CHARYZMAT liturgiI Ruchu Światło-Życie w służbie parafii

1. Wojciech Kosmowski kosmowsk@mp.pl CHARYZMAT liturgiIRuchu Światło-Życie w służbie parafii Prezentacja wygłoszona podczas Sympozjum Koinonia, Porszewice, 11.10.2011 r.

2. „(…) od samego początkuw centrum naszego Ruchujest otwarcie sięna wolę Kościołai zarazem na działanieDucha Świętegoprzez przyjęcieodnowionej formy liturgii” ks. Franciszek Blachnicki

3. Plan prezentacji • LITURGIA – CHARYZMATEMRUCHU ŚWIATŁO-ŻYCIE* • Formacja liturgicznaw Ruchu ŚWIATŁO-ŻYCIE(przypomnienie i uporządkowanie)* • DIAKONIA LITURGICZNA* • Wybrane zasoby LITURGICZNE * każdy z punktów będzie omawiany w kontekście parafii

4. LITURGIA – CHARYZMATEMRUCHU ŚWIATŁO-ŻYCIE

5. Liturgia w świetle tajemnicy Chrystusa Sługi „Nie jest to przypadek, że początki naszego Ruchuwiążą się z szukaniem metod formacji służby liturgicznej.Pierwsze oazy były dla ministrantów,później były oazy młodzieżowe dla lektorówczy dla żeńskich zespołów służby liturgicznej. Wielu z nas pamięta te czasy, kiedy rodziła się Konstytucjao liturgii, a później wydawane na jej podstawie dokumenty,jak bardzo nasz Ruch starał się być na bieżąco,jak Ruch wchłaniał wszystkie odcinki dokonywanejreformy liturgii, z jaką radością przyjmowaliśmyposzczególne dokumenty odnowy. To jest charyzmat, to jest dar zrozumienia istoty liturgii,a równocześnie duch posłuszeństwa”.

6. Liturgia charyzmatem Ruchu • Charyzmat początku: 1954 r. Bibiela - pierwsza ODB • Nierozerwalny związek formacji z liturgią: • wierność nauce Kościoła • wychowanie do liturgii i przez liturgię • Obrzędy Chrześcijańskiego Wtajemniczenia Dorosłych(OCWD) • rok liturgiczny u podstaw oazy rekolekcyjnej i pracy rocznej • Posługa na rzecz Kościoła w Polsce (i innych krajach): • praca naukowa • KDSL • udział w tłumaczeniu ksiąg liturgicznych • odnowa liturgiczna parafii • inicjatywy w diecezjach (kursy, formacja SL)

7. Liturgia podczas oaz rekolekcyjnych • Eucharystia • Sakrament pojednania • Liturgia Godzin • Celebracje słowa Bożego • tajemnice roku liturgicznego • szkoła liturgiczna • przygotowanie duchowe i praktyczne

8. Co można przenieść do parafii? • Zastosowanie charyzmatu Ruchu do formacji zespołów służby liturgicznej w parafiach • Wspieranie wspólnot Ruchu • Zastosowanie elementów programu formacyjnego RŚŻ jako części formacji innych grup duszpasterskich • Otwarcie na nowe dokumenty Kościoła (nowe OWMR, Wskazania duszpasterskie, encykliki, itd.) • Kształtowanie różnych celebracji (nie tylko Eucharystii)

9. Formacja liturgiczna w Ruchu Światło-Życie

10. Formacja liturgiczna w RuchuOaza Dzieci Bożych • Cel: • dojrzewanie chrześcijanina • pogłębianie uczestnictwa w liturgii • rozumienie czynności i akcji liturgicznej • poprawne wykonywanie posług liturgicznych • Metoda: • wychowanie rówieśnicze i samowychowanie • drogą do celu są zadania, zabawy, sprawności

11. Formacja liturgiczna w RuchuOaza Dzieci Bożych • Praca w ciągu roku - siedem zadań tygodnia– KROPELKI: • posługa podczas Mszy św. w niedzielę • posługa podczas Mszy św. w dzień powszedni • udział w cotygodniowym spotkaniu w grupie • wypełnienie „słowa życia” • szkoła modlitwy • apostolstwo w rodzinie • posługa wobec braci

