Nazwa szkoły: ZESPÓŁ SZKÓŁ TECHNICZNYCH W KOLE ID grupy: 97/78_P_G1 Kompetencja: przedsiębiorczość Temat projektowy:

2. Nazwa szkoły: • ZESPÓŁ SZKÓŁ TECHNICZNYCH W KOLE • ID grupy: • 97/78_P_G1 • Kompetencja: • przedsiębiorczość • Temat projektowy: • Etyczna firma- etyczne i nieetyczne zachowania w biznesie • Semestr/rok szkolny: • drugi /rok szkolny 2010/2011

3. Nazwa szkoły: • ZESPÓŁ SZKÓŁ TECHNICZNYCH W KOLE • ID grupy: • 97/78_P_G1 • Kompetencja: • przedsiębiorczość • Temat projektowy: • Etyczna firma- etyczne i nieetyczne zachowania w biznesie • Semestr/rok szkolny: • drugi /rok szkolny 2010/2011

4. Na początku naszej prezentacji wyjaśnimy czym jest etykA ? Etyka pojmowana jest jako nauka o moralności, zmierza do ustalenia pewnych właściwości i swoistych ocen i norm zachowań człowieka, które mogą być moralnie dobre lub złe. Etyka bada społeczne i psychologiczne źródła powstawania poglądów moralnych , ich funkcję społeczną, i historyczny rozwój kryteriów ocen moralnych.

5. Przedmiotemnaszychrozważańbędzie: a w szczególności problemy etyki biznesu

6. MYŚL PRZEWODNIA PReZENTACJi: „Każda instytucja, a przede wszystkim przedsiębiorstwo biznesowe, powinno posiąść wszelkie kompetencje potrzebne, by wziąć na siebie odpowiedzialność za własne działania i ich skutki.” Peter F. Drucker

7. Podstawowe problemy etyki biznesu, którymi się zainteresowaliśmy to: 1.Etyczne problemy pracy (problem godności pracy, godnej i sprawiedliwej płacy, bezpieczeństwa pracy, etycznych postaw pracownika) 2. Etyczne problemy reklamy i promocji (problem właściwego budowania "obrazu firmy, uczciwej reklamy, unikania pokusy manipulowania informacją, emocjami konsumenta 3.  Etyczne problemy konkurencji (problem nieuczciwych sposobów wyeliminowania konkurenta, nieujawniania istotnych informacji spółek giełdowych, kopiowanie produktów, naruszanie nazwy, znaku firmowego, nieuczciwych negocjacji. 4.  Etyczne problemy postępowania ludzi biznesu (dochowanie umów i zobowiązań, poprawność kontaktowania się z pracownikami). 5.  Etyczne problemy stosunku do środowiska społecznego i naturalnego firmy

8. Aby dokładnie określić problemy etyki w biznesie w naszej prezentacji przedstawimy je posługując się przykładami etycznych i nieetycznych zachowań firm.

9. Etyka w relacjach pracownik -pracodawca Każdy pracodawca zobowiązany jest do przestrzegania ogólnie przyjętego kanonu uniwersalnych norm i zasad, nazywanego zwyczajowo - etyką. Zgodnie z najważniejszymi wytycznymi wynikającymi z istniejących norm etycznych, pracodawca ma obowiązek bezwarunkowego przestrzegania praw człowieka. obywatela, jak również zmuszony jest do pielęgnowania godności określonego zawodu.

10. Wśród najważniejszych uprawnień pracownika wymienić można przede wszystkim: • prawo do stosownego, odpowiednio wysokiego ekwiwalentu pieniężnego przysługującego za wykonaną pracę, • prawo do zatrudnienia w warunkach bezpiecznych, higienicznych i godnych, możliwość swobodnego wyboru miejsca pracy, • prawo do płatnego urlopu, do ustawowo wolnych od pracy dni oraz do innych, określonych odrębnymi przepisami, możliwości wzięcia dnia wolnego. Podstawowym źródłem wytycznych i wskazówek, jakimi bezwzględnie powinien się kierować pracodawca w kontaktach z pracownikiem i w stosunku do niego, jest niewątpliwie Kodeks pracy.

