810 likes | 1.82k Views
Ergonomi. Dr. A. Kadir ATLI Halk Sağlığı (iş sağlığı) Bilim Uzmanı 2010-ANKARA. Oturumun Amacı. Ergonomi ve iş fizyolojisi konusunda temel kavramları bilmek ve önemini kavramak. Öğrenim hedefleri. Ergonomi tanımı, temel kavramları, İşin insana uyumu,
E N D
Ergonomi Dr. A. Kadir ATLI Halk Sağlığı (iş sağlığı) Bilim Uzmanı 2010-ANKARA
Oturumun Amacı • Ergonomi ve iş fizyolojisi konusunda temel kavramları bilmek ve önemini kavramak. Dr. A. Kadir ATLI
Öğrenim hedefleri • Ergonomi tanımı, temel kavramları, • İşin insana uyumu, • Ergonomik risklerin etkileri ve önlenmesi, • İlgili mevzuat hakkında bilgi sahibi olmak. Dr. A. Kadir ATLI
Alt başlıklar • İş fizyolojisi ve biyomekanik • Antropometri ve çalışma ortamı tasarımı • Çalışma alanlarında ergonomik risk etmenleri • Ergonomik çalışma ekipmanları • Çalışma süresince gereken egzersizler • İlgili mevzuat Dr. A. Kadir ATLI
ergonomi • Yunanca ”ergon = iş, çalışma”, “nomos = yasa” Dr. A. Kadir ATLI
ergonomi; • insanın biyolojik, psikolojik özelliklerini göz önünde bulundurarak insan-makine-çevre uyumunun doğal ve teknik kurallarını araştıran, disiplinler arası araştırma, geliştirme ve uygulama çalışmaları olarak tanımlanabilir. Dr. A. Kadir ATLI
ERGONOMİ; İnsanların anatomik özelliklerini, antropometrik özelliklerini, fiziksel kapasitelerini ve toleranslarını göz önüne alarak, endüstriyel iş ortamındaki tüm faktörlerin etkisi ile olabilecek organik ve psiko-sosyal stresler karşısında, sistem verimliliği ve insan-makine-çevre uyumunun temel yasalarını ortaya koymaya çalışan disiplini bir araştırma geliştirme aracıdır. Dr. A. Kadir ATLI
Yorgunluk Dr. A. Kadir ATLI
Yorgunluk • Konsantrasyonda azalma • Algılamada yavaşlama, azalma • Fiziksel ve mental performansta azalma • Küntlük, irritabilite duygusu • Aynı çıktının sağlanabilmesi için daha fazla enerji harcanması-verimsizlik Dr. A. Kadir ATLI
Uygun araç kullanımı Dr. A. Kadir ATLI
Bilgisayarla çalışma • Bilgisayarla çalışmada bakış yönü belge – ekran – masa arasında sürekli değiştiğinde oturma yeri olarak eksenden dönebilen, yüksekliği ayarlanabilir, kolçaklı ve devrilmeye karşı güvenli 5 tekerlekli sandalyeler kullanılmalıdır. Dr. A. Kadir ATLI
Oturarak çalışma Dr. A. Kadir ATLI
Oturarak çalışma • Çalışma esnasında ayaklar ve bacaklar için yeterli hareket alanı bulunmalı ve çalışma yüzeyi yansıtma katsayısı % 30 – 50 olmalıdır. • Çalışma masası sabit ise alt kenarının yerden yüksekliği 68 cm, ayarlanabilir ise 64-74 cm arasında olmalıdır. • Klavye ortasının yerden yüksekliği 71-74 cm olmalıdır. • Sandalye ve arkalık yüksekliği otururken kolayca ayarlanabilir olmalıdır. • Oturma yüksekliği kolların mümkün olduğu kadar az gergin ve yatay olması sağlanmalıdır. • Baldırın iç yüzeyine gelen basıncı azaltmak için de ayakların zemine veya ayak altlığına yeterince oturmasına dikkat edilmelidir. Dr. A. Kadir ATLI
