350 likes | 1.01k Views
Ülkemizde Çıkarılan Madenler, Çıkarıldıkları Yerler ve Kullanım Alanları. Hazırlayan: Selvinaz Keten Numara: 1127 Sınıf:11-B. 1. Maden nedir?. Yerkabuğunun farklı derinliklerinden çıkarılan, ekonomik değer taşıyan mineral ve elementlere maden denir.
E N D
Ülkemizde Çıkarılan Madenler, Çıkarıldıkları Yerler ve Kullanım Alanları Hazırlayan: Selvinaz Keten Numara: 1127 Sınıf:11-B
1. Maden nedir? • Yerkabuğunun farklı derinliklerinden çıkarılan, ekonomik değer taşıyan mineral ve elementlere maden denir. • Bir yerdeki madenlerin tahmin olunan miktarlarına maden rezervi denir. • Ülkemiz maden yatakları bakımından 29 çeşit ile dünyada ilk on ülke arasında yer alır.
A. Demir • Yerkabuğunda en çok bulunan metaldir. • Tüm metaller içerisinde en çok kullanılandır ve tüm dünyada üretilen metallerin %95’ini oluşturur. • Ülkemiz bu maden bakımından oldukça zengindir. • Düşük fiyata ve yüksek dayanıklılık özelliklerine sahip olduğundan birçok alanda bu madenden faydalanılır. • Demir volkanik faaliyetlerin sık olduğu arazilerde oluşan madenlerden biridir.
Kullanıldığı alanlar: • Otomotiv, • Gemi gövdesi yapımı, • Binaların yapısal bileşeni, • Dayanıklı ev eşyaları yapımında kullanılır. • Çıkarıldığı yerler: • Karabük, • Divriği (Sivas) • Simav(Kütahya), • Hekimhan(Malatya), • Eymir(Balıkesir).
B. Bakır • Altına benzemesiyle bakır, bugünde önemini yitirmemiştir. • Kırmızımsı bir metal olan bakır, doğal ortamda, kayalarda, toprakta, suda ve havada bulunur. • Bilinen tüm canlılar için olmazsa olmaz bir • elementtir. • Kolay işlenebilmesi ve renginden dolayı Demirden sonra ülkemizdeki en önemli madendir. • Bakır volkanik faaliyetlerin fazla olduğu arazilerde yaygın olan madenlerimizdendir.
Kullanıldığı alanlar: • Elektrik, • Elektronik sanayisinin ham maddesi, • Elektrik ve telefon tellerinde, • Süs ve mutfak eşyalarının yapımında kullanılır. • Çıkarıldığı yerler: • Murgul(Artvin) • Küre(Kastamonu) • Maden(Elazığ)
C. Bor • Bor madeni ilk bakışta beyaz bir kayayı andırıyor. • Çok sert ve ısıya dayanıklı olan bu maden, doğada tuz şeklinde bulunmaktadır. • Roket yakıtından diş macunu yapımına kadar her alanda kullanılan bir madendir. • Dünya bor rezerv dağılımına bakıldığına ülkemiz %72’lik payla Dünya’da ilk sırada yer alır.
Çıkarıldığı yerler; Bigadiç, Sındırgı, Susurluk (Balıkesir), M. Kemalpaşa(Bursa), Seyitgazi(Eskişehir), Emet(Kütahya). Kullanıldığı alanlar: Metallurji sanayinde (Ergimeyi hızlandırıcı ve Çeliğin sertleştirilmesi), Nükleer uygulamalarda, Organik kimya sanayinde, Cam, seramik, deterjan vb. sanayilerde, Yanmayı önleyici maddelerde, Dericilik, fotoğrafçılık ve ilaç yapımında kullanılır.
D. Krom • Çelik grisi renginde, parlak, çok sert, iyi cilalanabilen ve paslanmayan metalik bir elementtir. • Ülkemiz, krom madeni bakımından dünyanın en zengin ülkelerinden biridir. • Ülkemizin dışarıya en çok sattığı madendir. • Ayrıca krom çıkarma bakımından da ülkeler arasında başta gelenlerdendir.
