Pedagogische comfortzones: Elk Kind Wint!

1. Pedagogische comfortzones: Elk Kind Wint! Opvoed- en opgroeinetwerken 0-6 jaar

2. Aanleiding en legitimering Genk • Het gemis aan een vanzelfsprekend breed, gekend, bereikbaar, beschikbaar én aantrekkelijk basisaanbod ‘pedagogisch comfort’ rondom àlle gezinnen met jonge kinderen 0-6 jaar in alle Genkse ‘zones’: • medisch • pedagogisch • educatief en • psycho-sociaal • ‘Comfort’: faciliteit, sterk makend, steunend, gerieflijk, aangenaam, toestand waarin men zonder angst, onrust, vrees of verlegenheid is.

3. Aanleiding en situering Vlaanderen • Visienota Vandeurzen oktober 2012 • Nieuw concept Kind & Gezin: Huizen van het Kind : verbinden van actoren • Concepttekst: Organisatie van de preventieve gezinsondersteuning als antwoord op de nood aan een nieuw model voor de preventieve gezinsondersteuning: • bevorderen van het welbevinden van gezinnen met kinderen, • opdat deze kinderen en gezinnen zich maximaal kunnen ontwikkelen • Zal resulteren in een decreet op Prego • Good practices elders: Family centers in Zweden/Noorwegen

4. Genkse vertaling • Aansluiten op wat er in de Genkse regio’s al bestaat door • functies, kennis en mankracht op een klantvriendelijke en laagdrempelige manier toe te voegen • met het oog op optimalisering van het bestaande én om te komen tot • een maximaal verweven en geïntegreerd ondersteuningsaanbod en trajectbegeleiding 0-6 j op vlak van gezondheid, ontwikkeling, opvoeding en onderwijs • Uitdaging: de sterkte van de medische opvolging van alle Genkse baby’s en peuters/kleuters combineren met het pedagogische ondersteuningsweefsel en het kleuteronderwijs: wisselwerking, afstemming en complementariteit • Dit formeel ondersteuningsweefsel koppelen met het informele natuurlijke weefsel rondom gezinnen en kinderen • Gezond groot worden van kinderen=public issue • Er samen voor zorgen dat kinderen kunnen opgroeien in buurten waar ze graag gezien worden en waar het goed is om te leven

5. Toekomst: opvoed- en opgroeinetwerken 0-6 jaar: elk kind wint! Pedagog. Comfort Zone: Verbinden Versterken Voorkomen Aanpakken • Gebiedsgericht : ‘zone’ als planningsconcept • Draagvlak en invulling: samen met àlle opvoedingsverantwoordelijken over de generaties heen • Positief stimulerende en comfortabele omgeving creëren rondom kinderen 0-6 jaar • Gezondheid en ontwikkeling, opvoeding en onderwijs • Garantie van breed basisaanbod voor iedereen, specifieke hulp waar nodig • Optimaal leven, opgroeien en ontwikkelen

6. Goed uitgebouwd basisaanbod en - voorzieningen rondom ouders en kinderen 0-6 j Opvoeden doe je met z’n allen! • Sterkte is universaliteit, geen exclusiviteit voor doelgroepen • Vanzelfsprekend, aantrekkelijk en om de hoek • Breed basisaanbod: voor elk wat wils (voor ouders en voor kinderen) • Deskundigheid en multidisciplinariteit: (mix van professionals, vrijwilligers, ouders,…) • Synergie van functies, van kennis, van mankracht, van infrastructuur, van methodieken, van bereik • Klant- en gebruiksvriendelijk • Beschikbaar in elke Genkse regio

7. Allemaal opvoeders Pedagog. Civil Society • Wat hebben kinderen allemaal nodig om optimaal groot te worden? • Dialoog met ouders, burgers, betekenisvolle opvoedings-verantwoordelijken, professionals, organisaties, overheid, diensten • Over generaties heen • Gedeeld committement om te realiseren