12. Oaza Dzieci Bożych- schemat formacji

13. Oaza Dzieci BożychFormacja liturgicznaKANDYDATA • rozpoczyna się po Pierwszej Komunii Świętej • wdraża do podejmowania służby liturgicznej • zawiera: • ukazanie kim jest ministrant (do Adwentu) • ćwiczenia praktyczne(od Adwentu do Wielkanocy) • poznawanie swojej świątyni, dziejów parafii, wyposażenia kościoła

14. Oaza Dzieci BożychFormacja liturgicznaCHORALISTY • nabycie umiejętności słuchania, rozumieniai odpowiedzi na Słowo Boże (I część formacji) • włączanie się w śpiew i w odpowiedzi w czasieMszy świętej (II część formacji) • Pierwsze dwa stopnie (kandydat i choralista) • nie mają „własnych” rekolekcji

15. Oaza Dzieci BożychFormacja liturgiczna MINISTRANTA ŚWIATŁA / SCHOLISTKI • rozpoczyna się rekolekcjami 15-dniowymi • otwiera „dziecięcy katechumenat” • podczas rekolekcji m.in.: Eucharystia, modlitwa poranna, spotkanie różańcowe, szkoła liturgiczna • koncentruje się wokół znaku światłaoraz liturgii słowa • wdraża w życie modlitwy opartejna wzorze Modlitwy Pańskiej

16. Oaza Dzieci BożychFormacja liturgiczna MINISTRANTA KSIĘGI / SŁUŻBY ŁADU • przyrównanie każdego dnia do etapów wzrostu rośliny (ziarno–wzrost–owoce) • pielęgnowane wiary poprzez rozwijanie potrójnej misji Chrystusa w życiu chrześcijanina: • kapłańskiej(pogłębienie rozumienia i przeżywania liturgii, składanie ofiary) • prorockiej(apostolstwo księgi, czytanie wartościowychksiążek, opanowanie języka) • królewskiej(panowanie nad sobą, wprowadzenie w życie miłości i tym samym budowanie na ziemi Królestwa Bożego)

17. Oaza Dzieci BożychFormacja liturgiczna MINISTRANTA OŁTARZA / SŁUŻBY DARÓW • ukazuje (wprowadza w) budowanie wspólnoty chrześcijańskiej i odkrywanie praw życia duchowego • odkrywanie Kościoła jako communio • przygotowanie liturgii podczas rekolekcji podkreślające jej wspólnotowy charakter • ołtarz w centrum formacji

18. Formacja ministrantów programem ODB w parafii • Program maksimum albo minimum zależnie od lokalnych możliwości i tradycji • Elastyczność i akomodacje • Formowanie animatorów • Wspieranie uczestnictwa w rekolekcjach • Wizja celu („ministranci w parafii, której proboszczem jest moderatorem RŚŻ zasadniczo są prowadzeni programem ODB”)

19. Formacja liturgiczna w RuchuOaza Nowej Drogi • Eucharystia w centrum rekolekcji(także w wymiarze czasowym: w południe) • szkoła liturgiczna i namiot spotkania (pomagają w rozwijaniu „zmysłu wrażliwości na liturgię”) • tematyka szkoły liturgicznej wprowadzaw podstawowe znaki w liturgii, obejmuje też ćwiczenia praktyczne

20. Formacja kandydatów do bierzmowania • Małe grupy • Ewangelizacja • Mistagogia • Współpraca z rodzinami • Wdrażanie do życia liturgią • Zachęcanie do podejmowania posług liturgicznych • Po przyjęciu sakramentów - wejście do ruchu, wspólnoty, stowarzyszenia jako jeden z owoców dojrzałości chrześcijańskiej

21. Formacja liturgiczna w RuchuPoszczególne stopnie ONŻ a OCDW

22. Formacja liturgiczna w RuchuOaza Nowego Życia • formacja jest oparta naObrzędach Chrześcijańskiego Wtajemniczenia Dorosłych - ta księga liturgiczna wyróżnia: • okres ewangelizacji, czyli pre-katechumenatu, • obrzęd przyjęcia do katechumenatu, • Katechumenat, okres oczyszczenia i uświęcenia ze swoimi obrzędami: • Obrzęd wybrania • Obrzęd wpisania imienia • Skrutinia • Obrzędy przekazania Symbolu i Modlitwy Pańskiej • okres mistagogii

