Pomoc międzynarodowa

1. Pomoc międzynarodowa Ewelina Klimczak Adrian Domitrz Rafał Miśta Piotr Węcławik

2. Plan prezentacji • Wstęp • Przedstawienie tezy i wstępne głosowanie • Argumenty popierające tezę • Argumenty przeciwko tezie • Argumenty popierające tezę – tura II • Argumenty przeciwko tezie – tura II • Głosowanie • Zakończenie

3. Teza: Pomoc międzynarodowa wpływa pozytywnie na wzrost gospodarczy kraju otrzymującego wsparcie Czas na pierwsze głosowanie…

4. Argumenty popierające tezę

5. Dlaczego pomagać biednym krajom? • Rostow: biedne kraje wyłaniają się z okresu stagnacji w kierunku samopodtrzymującego się wzrostu dzięki inwestycjom, które można sfinansować z pomocy zagranicznej W. Easterly The Big Push Deja Vu: A Review of Jeffrey Sachs’s The End of Poverty: EconomicPossibilities for Our Time

6. Pułapka ubóstwa • Biedni za mało oszczędzają i nie mogą inwestować pieniędzy na przyszłość • Biedni mają zbyt dużo dzieci • Rosnący zwrot z kapitału przy niskiej wielkości kapitału początkowego na osobę

9. Sachs: ubóstwo jest głównie problemem technicznym, podstawą pomocy są odpowiednie środki finansowe i technologie • Inwestycje dzięki pomocy gospodarczej przyczyniają się do m.in.: wydłużenia życia, mniejszej śmiertelności noworodków, oczyszczania wody pitnej, walki z chorobami zakaźnymi, lub czasem nawet pobudzania aktywności społeczności lokalnej do przedsiębiorczości

10. Argumenty podważające tezę

11. Ogólnie • dekady badań nie potwierdziły związku o pozytywnym i znacznym wpływie pomocy zagranicznej na wzrost gospodarczy krajów-beneficjentów (badania Petera Boone’a z 1995 i 1996 r.; Williama Easterly, 1999) • tym bardziej nie wykazano, że pomoc zagraniczna może wyciągać biednych z pułapki ubóstwa!

12. Pomoc dla biednych krajów • największa pomoc przekazywana jest Afryce, która ma najniższy wzrost gospodarczy • w latach 1950-1980 biedne kraje otrzymywały niższą pomoc, osiągając przy tym znaczący dodatni wzrost ekonomiczny • od 1980 ich wzrost wskazywałby na istnienie pułapki ubóstwa. W tym samym czasie znacząco wzrosła jednak wielkość pomocy

13. Pomoc a inwestycje • jeśli pomoc jest traktowana jako trwała, to reakcja odbiorców będzie ukierunkowana na konsumpcję otrzymanych zasobów, a nie na inwestycje !! • ryzyko pokusy nadużycia W. Easterly (1999), TheGhost of Financing Gap

14. Model Harroda-Domara, a luka finansowa  pozwala na wyliczenie wartości krótko-okresowych inwestycji, niezbędnych do osiągnięcia konkretnej stopy wzrostu Podstawowe założenia modelu: • uzyskane środki z pomocy zostaną przeznaczone na inwestycje w całości • pomiędzy inwestycjami, a wzrostem jest stała liniowa zależność w krótkim okresie W. Easterly (1999), The Ghost of Financing Gap

15. Badanie • 88 krajów otrzymujących pomoc • lata 1965 - 1995 • zbadano wpływ pomocy zagranicznej na inwestycje WNIOSKI: • tylko w przypadku 6 krajów współczynnik przy zmiennej niezależnej był większy bądź równy 1 (Hong Kong, Chiny) • tylko w przypadku 4 krajów zaistniała liniowa zależność pomiędzy inwestycjami, a wzrostem w krótkim okresie W. Easterly (1999), TheGhost of Financing Gap

16. Argumenty popierające tezę – tura II

17. Pomoc gospodarcza statystycznie nie pomaga, ale... • Czy w krajach prowadzących dobrą politykę gospodarczą pomoc międzynarodowa poprawia rozwój? • Czy w krajach nie potrafiących zadbać o swoją gospodarkę pomoc jest marnotrawiona? C. Burnside, D. Dollar (2000) Aid, Policies and Growth

18. Wzrost gospodarczy zależy dodatnio i istotnie od interakcji między wielkością otrzymywanej przez kraj pomocy i prowadzenia prowzrostowej polityki gospodarczej (nadwyżka budżetowa + niska inflacja + otwartość)

19. W pierwszej przede wszystkim kraje biedne, mniej ludne i ważne strategicznie. • Inna polityka Banku Światowego: kraje biedne, mniejsze, o lepiej prowadzonej polityce i nieimportujące broni. • Polityka gospodarcza jest ważniejsza przy pomocy multilateralnej niż dla bilateralnej. • Badanie Alesina i Weder (2002) Kto otrzymuje pomoc międzynarodową?

