180 likes | 735 Views
Vlerësimi i të lexuarit në klasat e ulëta në gjuhën shqipe (A-EGRA). Arlinda Gashi Bajgora Zv . Udhëheqëse në Programin Themelor për Arsim (USAID). N ëse synojmë të kemi lexues të suksesshëm dhe performancë të kënaqshme në PISA, koha për të filluar është klasa e parë. Çfarë është A-EGRA?.
E N D
Vlerësimi i të lexuarit në klasat e ulëta në gjuhën shqipe (A-EGRA) ArlindaGashiBajgora Zv. UdhëheqësenëPrograminThemelorpërArsim (USAID)
Nëse synojmë të kemi lexues të suksesshëm dhe performancë të kënaqshme në PISA, koha për të filluar është klasa e parë.
Çfarë është A-EGRA? • Testi indivudual i leximit për klasët 1-3 • Nën-teste të vogla të shkathtësive të ndryshme • Afërsisht 10-15 minuta për mbajtësin e testit (nxënësin) • I përcaktuar për përdorim nga vendet partnere të USAID-it • I përshtatur në shqip nga BEP-i
A-EGRA Nën-testet • 1. Vetëdija tingullore • 2. Njohja e emrit dhe e tingullit të shkronjës • 3. Leximi i fjalëve të njohura • 4. Leximi i fjalëve pa kuptim • 5a. Rrjedhshmëria e leximit me zë • 5b. Lexim kuptimi • 6. Nxënia (të kuptuarit) përmes dëgjimi • 7. Diktim
Nën-Testet 1 dhe 2 • Qasja në të kuptuarit themelor të shkronjave dhe tingujve • Testo aftësit për të: • ndarë fjalët në përbërjet e tyre të tingujve • vendosë çdo tingull në shkronjat përkatëse • Duhet të krijohet nga fundi i klasës së parë
Nën-testet 3 dhe 4 • Qasja e shpejtësisë së: • Njohjës së fjalëve të njohura (fjalët e “dalluara”) • Shqiptimi i fjalëve pa kuptim (“deshifrimi”) • Lexuesit e suksesshëm i përdorin të dyjat • Duhet të krijohet nga fundi i klasës së dytë
Nën-testet 5 dhe 6 • Qasja e aftësisë për: • të lexuar me saktësi, në mënyrë të duhur të frazimit dhe në një masë të mjaftueshme • tu përgjigjur saktë në pyetje fjalëpërfjalëshe dhe inferenciale rreth një teksti (të lexuar apo dëgjuar) • Krahaso rezultatet e të kuptuarit të leximit dhe dëgjimit
Studimi • QëllimiiparëiStrategjisësëEdukimittë USAID-it 2011-15: “Përmisimiishkathtësivetëtëlexuaritpër 100 milionnxënësitnëklasët e hershmederi me 2015”. • Një standard bazëështëinevojshëmpërmatjen e përmisimevenëlexim pas 2 viteveshkollim • Rezultatetgjithashtumund: • Tëinformojnëstrategjinë e leximittë BEP-it • Tëndihmojnëtëkrijojnënjohurimëtëgjeratënevojavedheprioritetevepërveprim
Rezultatet • Pothuajse nuk ka jo-lexues në mostër • Vetëdija tingullore dhe njohja e shkronjave janë të mira • Fjalët e njohura dhe shkathtësitë e deshifrimit janë përgjithësisht të pranueshme • Rezultatet e diktimit janë shumë të mira
Çfarë do të thotë kjo? • Rreth 40% e nxënësve patën vetëm një nivel fare minimal të të kuptuarit:
Nxënia (të kuptuarit) përmes dëgjimit • Vetëm rreth 20% e nxënësve ishin në kategorin e fundit në të kuptuarit përmes dëgjimit
Rekomandimet • Vendosni strategji globale të leximit – me theks në rrjedhshmëri dhe të kuptuar • Përkrahni njohuri në mes të prindërve me rendësinë e nxitjes së fëmijëve për të lexuar me rrjedhshmëri dhe të kuptuar • Trajnoni/ushtroni mësimdhënësit të përdorin A-EGRA dhe inkurajoni ata t’i vlerësojnë individualisht shkathtësitë e nxënësve në lexim • Jepni udhëzime më të mira të materialeve për mësimdhënësit se si të mësojnë rrjedhshmërinë dhe të kuptuarit
ProgramipërArsiminThemelor ka… • zhvilluarVlerësimin e Leximit ne GjuhënShqipenëKlasat e Ulëta (EGRA-Sh); • kryernjestudimtë 800 nxënësve duke e përdorur EGRA në 2011; dhebazuar ne gjetjetështë: • zhvilluarnjëkursiakredituarnëudhëzimepërlexim, per mësimdhënësit e klasave 1 - 5 • zhvilluar material shtuespërleximpërklasat 1 - 2 • zhvilluarnjëkurstëakredituarpërpërdorimin e EGRA ngamësimdhënësit • zhvilluarnjëdoracaktëleximit per prindëritdhenjë seminar trajnimipërkëshillin e prindërve. • zhvilluartekstepërleximpërklasat 2-5 dhe 8-9 tëbazuaranënëpërshkruesit e PISA-s • zhvilluarnjëtryezëtërrumbullakëtmbi A-EGRA përzyrtarët e MASHT-it kukanëdaluredherekomandime • Njestudimmbiprogresin e nxënësvedo tëkryhet ne Qershortë 2014