Dik oturma, omurgaya yaklaşık % 25 daha az yük binmesini sağlar ve bir çok sırt problemini önler. Bu sebeple personele doğru oturma pozisyonun önemi aşılanmalıdır. • Bilgisayar ekranının görüntü kalitesi, göz sağlığı açısından çok önemlidir. • Ekrandaki yazı karakterlerinin büyüklüğü 2.6 mm’ nin altına düşmemeli, ekran tozlu kalmamalı ve görüntüde titreşim olmamalıdır • Ekrana bakış uzaklığı 50 – 70 cm. arasında olmalıdır. Işık yansımasını minimuma indirebilmek amacıyla ekranlar mümkünse pencerelere 90 derece dik olacak şekilde yerleştirilmelidir. • Ekranlarda siyah fon kullanmak, personelde koyu bir tünele giriş etkisi yapabilir ve aydınlık ortamda göz kamaşma etkisini de arttırır. Dr. A. Kadir ATLI
Büroda çalışma Dr. A. Kadir ATLI
Mola: Dinlenmek için verilen ara • Spontan mola; aşırı zorlayıcı işte çalışanın kendince verdiği ara, • Maskelenmiş mola; yapılması gereken işin yerine ikincil bir işin yapılması, • İş koşullu mola; makine temizliği, arkadaşa, amire danışma için çalışma ortamından ayrılma • Programlı mola; çay saati vb. Dr. A. Kadir ATLI
Mola gibi • Dönüşümlü iş, • Farklı mekanda iş, • İlgi çekici iş, • Tempolu iş, • Yeni bilgi edinmeye yönelik iş, Dr. A. Kadir ATLI
Baş boyun açıklığı Dr. A. Kadir ATLI
Çalışma yakın çevresi Dr. A. Kadir ATLI
Masa başı çalışma Dr. A. Kadir ATLI
Otur(ar)ak Dr. A. Kadir ATLI
Dar alanda çalışma Dr. A. Kadir ATLI
Ekranlı araçlarla çalışma Dr. A. Kadir ATLI
Çalışma sırasında el pozisyonları Dr. A. Kadir ATLI
Araç içi-sürücü ergonomisi Dr. A. Kadir ATLI
Antropometri Dr. A. Kadir ATLI
Çalışma sandalyesi Dr. A. Kadir ATLI
Yük taşıma Dr. A. Kadir ATLI
El-kol açıklığı Dr. A. Kadir ATLI
Ayak-bacak açıklığı Dr. A. Kadir ATLI
Bel-fıtığı Dr. A. Kadir ATLI
Çalışma ve dinlenmede nabız Dr. A. Kadir ATLI
Çalışma ve Dinlenmede Alınan Oksijen Düzeyi Dr. A. Kadir ATLI
Ağır işlerde dinlenme süresi uzatılmalı Dr. A. Kadir ATLI
Statik ve dinamik çalışma Dr. A. Kadir ATLI
Dinlenme-Dinamik ve Statik Çalışmada Kan Gereksinimi Dr. A. Kadir ATLI
Azami kuvvet içinde tutma kuvvetinin yüzdesi arttıkça tutabilme süresi azalır Dr. A. Kadir ATLI
Kaçınılamayan durumlar Dr. A. Kadir ATLI
Ergonomi Laboratuarı Çalışmaları Dr. A. Kadir ATLI
Cihazlar • Odiometre (Audiometre) • Gaz Ölçüm Cihazı • Vibrometre • Ses Düzeyi Ölçer (Sound level meter) • Ses Düzeyi Ölçer Kalibratörü • Gürültü Doz Ölçer (Dosimeter, dozimetre) • Nem, Sıcaklık Ölçer • Anatomik ve Fizyolojik Kartlar Dr. A. Kadir ATLI
Antropometre Seti • Renk Körlügü Test Kiti • Sayısal Tansiyon Monitörü ve Yazıcı • EKG Cihazı • Ergonomik Bisiklet • Ergonomik Sandalye • Ultra İnce Parçacık Sayacı • Beceri Testi Seti Dr. A. Kadir ATLI
Anemometre • GörüşTesti Cihazı • Işıma Enerjisi Ölçüm Cihazı (Radiometer, radyometre) • Isısal Yüklenme Monitörü • Işık Ölçer • Mikrometre • Kumpas • Grafik ve Veri Kaydedici • Lazerli mesafe ölçer • TV, DVD Dr. A. Kadir ATLI
Boy-ağırlık; beden kitle indeksi Dr. A. Kadir ATLI