20. Pomoc międzynarodowa wsparciem przeprowadzania trudnych politycznie reform A. BigstenCan Aid Generate Growth in Africa?

21. Ponadto … w państwach ze słabymi zdolnościami administracyjnymi i z dużymi zadłużeniem POMOC obsługa długu umożliwia odbiorcy: • przeznaczenie własnych środków na inwestycje  rozwój, • redukcja długu pobudza prywatne inwestycje A. BigstenCan Aid Generate Growth in Africa?

22. Pomoc międzynarodowa jako zabezpieczenie przed ryzykiem wynikającym z: • wahań dochodów, • wahań cen surowców, • cykli międzynarodowych, • klęsk żywiołowych. A. BigstenCan Aid Generate Growth in Africa?

23. Pomoc międzynarodowa umożliwia przeprowadzenie trudnych reform! • Wypłaty dla zwalnianych pracowników • Przełamanie bariery kosztów stałych • Pomoc powinna mieć jednak charakter stały, systematyczny i konsekwentny!

24. Rola interakcji miedzy polityką gospodarczą państwa a otrzymywaniem pomocy międzynarodowej jest bardziej skomplikowana • Nie każdy rodzaj pomocy jest odpowiedni • Przykład TANZANII Dalgaard C.J., Hansen H., Tarp F. (2004) On the Empirics of Foreign Aid and Growth.

25. Dodanie do modelu Diamonda endogeniczności wzrostu oraz pomocy wyrażonej jako transfer bezpośredni, powoduje, że otrzymujemy pozytywny wpływ pomocy nie tylko na konsumpcję, ale też na kapitał per capita. Dalgaard C.J., Hansen H., Tarp F. (2004) On the Empirics of Foreign Aid and Growth.

26. Argumenty podważające tezę – tura II

27. Wnioski z badania Burnside’a i Dollar’a (dobra polityka fiskalna i handlowa warunkiem pozytywnego wpływu pomocy) zostały nadinterpretowane przez światowe media i ośrodki polityczne • Nie zwrócono uwagę, na kwestię doboru zmiennych do modelu – duża wrażliwość wyników na rodzaj specyfikacji Easterly W. (2003) Can Foreign Aid Buy Growth?

28. Krytyka założeń modelu dwóch luk Chenery i Strout (1966) , np. że pomoc finansuje inwestycje a nie konsumpcję • Wiele prac empirycznych dostarcza dowodów zaprzeczających wnioskom modelu dwóch luk i dużo wątpliwości odnośnie podstaw teoretycznych. Easterly W. (2003) Can Foreign Aid Buy Growth?

29. Efektywność pomocy zależy też od działalności samej instytucji udzielającej pomocy • Agencje pomocy wydają nie swoje pieniądze na cudze cele, w dodatku nie kontrolują efektów wydanych pieniędzy • Grupa docelowa nie ma żadnego głosu w tym, JAK chciałaby te pieniądze wydać, ponieważ cel transferu jest z góry określony Easterly W. (2003) Can Foreign Aid Buy Growth?

30. Podsumowanie • problemy natury metodologicznej – jak mierzyć to, co chcemy • różnorodność krajów, więc różnorodne wyniki, nawet jeśli badanie rzetelne • zbyt pochopne wyciąganie wniosków ze słabych przesłanek i chwilowych efektów • słaba kontrola nad efektywnością wydawanych publicznych pieniędzy Czas na kolejne głosowanie…

31. Aid and Growth RegressionsH. Hansen, F. Tarp • Aid instability as a mesaure of uncertainty and the positive impact of aid on growth R. Lensink, O. Morrissey • Aid, Policies and Growth C. Burnside, D. Dollar • Can Foreign Aid Buy Growth? W. Easterly • On the Empirics of Foreign Aid ang Growth C.J. Dalgaard, H. Hansen, F. Tarp • The Big Push Deja Vu: A Review of Jeffrey Sachs’s The End of Poverty: EconomicPossibilities for Our Time W. Easterly • The Ghost of Financing Gap W. Easterly

32. Dziękujemy za uwagę