100 likes | 518 Views
Azərbaycan Respublikası Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi Azərbaycan Dövlət Aqrar Universiteti. Fakultə: Aqronomluq Kafedra: Torpaqşünaslıq,aqrokimya və ekoloji kənd təsərrüfatı Fənn: Aqrokimya Mövzu AZOTLU GÜBRƏLƏR, ONLARIN İSTEHSALI VƏ SƏMƏRƏLİ TƏTBİQİ 2009-2010. Plan.
E N D
Azərbaycan Respublikası Kənd Təsərrüfatı NazirliyiAzərbaycan Dövlət Aqrar Universiteti Fakultə: Aqronomluq Kafedra: Torpaqşünaslıq,aqrokimya və ekoloji kənd təsərrüfatı Fənn: Aqrokimya Mövzu AZOTLU GÜBRƏLƏR, ONLARIN İSTEHSALI VƏ SƏMƏRƏLİ TƏTBİQİ 2009-2010
Plan 1. Azotun bitkilərin həyatında fizioloji rolu və onun müxtəlif bitkilərdə miqdarı. 2. Bitkidə azot çatışmamalığının xarici əlamətlərini göstərən tablolar. 3. Torpaqda azotun toplanma üsulları, formaları, çevrilmələri və miqdarı. 4. Təbiətdə və təsərrüfatda azotun dövranı sxemi. 5. Əsas azotlu gübrələrin növləri. 6. Geniş istehsal edilən və tətbiq olunan azotlu gübrələrin (NH4NO3; (NH4)2SO4; NH4Jl və JO(NH2)2) istehsalı və fiziki xassələri.
Torpaqda azotun əsas mənbəyi humusdur. Bitkilərin qidalanması zamanı mənimsənilən azot birləşmələri aşağıdakı qruplara bölünür: 1. Azot turşusunun duzları. 2. Ammonium duzları. 3. Bir sıra üzvi azot birləşmələri. • Nitrat turşusunun duzları. Paxlalı bitkilər yumurjuq bakteriyalarının köməyi ilə havanın sərbəst azotunu mənimsəyir.
AZOTUN TORPAQDA MİQDARI VƏ ONUN DİNAMİKASI, ƏMƏLƏ GƏLMƏSİ, ÇEVRİLMƏSİ • Boz torpaq tipində azotun miqdarı 0,10-0,25%, • Adi qara torpaqlarda 0,25-0,45% • Qara torpaqlarda isə 0,40-0,50% arasında dəyişir. Torpaqda azotun əsas hissəsi bitki tərəfindən bilavasitə istifadə olunmayan formadadır. Onun yalnız 1%-i mineral formadadır.
Torpaqda tərkibində azot olan üzvi maddələrin parçalanması sxematik olaraq aşağıdakı şəkildə gedir: • Zülallar proteinlər humin maddələri amin turşuları amidlər ammonyak nitrit nitrat
Təbii halda torpaqda azotun miqdarı iki yolla toplanır: • a) atmosfer çöküntüləri ilə; • b) azot toplayan bakteriyaların fəaliyyəti nətijəsində.
1. Tərkibində azot ammonium və nitrat formasında olan gübrələr (NH4NO3). 2. Tərkibində azot yalnız ammonium formasında olan gübrələr (NH4)2SO4 və NH4Cl. 3. Tərkibində azot yalnız nitrat formasında olan gübrələr (NaNO3), Ca(NO3)2 və KNO3. 4. Tərkibində azot amid formasında olan gübrələr CO(Na2)2, CaCN2.