Les inondations dans le bassin versant de la Somme

1. Powodzie w pochyłym basenie rzeki Sommy Dla zrozumienia i właściwego zarządzania François JEANNEL Dyrektor CPIE Doliny Somme Karcag – 14 sierpnia 2010 r. Les inondations dans le bassin versant de la Somme COMPRENDRE ET GÉRER François JEANNEL Directeur du CPIE Vallée de Somme Karcag – 14 août 2010 Komisja ds. europejskich miast partnerskich miasta Longueau

2. Powodzie w pochyłym basenie rzeki Sommy • Pochyły basen rzeki Sommy • Krótka historia powodzi • Powodzie w 2001 r.: katastrofa nadzwyczajna • Zarządzanie ryzykiem powodzi zalewających pochyły basen rzeki Somma • DCE, SDAGE i SAGE • Ochrona, prognozy i prewencja • Memento dla katastrof, projekt kierowany przez URCPIE w Pikardii

3. Stałe Centra Inicjatyw dla Środowiska (CPIE) Krajowa sieć znanych stowarzyszeń • Sieć Krajowa (UNCPIE) koordynuje: • 82 CPIE zgrupowane w 61 departamentach • 14 unii regionalnych (URCPIE). • Dalsze informacje na: www.cpie.fr

4. 3 hasła CPIE: POSZUKIWAĆ, świadcząc usługi naukowe, doradcze i specjalistyczne. ROZWIJAĆ, wraz z konkretnymi podmiotami lokalnymi, w celu ochrony i zwiększania wartości zasobów terytorialnych. PRZEKAZYWAĆ, za pomocą pedagogiki zaadaptowanej dla poszczególnych odbiorców celowych, realizowanej jednocześnie w sposób naukowy, wrażliwy i kulturalny.

5. CPIE w Dolinie Sommy‘’Być nieodzownym podmiotem trwałego rozwoju regionu administracyjnego’’ Wybrzeże Bagna Samara Las Frémontiers Farma Antan Siedziba Dury

6. Pochyła dolina rzeki Sommy Le bassin versant de la Somme

7. Pochyła dolina rzeki Sommy w danych liczbowych • Rzeka długości 245 km • 16dopływów, co oznacza 1 000 km cieków wodnych • Bardzo łagodny spadek • (0.33‰, co oznacza 85 m na 245 km-ach) • Słaby i stały przepływ (35m3/s w Abbeville) • Zasięg 5 560 km² • 832osady • 4departamenty(Somme, Aisne, Oise, Pas-de-Calais) Zatoka Sommy Kanały (wpusty) Sommy

8. Wielobarwne dziedzictwo naturalne Płytkie jeziorka, torfowiska i obszary porosłe trzciną Słone, ilaste łąki i strefy piaszczyste • Mozaika strefy wilgotnej Mały szlamnik Limosa lapponica Młoda foka Phoca vitulina • Rzadka fauna i flora Obszar chroniony w ramach programu Natura 2000 to9000 ha Zatoka rzeki Sommy: obszar ochrony przyrody (3 000 ha) Bączek czarnogrzbietyIxobrychus minutus

9. Złożona typologia Kanał morski Stara Somma i Somma skanalizowana Poprzecinane kanałami moczary, na których uprawia się jarzyny Naturalna Somma

10. Rzeka opasana silną infrastrukturą Kanał Sommy: 135 km Kanał morski: 15 km Śluza Zapora spiętrzająca Most ruchomy Most obrotowy 25 śluz 14 zapór spiętrzających

11. Złożone działanie hydrogeologiczne Płaskowyż Pikardyjski Płaskowyż Pikardyjski KORYTO GŁÓWNE (zalewisko) Domy zpiwnicami zalewanymi wodą gruntową Tereny , które stały się wodoszczelne (spływ wód opadowych w kierunku rzeki) Tereny zalane wodami gruntowymi (płytkie jeziora, nowe potoki) KORYTO BOCZNE Tereny , które stały się wodoszczelne (spływ wód opadowych w kierunku rzeki) Rzeka SOMMA Źródło ostateczne Źródło Ostateczne A „szabad talajvizet” tartalmazó „átázott” kréta Wodoszczelna kreda marglista Przekrój przez płaskowyż Pikardyjski i dolinę Sommy: Kolor niebieski: stan „normalny” i (kolor czerwony) stan z „kwietnia 2001r.”

