FEN VE TEKNOLOJİ PROJE ÖDEVİ

1. FEN VE TEKNOLOJİ PROJE ÖDEVİ Hülya Albayrak 516 8-A

2. LAHANA Turpgiller familyasından geniş ve kalınca kat kat yaprakları olan.güz ve kış sebzesi olarak yetiştirilen bir bitkidir. B, C ve E vitaminler ile potasyum, kalsiyum, kükürt, demir, bakır ve magnezyum gibi mineraller açısından zengin bir besin olan lahana, kanser hücrelerinin çoğalmasını engelleyen kimyasal bir madde içerir. Lahana insan vücudunda değişik organlarda ve yağ dokusunda ve hücre zarında membran’da biriken toksinleri zehirli kimyasalları en iyi atan besindir.Bu nedenle bol bol tüketilmesi uzmanlar tarafından önerilen bir bitkidir. Beyaz, kara ,kırmızı ve brüksel lahanası gibi birçok türü olan bitkidir.

4. BEYAZ LAHANA Beyaz lahana turpgillerden ,geniş ve kalınca kat kat yaprakları olan, güz ve kış sebzesi olarak yetiştirilen ve yaprakları açık yeşil/beyaz olan bir lahana çeşididir. Anadolu'da halk arasında kelem adı ile de bilinir. Akdeniz bölgesinde yetişen yabani hardaldan türetilmiştir. Eski Yunan ve Romalılar tarafından bilinmekte hatta hastalıkları tedavi edici özellikleri övülmekteydi. Niğde İl'i Bor İlçe'si Kaynarca Köyü'nde ortalama 50.000-70.000 adet/hane rekor düzeyde üretilmekte olup kalite bakımından 1. sıradadır. Yıllık üretimin Kaynarca Köyü'nde 15-20 milyon baş olduğu tahmin edilmektedir. Beyaz lahananın çok önemli iyileştirici özellikleri vardır. % 92 su, mineraller, vitaminler, nişasta, hardal yağı glikozu ve organik asitlerden meydana gelir. Bol miktarda B, C ve E vitamini ve potasyum içerir. U vitamini olarak tanımlanan etken bir madde içerir.

5. 100 gram taze beyaz lahana ortalama şunları içerir: 

6. Faydaları • Mide ve on iki parmak bağırsağı ülseri tedavisinde etkilidir. • Mide yanmasını ve mide ağrılarını tedavi eder. • İnce ve kalın bağırsak iltihaplarına iyi gelir. • Bağırsak tembelliğinde etkilidir. • Lahana salatası yenerek veya özsuyu içilerek ergenlik sivilceleri, bronşiyal nezle; hatta romatizmal rahatsız­lıklara karşı olumlu sonuçlar alınabilir. • İyileşmeyen açık baldır yaraların­da, lahana yaprağı kompresiyle iyileşme sağlanır. • Yaprakları haşlandığında suyu içi­lerek toksinlerden arınılır. • Kolon kanserini önler.

7. Kan şekerini kontrol altında tutmaya yardımcı olur. • Romatizma hastalarına iyi gelir. • Kükürt ve vitaminler sayesinde kanı temizler, cildi güzelleştirir. • İdrar söktürücüdür. Bu sayede vücuttaki suyu ve ze­hirli maddeleri idrarla dışarı atar. • Kansızlığı giderir. • Kansere karşı etkilidir. • İçinde bulunan U vitamini sayesinde, mide ve bağır­sakların iç yüzeyini korur. • Yaşlanmayı önler. • Kalp krizine karşı koruyucudur.

8. Selenyumun kaynağıdır. • Cildin sağlıklı olmasını sağlar. • Yorgunluğu giderir. Enerji vericidir. • Zayıflamada ve selülit tedavisinde kullanılır. Not: Beyaz lahanada bulunan maddeler,toksinlere suda çözünme özelliğini kazandırır ve toksinlerin vücuttan atılmasını sağlar. Bol bol tüketmemiz gereken bir sebzedir.Ülkemizde de çok çeşitli yemekleri vardır.

10. KARA LAHANA Kara lahana turpgillerden, geniş ve kalınca kat kat yaprakları olan, kış sebzesi olarak yetiştirilen ve yaprakları koyu yeşil olan bir lahana çeşididir. Doğu Karadeniz(Ordu Giresun,Trabzon,Rize,Artvin) halkının temel besin maddesidir. Yaz kış yenilen bu sebzenin adı Eski Yunancadaki lahana "yenilebilen sebze"  kelimesinden gelmekte ve bölgede pancar,  kelem, pezük, lu (Lazca), şaviphali (Gürcüce) olarak da adlandırılmaktadır. Kara lahana, C vitamini açısından zengindir. Ayrıca, A, B, E vitaminleri ile kalsiyum, potasyum, kükürt, magnezyum, bakır ve demir minerallerini bol miktarda içerir.