11. Przykłady nieetycznych zachowań w relacjach między pracodawcą a pracownikiem • Nieprzestrzeganie czasu pracy • Niewypłacanie wynagrodzeń • Nieudzielanie urlopów wypoczynkowych • Mobbing

12. Przykład etycznego zachowania firmy wobec pracownikÓw Danone Sp. z o.o. Firma przyjazna rodzicom wprowadzenie udogodnień dla kobiet w ciąży i młodych matek, Danone powołał grupę roboczą złożoną z pracowników różnych obszarów organizacji, która dokonała analizy potrzeb pracowniczych . W jej wyniku okazało się, że oczekiwane są ułatwienia dla pracowników będących rodzicami − nie tylko kobiet, ale również i mężczyzn .Udogodnienia pogrupowano w 4 obszary • - pozytywne nastawienie i bezpieczeństwo, • - równowaga między życiem prywatnym a zawodowym • - elastyczność oraz wsparcie. • W ich ramach kobiety mają m .in . możliwość skorzystania z porodu rodzinnego (w 2009 zdecydowało się na to 17 kobiet), a młode mamy z miesiąca dodatkowego urlopu macierzyńskiego (16 kobiet) . Po jego zakończeniu powrót do pracy ułatwia tzw . ścieżka powrotu oraz sześciomiesięczny okres ochronny; przez pierwsze 2 miesiące można również skorzystać z sześciogodzinnego dnia pracy (3 kobiety). Firma daje także prezent noworodkom w postaci wyprawki, zaś ich ojcom, pracownikom Danone’a, w postaci dodatkowego dnia urlopu okolicznościowego z tytułu urodzenia dziecka.

13. Etyczne problemy reklamy i promocji Firma zobowiązana jest do zapewnienia zgodności działań reklamowych i promocyjnych z obowiązującym prawem. Wszelkie prezentacje produktów i ich porównania powinny być przedstawione w sposób uczciwy, kompletny, rzetelny i wywarzony, tak by umożliwić odbiorcy przekazu (reklamy, prezentacji, itp.) wyrobienie sobie własnej, obiektywnej opinii o wartości użytkowej produktu lub usługi. Działania reklamowe nie mogą zawierać informacji, które pośrednio lub bezpośrednio wprowadzałyby potencjalnego odbiorcę w błąd poprzez sugestię, przesadę lub dwuznaczność. • Reklama etyczna, czyli jaka. • W celu poszerzenia wiedzy zapraszamy do obejrzenia filmu

14. Hasło reklamowe oliwy nie profanuje hymnu Polski Komisja Etyki Reklamy oddaliła protest zarzucający użytemu na billboardach oliwy Amore Mio haśle " Z ziemi włoskiej do Polski&" profanowanie hymnu narodowego Polski i związanych z nim uczuć patriotycznych. Mimo to dystrybuująca produkt firma Prestige Foods postanowiła usunąć reklamę. Skarga nadesłana do Komisji Etyki Reklamy dotyczyła użytego na billboardach reklamujących markę Amore Mio hasła " Z ziemi włoskiej do Polski& najbardziej pożądana oliwa z oliwek". Jeden z odbiorców tego przekazu uznał za niedopuszczalne traktowanie symbolu narodowego jako sloganu reklamowego wyrażające - jak to ujął - "brak szacunku dla hymnu, który nie jest zwykłą piosenką ani wierszem, ale wiążą się z nim uczucia dumy narodowej, patriotyzmu i bardzo silne emocje". Autor skargi zaznaczył, że czuje się urażony takim podejściem reklamy do tych wartości.

