260 likes | 463 Views
Omgaan met onzekerheid aandachtsgebied: meteorologie. Frank Lantsheer KNMI. Onzekerheid in de meteorologie. Wetenschap of natte vingerwerk? Het KNMI Het prognose systeem Een weeralarm Conclusies. Wetenschappelijke benadering. Dynamica Thermodynamica. Numerieke wiskunde.
E N D
Omgaan met onzekerheidaandachtsgebied: meteorologie Frank Lantsheer KNMI
Onzekerheid in de meteorologie • Wetenschap of natte vingerwerk? • Het KNMI • Het prognose systeem • Een weeralarm • Conclusies
Wetenschappelijke benadering • Dynamica • Thermodynamica Numerieke wiskunde (Navier Stokes in vectornotatie) (Boyent Convection) (Clausius-Clapeyron, meteorologie notatie)
Natte vingerwerk? • slakken zijn op padveel kikkertjes in het graser komt vast regen weerprofeten
KNMI Sinds: 31 januari 1854 Eerste directeur: Prof. C.H.D. Buys Ballot (1817-1890) Prof. C.H.D. Buys Ballot “Sonnenborgh”
Taken en verantwoordelijkheden • KNMI-Wet (2002) • Veiligheid en waarschuwingen • Algemene toegang tot informatie over de weercondities in Nederland • Verrichten van onderzoek • Extreem weer • In Nederland: weeralarm; www.knmi.nl • Europa: www.meteoalarm.eu
Het prognose systeem Atmosfeer modellen producten (DMO) nabewerking statistiek waarnemingen meteoroloog deterministisch ensembles
Onzekerheid en prognose systeem Atmosfeer modellen products (DMO) nabewerking statistiek waarnemingen meteoroloog • Regelmatig rooster vs willekeurige posities • Subgrid processen (parametrisatie) • Interpretatie keuzes • Representativiteit • (extremen) • Conceptuele • modellen
Europa: ECMWF KNMI: HIRLAM GB: UKMO Meteo France DWD Amerika Canada Japan Atmosfeermodellen
Weeralarm systematiek • Het weeralarm is GEEN gedragsadvies maatschappij impact (expert team) meteorologie meteorologie meteorologie Periode: -36 tot -240 uur Vroege voorwaarschuwingSpecifieke gebruikers Drempel: 5% Ca. 36 uur voor ‘event’ voorwaarschuwingalgemeen publiek Drempel: 50% Ca. 12 uur voor ‘event’ weeralarmalgemeen publiek Drempel: 50% 1 2 3
ECMWF(04:13 lt): …… donderdag trekt een randstoring langs de 50e breedtegraad oostwaarts en beïnvloedt het weerbeeld in het zuiden van het land……. Hirlam (18:13 lt): ……….. NEERSLAG: ………. In de loop van morgen in Limburg mogelijk wat sneeuw. ECMWF en HiRLAM guidancedinsdag voor donderdag % neerslag mm neerslag
ECMWF (04:26 lt): ……, maar details in het hoogtepatroon zorgen dat het occluderend front morgen over het hele land (van ZW naar NO) trekt i.p.v. oostwaarts over het zuiden van het land. Hirlam (06:22 lt): ……….. NEERSLAG: … Donderdag ochtend (rond 09 UTC) van het ZW uit sneeuw. Zodra de wind draait naar WZW overgaand regen (in het ZW rond 13 UTC). UKRM is zo'n 3 uur sneller!! ECMWF en HiRLAM guidancewoensdag voor donderdag
Woensdag 7 febr. 2007 • 12:33 lt: Voorwaarschuwing voor extreem weer:In de loop van donderdagochtend trekt een omvangrijk sneeuwgebied van het zuiden uit langzaam naar het noorden. …… …. Het KNMI schat de kans op een weeralarmsituatie momenteel in op 75% • Guidance Hirlam (13.39 lt): …..NEERSLAG: ………….. VOORWAARSCHUWING VOOR SNEEUW: In de loop van donderdagochtend (rond 08 UTC) van het ZW uit sneeuw. Zodra de wind draait naar WZW overgaand in regen (in het Zuiden is dat rond 18UTC). 15:00 lt: Expert team bijeen besluit: WEERALARM
Beoordeling achteraf criterium • meer dan 90 % kans op 10 cm per 6 uur, of 3 cm per uur, optredend in gebied met schaalgrootte 50 km. toetsing • 1) het weeralarm is tijdig uitgegeven • 2) het criterium van 10 cm per 6 uur is niet gehaald (90% zekerheid) • 3) het criterium van 3 cm per uur op 1 punt is gehaald (Gilze Rijen), maar, op basis van de waarden in omliggende punten valt in te schatten dat er hoogstens een kans is van 20% dat het criterium voor de vereiste gebiedsgrootte is overschreden. • Conclusie : voor 90% een vals alarm Opmerking • De hoeveelheid van 5cm per 6 uur (waarvoor het weeralarm feitelijk is uitgegeven) is wel gehaald ( met 90% zekerheid)
Conclusies: Zekerheden in de meteorologie zijn er niet, zelfs niet achteraf. Was het weeralarm van 8 febr. 2007 terecht of onterecht? • Meteorologie: tevreden (vals alarm hoort bij veiligheidsberichtgeving) • Veiligheidsorganisaties: goed dat er op tijd is gewaarschuwd • Algemeen publiek: weeralarm?, leuk dat er een keer sneeuw valt