MIASTA CZAS PRZEŁOMU

1. MIASTA CZAS PRZEŁOMU • JANUSZ SZEWCZUK • Czerwiec 2006

2. CZAS PRZEŁOMU • Dwa lata w Unii Europejskiej • Koniec czwartej kadencji samorządu

3. MIASTA POLSKIE CZAS PRZEŁOMU

4. Negatywne zmiany demograficzne i społeczne • spadek przyrostu naturalnego • odpływ ludzi młodych i przedsiębiorczych • zmiana struktury wiekowej społeczności lokalnych • wzrost liczby ludzi nie posiadających stałych dochodów z pracy lub działalności gospodarczej

10. Miasta weszły w nową fazę transformacji gospodarczej • wyczerpały się możliwości rozwoju miasta w oparciu o tradycyjne rodzaje i formy aktywności gospodarczej • słabość lokalnej infrastruktury instytucjonalnej wspomagającej rozwój siły roboczej i wzrost konkurencyjności firm

11. Ograniczenia finansowe ludzi firm i samorządów • spadek dochodów firm • spadek ilości miejsc pracy w gospodarce • spadek dochodów ludności • kurczące się możliwości finansowania programów rozwoju przez samorządy

12. LICZBA PODATNIKÓW Koszalin

13. DOCHODY

14. DOCHÓD NA PODATNIKA

15. CZAS PRZEŁOMU • Zmiany kulturowe • Nowe technologie • Transformacja ustrojowa • Transformacje społeczno-gospodarcze

16. ZMIANY KULTUROWE W KRAJACH ROZWINIĘTYCH • Zmiana modelu rodziny • Zmniejszenie gospodarstw domowych • Spadek liczby małżeństw • Wzrost liczby rozwodów • Spadek przyrostu naturalnego • Tylko Albania w Europie ma przyrost naturalny pozwalający na wzrost demograficzny bez imigracji • Liczba mieszkańców Europy spadnie z 728 mln w 2000r. do 600 nlm w 2050r. • Zwrot koncentracji z czynników wytwarzania na pozyskanie odbiorców wytworzonych dóbr i usług

17. ZMIANY USTROJOWE • Regulowany rozdział dóbr, ludzi, idei •  • Swobodny przepływ dóbr, ludzi, idei

18. TRANSFORMACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA • Zmiany technologii, organizacji i lokalizacji produkcji • Zmiana kwalifikacji i wynagradzania pracowników • Zmiana nośnika kapitału i podziału dochodów

19. POLACY W IRLANDII • 120 tyś imigrantów z Polski • 34% posiada własne mieszkanie lub dom • Planowana imigracja 1 mln do 2020 r • Zarobki - 3,3 tyś Euro średnio miesięcznie

20. POLACY W ANGLII • 200 tyś Polaków wg danych brytyjskiego MSW • 400 tyś wg. Michała Garapicha • 80 % nowych emigrantów w Anglii jest poniżej 32 roku życia • 97 % pracuje na cały etat • Zarobki - 4-5 tyś zł średnio miesięcznie

21. Przepływ towarów The Economics of Cities. Edward L. GlaeserHarvard University

22. CZYNNIKI ZMIAN W GOSPODARCE USA

23. CZYNNIKI ZMIAN W GOSPODARCE USA

24. SKUTKI ZMIAN STRUKTURALNYCH GOSPODARKI DLA MIAST • Firmy przenoszą działalność lub bankrutują • Firmy zwalniają pracowników o najniższych kwalifikacjach • Rośnie trwałe bezrobocie i ubóstwo, patologie najniżej wykwalifikowanych mieszkańców • Wykwalifikowani mieszkańcy opuszczają miasta podążając za miejscami pracy

25. SKUTKI ZMIAN STRUKTURALNYCH GOSPODARKI DLA MIAST • 8 z 15 największych miast USA z 1950 traciło mieszkańców w każdej dekadzie • 12 miast ma dziś mniej mieszkańców niż w 1950 • Spadek liczby mieszkańców osiągnął 33% • Wzrost ubóstwa

26. SKUTKI ZMIAN STRUKTURALNYCH GOSPODARKI DLA MIAST PRZYKŁAD DETROIT • Spadek liczby miejsc pracy w przemyśle • 338 tyś miejsc pracy w 1963 • 62 tyś - w 1992 • Spadek dochodów mieszkańców, mediana dochodów gospodarstwa domowego - 62% poziomu USA • Spadek wartości nieruchomości wartość 80 % domów i 30 % mieszkań spada poniżej 70 % kosztu budowy nowych

31. ZMIANY SYTUACJI MIAST W OSTATNICH DEKADACH ( USA) • Dekady kryzysu lata 70 i 80 te • Wzrost ubóstwa i spadek liczby mieszkańców • Wzrost przestępczości i kryzys systemu edukacji • Spadek tempa zrostu i tworzenia miejsc pracy w porównaniu z przedmieściami ( 3 krotna różnica)

32. ZMIANY LATA 90-te PIERWSZY FEDERALNY PROGRAM ROZWOJU MIAST • Sytuacja miast poprawia się ale wyzwania pozostają aktualne • Dysproporcje powstawania miejsc pracy pomiędzy miastami i przedmieściami ( 87% miejsc pracy nie wymagających wysokich kwalifikacji powstało na przedmieściach) • " Biedna Ameryka" społecznie i ekonomicznie izolowana, geograficznie skoncentrowana • Migracja klasy średniej do przedmieść trwa.