15. Mega Avans wprowadza klientów w błąd Komisji Etyki Reklamy uznała, że gazetka internetowa promująca ofertę Mega Avans wprowadza odbiorców w błąd. Autor skargi na ten przekaz zauważył, że hasłu „Wszystko za - 50 proc. ceny” towarzyszy napis małą czcionką „Druga połowa płatna za pół roku”. Autor protestu przeciwko gazetce internetowej promującej ofertę Mega Awans zauważył, że skoro w tym przekazie hasło główne „Wszystko za -50 proc. ceny” jest uzupełnione o wiele mniejszym napisem „Druga połowa płatna za pół roku”, to nie jest to obniżka ceny o połowę, tylko sprzedaż ratalna. Na podstawie skargi reklamie postawiono zarzuty wprowadzania odbiorców w błąd i możliwego wpływania przez to na ich decyzje zakupowe. Przekaz oskarżono również o to, że narusza regułę komunikacji reklamowej nakazującą przedstawianie sprzedaży ratalnej, na kredyt lub innych form kredytu konsumenckiego w taki sposób, by nie było wątpliwości co do rzeczywistej ceny końcowej i innych warunków kupna

16. Zdecydowanie najczęściej Polacy protestowali przeciwko reklamom wydawnictw – przede wszystkim „Playboya” i „Wprost” – oraz żywności i napojów

17. Etyka w relacjach państwo a firma

18. Państwo a firma • Biznes jest ogromnie podatny na korupcję i ma bez liku furtek dla nieuczciwych zachowań, które, mimo że są nieuczciwe, nie są niezgodne z prawem i nie wywołują potępienia moralnego. Wina leży nie tylko po stronie braku moralności indywidualnej ludzi biznesu, ale również po stronie państwa. • Państwo, które niedostatecznie chroni rynek, które nie dość rozwinęło struktury gospodarczej kontroli, które nie działa w kierunku stabilizacji gospodarki, nie zapewnia wystarczająco jasnych i trwałych reguł gry ekonomicznej nie sprzyja etyce biznesu .Etyce biznesu nie sprzyja korupcja, płatna protekcja czy lobbing Korupcji dopuszcza się kto, w związku z pełnieniem funkcji publicznej, uzależnia wykonanie czynności służbowej od otrzymania korzyści majątkowej lub osobistej albo jej obietnicy lub takiej korzyści żąda. • Płatna protekcja - kto powołując się na wpływy, podejmuje się pośrednictwa w załatwieniu sprawy w zamian za korzyści. • Lobbing- działanie prowadzone metodami prawnie dozwolonymi do wywarcia wpływu na organy władzy publicznej w procesie stanowienia prawa

19. Etyka a konkurencja

20. „ Ideałem sportu jest fair play, ideałem biznesu jest uczciwa konkurencja” Żyjąc w społeczeństwie konsumpcyjnym, nie sposób nie wiedzieć, czym jest konkurencja i w jakich warunkach ma ona miejsce. Uświadamiamy sobie fakt, że będąc podmiotem działań konkurencyjnych, dążymy do realizacji celów, poprzez maksymalizację swoich korzyści a co za tym idzie minimalizujemy efekty naszych konkurentów. Sam fakt konkurowania pomiędzy uczestnikami działań rynkowych nie jest zły, gdyż wynika to ze swoistej natury ludzkiej, która dąży do zaspokojenia w pierwszej kolejności swoich potrzeb i potrzeb swoich najbliższych. Jednak nie zawsze odbywa się to w oparciu o powszechnie obowiązujące normy prawne i etyczne.

21. Relacje z konkurentami Idealna etyczna firma • Zdobywanie klientów znakomitą ofertą handlową • Bez podważania wiarygodności konkurentów • Legalne informacje o konkurencji wykorzystywane wewnętrznie • Nie ma wymiany informacji z konkurencją odnośnie cen lub udziału w rynku • Szanowanie pierwszeństwa i autorstwa produktów i znaków towarowych • Bez wykorzystywania trudności konkurentów • Na rynkach o dużej barierze wejścia – w najdalszym punkcie szeregu, gdy nisza niewypełniona • Lokalizacja: duży daleko, mały blisko, ekskluzywny w centrum Nieetyczna firma • Zwalczanie konkurencjimetodami kryminalnymi (przemoc, spisek - podsłuch, kradzież rynku, marki, podrabianie, podszywanie się) • Zmowa branżowa, zmowa cenowa • Sztuczna konkurencja (kontroferta bez zaproszenia) • Dumping (płytki i głęboki, ofensywny i defensywny) • Promocja czy dumping?