12. Powodzie w przeszłości Tréport XIX. wiek Ailly-sur-Somme 1994 Stacja kolejowa w Abbeville 1931

13. Powodzie w 2001r.: przyczyny… Centrum Abbeville • Obfite opady Zbyt wysoki poziom wody Normalny poziom wody Niższy od zwyczajowego poziom wody Paź. List. Grudz. Sty. luty marzec kwiecień Zbiorczo • Wzrost poziomu wód gruntowych (rys.: slajd 11.) Skraplanie/opady Odparowanie spływ wsiakanie Strefa nienasycona Poziom piezo-metryczny wahania Strefa nasycona

14. Powodzie w roku 2001: przyczyny … • Okres silnych przypływów i odpływów 2. Silne opady wywołały wylewy cieków wodnych zasilających rzekę Sommę 1.Liczne jeziorka i bagna w dolinie Sommy nie są w stanie odebrać nadmiaru wody, wylewają i przyczyniają się do rozprzestrzeniania się powodzi 4. Wody gruntowe, którepodniosły się już z powodu rekordowych opadów w październiku i listopadzie 2000 r., w wyniku ostatnich opadów osiągnęły poziom wylewu podziemnego. 3. Orzypływy i odpływy trwające dniami i nocami W wyniku tego, w chwili przypływu poziom morza jest wyższy od poziomu rzeki Sommy, z tego powodu każdego dnia na dwie godziny należy zamykać zamykające rzekę śluzy u jej ujścia. Woda Sommy zbiera się w kanale morskim pomiędzy St-Valéry a Abbeville. WaG-REUTERS Barrages de Saint-Valéry-sur-Somme

15. … i konsekwencje • Powodzie trwające dłużej niż 2 miesiące • 6 000 ha czyli 138 dotkniętych powodzią miejscowości Abbeville wzdłuż przepływu Sommy

16. … i konsekwencje • 20 zalanych dróg publicznych i linii kolejowych • 1400 zalanych domów, 2000 suteren i piwnic • 1 100 ewakuowanych, przesiedlonych osób • Szkody wartości 150 milionów Euro Zalany kemping W Abbeville

17. Zarządzanie ryzykiem powodzi w pochyłym basenie

18. DCE, SDAGE i SAGE • DCE – Dyrektywa europejska w zakresie wody Wody i środowiska wodne Osiągnąć właściwy stan do roku 2015 Dobry stan ekologiczny (wody powierzchniowe) Lub dobry stan ilościowy (wody podziemne) Dobry stan chemiczny Bardzo dob. Dobry Przeciętny Średni Zły Dobry Niedobry

19. Odrębnie patrz 19. doc

20. Cele związane ze stanem chemicznym mas wód podziemnych Dobry stan chemiczny w 2015 r. Dobry stan chemiczny także w 2027 r. Granica departamentu Escaut Meuse Granice departamentów Granice wód podziemnych

21. DCE,SDAGEiSAGE • Zarządzanie basenami pochyłymi • Plan zarządzania =SDAGE Schemat zarządzania infrastrukturalnego i wodnego • Definiuje duże zamierzenia • Definiuje przepisy zarządzania

22. DCE, SDAGE iSAGE • SAGE – Schemat zarządzania infrastrukturalnego i wodnego • Przekształcenie priorytetów SDAGE do skali basenu drugorzędnego

23. Miejscowa Komisja ds. Wodnych (CLE) • opracowuje i realizuje SAGE • działa w grupach roboczych = komisjach tematycznych (lub geograficznych) Np.: SAGE z Haute-Somme to komisja ds. „Znacznego Ryzyka” Państwo i instytucje państwowe Wspólnoty terenowe i EPCI Użytkownicy

24. ochrona przewidywania prewencja Protection, prévention, prévision contre les inondations Ochrona przeciwpowodziowa, prewencja i prognozy