33. ZMIANY LATA 90 TE - PIERWSZY FEDERALNY PROGRAM ROZWOJU MIAST • Sytuacja miast się poprawia • Najniższe od 25 lat bezrobocie poniżej 5 % • Wzrost gospodarczy ponad 5 % • Wzrost liczby mieszkańców

34. ZMIANY • Pierwsza dekada 2000 - rozkwit miast i obszarów metropolitalnych • 80% ludności • 87% wzrostu gospodarczego • 85% dochodów mieszkańców i wzrostu liczby miejsc pracy • 93% wzrostu eksportu i rozwoju technologii • 48 obszarów metropolitalnych wchodzi do listy 100 największych gospodarek świata

35. PIERWSZA DEKADA 2000 - ROZKWIT MIAST WYZWANIA Nowe miejsca pracy oferują wynagrodzenie 15% niższe niż zlikwidowane miejsca pracy

36. Boston Kryzys lat siedemdziesiątych • Zmniejszającej się ilości mieszkańców z 788000 w latach 1930 do 560 000 w roku 1980 ( spadek w rankingu miast amerykańskich pod względem ilości mieszkańców z 9 na 20 pozycję) • Bardzo złe wskaźniki gospodarcze • Regres gospodarczy doprowadził do spadku atrakcyjności miejsca, a tym samym do spadku cen na rynku nieruchomości ( 75% domów kosztowało mniej niż nowobudowane domy w Cleveland lub Filadelfii)

37. Rozwój demograficzny Bostonu The Economics of Cities. Edward L. GlaeserHarvard University

38. Boston LATA 80 -te PRZYNOSZĄ POLEPSZENIE SYTUACJI • Powoli zwiększała się ilość mieszkańców • Następuje silny rozwój gospodarczy • Zaczęły podnosić się ceny nieruchomości

39. Boston POPRAWA SYTUACJI GOSPODARZEJ BOSTONU OD 1980 • W 1980 dochód per capita w obszarze metropolitalnym Bostonu wynosił 7 547$, co plasowało miasto na 61 pozycji w skali kraju pod względem dochodów mieszkańców • W 1994 dochód per capita wynosił 26 093 $ - miejsce 10 • W 1996 średnia płaca wynosiła już 34 383$ - miejsce 6

40. Boston WYKRES The Economics of Cities. Edward L. GlaeserHarvard University

41. CZYNNIKI ROZWOJU MIAST • Dostępność dróg transportowych •  • Dostępność czynników produkcji (skilled city) •  • Dostępność konsumentów (consumer city) • Decyduje czynnik który jest dobrem bardziej rzadkim, mniej dostępnym

42. ROLA MIAST I OBSZARÓW METROPOLITALNYCH W NOWEJ GOSPODARCE • Centra innowacji zaawansowanych technologii, usług i informacji • Centra edukacji badań i medycyny • Centra kultury, rekreacji, sportu, rozrywki, turystyki • Centra handlu i węzły transportowe • Centra rozwoju technologii i lekkich przemysłów • Centra siły roboczej i rynek pracy

43. ROLA MIAST I OBSZARÓW METROPOLITALNYCH W NOWEJ GOSPODARCE • Formy transformacji centrów nowej gospodarki (USA) • Nowe centra wzrostu (Austin, Charlotte, Atlanta) • Mega miasta (New York, Los Angeles, Miami) • Miasta przechodzące strukturalne zmiany (Detroit, Portland, Boston, Philadelphia)

44. ROLA MIAST I OBSZARÓW METROPOLITALNYCH W NOWEJ GOSPODARCE • Udział w gospodarce obszarów zurbanizowanych jest proporcjonalnie wyższy od udziału mieszkańców w liczbie ludności kraju • Miasta fundamentem zamożności i jakości życia dla kraju, społeczności lokalnych i rodzin • Miejski Paradoks: • Koncentracja ubóstwa • Centra rozwoju gospodarczego

45. WYZWANIA STOJĄCE PRZED MIASTAMI • nowa gospodarka • ograniczone zdolności dochodowe • migracje ludzi i firm • suburbanizacja • potrzeba nowej edukacji • zmiana roli administracji samorządowej

46. CZYNNIKI ZMIAN W GOSPODARCE

47. ZMIANA TRENDÓW W ROZWOJU GOSPODARCZYM (działalność gospodarcza a polityka gospodarcza)

48. FILARY ROZWOJU W DOBIE NOWEJ GOSPODARKI • rozpoznanie roli w globalnej gospodarce • kreowanie wysoko kwalifikowanej siły roboczej • inwestowanie w infrastrukturę dla innowacji • poprawa jakości życia • pielęgnowanie klimatu dla innowacyjnej gospodarki • zdefiniowanie na nowo roli i form działania administracji samorządowej