320 likes | 627 Views
SİGARA VE KADIN SAĞLIĞI. Prof.Dr Recep Akdur. ÇAĞIMIZIN EN BÜYÜK PANDEMİSİDİR. Dünyadaki yetişkin nüfusun yaklaşık üçte biri; 1.25 milyar kişi sigara içmektedir. Bu sayı; 2025 yılında 1.6 milyar kişiye ulaşacaktır. WHO KÜRESEL TÜTÜN SALGINI RAPORU 2008.
E N D
SİGARA VE KADIN SAĞLIĞI Prof.Dr Recep Akdur
ÇAĞIMIZIN EN BÜYÜK PANDEMİSİDİR • Dünyadaki yetişkin nüfusun yaklaşık üçte biri; 1.25 milyar kişi sigara içmektedir. • Bu sayı; 2025 yılında 1.6 milyar kişiye ulaşacaktır.
Serbia and Montenegro Greece Iceland Bosnia and Herzegovina Denmark Hungary Spain Austria United Kingdom Andorra Germany Portugal Netherlands Ukraine Croatia İtaly Switzerland Belgium Romania Norway Bulgaria Poland Russian Federation Luxembourg Malta France Czech Republic Latvia Finland Slovenia Sweden Ireland Estonia Belarus Israel Turkey Slovakia Lithuania Kazakhstan Republic of Moldova Kyrgyzstan Georgia Albania Armenia Azerbaijan Uzbekistan 0 10 20 30 40 50 60 70 Prevalence of daily cigarette smokers (%) Kadınlarda Sigara İçme Oranları 2005 EU 36.
Sigaranın Etkileri • İnsanın biyolojik ve fizyolojik yeteneğini, • Fizik gücünü, • Beyinsel gücünü, • İnsan ilişkilerini, zayıflatır
ÇAĞIMIZIN EN YAYGIN ÖLÜM NEDENİDİR • Sigara her 10 yetişkin ölümünün birinden sorumludur. • Sigara içenlerin yarısı 15 yıl içinde, yol açtığı sonuçlar nedeniyle erken ölüyor • Korunulabilir ölümlerin ilk sırasında sigaraya bağlı ölümler var • Sigaradan ölümler Tbc,HIV ve Malaryadan ölümlerin toplamından daha fazla
ÇAĞIMIZIN EN YAYGIN ÖLÜM NEDENİDİR GÜNÜMÜZDE • Dakikada 10,3 • Saate 616 • Günde 14794 kişi • Yılda 5,4 milyon insan ölüyor • Bu sayı 2030 yılında 8 milyona çıkacak • Ölümlerin %80’ gelişmekte olan ülkelerde
ÇAĞIMIZIN EN YAYGIN ÖLÜM NEDENİDİR • 20.YY’boyunca 100 milyon insan öldü • 2030 yılına dek 175 milyon insan ölecek • 21.YY Boyunca Bir milyar insan ölecek
TÜRKİYE • 17-22 MİLYON SİGARA İÇEN VAR • Saatte 12 • Günde 300-320 • Yılda 100-117 Bin kişi ölüyor • 2025 yılında 240 Bin kişi ölecek
KADINLAR ÖZEL RİSK GRUBU • 20.yy Başına dek kadınlar geleneksel olarak daha az sigara içiyordu • Günümüzde Sigara kullanma sıklığı Kadınlarda hızla artıyor • Eğitimli ve gelir düzeyi yüksek kadınlar daha çok sigara içiyor • Sigara herkesi öldürüyor,ancak kadına özgü farklılıklar var- akciğer kanseri ve KOAH kadınlarda daha düşük dozlarda gelişiyor
TEKELLER • İnsana zararlı olduğu bilinen ve yasal olarak serbest olan tek madde tütündür • Tekeller, kuramsal demokrasi söylemleri ve özgürlük söylemleri ile her türlü engelleme düzenleme ve eylemine karşı çıkıyor • Sigara karşıtlarına yalnızca eğitim olanağı bırakıyor • Sigaradan elde ettiği ekonomik güç ve reklam olanakları ile eğitimi de etkisizleştiriyor
KADINA Yönelik kampanya 1920’lerde Başladı1960’lardazirve yaptı
ŞİRKETLER GİZLİ FAALİYETLERDE DE BULUNUYOR • Yasaları engelleme ve ihlal ettirme • Devlet gücüne ulaşma • Medyada yer edinme
TABLO TERSİNE DÖNÜYOR • Tüm dünyada erkeklerde sigara içme sıklığı azalırken, kadınlarda hızla artıyor • 2001-2002 HBSC’ye göre 28 ülkeden 18’inde 15 yaş grubu kızlarda sigara içme sıklığı erkeklerden daha yüksek, • Gelişmekte olan ülkelerde de kadınlarda sigara içme oranları hızla artıyor.
TÜTÜN SALGINININ DÖRT EVRESİ Yıllar
Sigaranın Neden Olduğu Kanserler • Akciğer (daha düşük dozlarda) • Ağız-Larinx- farinx • Özogfagus • İdrarkesesi • Pankreas • Böbrek • Lösemi • Cervix
AKCİĞER KANSERİ ÖLÜMLERİ(Kanada) Prof.Celal Karlıkaya’dan
MEME VE AKCİĞER KANSERİ ÖLÜMLERİ (kanada) Prof.Celal Karlıkaya’dan
ABD’de, yaşa göre düzeltilmiş KOAH ölüm hızları, 1960-1995 Prof.Dr.Celal Karlıkaya’dan Deaths per 100,000 60 50 40 30 20 10 0 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000
Sigaranın Kadınlara Özgü Zararları • Cervikal kanser • Ektopik gebelik • Primer ve sekonder infertilite • Kemik dansitesi düşüklüğü- • Kalça kırıkları daha sık • Kataract daha sık • Ciltte kırışma, ses kalınlaşması
Gebelikte Sigara Kullanma • Plasenta yerleşim anomalileri (previa-abruptio) • Gebelikte kanamalar • Fetüs ölümü- ölü doğum-düşük • Eklampsi preeklapsi • Preterm ve prematür rüptür-Eken doğum • İntra uterin gelişme geriliği ve düşük doğum ağırlığı (iki kat daha fazla- genelde 200 gr düşük) • Yenidoğanda akciğer kapasitesi daha düşük • Beşik ölümleri-ani ölümler daha yüksek • Perinatal mortalite daha yüksek • Fizik ve mental gelişim olumsuz etkileniyor
KADINLARA ÖZGÜ MÜCADELE PROGRAMI GEREKLİ • Halen kadınların çoğunluğunun sigara içmediğini ve bunun doğru / akılcı davranış kalıbı olduğunu vurgulamak/ yaymak • Kadına özgü zararlar konusunda daha çok araştırma yapılmasını sağlamak • Sigarada, kadına özgü reklamların engellenmesi • Sigarada kadına özgü pakeleme ve sunumun engellenmesi • Kadınlara kendini koruma ve savunmasını öğretmek • Kadınlara çocuklarını korumayı öğretmek • Kadınlara, çocuklarına zarar vermeme bilinci aşılamak