23. Formacja liturgiczna w RuchuOaza Nowego Życia - ewangelizacja • Ewangelizacjaodbywa się także przez liturgię! • Nabożeństwa ewangelizacyjne • Sakrament pojednania • Eucharystia • w czasie ONŻ st. podstawowego – dawniej (w nowym programie formacyjnym - OND) przejmujeniektóre elementy tego stopnia: • szkoła liturgiczna podejmuje temat znaków liturgicznych • uczestnicy są wprowadzani do pełnienia posługtakże od strony praktycznej

24. Formacja liturgiczna w RuchuOaza Nowego Życia st. I • liturgia rekolekcyjna ma być sprawowanajako „zgromadzenie Żywego Kościoła,z wykorzystaniem wszystkich funkcji liturgicznych i możliwości czynnego uczestnictwa jakie stwarza soborowa odnowa” • uczestnicy są przygotowywani do pełnienia funkcji lektora i komentatorki • po oazie – Celebracje Słowa Bożego (Drogowskazy Nowego Człowieka)

25. DROGOWSKAZ VII(wśród trzech drogowskazów dotyczących wzrostu życia chrześcijańskiego) ΦΩΣ ΖΩΗ

26. Drogowskaz VII w życiu parafialnym ΦΩΣ ΖΩΗ Czy parafianie gorliwie i licznie w liturgii uczestniczą? Czy pełnią funkcje liturgiczne? (wszystkie czy tylko wybrane) Czy są przestrzegane wskazania Kościoła w sprawowaniu liturgii, w ukształtowaniu wnętrza sakralnego? • Czy liturgia parafialna jest postrzegana przede wszystkim jako miejsce spotkania z Bogiem? • Czy objawia i urzeczywistnia możliwie najpełniej Kościół-wspólnotę? • Czy jest rozumiana jako źródło i szczyt życia wspólnoty parafialnej?

27. Formacja liturgiczna w RuchuOaza Nowego Życia st. II • liturgia – zasadą koncentracji pracy formacyjnej podczas ONŻ II st. • odnowa liturgii we wspólnotach lokalnych- misją na rzecz odnowy i jedności Kościoła • przyjęcie misji - posługi ceremoniarza liturgicznego i animatorki scholi liturgicznej • rozbudowana szkoła liturgiczna

28. Formacja liturgiczna w Ruchupo OazieNowego Życia st. II • Wielki Post – notatniki! • TRIDUUM PASCHALNE • Kręgi bliblijne • Kręgi liturgiczne- struktura dialogiczna: • Bóg mówi • w swoim słowie do swego ludu(treść teologiczna) • do mnie, do mojej wspólnoty(przesłanie) • Moja odpowiedź • modlitwy • służby • świadectwa życia

29. Formacja liturgiczna w RuchuOaza Nowego Życia st. III • MISTAGOGIA – głębsze wejście w tajemnicę Kościoła • rozbudowana Liturgia Godzin na rekolekcjach • Godzina czytań • Jutrznia • Nieszpory • znak świątyni • przygotowanie Eucharystii • sprawowanie Liturgii Godzin • kontemplacja wnętrz sakralnych

30. Inspiracje płynące z II i III st. dla parafii • Pogłębione przeżywanie roku liturgicznego, w szczególności SACRUM TRIDUUM PASCHALE • Korzystanie z doświadczenia i gorliwości animatorów i uczestników starszych stopni ONŻ • Wykorzystanie metody kręgów liturgicznych w przygotowaniu innych grup w parafii do celebracji • Biblia i liturgia godzin w parafii