22. Przykłady nieuczciwej konkurencji Podstawowym aktem prawnym, regulującym zagadnienia z zakresu nieuczciwej konkurencji, jest Ustawa z dnia 16 kwietnia 1993 roku o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta. Do czynów nieuczciwej konkurencji można zaliczyć m.in.: • Naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa • Wprowadzające w błąd oznaczenie towarów lub usług • Nakłanianie do niewykonania umowy lub obowiązków pracowniczych • Naśladownictwo produktów • Rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji • Utrudnianie dostępu do rynku • Przekupstwo osoby pełniącej funkcję publiczną • Kradzież sygnału telewizyjnego • Sprzedaż w sklepach dyskontowych pod własną marką

23. Przykłady nieetycznych zachowań w relacjach między klientami a przedsiębiorcami • Firmy pogrzebowe kierując się chęcią zwiększania zysków przekupują personel medyczny, zawieszający konającym, na palcach stóp karteczki z telefonami firm pogrzebowych. • Przykładem zachowania nieetycznego bez wątpienia jest zachowanie lekarzy NFZ. Aby dostać się do jakiegoś lekarza specjalisty zazwyczaj trzeba wcześniej ustalić termin, który dość często jest tak odległy, że pacjent nie może na wizytę czekać aż tak długo. Jednakże, jeżeli temu samemu specjaliście, w tej samej przychodni państwowej zapłacimy tzw. „łapówkę”, termin naszej wizyty przybliża się i w zasadzie ogranicza do minimum, czyli kilku dni

24. Etyczne problemy stosunku do środowiska społecznego i naturalnego firmy Środowisko naturalne to interesariusz firmy, który nie może samodzielnie wyrazić swojego stanowiska Potrzebuje do tego przedstawicieli, którzy wystąpią w jego interesie – organizacji pozarządowych, administracji, konsumentów, liderów politycznych. W miarę rozwoju świadomości ekologicznej, ochrona środowiska staje się integralnym, biznesowo umotywowanym elementem strategii działania przedsiębiorstw,a wiele inicjatyw wykracza ponad wymogi prawne i sięga w sferę innowacji. Film przedsiębiorstwo Fair Play W celu poszerzenia wiedzy zapraszamy do obejrzenia filmu.

25. Przykłady etycznego zachowania firm WOBEC ŚRODOWISKA NATURALNEGO • Poli Trade Polska Sp . z o .o specjalizująca się w pozyskiwaniu, przetwarzaniu oraz produkcji biomasy do celów energetycznych, oraz MPGK Katowice .Ponad 1/3 Polaków kupuje żywe choinki, które po świętach masowo wyrzucane są na śmietnik . Organizator kampanii zebrał je i przerobił na biomasę, a połowę środków ze sprzedaży biomasy przeznaczył na nasiona lub sadzonki nowych choinek . Celem kampanii było upowszechnienie zwyczaju poświątecznej zbiórki choinek i uświadomienie społeczeństwu znaczenia odnawialnych źródeł energii

26. Żywiec Zdrój S .A . w 2009 roku aktywnie włączył się w promowanie ochrony i sadzenia drzew oraz inicjowanie konkretnych działań w tym zakresie poprzez realizację kampanii „Moje Silne Drzewo” . Jej głównym celem jest propagowanie świadomych, proekologicznych postaw oraz uwrażliwianie Polaków na kwestię dbałości o środowisko .Program zaangażował lokalne organizacje ekologiczne, media, konsumentów, instytucje państwowe . Partnerami Programu została Fundacja Nasza Ziemia oraz Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Katowicach .W 2009 roku pracownicy firmy, razem ze społecznością lokalną, posadzili milion drzew w Beskidach . Ważną rolę odegrały też szkolenia na temat lasów, zmian klimatycznych oraz wody dla nauczycieli i uczniów z powiatów żywieckiego, cieszyńskiego i bielskiego . Dodatkowo przeprowadzono konkurs grantowy dla lokalnej społeczności . Dzięki niemu dofinansowano lub sfinansowano w całości autorskie

