BİYOSİDAL ÜRÜNLER PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİ

1. BİYOSİDAL ÜRÜNLER PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİ

2. Mevzuat • “Biyosidal Ürünler Yönetmeliği” 31.12.2009 tarihli ve 27449 sayılı 4. Mükerrer Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

3. Denetim • Piyasaya arz edilmiş olan biyosidal ürünler, aktif maddeleri, temel maddeleri ya da biyosidal ürünlerin diğer bileşenleri ve bunların üretim, depolama ve satış yerleri, Umumi Hıfzıssıhha Kanununun 2 nci  maddesine göre Kurum veya valilik tarafından söz konusu Yönetmeliğin hükümleri ile uygunluğunun sağlanması amacıyla denetlenir.

4. Denetim • Kurum, sorumlu olduğu ürünlerin piyasa gözetimi ve denetimini,  • Re’sen veya şikâyet üzerine, • Kurum veya müdürlüklerindeki denetim görevlileri aracılığıyla yürütür. • Piyasa gözetimi ve denetimi sonucunda gerekli önlemleri alır.

5. Denetim • Denetim görevlilerinin yaptıkları denetimler sonucunda ortaya çıkan; • Uygunsuzluklar, • Kaza nedenleri araştırılırken ortaya çıkan bilgiler, • Ürünün teknik düzenlemeye uygunsuzluğu ve güvensizliği konusunda yapılan ihbarlar, şikâyetler ve bu çerçevede elde edilen bilgiler piyasa gözetimi ve denetimi amacıyla kullanılır.

6. Denetim • Gözetim ve denetim görevi, üretici veya dağıtıcıya ait bilgi ve belgelerin ilgili mevzuat çerçevesinde incelenmesi ile ürünlerin izlenmesi, ürünlerin görsel incelemesinin yapılması, tartma veya ölçme yoluyla muayene edilmesi ve gerektiğinde her türlü test veya muayenenin yapılması veya yaptırılması için numune alınması suretiyle yerine getirilir.

7. Denetim • Kurum, piyasa gözetimi ve denetiminde gerekli görülen durumlarda, test veya muayene laboratuvarları dâhil olmak üzere, Kurumun imkânlarından veya gözetim ve denetime konu ürüne ilişkin uygunluk değerlendirmesi işlemlerinde yer almayan, ancak yeterliliği olan test, muayene veya belgelendirme kuruluşlarının imkânlarından yararlanabilir. Ancak, test veya muayene sonucuna göre nihai karar verme yetkisi Kuruma aittir.

8. Denetim • Denetlenmiş ürünler, gerekli görüldüğü takdirde yeniden denetlenebilir. • Denetim görevlileri endüstriyel ve ticari açıdan gizli olarak nitelendirilen bilgileri açıklayamazlar ve denetim faaliyetleri süresince 46 ve 47 nci maddelerde tanımlanan gizlilik kurallarına uymak zorundadırlar. • Denetim elemanının PGD ile ilgili talep ettiği tüm bilgi ve belgeleri gizli de olsa denetlenen yerin sorumlusu denetim elemanına sunar.

9. Denetim • Gözetim ve denetimde üreticinin veya ithalatçının muhatap alınması esastır. • Dağıtıcının işyerinde yapılan denetimde, üreticinin veya ithalatçının adı ve adresi tespit edilir. • Üreticinin veya ithalatçının tespit edilemediği durumlarda, beş iş günü içinde üreticinin veya ithalatçının veya ürünü tedarik ettiği kişinin kimliğini bildirmeyen dağıtıcı hakkında üretici gibi işlem yapılır.

10. Denetim yetkileri ve denetim sırasında işbirliği • Denetimlere katılan bütün denetim görevlilerinin; biyosidal ürünlerin, aktif maddelerin ve temel maddelerin ya da bu Yönetmelik kapsamında bulunan biyosidal ürünlerin diğer bileşenlerinin üretildiği, piyasaya arz edildiği, depolandığı ya da kullanıldığı bütün alanlarda denetim yapmakla yükümlüdürler.

11. Denetim yetkileri ve denetim sırasında işbirliği • Denetim görevlileri yazılı ya da sözlü olarak bilgi sorma hakkına sahiptir. Kurum ve müdürlükler, gerektiğinde kamu kurum ve kuruluşlarından, kişinin ve kurumlarının muvafakatiyle personel görevlendirebilir. Bu kişiler de denetim görevlilerinin sahip olduğu yetki ve sorumluluğa sahip olur.