31. Formacja liturgiczna w RuchuDomowy Kościół • RODZINA jest podstawowym środowiskiem przyjmowania sakramentów, wzrastania w wierze, świadectwa życia, czynnej miłości • treści formacji DK uwzględniają: • życie sakramentalne, zwłaszcza życie Eucharystią • obchodzenie roku liturgicznego w rodzinie, co prowadzi do: • należytego świętowania niedzieli, roku liturgicznego,świąt i uroczystości • ukazania sacrum w życiu rodziny • NIE MA DUCHOWOŚCI MAŁŻEŃSKIEJ BEZ LITURGII

32. Formacja liturgiczna w RuchuDomowy Kościół • Oazy Rekolekcyjne w szczególny sposób: • wdrażają do pełnienia posług liturgicznych • uczą korzystać z zaleceń Dyrektorium o Mszach Św. z udziałem dzieci • ukazują sposoby kształtowania modlitwy liturgicznej w rodzinie • Rekolekcje tematycznepoświecone liturgii wprowadzająw tematykę: • kręgu liturgicznego, • przygotowania i prowadzenia celebracji liturgicznych, w tym Liturgii Godzin • Formowanie animatorów podczas ORAR-ów nie może abstrahowaćod liturgicznego aspektu posługi animatora • Formacja liturgiczna w DK wielokrotnie prowadzido podejmowania funkcji nadzwyczajnego szafarza Komunii św., lektora, ministranta, funkcji związanych ze śpiewem,a w przyszłości także akolity i lektora

33. Rodziny, w szczególności DKw parafii • Współdziałanie w duszpasterstwie • Współkształtowanie liturgii • Posługi i funkcje liturgiczne pełnione przez dojrzałych parafian • Środowisko wzrastania w wierze • Stosowanie zaleceń Dyrektorium o Mszach Św. z udziałem dzieci

34. Misja RŚŻ odnowy liturgicznej w parafiach • inicjowanie dzieł liturgicznychw parafii – ścisła współpracaz ks. proboszczem • budzenie zaangażowaniaw liturgię w innych grupach apostolskich, • wprowadzanie śpiewów, komentarzy, różnych funkcji liturgicznych, wdrażaniedo szerokiego udziału wiernych, • udział we wspólnym przygotowywaniu liturgii • udział w formacji grup służby liturgicznej • MISTAGOGIA, ŚWIADECTWO

35. Czym jest diakonia liturgii?

36. Diakonia liturgiczna

37. Diakonia liturgiczna • CEL ISTNIENIA: inspiracja, służenie pomocą członkom Ruchu w realizacji VII Drogowskazu • Służba charyzmatem liturgii RŚŻ: • myśl Założyciela • znaki czasu • SPOSÓB POSŁUGI: • wspólnota ceremoniarzy w czasie liturgii • posługa animatorów liturgicznych (w szerszym sensie każdy animator jest animatorem liturgicznym)

38. Formacja diakonii liturgicznej

39. Formacja diakonii liturgicznej Inne • zasięg: rejonowe, dekanalne, diecezjalne, ogólnopolskie

41. DDL w Polsce AKTUALIZACJA: luty 2011 r.

42. Diakonia liturgiczna w parafii • Brzegi – eksperyment czy aktualne wezwanie? --- • Otwarcie na szerokie grono współpracowników, z różnych wspólnot • Wykorzystanie elementów formacji Ruchu • Uznanie drogi formacyjnej RŚŻ jako pomocnej do przygotowania do przyjęcia funkcji, a w przyszłości posług liturgicznych • Przedstawiciel służby liturgicznej w radzie duszpasterskiej

43. CentralnaDiakoniaLiturgiczna WIZJA PRACY

44. Zadania CDL

45. W czym CDL może pomóc parafii? • Prezentacje podobne do dzisiejszej w parafiach • Propagowanie stosowania materiałów formacyjnych Ruchu w parafiach • Przygotowanie nowych opracowań pomocnych dla parafii (Teczka Roku 2012?) • PROSZĘ O DALSZE SUGESTIE

46. Wybrane zasoby LITURGICZNE

47. Podstawowe dokumenty

48. Diakonia liturgiczna w sieci • www.kkbids.episkopat.pl

49. Diakonia liturgiczna w sieci • www.brewiarz.katolik.pl

50. Diakonia liturgiczna w sieci • www.forum.oaza.pl/viewforum.php?f=19