VOLEYBOLUN KARAKTERİSTİK ÖZELLİKLERİ

VOLEYBOLUN KARAKTERİSTİK ÖZELLİKLERİ öğ.gör.Suat CERİT

Voleybolun Tabiatı • Voleybol oyununun sistemi, teorisi, taktikleri ve antrene metotlarını analiz etmeye başlamadan önce voleybolun tabiatı tam olarak anlaşılmalıdır. • Voleybolun, kendi içinde yek vücut olan birçok karakteristiği vardır ve antrenör kendisini voleybolun tabiatının içine sokmalıdır ki başarılı bir oyun için özel strateji ve taktiklere daha iyi adapte olabilsin. • Voleybol şu unsurlarla karakterize edilir öğ.gör.Suat CERİT

a) Voleybol bir yansıma oyunudur • Bu, oyuncuların servis dışında topa sahip olamayacakları anlamına gelmektedir. • Antrenör, daima oyuncuların topun geri döndürülmesi için uygun pozisyonda olması konusunda antrene edilmesi ile uğraşmak zorundadır. • Topu en iyi şekilde kullanabilmek için, antrenör, oyuncuların pozisyonları ve topun oyuncuların vücutlarında ki temas noktaları ile uğraşmalıdır. • Diğer pek çok spor dalında, oyuncular topu kontrol eder ve topu kontrollerinde tutarak koşarlar. • Topa sahip olarak yetersiz vücut pozisyonunu telafi edebilirler. • Dayanıklılık zayıf oyun yeteneklerinin üstesinden gelecektir. • Voleyboldaysa topu çevirebilmek amacıyla vücudumuza doğru pozisyonu verebilmek için çok çalışmak zorundayız. öğ.gör.Suat CERİT

b) Top temaslarının pek çoğu ara temaslardır • En son temas yoktur bu yüzden kontrol önemlidir. • Takım oyunu ve işbirliği hayati önem taşır. Bir kez top oyuna girdiğinde sadece son hücum sonuca gidebilir. • Başarı, oyuncular arasında ki ilişkiler ve işbirliğine bağlı olduğundan, bu olgular antrenman stratejisini ve taktik teoriyi yönlendirir. Ve bunaltıcı sayıda ki ara temaslar sebebiyle “top kontrolü” terimi antrenman düşünce yapısını belirler. öğ.gör.Suat CERİT

c) Voleybolda oyun alanının boyutlarına oranla oyuncu yoğunluğu çok fazladır • Voleybolda dar ve yoğun bir oyun alanı vardır, bu yüzden, oyuncuların, hareketlerin, oyuncuların akışının organizasyonunu gözden geçirmeliyiz; buna “sahayı dengelemek” ya da “sahayı kaplamak” deriz. • Saha yerleşim pozisyonunda birbirinin arkasında bulunan oyuncular arasında ki ilişkiler kritik bir hal alır. • Bu oyuncular arasında ki ilişkiler en önemli antrenman olgusu halini alır. öğ.gör.Suat CERİT

d) Voleybol nispeten az miktarda pozitif geri itilim ister • Nispeten az pozitif geri itilim olması olgusu, özellikle anlık pozitif geri itilim, öğrenme işleminde ki bazı zorlukları gösterir. • Motor öğrenmenin kilit unsurlarından birisi anında mükafatlandırma yada pozitif geri itilimdir. • Direk sayı olan servisler, sayı getiren hücumlar dışında bu pozitif geri itilimin nerede olduğunu anlamak küçük oyuncular için çok zordur. • Tüm diğer top temasları ara temastır ve takviye edici özellikleri yoktur, özellikle savunma alanında. • Blok yapma ve geri saha dublajı yetenekleri, yüksek performansı elde etmek için antrenör açısından büyük bir yaratıcılık gerektirir. • Bu yüzden sporcular pastan önce servis atmayı, defansif yeteneklerden önce hücum yeteneklerini öğrenmeye meyillidir. öğ.gör.Suat CERİT