12. Denetim örneklerinin alınması ve muayenesi • Denetim görevlileri, gerekli gördükleri durumlarda biyosidal ürünlerden, aktif maddelerden ve temel maddelerden ya da bu Yönetmelik kapsamında bulunan biyosidal ürünlerin diğer bileşenlerinden gerekli miktarlarda numune almaya yetkilidir.

13. Denetim örneklerinin alınması ve muayenesi • Denetimle görevli personel, gerekli gördüğü takdirde, her türlü testi yaptırmak üzere denetlenen ürünlerden ücretsiz olarak numune alabilir.  Numune miktarı, her durumda, ürünün yapısına ve özelliğine göre, test veya muayenelerin gerektirdiği ölçüyü aşmamak üzere, şahit numune alınması fiilen mümkün olmayan hâller hariç, biri şahit numune olmak üzere en az iki takım olarak alınır. Bir şahit numune mühürlenip etiketlenmek suretiyle denetlenen yere yediemin olarak bırakılır.

14. Denetim örneklerinin alınması ve muayenesi • Denetleme sırasında alınan numuneler için üç nüsha hâlinde tutanak düzenlenir. Bir nüshası, denetim altında bulunan işyerlerinin sahipleri ya da bu kişilerin adına çalışan temsilcilere verilir. Bir nüshası, alınan numunenin bir takımı ile birlikte Kuruma ya da test, muayene veya belgelendirme kuruluşuna gönderilir. Bir nüshası da denetim görevlisi tarafından muhafaza edilir.

15. Denetim örneklerinin alınması ve muayenesi • Numuneler, özelliklerine göre mühürleri bozulmayacak şekilde denetim görevlileri tarafından denetim altında bulunan işyerlerinin sahipleri ya da bu kişilerin adına çalışan temsilciler ile birlikte mühürlenir ve üzerlerine tutanakla bağlantılarını açık olarak gösteren ve tarafların isim, unvan ve imzalarını taşıyan etiketler konulur.

16. Ürünlerin piyasadan çekilmesi • Kurum; • a) Biyosidal ürüne ilişkin olarak 5, 8 ve 12 ila 16 ncı maddelerinde belirtilen ruhsat veya tescil hükümleri yerine getirilmemiş ise, • b) Yasaklamalar ve kısıtlamalara ilişkin olarak 39 uncu maddede belirtilen hükümler yerine getirilmemiş ise,

17. Ürünlerin piyasadan çekilmesi • c) Biyosidal ürünün ruhsat veya tescil verilmiş hâlinden farklı olarak bileşimi,sınıflandırması, etiketlenmesi ve ambalajlanmasında insan, hayvan ve çevre sağlığını tehlikeye sokacak biçimde uygunsuzluk tespit edilir ise, biyosidal ürünleri piyasadan çekebilir.

18. Güvenlik önlemleri • a) Ürünün piyasaya arzının geçici olarak durdurulması, • b) Piyasaya arz edilmiş ürünlerin çekilmesi veya toplatılması, • c) Piyasaya arzının yasaklanması, • ç) Profesyonel kullanıcı ve genel kullanıcıların uyarılması, • d) Piyasaya profesyonel veya genel kullanım amaçlı arz edilmiş bulunan ürünlerin uygun şekilde bertaraf edilmesi ve bu kararın yayımlanması.

19. Yaptırımlar • Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket eden kişiler hakkında • Umumi Hıfzıssıhha Kanunu, • 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun • 5326 sayılı Kabahatler Kanunu hükümlerine göre yaptırım uygulanır.  • 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun ilgili hükümleri saklıdır.

20. Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimi -THSK -Halk Sağlığı Müdürlüğü -Toplum Sağlığı Merkezi Ürünlerin piyasada uygunluk kontrolü Uygun Uygun değil ise Güvensizlik şüphesi Piyasaya arza devam Numunealımı Laboratuar Güvenli değil Güvenli THSK Bildirilir Firma Tarafından Geri çağırma ( TV, Gazete) Ürünün imhası İdari para cezası

21. Piyasa Gözetimi ve Denetimi • Ürünlerin Denetimi • Ürün etiketi üzerinde inceleme yapılır. • Yönetmeliğin etiketleme kriterlerine uyup uymadığı ile ilgili gerekli değerlendirmeler yapılır. • Yapılan değerlendirme tutanakla tespit edilir. Güvensizlik şüphesi olan ürünlerden numune alınır.