27. CZY ETYKA, JEJ POZNANIE SŁUŻY LEPSZEMU ROBIENIU INTERESÓW • Zdecydowanie szybciej jesteśmy w stanie podjąć ryzyko współpracy z kontrahentem, który cieszy się zaufaniem, właśnie ze względu na przestrzeganie ogólnie przyjętych zasad etycznych • Etyczne postępowanie usprawnia więc działanie firm i zmniejsza koszty ewentualnych konfliktów wynikających z nieprzestrzegania owych zasad. • Etyka biznesu reguluje kwestie zachowań ludzi pełniących określone role w organizacjach. Pokazuje jak najlepiej mają pełnić przypisane im funkcje • Etyka biznesu wpływa na umiejętność kierowania ludźmi. Etyczne przywództwo jako zadanie dla liderów działających w biznesie usprawnia działania całego zespołu. Lider jest wzorem, poprzez swoje zachowanie nie tylko wyznacza normy postępowania swym podwładnym, ale i wskazuje na podstawowy kierunek, reguły, według których rozwija się cała organizacja. • Etyka biznesu rozpatruje problem odpowiedzialności pracowniczej i korporacyjnej. Etyka biznesu rozważa zagadnienie ponoszenia odpowiedzialności moralnej przez przedsiębiorstwa oraz przez jednostki w nich działające. Ukróca tym samym działania niepożądane w organizacjach, jest fundamentem relacji między biznesowych

28. Organizacje i pojęcia związane z etyka biznesu Global Compact to inicjatywa Sekretarza Generalnego ONZ, Kofi Annana, stanowiąca wezwanie skierowane do biznesu, aby w swojej działalności kierował się 10 podstawowymi zasadami z zakresu praw człowieka, praw pracowniczych, ochrony środowiska i przeciwdziałania korupcji. Global Compact promuje społeczną odpowiedzialność biznesu (CorporateSocialResponsibility - CSR). Społeczna odpowiedzialność biznesu (przedsiębiorstw) (z ang. CSR– CorporateSocialResponsibility) – koncepcja, według której przedsiębiorstwa na etapie budowania strategii dobrowolnie uwzględniają interesy społeczne i ochronę środowiska, a także relacje z różnymi grupami interesariuszy. Według tego podejścia, bycie odpowiedzialnym nie oznacza tylko spełniania przez organizacje biznesowe (przedsiębiorstwa) wszystkich wymogów formalnych i prawnych, ale oprócz tego również zwiększone inwestycje w zasoby ludzkie, w ochronę środowiska i relacje z interesariuszami, którzy mogą mieć faktyczny wpływ na efektywność działalności gospodarczej tych organizacji. Zatem wydatki tego rodzaju należy traktować jako inwestycję, a nie jako koszt, podobnie jak w przypadku zarządzania jakością.

29. OZNAKOWANIA PRODUKTÓW ZWIĄZANE Z ETYCZNYM POSTĘPOWANIEM W BIZNESIE Znaczek „Fair trade” informuje konsumenta, że producent zapewnił swoim pracownikom właściwie warunki pracy, a ich wkład został sprawiedliwie wynagrodzony. Odpowiedzialne zakupy to zakupy świadome, przemyślane, etyczne, czyli takie, które oprócz tego, że zaspokajają nasze potrzeby, jednocześnie wspomagają odpowiedzialne przedsiębiorstwa kierujące się nie tylko zasadami ekonomicznymi ale także ekologicznymi, społecznymi, etycznymi.

30. ŹRÓDŁA INFORMACJI WYKORZYSTANYCH W NASZEJ PREZENTACJI • ETYKA BIZNESU W ZASTOSOWANIACH PRAKTYCZNYCH:INICJATYWY, PROGRAMY, KODEKS Y Red.: Wojciech Gasparski, Anna Lewicka-Strzałecka, Bolesław Rok, Grzegorz Szulczewski • broszura wydana przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu „Firma=etyka”, • strony internetowe: • www.rzetelnafirma.pl • www.etykabiznesu.pl • www.cebi.pl