11. 100 gram taze kara lahana ortalama şunları içerir: 

12. Faydaları • C vitamini bakımından zengindir. • Yapısında kükürt bulunur. Kükürt solunum sistemi ve oksijen dengesini korumak açısından önemli bir maddedir. • Çiğ olarak yemek veya sıkarak suyunu içmek daha faydalıdır. • Kansızlığı giderir. • İdrar söktürür. • Vücutta biriken zehirli maddelerin atılmasını sağlar.

13. Mide ve bağırsak yaralarını yumuşatır. • Kabızlığı giderir. • Kandaki şeker miktarını düşürür. Şeker hastaları için oldukça faydalıdır. • Vücudu hastalıklara ve kansere karşı korur. • Göğüs ucu çatlaklarını giderir. • Sarılık ve safra kesesi hastalıkları için iyidir. • Astımda faydalıdır. • Romatizma, siyatik, lumbago ve Apsede yararlıdır. • Ses kısıklığını giderir. • İştah açar.

14. Kara lahana’nın Zararları: Kara lahana sebzesinin çok büyük zararları yoktur. Ancak Guatr (troid) hastalığı olanlar yememelidir. Bol bol tüketmemiz gereken bir sebzedir. Ülkemizde de çok çeşitli yemekleri vardır

15. KIRMIZI LAHANA Kırmızı lahana turpgillerden geniş ve kalınca kat kat yaprakları olan, güz sebzesi olarak yetiştirilen ve yaprakları koyu kırmızı/bordo olan bir lahana çeşididir.Akdeniz’de üretim fazladır ama Türkiye genelinde yetiştirilen bir sebzedir. Kırmızı lahana beyaz lahanaya göre kışın saklamaya daha elverişlidir. Salatalarda bolca kullandığımız bu lahana, riboflavin, folik asit, kalsiyum, demir, magnezyum ve diyet lifi yönünden de çok zengin. Ayrıca iyi bir A, C, K vitamini kaynağıdır.

16. 100 gram taze Kırmızı lahana ortalama şunları içerir :

17. Faydaları • Balgam söktürücüdür. Yumuşatıcı ve hazmettirici özellikleri vardır. • Haricen iyi bir yara iyileştiricisi ve ağrı kesicidir. • Lahana tohumu dahilen kurt düşürücü ve idrar söktürücü olarak kullanılır. • Yaralı ve şiş ayaklara yapraklar ezilerek sarılırsa çok yararı olur. • İçerdiği kimyasallar nedeniyle bedenin hastalıklara karşı direncini arttırır

18. Not:Kırmızı lahana,beyaz lahanaya göre daha fazla antioksidan içerir.Ayrıca kırmızı lahanada bulunan karatenoidler vücutta A vitaminine dönüşerek görme büyüme ve gelişme sağlığı üzerinde olumlu etki sağlar. Bol bol tüketmemiz gereken bir sebzedir.

19. BRÜKSEL LAHANASI Brüksel lahanası Turpgillerden, küçük yumru şeklinde ve kalınca kat kat yaprakları olan bir sebze türüdür. Brokoli gibi kansere yakalanma riskini azalttığı düşünülen bir başka kış sebzesini veren Brüksel lahanası, turpgillerdendir. Anayurdu bilinmeyen bitki, ABD ve Avrupa'da yaygın şekilde yetiştirilmektedir. Türkiyede de tarımı başlamış olup sebze, halk arasında yavaş yavaş tanınmaktadır. Minyatür lahanaları andıran ve kokusu keskin olan başçıklar sıkı sarımlı olup iri bir ceviz kadar büyür ve sebze olarak yenilir. Brüksel lahanası, düşük kalori değerine karşılık potasyum ve demir gibi mineraller ile A, C ve E vitaminlerini yüksek oranlarda içeren çok yararlı bir besindir. C vitamini bakımından zengindir

20. 100 gram Brüksel Lahana ortalama şunları içerir

21. Faydaları • Turpgillerdeki tüm sebzeler gibi, özellikle akciğer, mide ve kalınbağırsak (kolon) kanserlerine yakalanma rizikosunu en aza indirger. • C, E ile A vitamini (betakaroten) gibi antioksidan maddeleri yüksek oranda içerdiğinden kalp hastalıklarına yakalanma, kalp krizi geçirme ve katarak illetine tutulma rizikosunu da düşürür. • Yüksek oranlarda demir minerali ile folik asit içerdiğinden kansızlığı ve doğum yapacak kadınların spina bifida (omurganın bir yanının açık olması) hastalığına yakalanmış çocuk doğurma rizikosunu en aza indirir. • Gene yüksek oranda potasyum minerali içermesi nedeniyle yüksek tansiyonu düşürür ve tansiyonu belli düzeyde tutar. • Bol bol tüketmemiz gereken bir sebzedir.

23. Kaynakça • http://bilgicix.blogspot.com • http://www.eokulmedya.com/ • http://science.howstuffworks.com • http://www.turkish-cuisine.org • http://adanafide.com.tr • http://tr.mydearbody.com • http://www.harmantarim.com • http://www.turkiyes.net • http://www.halforderfriedrice.com • http://blaxill.com • http://www.e-tarifler.com • http://ustaninyemektarifleri.com