25. Ochrona Redukujemy ryzyko Możliwość zagrożenia Wyzwania Ryzyko Redukcja ryzyka Możliwość zagrożenia Wyzwania

26. Redukcja możliwości zagrożenia Przed robotami: odcinek brzegowy z problemami zerwania Roboty związane z przekształceniem odcinków brzegowych i przemieszczeniem zakola koryta rzeki Miesiąc po zakończeniu robót: uformowanie się mieszanych warstw stref roślinnych Rekonstrukcja cieków wodnych Zlewisko funkcjonalne zlewiska

27. Redukcja możliwości zagrożenia Zarządzanie wodami deszczowymi i walka ze spływem Trawiaste pasy z nasadzonym żywopłotem i zatrzymujący wodę basen

28. Redukcja wyzwań Ochrona miejsc mieszkalnych Umieszczenie zapory tymczasowej – Amiens Zarządzający kryzysem organ podstawowy: Grupy robocze oraz koordynacja pilnych robót

29. Redukcja wyzwań Diguettes et merlons Wzmacnianie brzegów Technika inżynierii ogrodniczej Odbudowa zapór Brzeg wysypany żwirem– Pont-Remy

30. Redukcja wyzwań Zmiana gabarytów zakładów wodociągowych Dodatkowe wejścia do portu przy zaporach spiętrzających w Saint-Valéry-sur-Somme

31. Prévision Służby prognoz powodziowych 5 stacji pomiarowych na rzece Somma codziennie 2razy: broszury informacyjne o stanie gotowości  Gotowość powodziowa(www. vigicrues.gouv.fr) Vigicrues: Informacja o gotowości wylewowej

32. Narzędzia prewencji Prewencja

33. Teczka zawierające znaczne ryzyko dla departamentu (DDRM) Naczelnik policji opracowuje dokument, który: - reasumuje • Wymienia miejscowości dotknięte znacznym ryzykiem i zawiera ich mapy • Wymienia zidentyfikowane w departamencie znaczne ryzyko • Przedstawia przebieg wydarzeń - jest dostępny dla wszystkich (na policji, w urzędzie merowskim, w Internecie…)

34. Dokument danej miejscowości informujący o znacznym ryzyku (DICRIM) Mer informuje obywateli: • O ryzyku i jego konsekwencjach • O przebiegu wydarzeń w miejscowości • O działaniach prewencyjnych, ochronnych i ratunkowych • W sytuacji zagrożenia o zaleceniach bezpieczeństwa

35. Plan ratunkowy dla miejscowości (PCS) Mer: - planujemobilizację zasobów siły w razie sytuacji zagrożenia opracowanie PCS - organizuje ćwiczenia dla przetestowania PCS

36. Plan prewencji przed ryzykiem powodzi (PPRi) Określa go naczelnik policji, zawiera: • Notatkę przedstawiającą • Mapy określające granice terenów uregulowanych • Przepis, który określa działania zakazujące, prewencyjne i zarządzające Mapy ewentualnego ryzyka Miejscowość Long Określenie stref przez podmioty regulujace

37. Memento dla katastrof La mémoire des catasrophes

38. Kultura ryzyka, zarządzanie prewencją Mieszkańcy stref zagrożonych: • Należy wydać im informatory o potencjalnych możliwościach zagrożenia i zranienia mieszkańców • Są zobowiązani do znajomości zachowania i postępowania w przypadku nastąpienia wydarzeń Umieszczenie sygnalizatorów poziomu wylewu

39. Projekt URCPIE w Pikardii • Zachować wspomnienie powodzi • Rozwinąć kulturę zarządzania ryzykiem 3 emblematyczne powodzie Powodzie w 2001 r. z powodu wzrostu poziomu wód gruntowych Sommy Wylewy błota na południe od Aisne 2009 Powodzie spowodowane przez wylew Noyonnais (Oise) 2005 i 2009

40. Projekt URCPIE w Pikardii etap 2 • Gromadzenie danych (2010) • Wprowadzanie w życie (2011) Dokumenty Rozmowy Zeszyt Strony Internetowe http://cpie-picardie.org/ Ćwiczenia symulowane

41. CPIE Vallée de Somme (CPIE w dolinie Sommy) 32, route d’Amiens F - 80480 Dury • 00. 33.(0)3.22.33.24.24 contact@cpie80.com  www.cpie.com