STYPENDIA DLA STUDENTÓW I DOKTORANTÓW SPOZA UNII EUROPEJSKIEJ

1. STYPENDIA DLA STUDENTÓW I DOKTORANTÓW SPOZA UNII EUROPEJSKIEJ Łódź, 01.03.2012

2. Prognoza liczby studentów w Polsce na lata 2012-2020 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS

3. Doktoranci w Polsce Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS Stale zmniejszająca się liczba zagranicznych doktorantów wskazuje, że Polska nie jest pod względem edukacyjnym krajem konkurencyjnym w Europie.

4. Studenci zagraniczni na świecie • Najbardziej atrakcyjne kraje dla studentów: Stany Zjednoczone (18% wszystkich wyjeżdżających), Wielka Brytania (10%), Australia (7%), Niemcy (7%) i Francja (7%), Kanada (5%), Japonia (4%), Rosja (4%) i Hiszpania (2%) • Udział studentów zagranicznych w ogólnej liczbie studentów: Australia (21%), Wielka Brytania (15,3%), Austria (15,1%), Szwajcaria (14,9%)… Polska, Brazylia, Chile, Turcja (poniżej 1%) • Co piąty student zagraniczny w skali globu jest narodowości chińskiej. Na drugim miejscu są w tej kategorii Indie (6% wszystkich studentów), dalej Korea Południowa (4%) oraz Niemcy (3%). Łącznie studenci z Azji stanowią ponad połowę wszystkich studentów zagranicznych. • Dane zaczerpnięte z raportu „Education at a Glance” stworzonego przez OECD

5. Przykładowe możliwości finansowania doktorantów • Stypendia ze środków ministerialnych • Konkursy Narodowego Centrum Nauki (Preludium) • Programy Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (Ventures, Team) • Programy Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (Lider) • Program stypendialny im. Lane'a Kirklanda • Stypendia Fundacji Edukacyjnej Przedsiębiorczości • Stypendia fundowane przez samorządy terytorialne • Granty Europejskiej Rady ds Badań Naukowych

6. Możliwości finansowania doktorantów spoza UE • Fundacja na rzecz Nauki Polskiej – Program TEAM • Program jest adresowany do liderów zespołów naukowych realizujących badania we współpracy z partnerem zagranicznym, zamierzających zatrudnić w swych zespołach młodych uczonych: studentów (po ukończeniu 3 roku studiów), doktorantów lub młodych doktorów (do 4 lat po uzyskaniu stopnia naukowego). • Celem programu jest zwiększenie zaangażowania młodych uczonych w prace badawcze realizowane w najlepszych zespołach i laboratoriach naukowych w Polsce. • Realizacja projektów może trwać od roku do trzech lat. Finansowaniu podlegają: • - imienne stypendium naukowe • - grant badawczy

7. Możliwości finansowania doktorantów spoza UE • Fundacja na rzecz Nauki Polskiej – Program Ventures • Program adresowany jest do najmłodszych naukowców. • Celem programu jest podniesienie atrakcyjności pracy naukowej w Polsce, zainteresowanie młodych uczonych pracą naukową, a także zwiększenie liczby projektów, których wyniki mogą być wdrożone w działalności gospodarczej. • Realizacja projektów może trwać od roku do trzech lat. Finansowaniu podlegają: • - imienne stypendium naukowe dla kierownika projektu (w wysokości 3 tys. zł miesięcznie dla doktorantów) • - grant badawczy w wysokości nieprzekraczającej 35 tys. zł rocznie

8. Możliwości finansowania doktorantów spoza UE • Własny Fundusz Stypendialny Uczelni • Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365, z późniejszymi zmianami) daje Uczelni możliwość stworzenia Własnego Funduszu Stypendialnego. • Środki Własnego Funduszu Stypendialnego mogą pochodzić z następujących źródeł: • z odpisu w ciężar kosztów działalności dydaktycznej, nie więcej niż 20% planowanego zysku na dany rok, przy czym w przypadku osiągnięcia zysku mniejszego niż planowany, odpis ustala się w odpowiedniej proporcji, a w przypadku osiągnięcia zysku większego odpis ustala się w wielkości planowanej • z wpłat osób fizycznych i prawnych przeznaczonych na ten fundusz.

9. Możliwości finansowania doktorantów spoza UE • Stypendia finansowane przez samorządy lokalne - Stypendium Miasta Łodzi • Celem programu stypendialnego jest wspieranie pracy naukowej studentów i doktorantów kształcących się na strategicznych dla rozwoju Łodzi kierunkach studiów i dyscyplinach badań naukowych. Program ma za zadanie pomóc pozyskać dla Miasta i łódzkiego środowiska naukowego kadry naukowe spoza Łodzi. • Wybrani doktoranci będą otrzymywać około 2000 zł przez okres 9 miesięcy. • O wyborze stypendystów zadecyduje Komisja Stypendialna złożona m.in. z przedstawicieli uczelni.

10. System wymiany akademickiej • W Europie funkcjonują skuteczne systemy wymiany akademickiej, takie jak: British Council, Campus France, Campus Europae czy DAAD. • DAAD (Niemiecka Centrala Wymiany Akademickiej) to wspólna organizacja niemieckich szkół wyższych. Wspiera kontakty niemieckich uczelni z uczelniami zagranicznymi poprzez wymianę studentów i naukowców oraz przez realizację międzynarodowych programów i projektów. Utrzymuje sieć przedstawicielstw rozmieszczonych na całym świecie. • Stypendia na pobyt badawczy w Niemczech dla doktorantów mogą trwać od 1 miesiąca do 3 lat, a kwoty mogą wynosić od 750 do 1000 euro + dodatkowe świadczenia.

11. Wnioski • Niskie nakłady na szkolnictwo wyższe obniżają konkurencyjność polskich uczelni w stosunku do uczelni w europie zachodniej. Przekłada się to na postrzeganie polskiej oferty edukacyjnej przez studentów i doktorantów z Unii Europejskiej jako mało atrakcyjnej. • Stworzenie równie skutecznego systemu wymiany akademickiej w Polsce mogłoby znacząco zwiększyć ilość zagranicznych studentów i doktorantów uczących się w polskich uczelniach. • Stały konkurs stypendialny uwzględniający wszystkich studentów (nie tylko tych z Unii Europejskiej). • Szansą dla polskich uczelni jest wykorzystanie dużego potencjału krajów nie będących członkami UE (Białoruś, Chiny, Ukraina)

12. Wnioski • Możliwość przydzielania stypendium doktorantom spoza UE z dotacji • dydaktycznej • Konkurs stypendialny w ramach np. NCN • System wymiany akademickiej na wzór DAAD, British Council, etc.