เทคนิคพื้นฐานในการปรับปรุงพันธุ์พืช

1. เทคนิคพื้นฐานในการปรับปรุงพันธุ์พืชเทคนิคพื้นฐานในการปรับปรุงพันธุ์พืช เทคนิคพื้นฐานในการปรับปรุงพันธุ์พืช เทคนิคพื้นฐานในการปรับปรุงพันธุ์พืช

2. ความแตกต่างระหว่างพืชผสมตัวเองความแตกต่างระหว่างพืชผสมตัวเอง และพืชผสมข้าม

3. วิธีการปรับปรุงพันธุ์พืชวิธีการปรับปรุงพันธุ์พืช วิธีการปรับปรุงพันธุ์พืชผสมตัวเอง • ผสมพันธุ์ หรือใช้วิธีอื่น เพื่อให้มีความปรวนแปรทางพันธุกรรม • เลือกเฉพาะ genotypeที่ดีจากข้อ 1 เพื่อใช้เป็นพันธุ์ใหม่

4. วิธีการปรับปรุงพันธุ์พืชผสมตัวเองวิธีการปรับปรุงพันธุ์พืชผสมตัวเอง ขั้นตอนและวิธีการ • 1. การนำพืชมาจากแหล่งอื่น • 2. การคัดเลือก • 2.1 การคัดเลือกพันธุ์บริสุทธิ์ (Pure-line Selection) • 2.2 การคัดเลือกเป็นหมู่ (Mass Selection) • 2.3 การคัดเลือกเป็นกลุ่มพันธุ์ (Clonal Selection)

5. วิธีการปรับปรุงพันธุ์พืชผสมตัวเองวิธีการปรับปรุงพันธุ์พืชผสมตัวเอง ขั้นตอนและวิธีการ • 3. การผสมพันธุ์ • 3.1 คัดเลือกพันธุ์แบบบันทึกประวัติ (Pedigree Method) • 3.2 คัดเลือกพันธุ์แบบเก็บรวม (Bulk Method) • 3.3 คัดเลือกพันธุ์แบบหนึ่งเมล็ดต่อต้น (Single-seed • Descent Method) • 3.4 วิธีผสมกลับ (Backcross Method)

6. วิธีการปรับปรุงพันธุ์พืชผสมตัวเองวิธีการปรับปรุงพันธุ์พืชผสมตัวเอง ขั้นตอนและวิธีการ • 4. การปรับปรุงพันธุ์โดยวิธีการกลายพันธุ์ (Mutation Breeding) • 5. การผสมระหว่างพืชต่างชนิดหรือสปีชีส์ • 6. การเพิ่มจำนวนโครโมโซม (Polyploidy)

7. วิธีการปรับปรุงพันธุ์พืชวิธีการปรับปรุงพันธุ์พืช วิธีการปรับปรุงพันธุ์พืชผสมข้าม • ผลิตสายพันธุ์ที่ดี และสามารถผสมกับสายพันธุ์อื่น ๆ ได้ดี • ผลิตลูกผสมจากสายพันธุ์เหล่านี้

8. วิธีการปรับปรุงพันธุ์พืชผสมข้ามวิธีการปรับปรุงพันธุ์พืชผสมข้าม ขั้นตอนและวิธีการ • 1. การนำพืชมาจากแหล่งอื่น • 2. การคัดเลือก • 2.1 การคัดเลือกพันธุ์บริสุทธิ์ (Pure-line Selection) • 2.2 การคัดเลือกเป็นหมู่ (Mass Selection) • 2.3 การคัดเลือกโดยทดสอบรุ่นลูก (Progeny Selection) • 2.4การคัดเลือกซ้ำ(Recurrent Selection)

9. วิธีการปรับปรุงพันธุ์พืชผสมข้ามวิธีการปรับปรุงพันธุ์พืชผสมข้าม ขั้นตอนและวิธีการ 3. การผสมพันธุ์ 3.1 การผลิตพันธุ์สังเคราะห์ (Synthetic Variety) 3.2 การผลิตลูกผสม (Hybrid)

