Czy moje dziecko ma ADHD?

1. Czy moje dziecko ma ADHD? Poradnik dla rodziców. Opracowała: mgr Ewelina Zakrzewska

2. Zespół nadpobudliwości psychoruchowej i zaburzeń koncentracji uwagi (Atention Deficyt Hyperactivity Disorder) – ADHDto najczęściej występujące zaburzenie wieku dziecięcego. Cechą charakterystycznąADHD jest występowanie trwałych wzorców zachowań,które utrzymają się nie krócej niż przez 6 miesięcy, przejawiających się: Definicja ADHD • nadruchliwością, • nadmierną impulsywnością, • zaburzeniami koncentracji uwagi.

3. Objawy ADHD: Zaburzenia koncentracji uwagi - uczeń nie koncentruje się na szczegółach podczas zajęć; - nie stosuje się do podawanych kolejno instrukcji; - ma kłopoty z wypełnianiem domowych obowiązków; - szybko traci zainteresowaniem wykonywanym zadaniem, przechodzi do następnego, nie kończąc poprzedniego; - nie potrafi zorganizować sobie pracy; - nie lubi zajęć, które wymagają długotrwałego wysiłku umysłowego; - rozprasza go każdy pojawiony się bodziec zewnętrzny; - często gubi rzeczy potrzebne do zajęć (przybory); - szybko nudzi się zabawami, grami.

4. 2. Nadruchliwość- dziecko jest nadmiernie gadatliwe, mówi praktycznie bez przerwy;- pozostaje cały czas w ruchu – zachowuje się „jak nakręcone”. 3. Impulsywność- nie potrafi czekać na swoją kolej, niecierpliwe;- rwie się do odpowiedzi, zanim nauczyciel sformułuje pytanie;- przerywa wypowiedzi innym, „lubi” przeszkadzać;- zaczepia, dezorganizuje innym zabawę.

5. Przyczyny - etiologia ADHD • czynniki genetyczne – badania potwierdzają udział 20 genów w patogenezie ADHD; • czynniki okołoporodowe – nieprawidłowy przebieg ciąży, urazy; • czynniki psychospołeczne – deficyty neuropsychologiczne; • alergie; • nietolerancja pokarmowa; • zatrucia – np. ołowiem. Badania potwierdzają największy wpływ czynników genetycznych (30 - 50%).

6. Jak można poznać dziecko nadpobudliwe psychoruchowo? Dzieci z ADHD wyróżniają się określonym zespołem cech zachowań. Ujawniają się one w sposobie wykonywania codziennych czynności, w zabawach, w czynnościach domowych, przy odrabianiu lekcji itp. Rodzaj i wyrazistość objawów sa znacząco uzależnione od sytuacji, w jakiej poddajemy dziecko obserwacji: inne objawy będą pierwszoplanowe podczas zabawy na podwórku w środowisku rówieśniczym dziecka, a inne przy odrabianiu lekcji. Zależnie od sytuacji zachowanie dziecka wzmaga się lub maleje, w większości przypadków jednak jest ono odmienne od zachowania większości dzieci w tym samym wieku, będących w tej samej sytuacji.

7. Wskazówki dla rodziców / opiekunów dzieckaNajważniejsze wskazówki zalecane w środowisku domowym:zapewnienie spokojnej nacechowanej ciepłem i życzliwością atmosfery emocjonalnej w rodzinie, konsekwentne oddziaływanie wychowawcze tzn. stałe wymagania ze strony obojga rodziców.Niedopuszczalne jest wychowywanie: • NIEKONSEKWENTNE –tzn. prawa dziecka i wymagania w stosunku do niego zmieniają się w zależności od nastroju rodziców; • RYGORYSTYCZNE – stosowanie dotkliwych kar, co prowadzi do lęku dziecka przed rodzicami oraz nasilającej się agresji w stosunku do rówieśników; • PEŁNA AKCEPTACJA DZIECKA; • dostrzeganie i nagradzanie zachowań będących przejawem skupienia, za próby pohamowania pochopnych reakcji;

8. Niezbędne jest w wychowywaniu: • - równowaga w karaniu i nagradzaniu, • - stosowanie jasno określonego i konsekwentnie przestrzeganego systemu najważniejszych reguł i zasad, • - powierzanie dziecku obowiązków dostosowanych do wieku i mozliwości, początkowo niezbyt odległych w czasie, by nie dopuścić do „zapomnienia” , • - stała kontrola, przypominanie o obowiązkach , np. sprawdzanie pracy domowej, • - stopniowe zwiększanie zakresu obowiązków i „osłabienie’ kontroli, należy jednak pamiętać, że u dzieci z ADHD proces ten następuje wolniej, gdyż prawidłowe nawyki wytwarzają się wolniej i są mniej trwałe, • - przyzwyczajanie i wdrażanie do finalizowania każdej czynności – nie należy dziecka odrywać od rozpoczętego zajęcia np. odrabianie lekcji, czy nawet zabawy, • - wyznaczanie jasnego rozkładu dnia, • - mówić do dziecka głosem przyciszonym, spokojnym, • - unikać publicznych uwag. Mam nadzieję, że choć trochę przybliżyłam Państwu informacje dotyczące nadopobudliwości psychoruchowej dziecka – ADHD.

9. BIBLIOGRAFIA • B. Kaja - „Zarys terapii dziecka” - Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej, Bydgoszcz 1998; • P. Cooper, K. Ideus - „Zrozumieć dziecko z nadpobudliwością psychoruchową”: poradnik dla rodziców i nauczycieli, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2001; • W. J. Pileccy – „Stymulacja psychoruchowego rozwoju dzieci o obniżonej sprawności umysłowej” –Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej w Krakowie, Kraków 2005; • S. Turecki, S. Wernick – „Jak zrozumieć problemy emocjonalne dziecka?” – Wydawnictwo Amber, Warszawa 1997.