DABM titel IV betreffende milieueffect - en veiligheidsrapportage de ontheffing

1. DABM titel IV betreffende milieueffect - en veiligheidsrapportagede ontheffing

2. Ontheffing Vragen: • Wat ? • Waarom ? • Waarvoor ? • Wanneer ? • Hoe ? • Inhoud & Geldingsduur ? • Wat brengt de toekomst ….? AMINAL / 2005

3. Ontheffing Van Daele: “vrijstelling hebben, krijgen van de verplichting zich aan een in principe algemeen-geldend (ge- of) verbod te houden.” M.e.r. = beoordelings- & rapportage-”gebod” * gericht op beter onderbouwde besluitvorming: * gericht op informatieverstrekking !! DABM: vrijstelling =/= ontheffing AMINAL / 2005

4. Ontheffing Juridisch kader: Direct: • EU M.e.r.-Richtlijn • DABM titel IV • Besluit Vlaamse regering van 10 december 2004 Ruimer: Vergunningsregelingen m.i.v. beoordelingsvereisten AMINAL / 2005

5. Ontheffing < Screening- (of m.e.r.-beoordelings-) plicht • M.e.r. – Richtlijn legt beoordelings- en rapportageplicht op: • Art. 2.1: • Vergunningsplichtige projecten • Potentieel aanzienlijke milieu-effecten, wegens • Onder meer hun aard, omvang of ligging • Art. 4 • MER-plicht (bijlage I) • MER-beoordelingsplicht (bijlage II) AMINAL / 2005

6. Ontheffing < Screening- (of m.e.r.-beoordelings-) plicht • DABM art. 4.3.2 • voor vergunningsplichtige projecten: • -> MER-plicht (Bijlage I EU-RL en andere) • -> andere (vnl. Bijlage II EU-RL en andere): * beoordelingsplicht (ingeval van aanzienlijke milieueffecten) * vrijstellings- en ontheffingsmogelijkheid AMINAL / 2005

7. Ontheffing DABM: < toepassingsgebied • [ Hoofdstuk II inzake plan-m.e.r.: • Afd. I Toepassingsgebied • Art. 4.2.3. § 2 ] • Is nog niet afgebakend, echter directe werking Plan-m.e.r.-richtlijn / indirect via onmogelijkheid van ontheffing en mogelijkheid van integraal spoor • Hoofdstuk III inzake project-m.e.r.: • Afd. I Toepassingsgebied • Art. 4.3.3. § 3 AMINAL / 2005

8. Vrijstelling en ontheffing • 1. Vrijstelling = politieke keuze • -> gebeurt door de politieke overheid • 2. Ontheffing = gebaseerd op technisch-methodologische gronden • -> wordt verleend door de administratie • Als uitzonderingsmogelijkheid (MvT) AMINAL / 2005

9. Ontheffing Ontheffing is een mechanisme om (een deel van) het toepassingsgebied van de algemene milieueffect-rapportageplicht op een meer flexibele wijze te kunnen invullen in aanvulling op (“correctie van”) de (principiële) beoordelingstaak van de administratie (DABM) • Het is een m.e.r.-modaliteit die niet in de EU-M.e.r.-richtlijn is voorzien maar daarom niet verboden is (WWF-arrest-HvJ 1999) • DABM bevat procedurele basiselementen : • Ontheffing komt voor de kennisgeving (keuze, zie MvT) AMINAL / 2005

10. Ontheffing plan-MER DABM: Hoofdstuk II inzake plan-m.e.r.: • Art. 4.2.3. § 2 • De administratie (= cel Mer) KAN na ontvangst van een gemotiveerd verzoek vanwege de initiatiefnemer een ontheffing verlenen in 3 gevallen: AMINAL / 2005

11. Ontheffing plan-MER DABM: Hoofdstuk II inzake plan-m.e.r.: 1ste ontheffingsmogelijkheid: Een toetsing aan de criteria van bijlage I DABM uitwijst dat hetvoorgenomen plan of programma geen aanzienlijke gevolgen kan hebben voor het milieu omdat het plan of programma het gebruik van een klein gebied op lokaal niveau bepaalt of omdat het kleine wijzigingen aan een plan of programma betreft. AMINAL / 2005

12. Ontheffing plan-MER DABM: Hoofdstuk II inzake plan-m.e.r.: 2de ontheffingsmogelijkheid: of Het voorgenomen plan of programma een uitwerking, herziening of voortzetting inhoudt van een plan of programma waarvoor reeds eerder een plan-MER werd goedgekeurd, en een nieuw plan-MER redelijkerwijze geen nieuwe of bijkomende gegevens betreffende aanzienlijke milieueffecten kan bevatten. AMINAL / 2005

13. Ontheffing plan-MER DABM: Hoofdstuk II inzake plan-m.e.r.: 3de ontheffingsmogelijkheid: Een toetsing aan de criteria van bijlage I DABM uitwijst dat het voorgenomen plan of programma geen aanzienlijke gevolgen kan hebben voor het milieu en het geen plan of programma betreft als bedoeld in artikel 3, § 2, van de Plan-M.e.r.-Richtlijn. AMINAL / 2005