10. เทคนิคในการผสมพันธุ์พืชเทคนิคในการผสมพันธุ์พืช • เทคนิคในการผสมตัวเอง เพื่อให้เกิดพันธุ์แท้ ผลิตสายพันธุ์ • -พืชผสมตัวเอง :ปล่อยให้ผสมตัวเอง โดยไม่ต้องควบคุมละออง • เกสร เช่น ข้าว ถั่วเขียว มะเขือเทศ ฯลฯ อาจต้องคลุมดอกด้วย • ถุงหรือซองกระดาษ เพื่อขจัดการผสมข้ามให้หมด • - พืชผสมข้าม :ต้องควบคุมทุกขั้นตอน

11. เทคนิคในการผสมพันธุ์พืชเทคนิคในการผสมพันธุ์พืช 2. เทคนิคในการผสมข้าม การผสมข้าม (crossing)คือการนำพืชที่มี genotypesต่างกันมาผสมกัน 2.1 การตอนดอกตัวผู้ (Emasculation):ดึงดอกตัวผู้ออกจากดอกที่จะใช้เป็นดอกตัวเมีย ก่อนที่ดอกตัวผู้จะปล่อยละอองเกสรออกมา เลือกดอกที่จะผสมหรือบานในวันรุ่งขึ้น

12. ช่อดอกที่เริ่มบาน การดึง cap ออกเพื่อทำ emasculation เทคนิคในการผสมพันธุ์พืช 2.1 การตอนดอกตัวผู้ (Emasculation): - การดึงดอกตัวผู้ทิ้ง ใช้กรรไกร/ ปากคีบที่มีปลายแหลม วิธีการขึ้นอยู่กับชนิดพืช ช่อดอกที่ emasculate แล้ว

13. เทคนิคในการผสมพันธุ์พืชเทคนิคในการผสมพันธุ์พืช 2.1 การตอนดอกตัวผู้ (Emasculation): - การฆ่าละอองเกสรโดยใช้ความร้อน ความเย็น และแอลกอฮอล์ ความร้อน:น้ำอุ่น ~45-48°ซ เช่น ข้าว ข้าวฟ่าง ความเย็น:~0 °ซ เช่น ข้าว ข้าวสาลี แอลกอฮอล์:~57 %

14. เทคนิคในการผสมพันธุ์พืชเทคนิคในการผสมพันธุ์พืช 2.1 การตอนดอกตัวผู้ (Emasculation): - การใช้การเป็นหมันของดอกตัวผู้ (male-sterility) ยีนที่ทำให้ตัวผู้เป็นหมันพบในพืชหลายชนิด เช่น ข้าวโพด ข้าว หอม ฯลฯ - การทำให้ดอกตัวผู้เป็นหมันโดยใช้สารเคมีฉีดพ่นที่ดอก เช่น 2,4-D, naphthalene acetic acid (NAA)ฯลฯ

15. ใช้พู่กันป้ายละอองเกสรบนช่อดอกของพันธุ์แม่ใช้พู่กันป้ายละอองเกสรบนช่อดอกของพันธุ์แม่ ลูบช่อดอกของพันธ์พ่อบนช่อดอกของพันธุ์แม่เบา ๆ เทคนิคในการผสมพันธุ์พืช 2.2 การผสม เก็บรวบรวมละอองเกสรจากพันธุ์ที่ตั้งใจมาโปรยหรือแตะบน stigmaของดอกตัวเมียที่เตรียมไว้ ละอองเกสรต้องมีชีวิต

16. เทคนิคในการผสมพันธุ์พืชเทคนิคในการผสมพันธุ์พืช 3. การตั้งหลักเกณฑ์ในการคัดเลือก (criteria for selection)แล้วแต่ชนิดของพืช และจุดประสงค์ของการปรับปรุงพันธุ์