e) Voleybolda ofans ve defansın geleneksel rolleri yer değiştirmiştir • Voleybolda, ofans sayı alınmasını engellemeye yöneliktir, hücumunuz başarılı olduğunda sadece topa sahip oluyorsunuz. • Defans yaparak da sayı almaya çalışıyorsunuz. • Voleybol, istek dışı birçok hataya ve sayı kaybına sebep olabileceği için geleneksel agresif hücuma engel olur. • Aksine, sürekli defansta kalmak, yani rakibin hata yapmasını beklemek, voleybolda başarı getirmez. • Voleybol müdafaasında, agresif olunmasını ve sayı yaratılmasını isteriz. • Antrenör bu çelişkiyi anlayabilmeli ve bu kavramları oyuncunun gelişiminin erken aşamalarında taktik gösterilerine ve antrenmanlara entegre etmelidir. öğ.gör.Suat CERİT

f.) Voleybol ofansla defans arasında oldukça dengesizdir • FIVB Oyun Kuralları Komisyonu tarafından boşluğu doldurma amacı ile yapılan kural değişikliklerine rağmen, son yıllarda bu dengesizlik artmıştır. • Belki de diğer takım sporlarında olduğundan daha fazla, voleybolda hücumun çok avantajı vardır ve bazen bu, kurallar tarafından yapısal olarak temsil edilen normal ofans ve defans rollerinin tersine dönme işlemini iptal eder. • Üst düzey erkek voleybol takımlarında, ofans % 70 oranında rakibe çarpıp auta giden toplarla skor yapmakta yada başarı elde etmektedir. • Yani, normal sayı yapma olasılığı oldukça düşüktür öğ.gör.Suat CERİT

g) Voleybol bire bir fiziki teması engelleyen fiziksel bir bariyerin olduğu bir takım sporudur • Oyuncular kendi oyunlarının kontrolü altındadır, pek çok durumda rakip takımın seviyesi yada tarzından bağımsız olarak kendi başarı veya başarısızlıklarını kendileri kontrol eder. • Antrenör oyuncularını rakibin ne kadar zayıf ya da güçlü olduğundan etkilenmeden başarıya ulaşabilecekleri yetenek seviyesini elde etmelerini hedefleyerek çalıştırmalıdır. • Bu, voleybolun içine giren sporcuların ideal örneğine aktarılır. Voleybol oyuncuları, asabiyet ve saldırganlıkla vücut temasının performans düşüklüğü veya yüksekliğini azalttığı diğer takım sporu oyuncularından farklı bir şekilde yaralanmaya meyillidirler. • Antrenör voleybol oyuncusunu, rakiple mücadele etmenin yanı sıra kendisi ile de oynaması, kendisi ile de mücadele etmesi ve kendi önüne koyduğu standartları yakalaması amacına yönelik çalıştırmalıdır. öğ.gör.Suat CERİT

h.) Voleybolda zaman sınırı yoktur • Bu yüzden, oyunun her zaman bir kazananı vardır. • Son sayı mutlaka kazanılır. • Başrol kolayca kaybedilebilir, yani antrenör rakibin kaybetmesini beklemek yerine takımını kazanmak için çalıştırmalıdır. • Voleybolda momentum çok önemlidir ve bir takımdan diğerine kolayca dönebilir. • Kendinizin yüksek performansınızla rakibin yetersiz oyun kapasitesine dayanarak oyun kazanmak zordur. • Sayı yaparken çok yüksek bir dirençle karşı karşıya kalınır. öğ.gör.Suat CERİT

ı.) Voleybol diğer takım sporlarına nazaran oyuncu ağırlığının daha fazla hissedildiği bir oyundur • Voleybol, antrenörün oyun oynanırken direkt olarak güçlü bir etkisinin olduğu bir oyun değildir. • Antrenörün etkisi oldukça sınırlıdır. • Bu yüzden, antrenör üzerine düşen görevlerin büyük bir kısmını takımlar oyun sahasına çıkmadan önce yapmalıdır. • Bu aşamadan sonra, diğer oyunların aksine oyuna müdahale etme şansı daha azdır. • Oyuncular koşullara göre reaksiyon verebilecek ve bağımsız olarak taktik değişiklikler yapabilecek şekilde antrene edilmelidir. öğ.gör.Suat CERİT