14. Ontheffing plan-MER Ontheffingsmogelijkheid toepasbaar? M.i. niet bij gebrek aan afgebakend toepassingsgebied van plannen/programma’s waarvoor plan-MER-plicht niet automatisch geldt (overeenkomstig artikel 3, § 2, Plan-M.e.r.-Richtlijn) ? RUP voor MER-plichtige/MER-beoordelingsplichtige project(en) ………… AMINAL / 2005

15. Ontheffing project-MER DABM: Hoofdstuk III inzake project-m.e.r.: • Art. 4.3.3. § 3 • Besluit 10/12/04, art. 2: Bijlage II bij dit besluit bevat de lijst van categorieën van projecten waarvoor een ontheffing kan worden aangevraagd AMINAL / 2005

16. Ontheffing project-MER DABM: Hoofdstuk III inzake project-m.e.r.: • Art. 4.3.3. § 3 • De administratie (= cel Mer) KAN na ontvangst van een gemotiveerd verzoek vanwege de initiatiefnemer een ontheffing verlenen in 3 gevallen AMINAL / 2005

17. Ontheffing project-MER DABM: Hoofdstuk III inzake project-m.e.r.: 1ste ontheffingsmogelijkheid Indien al eerder een plan-MER werd goedgekeurd betreffende een plan of programma waarin het project past en een nieuw project-MER redelijkerwijze geen nieuwe of bijkomende gegevens over aanzienlijkemilieueffecten kan bevatten. AMINAL / 2005

18. Ontheffing project-MER DABM: Hoofdstuk III inzake project-m.e.r.: 2de ontheffingsmogelijkheid Indien eerder een project-MER werd goedgekeurdbetreffende eenproject waarvan het voorgenomen initiatief een herhaling, voortzettingof alternatief is, en een nieuw project-MERredelijkerwijze geen nieuwe of bijkomende gegevens over aanzienlijkemilieueffecten kan bevatten. AMINAL / 2005

19. Ontheffing project-MER DABM: Hoofdstuk III inzake project-m.e.r.: 3de ontheffingsmogelijkheid Indien een toetsing aan de criteria van bijlage II DABM uitwijst dat het voorgenomen project geen aanzienlijke gevolgen kanhebben voor het milieu en een project-MER redelijkerwijze geen nieuwe of bijkomende gegevens over aanzienlijkemilieueffecten kan bevatten. AMINAL / 2005

20. Ontheffing ?? Uitvoering DABM in besluit 10 december 2004: DABM geeft de administratie een beoordelingstaak (art. 4.3.2, § 2, § 3) Project-m.e.r-besluit reduceert die beoordelingstaak tot de beoordeling van een eventueel ontheffingsverzoek (art. 2, § 1). AMINAL / 2005

21. Ontheffing Benadering biedt meer rechtszekerheid, Maar impliceert ook : 1° een grotere “a priori strengheid”, immers: opname op bijlage II betekent ook MER-plicht, dus is het uitgangspunt dat dergelijk project aanzienlijke milieueffecten veroorzaakt tenzij bewijs van het tegendeel via het ontheffingsverzoek, evenals… AMINAL / 2005

22. Ontheffing 2° een grotere strengheid bij het uitvoeren van het “ontheffingsonderzoek”, immers dient de milieutoetsing van het voorgenomen project te gebeuren in concreto en aan de hand van alle relevante criteria ter weerlegging van de a priori veronderstelde aanzienlijke milieu-effecten. -> “Lotto zero” case HvJ 10 juni 2004 AMINAL / 2005

23. Ontheffing DABM: Bijlagen I & II Bevatten de “screeningcriteria” uit de EU-MER-richtlijnen Verdere verfijning is noodzakelijk (en vereist cf DABM: “selectiecriteria”) en deze criteria zouden in een omzendbrief/dienstorder worden opgenomen (DABM stelt een besluit VR voorop) Deze selectiecriteria zijn onderdeel van het “toetsingskader” voor de beoordelingvan het ontheffingsverzoek, cf. Besluit 10/12/04: “basis” AMINAL / 2005

24. Ontheffing Wordt aangevraagd middels een gemotiveerd verzoek dat cf. DABM moet bevatten: 1° een beschrijving en verduidelijking van het voorgenomen project met inbegrip van de ruimtelijke situeringervan; de ruimtelijke situering bevat minstens een uittreksel van de ruimtelijke uitvoeringsplannen of de vigerendeplannen van aanleg en van de topografische kaarten van de omgeving; [een beschrijving en verduidelijking van het voorgenomen plan of programma, in voorkomend geval metinbegrip van een afbakening van het gebied waarop het plan of programma betrekking heeft; ] 2° in voorkomend geval de gegevens die de administratie nodig heeft voor het aanvangen van de grensoverschrijdendeinformatie-uitwisseling; 3° de verantwoording voor het verzoek en alle relevante gegevens ter staving ervan. AMINAL / 2005