Kullanıldığı alanlar:Madeni eşya kaplamacılığında • Çelik yapımında kullanılır. • Çıkarıldığı yerler: • Guleman(Elazığ), • Fethiye, • Köyceğiz, • Milas (Muğla), • Orhaneli(Bursa), • Acıpayam(Denizli)
E. Boksit • İnce taneler ve katı killer halinde görülür. • Alüminyumun ham maddesidir. • Ülkemizin en zengin rezerve sahip olduğu madenlerden biridir.
Kullanıldığı alanlar:Uçak yapımında, • Otomobil yapımında, • Elektrik malzemesi yapımında, • Ev eşyası yapımında kullanılır. • Çıkarıldığı yerler: • Seydişehir(Konya), • Akseki(Antalya), • Milas(Muğla), • Saimbeyli(Adana)
F. Cıva • Doğada sıvı halde bulunan tek madendir. • Kullanıldığı alanlar: • Tıpta, • Eczacılıkta, • Termometrelerde, • Fotoğrafçılıkta kullanılır. • Çıkarıldığı yerler: • Ödemiş(İzmir), • Sarayönü(Konya), • Banaz(Uşak), • Gönen(Balıkesir)
G. Kükürt • Limon sarısında, katı bir cisimdir. • Doğada yaygın olarak bulunan bir elementtir. • Eski volkanların yakınında doğal halde bulunur. • Bağcılıkta önemli yeri vardır. • Asmaların ve sebzelerin yapraklarında üreyen bakteriler kükürtlü bileşiklerle yok edilir.
Kullanıldığı alanlar: Yapay gübre, Oto lastiği, Kâğıt, Patlayıcı madde yapımında, Kimya ve boya sanayinde kullanılır. Çıkarıldığı yerler: Keçiborlu(Isparta), Sarayköy(Denizli), Simav(Kütahya) Diyadin(Ağrı)
H. Fosfat • Kullanıldığı alanlar: • Suni gübre, • Çimento, • Cam ve kimya sanayisinde kullanılır. • Çıkarıldığı yerler: • Mazıdağı(Mardin), • Kilis
I. Zımpara Taşı • Çeşitli kesici, törpüleyici ve silici aletlerin yapımında kullanılan zımpara taşı yönünden ülkemiz çok zengindir. • Kullanıldığı alanlar: • Kesici, • Törpüleyici, • Silici aletlerin yapımında kullanılır. • Çıkarıldığı yerler: • Tire(İzmir), • Manisa • Söke(Aydın), • Milas(Muğla), • Tavas(Denizli).
J. Manganez • Kullanıldığı alanlar: • Çeliğe sertlik kazandırmak ve direncini artırmak için kullanır. • Çıkarıldığı yerler: • Uşak, • Afyon, • Muğla, • Adana, • Erzincan, • Artvin, • Trabzon.
K. Mermer • Ülkemiz mermer bakımından zengindir. • Kullanıldığı alanlar: • Mezar taşları yapımında, • Merdivenlerde • Mutfak tezgâhlarında • Çıkarıldığı yerler: • Afyon, • Kütahya, • Marmara Adası, • Kırşehir, • Tokat, • İzmir,
L.Volfram(Tungsten) • Çok sert olması nedeniyle özel sanayi çeliği olarak kullanılır. • Kullanıldığı alanlar: • Demiryolu yapımında, • İş makineleri yapımında, • Uçak ve gemi yapımında, • Ampullerde enerjiyi ışığa çevirmede kullanılır. • Çıkarıldığı yerler: • Uludağ(Bursa)
M. Asbest • Diğer bir adı Amyant olan bu maden 14 bin °C sıcaklığa dayanıklıdır. • Kullanıldığı alanlar:Isıya dayanıklı araç ve gereçlerin yapımında kullanılır. • Çıkarıldığı yerler: • Eskişehir • Bursa • Erzincan • Hatay
KAYNAKLAR: • http://www.sosyalbilgiler.biz/forum/ulkemizin-kaynaklari/ulkemizde-cikarilan-madenler-ve-islendigi-yerler-haritasi/ • http://www.forumdas.net/turkiye-ile-ilgili/ulkemizde-cikarilan-madenler-ve-kullanim-alanlari-107294/