22. BİYOSİDAL ÜRÜNLERİN UYGULANMASI ve TAŞINMASI SIRASINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR

23. Bu sorulara cevap verebiliyor muyuz? • Bölgenizde biyosidal ürün kullanmanız gereken hangi türler mevcut? Popülasyon durumları nedir? • Zararlıların biyolojileri ve ekolojileri hakkında yeterli bilgiye sahip miyiz? (Uçuş kapasiteleri-Mevsimsel dağılımı-Kışlama ve yazlama davranışı-Hayatta kalma süresi-Beslenme ve dinlenme davranışları) • Zararlıların kullanılan biyosidallere karşı geliştirdikleri direnç ve duyarlılık düzeyleri nedir. • Konakların sosyal yapıları nasıldır? • Bölgenin alt yapısı ne durumdadır? • Bölgenin tarımsal durumu nasıldır? • Bölgenin sıcaklık, nem, yağış ortalamaları nasıldır? Hakim rüzgarları ve yönleri nelerdir?

24. Bu sorulara cevap verebiliyor muyuz? • Bölgenin yüksekliği ne kadardır? • Bölgenin topoğrafyası, hidrojeolojik yapısı ve toprak yapısı nasıldır? • Bölgede haşerelerin predatörleri ve parazitleri var mıdır? • Bölgede kullanılmış/kullanılan insektisitlerin çeşitleri ve miktarları ne kadardır? • Yeterli sayıda personele sahip miyiz? (Kalifiye eleman) • Yeterli sayıda ekipmana sahip miyiz? (Kalibrasyonları doğru ve çalışır vaziyette) • Üreme kaynakları haritalanmış veya ortaya çıkarılmış durumda mıdır? • Mali imkanlarımız yeterli mi? (Araç var, benzin yok, yedek parça yok vb) • Kaliteli ürün temin edebiliyor muyuz?

25. BİYOSİDAL ÜRÜN TANIMI Biyosidal Ürün: Bir veya birden fazla aktif madde içeren, kullanıma hazır hâlde satışa sunulmuş, kimyasal veya biyolojik açıdan herhangi bir zararlı organizma üzerinde kontrol edici etki gösteren veya hareketini kısıtlayan, uzaklaştıran, zararsız kılan, yok eden aktif maddeler ve müstahzarlardır. 23 ürün tipi bulunmaktadır.

28. DDT; İNSANLARA ZARARSIZ OLAN GÜÇLÜ İNSEKTİSİT

29. BİYOLOJİK BİRİKİM

30. BİYOSİDALLERİN faydalı böceklere OLUMSUZ ETKİSİ Balarıları, predatör ve parazitoit böcekler Hareketsizlik, Uçamama Beslenememe, Üreme bozuklukları Ölüm

31. Ülkemizde zaman zaman görülen toplu arı ölümlerinin sebebi bazı durumlarda biyosidal ürünler olan pestisit kaynaklıdır.

32. Arıların vd. hedef dışı canlıların bulunduğu alanlarda kalıcı ürün kullanılmamalı, gece saatlerinde uygulama yapılmalıdır.

33. Balıklar Ani ölümler Davranış bozuklukları Yumurta açılımında azalma Üreme bozuklukları (Sperm ve yumurta veriminde azalma, döllenmeme) Gelişim bozuklukları

34. Kuşlar Ani ölümler Davranış bozuklukları Kuluçka başarısında azalma (Yumurta veriminde düşme, kabuk incelmesi) Üreme ve gelişim bozuklukları

35. Ciltte alerjik reaksiyonlar Sperm ve yumurta kalitesinde azalma Mutasyonlar Astım vb.

36. İNSEKTİSİTLERE MARUZ KALMA Ağız Deri Gözler Solunum

37. BİYOSİDALLERİN/PESTİSİTLERİN EMİLİM ORANLARI Kafa derisi Kulak yolu Alın Karın Ön kol Avuç içi Kasık çevresi Ayak

38. SAĞLIK BAKANLIĞINDAN RUHSATLI MI? T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından ruhsatlı zirai zararlılarla mücadele amaçlı kullanılan birçok ürün Sağlık Bakanlığı’ndan ruhsatlı Biyosidal ürünler ile aynı etken madde ve formulasyon yapısına sahiptir. Ancak üretim teknolojileri, saflık değerleri, uygulama dozları gibi birçok açıdan da farklılık göstermektedirler. Bu nedenle ürünün Sağlık Bakanlığından ruhsatlı olup olmadığını kontrol edilmeli, etiket üzerindeki belirtilen kullanma talimatları dikkate alınarak uygulama yapılmalıdır.

39. Uygulama sırasında koruyucu ekipman olan eldiven, maske, tulum ve çizme gibi malzemeler mutlaka kullanılmalıdır. Uygulama yapılan alanda mümkünse hedef dışı bir canlının olmamasına özen gösterilmelidir.

49. Dinlediğiniz İçin Teşekkür Ederim