İ). Manşet pasta önkolda top teması emsalsizdir • Pek çok sporda topu doğal bir şekilde ellerle yönlendirmek alışılmamış bir şeydir. • Voleybolda hiç bir şey kullanılmamasına rağmen, raket veya sopa kullanılan spor dalları ile mukayese edilebilir. • Bu özel teknikte, topu kontrol etmek için göğsünü kullanan futbol ve Amerikan futbolu oyuncularında olduğu gibi göz ve el koordinasyonu oldukça olağan dışıdır. öğ.gör.Suat CERİT

j) Voleybol kuralları oyuncu rotasyonunu gerektirir • Bu, oyuncuların oyunun tüm aşamalarında aynı oranda usta olmak zorunda olması fikrinin voleybolda baskın olduğu anlamına gelmektedir. • Bu kaide antrenman olgusunun “oyuncu uzmanlaştırma” fikrinden “üniversal oyuncu teorisine kaymasına ön ayak olmaktadır. • Her konuda aynı seviyede olan altı oyuncu ile oyuna başlayan takımların yıllardır bir hedefleri vardır. • Bu durum, maalesef, bazı üst düzey takımların ve bazı voleybol düşünce tarzlarının gelişimini geciktirmiştir. öğ.gör.Suat CERİT

Ancak, antrenör rotasyon kavramını ve uzmanlaşma konusunda ki sınırlamaları iyi anlamak zorundadır. • Oyuncularını hem ön hem de arka sahada rahat olabilmeleri için, sahanın tüm bölgelerine aşina olabilecekleri şekilde antrene ederken tüm kaideleri etkin olarak kullanmalıdır. • Öğrenme safhasında, belki de rotasyon kavramı genç oyuncuların aşina olması gereken en önemli kuraldır. • Rotasyonun voleybolda olmasını gerektirdiği diğer bir unsur pratikte antrenör adaptasyonları ile yapılmasıdır. • Üniversal oyuncunun “ideal” olması nedeniyle, oyuncuları tüm oyun yetenekleri üzerinde çalıştırmamız gerektiğine inanmaktayız. • Bu, gerçek dünya şartlarında hemen hemen imkânsız haldedir. • Tüm oyuncuları tüm oyun yeteneklerinde eşit derecede iyi çalıştırmak için bir günde yetecek kadar zaman yoktur. • Antrenörün rotasyon ile ilgili görevi, uzmanlaşmayı gerçekleştirme kuralları çerçevesinde üniversal oyuncu fikrinin üstesinden gelmektir. • Bu, başarıyı yakalamak için tüm sporlarda gereken şeydir. • Daha fazla uzmanlaşma daha fazla başarı getirir öğ.gör.Suat CERİT

k) Voleybolda ki hareket şekilleri emsalsizdir • Plonjon atarak, yuvarlanarak, koşarak, yürüyerek, yan adım atarak ve diğer hareket kombinasyonları ile her yönde hareket ederiz. Bu yetenekler oyuncuların ikinci bir yaşam tarzı oluncaya dek antrenör oyuncuları ile uğraşır. öğ.gör.Suat CERİT

l.) Oyun bölgesi • Voleybolda birbirinden farklı iki oyun bölgesi vardır. • Bir çok oyun kafanın üstü ile dizler arasında kalan orta-bölgede oynanır. • Voleybolda orta-bölgenin dışında iki bölge vardır: alçak-bölge ve yüksek-bölge. • Alçak-bölge, dizlerle zemin arasında ki bölgedir. Oyuncular, voleybolda standart olan plonjon, yuvarlanma ve uçma teknikleri kullanılarak yerde rahat olacak şekilde çalıştırılır. • Yüksek-bölge oyuncuların ulaşabilecekleri en üst bölgedir ( zeminden 3.50 m yada daha yüksek bölgeler ). Voleybol çoğunlukla yüksek-bölgede oynanır, bu yüzden, voleybol oyuncuları diğer branşların sporcularından daha fazla sıçrama çalışır. • Mr. Doug Beal öğ.gör.Suat CERİT

VOLEYBOLUN KARAKTERİSTİK ÖZELLİKLERİ