8. Outcome: gezonde, toegeruste en veerkrachtige kinderen Hoog - vliegers • Streven naar winst op vlak van • Lichamelijke gezondheid • Kwalitatieve ouder- kind interactie • Psychosociaal welzijn en welbevinden • Taal- en cognitieve toerusting • Optimale startkansen voor latere emancipatorische en participatieve opvoedingsdoelen • 4 invalshoeken: • medisch • ontwikkelingspsychologisch • pedagogisch • educatief

9. Synergie van functies, expertise en mankracht Om de hoek en Allemaal Onder 1 dak • Medische opvolging, screening, signalering en detectie (prenataal, postnataal,…), nazorg • Informatie over gezondheid, opvoeden, opgroeien, naar school gaan,… • Formele en informele ontmoeting (sociale netwerkversterking, toevoegen hulpbronnen,…) • De natuurlijke betrokkenheid van een naaste omgeving • Taal- en talentontwikkeling, voor- en vroegschoolse programma’s met ouders, kinderen en school • kleuterparticipatie • (kinder)-opvang in soorten • (traject) - begeleiding, ondersteuning, zorgafstemming, bemiddeling, doorverwijzing,… • Combinatie: CB, kraamzorg, aanbod OW, aanbod ILT, Instapje, boekbaby’s, vroegschoolse programma’s, module CKG, baby-massage, projecten ism de kleuterschool, ….

10. Integraal, sluitend, chains of care Public health Keten-benadering Dekkend Sluitend Gedoseerd Getimed Beschikbaar • Doorgedreven netwerkontwikkeling • Doorgedreven en naadloze trajectbegeleiding vanaf de geboorte tot in de kleuterschool • Gedifferentieerde dienstverlening • Laagdrempelig en gebruiksvriendelijk • Maximale inzet van potentieel aan menselijk kapitaal, infrastructuur en beschikbare hulpbronnen • Warm, solidair bondgenootschap rondom gezinnen en hun kinderen

11. In praktijk: het aanbod Huizen van het kind Family centers Committed Families Families that matter… • Een medische én pedagogische basis met aandacht voor gezond opvoeden en opgroeien voor iedereen • Ontmoeting, onthaal, dialoog, vorming, informatie, sensibilisering, ondersteuning, detectie, signalering, trajectbegeleiding, …van ouders en kinderen • Ontwikkelingsbevorderende interacties en activiteiten: formeel en informeel voor ouders en kinderen • Betekenisvolle activiteiten in een positieve, aantrekkelijke en ontspannende omgeving • Kwalitatief deskundig kader met diversiteit aan inzet: professionals, ouders en andere vrijwilligers • Integreren, inschuiven van specifiek ondersteunings- of hulpaanbod • Centrale uitvalsbasis of ankerpunten, antennes in de buurt • Opvoeden en opgroeien gebeurt veel breder dan in het gezin

12. Hoe realiseren en organiseren? It takes a whole committed city to raise a child! • Aanpak van dit nieuw project vraagt: • communicatie en participatie • commitment • co-governance • cofinanciering en • coproducties • Netwerking: organiseren van krachtige netwerken op vlak van gezondheid en ontwikkeling, opvoeding en onderwijs • Regie: • een stedelijke regie en gebiedsnetwerk • Samenwerking met secundaire partners • Kwaliteitszorg, data-onderbouw, evaluatie en wetenschappelijk opvolging • Uittekenen stappenplan op stedelijk, overkoepelend niveau en op zone-niveau

13. Sleutelpartners in de pedagogische comfortzones Multi stakeholdersprocessen • Lokale besturen: regie (integraal beleid, allocatie middelen) • Kind en gezin: inhoudelijke programmatie • Kind en preventie: organisatie van de CB’s (infrastructuur, CB-artsen en vrijwilligers) • Huisartsenkring: partner in gezondheid en ontwikkeling • Opvoedingswinkel/vzw PAS: de partner inzake opvoedingsondersteuning en ontwikkelingsstimulering • CKO: loket kinderopvang en koepel • CKG De Stap: ambulante en mobiele modules (plusfuncties) • Kleuteronderwijs: aansluiting voor- en vroegschoolse • Kraamzorg: partner in zorg en verzorging • CGG: partner in psycho-sociale ontwikkeling • ….