Inleiding politieke sensitiviteit

1. Inleiding politieke sensitiviteit Ter gelegenheid van het 5-jarig lustrum van de Rijksacademie voor Financiën en Economie

2. Politieke sensitiviteit • Politieke en bestuurlijke sensitiviteit gaat niet over je eigen politieke opvatting, perceptie of gevoel. • Is het te leren of moet je het hebben? • Politieke gevoeligheid vraagt een specifiek bewustzijn van de omgeving

3. Om politiek sensitief te kunnen zijn, moet je: • inzicht hebben in percepties/opvattingen binnen de relevante arena’s • zicht hebben op de daaruit voorkomende spanningsverschillen tussen die verschillende arena’s • Spanningsverschillen zijn aan de orde van de dag

4. De ambtelijke arena De politieke arena De journalistieke arena De maatschappelijke arena Denken in arena’s:

5. Ambtelijke arena: • Gevoelens binnen de ambtelijke arena kunnen afwijken van die in andere arena’s • Ook binnen het departement kan dit zo zijn • Naast de inhoud van een nota is het procesvan beleidsvorming en besluitvorming van belang • Ontwikkel inzicht in de verschillende percepties in verschillende fase van de beleidsvorming • Hoe hoger de positie, hoe minder deelname aan de maatschappelijke arena, (ivoren toren)

6. POLITIEKE GEVOELIGHEID IS: • Inzicht hebben in de verschillen • De verschillen kunnen benoemen • Niet veroordelen, maar ermee om kunnen gaan • Het gaat dus om het ontwikkelen van een antenne die piept op het moment dat je gevoelens of beleving substantieel afwijkt van die in een andere arena

7. Politieke arena: • Politiek kan spanningsverschillen niet negeren • Afname van begrip en uiteindelijk vertrouwen • Politicus verantwoording afleggen • Lukt het, dan neemt spanningsverschil af • Lukt het niet, dan loopt het op, uiteindelijk beleid aanpassen

8. Journalistieke arena • Verschillende functies: • Informeren • Inzicht verschaffen in achtergronden • Oordeelsvorming (eigen spanningniveau) • Opsporen van spanningsverschillen • Soms een ander belang (2 maal nieuws) • Stel je eigen belang en boodschap centraal

9. lezen van kranten: • Welke krant lees je en waarom? • Meest gelezen krant? • Drie vragen: • Waarom moet ik er iets mee? (spanning duiden) • Wat kan ik er mee? (Spanning overbruggen) • Op welke wijze zet wie een vervolgstap? (hoe en door wie de spanning overbruggen)

10. Naast je professie ook burger Luister en leer van signalen Je werkt voor deze arena! Maatschappelijke arena

11. Hoe kun je handelen? Spanningsverschillen vergroten of verkleinen: • De inhoud, zoek tegenstelling of overeenkomst • Het proces centraal stellen, waar, wanneer, met wie en hoe gaan we het proces inrichten? • De vorm: een werkbezoek, een informeel gesprek, en focus groep, een achtergrondinterview, ect. • Gedrag en overtuiging: wat straal je uit?

12. Stel jezelf de volgende vragen: • Pro actief handelen versus re actief? • Wie voert de regie? • Hoe hang ik boven de inhoud? (het proces centraal)

13. Hoe breng je het proces in beeld? • Welke actoren zijn van belang? • In welke fase van het proces? • Wie treedt in contact met deze actoren? • Wanneer en op welke wijze? • Hoe koppel je terug en hoe vaak? • Een goed hulpmiddel is het maken van een actoren analyse

14. Actorenanalyse VEEL BELANG MACHT/BEVEL INVOLVEREN SAMENWERKEN WEINIG INVLOED VEEL INVLOED CONSULTEREN INFORMEREN WEINIG BELANG

15. Tot slot: • Een eerste kennismaking maar niet meer dan dat, • Bij vragen altijd contact opnemen • De presentatie is down te loaden via www.politea.nl

16. Met dank voor jullie aandacht! En veel plezier met het verleggen van je Grenzen vandaag!