağız • Deri ve mukoza • Solunum yolu • Plasenta yolu ile anneden bebeğe • Ürogenital yollardan
Bulaşmanın sonucu hastalık • Vücuda giren evrim döneminin niteliği • Vücuda giren parazit sayısı • Konağın parazite-parazitoza yatkınlığı
Parazitozlar yayılış coğrafyası • Her bölge ve toplumda görülenler • Belirli bölgelerde görülenler • Vektörü-arakonağı olanlar
Parazitozların epidemiyolojisi • Parazitle ilgili faktörler • İnsanla(konakla) ilgili faktörler • Çevreyle ilgili faktörler • Prevalans(yaygınlık oranı) • İnsidans(yakalanma oranı) • Endemi • Hiperendemi • Epidemi • Amöbiyoz • Giyardiyoz • Sıtma • Afrika Uyku Hastalığı………….
Parazitozlarda belirtiler • Genel belirtiler • Yerel belirtiler
Parazitozların tanısı • Etkensel tanı • Makroskobik inceleme • Lam-lamel arası inceleme • Boyayarak inceleme • Perianal bölge materyali alma ve inceleme • Kültür • Deney hayvanı kullanımı • Histopatolojik inceleme • İndrekt tanı • Antikor varlığının saptanması • Hücresel bağışıklığın saptanması • Parazit antijenlerinin saptanması
Parazit grupları • Protozoonlar(Protozoa) • Sarcomastigophora • Sarcodina(kökbacaklılar) • Mastigophora(Kamçılılar) • Apicomplexa • Ciliophora(kirpikliler) • Microspora
Helmintler(solucanlar) • Trematodlar • Sestodlar • Nematodlar • Annelidler • Akantosefaller
Eklembacaklılar(Arthropoda) • Akarlar(acarina) • Böcekler(insecta)