260 likes | 408 Views
Politieke bloei. Binnenlandse politiek. De Republiek had een bestuur, dat nogal verschilde van dat van de andere Europese staten De Republiek was een statenbond De Republiek werd geregeerd door de regenten (adel en rijke burgers) Regenten werden niet gekozen, maar aan- gewezen (coöptatie)
E N D
Binnenlandse politiek De Republiek had een bestuur, dat nogal verschilde van dat van de andere Europese staten De Republiek was een statenbond De Republiek werd geregeerd door de regenten (adel en rijke burgers) Regenten werden niet gekozen, maar aan- gewezen (coöptatie) De afgevaardigden werkten met het systeem van last en ruggespraak Er werd besloten met eenparigheid van stemmen→langdurige besluitvorming
vervolg Holland zette zijn zin door in de Staten Generaal (betaalt 58 % van de belasting) Amsterdam zet zijn zin door in de Staten van Holland→ Amsterdam regeerde De Republiek Verhouding stad - platteland in elk gewest anders -Holland 18 steden- 1 adel -landgewesten 50-50
Stadhouder Elk gewest benoemt zijn eigen stadhouder In de praktijk 2 stadhouders -1 voor Groningen en Friesland -1 voor de overige 5 gewesten Stadhouder streeft naar het koningschap -hofhouding(paleizen) -huwelijken met Europese vorstenhuizen De Raadpensionaris was zijn grote tegen- stander
Tegenstellingen in De Republiek Prinsgezinden Staatsgezinden -o.l.v. de stadhouder -aanhang bij adel, gewone volk en klein deel regenten -voor centralisatie -oorlogspolitiek -pro-Engels -streng Calvinistisch o.l.v. de raadpensionaris -aanhang bij groot deel regenten en middenklasse -voor decentralisatie -vredespolitiek -pro-Frans -gematigd Calvinistisch
Geschiedenis van De Republiek Na 1588 ging de oorlog met Spanje gewoon verder Van 1609-1621 was het Twaalfjarig Bestand Er ontstond een ruzie tussen 2 Leidse professoren (Arminius en Gomarus) over het geloof Dit godsdienstige conflict groeide uit tot een politiek conflict
Twisten tijdens Twaalfjarig Bestand Arminianen Gomaristen -Gematigd protestant→ tolerant Remonstranten -vrede sluiten -o.l.v. Oldenbarnevelt -Streng protestant→ onverdraagzaam Contra- Remonstranten -oorlog voortzetten -o.l.v. Maurits
vervolg In 1618 Synode van Dordrecht -remonstranten worden verboden -Statenbijbel met de juiste Bijbelvertaling Hugo de Groot gevangen (boekenkist) Oldenbarneveld gevangen (1619 onthoofd) In 1648 Vrede van Münster -Spanje erkent De Republiek -Schelde blijft gesloten -Zuidelijke Nederlanden blijven Spaans
Na 1648 conflict Willem II en regenten over afdanken van troepen Willem II valt Amsterdam aan en lijkt te winnen. In 1650 sterft hij plotseling aan de pokken Zijn vrouw in verwachting van Willem III→ geen opvolger→ 1ste Stadhouderloze Tijdperk (1650-1672)
Handelsoorlogen met Engeland 1652-1654 na ruzie over Acte van Navigatie 1665-1667 na ruzie met WIC→ Nieuw Amsterdam geruild tegen Suriname In 1672 aanval van Frankrijk, Engeland, Münster en Keulen (Rampjaar) Grote delen van De Republiek bezet Raadpensionaris De Witt krijgt de schuld→ wordt vermoord Willem III stadhouder
-Hollandse waterlinie houdt de vijand buiten Holland -na coalitie met Spanje en andere Duitse vorsten wordt Frankrijk verslagen
Inleiding: het bestuur van de Republiek Staten-Generaal (vertegenwoordigersalle gewesten) Raad- Pensionarissen Gewestelijke Staten Stadhouder rijke burgers In steden Adel platteland
Taken van het bestuur Stadhouder -Aanvoerdervan legeren vloot -benoemenbestuurders -hoogsteambtenaar van Holland -soort minister van buitenlandse zaken Raadpensionaris • Defensie • Buitenlandsbeleid • Bestuurgeneraliteitslanden • .financieën Staten-Generaal Staten • bestuuren rechtspraak • .eigenmuntslaan • bestuuren rechtspraak • eigenmuntslaan Steden adel -bestuur /rechtspraak platteland
Huis van Oranje Broer van Willem van Oranje Willem van Oranje Maurits Frederik Hendrik Willem II Willem III Willem IV Willem V
Rampjaar 1672 ENGELAND KEULEN EN MUNSTER FRANKRIJK