25. Ontheffing ·Verdere verfijning van inhoudelijke elementen van een ontheffingsverzoek: (1) * korte schets van het project, het exploitatieadres en de ruimtelijke situering (een uittreksel van de ruimtelijke uitvoeringsplannen of de vigerende plannen van aanleg en van de topografische kaarten van de omgeving) * de toetsing aan de m.e.r.-plicht; ·         * de voorbije en de verdere besluitvormingsprocedure, incl. alle vergunningen die moeten worden aangevraagd; *de gegevens van de initiatiefnemer, en eventueel de MER deskundigen waarop de initiatiefnemer een beroep deed; ·       * een duidelijke doelstelling/verantwoording van de voorgenomen activiteit; · AMINAL / 2005

26. Ontheffing ·Verdere verfijning van inhoudelijke elementen van een ontheffingsverzoek: (2) * een duidelijke projectomschrijving ingedeeld in duidelijke deelingrepen (ten behoeve van het ingreep-effectschema): concrete beschrijving project: de technische aspecten, beschrijving van de werken, … ; ·  * de timing van het project m.i.v. voorziene aanvangsdatum bouwwerkzaamheden, ingebruikneming, exploitatie, productie… * de juridische en beleidsmatige randvoorwaarden (vooral de “gebiedsgerichte” met duidelijk en actueel kaartmateriaal of “projectgerichte”, voor zover nog niet begrepen bij de verantwoording) * een omschrijving van de administratieve voorgeschiedenis, inclusief de bestaande vergunningstoestand (indien relevant) AMINAL / 2005

27. Ontheffing ·Verdere verfijning van inhoudelijke elementen van een ontheffingsverzoek: (3) *de bespreking van de alternatieven met hun voor- en nadelen waarbij ook ruimte gelaten wordt voor eventuele aanpassingen/bijsturingen van het basisproject. Tevens ook aangeven wat er toe heeft geleid om het basisproject te kiezen; ·  * de relevante gegevens (samenvatting, conclusies, aanbevelingen) uit beschikbare voorstudies en rapporten (eventueel resultaat van vorige rapportages, vb. watertoets, landschapstoets, natuurtoets of passende beoordeling, energiestudie,…); * een beknopte beschrijving van de referentiesituatie op basis van bijvoorbeeld bestaand kaartmateriaal (bodem, geologie, BWK, Landschapsatlas,…), · AMINAL / 2005

28. Ontheffing ·Verdere verfijning van inhoudelijke elementen van een ontheffingsverzoek: (4) * eventueel een gebruikt ingreep-effectschema; ·     * het zoeken naar belangrijke aandachtspunten en aandachtsgebieden (Wat zullen de essentiële en dus de meest relevante milieueffecten zijn?), inclusief de positieve effecten; ·    * een duidelijke beschrijving van de gebruikte methodes; * de gebruikte methodologie voor de beschrijving van de referentietoestand: beschrijving van de gebruikte basisgegevens, inventarisatiemethodes zoals veldopnames (+ hun beperkingen); * de gebruikte methodologie voor effectvoorspelling, effectuitdrukking (kwantitatief of kwalitatief) en effectbeoordeling; ·     * reeds bekende onzekerheden en leemten; ·          AMINAL / 2005

29. Ontheffing ·Verdere verfijning van inhoudelijke elementen van een ontheffingsverzoek:(5) in voorkomend geval de gegevens (die nog niet werden beschreven) over grensoverschrijdende milieueffecten. AMINAL / 2005

30. Ontheffing ·Behandelingsduur van een ontheffingsverzoek: * indien alle betrokken partijen goed meewerken… -> 60 dagen * de beslissing wordt uiterlijk 70 dagen na de ontvangst van het ontheffingsverzoek bekend gemaakt * vooroverleg met cel M.e.r. voor indiening ontheffingsverzoek * MAAR i.g.v. heroverweging : + 100 dagen Ontheffing : voorwaarden, duurtijd & < vergunningsaanvraag AMINAL / 2005

31. Heroverweging • Gebeurt door de administratie na advies van een adviescommissie • in geval van wetenschappelijk-methodologische disputen inzake de beslissing over : • - toepassing project-MER-plicht na beoordeling • [- inhoudelijke vereisten en bijzondere richtlijnen • - afkeuring plan- of project-MER, RVR of OVR] • Het advies is bindend indien eensluidend • Het is geen volwaardige beroepsinstantie AMINAL / 2005

32. Heroverweegt het beleid de ontheffingsmogelijkheid ? • Kabinet Leefmilieu : • Lopende evaluatie van titel IV DABM (extern) • Opmaak M.e.r.- dienstorder (intern administratie) • LIN – KPC evalueerde impacten ontwerp titel IV DABM en voorstel Project-m.e.r.-besluit • LIN – WG Procedures : subWG evalueert m.e.r.-procedures • Visies SERV- & MINA-Raad e.a. externen AMINAL / 2005