Download
1 / 14
790 likes | 6.26k Views
UNIVERSITETI ”Planetar” Departamenti i Shkencave të Edukimit. Leksioni 4: Instrumentet me goditje dhe mjetet trupore. Ma. Majlinda HALA. Mjetet trupore. Mjetet trupore i gjejmë të vendosura në trupin tonë. Ato janë: shuplakat (goditja e tyre), gishtat (kërcitja e tyre), fishkëllima,
E N D
UNIVERSITETI ”Planetar”Departamenti i Shkencave të Edukimit Leksioni 4: Instrumentet me goditje dhe mjetet trupore Ma. Majlinda HALA
Mjetet trupore Mjetet trupore i gjejmë të vendosura në trupin tonë. Ato janë: • shuplakat (goditja e tyre), • gishtat (kërcitja e tyre), • fishkëllima, • zëri ynë. Duartrokitja me shuplakazakonisht përdoret për shoqërimin e lojërave ose këngëve të ndryshme; Fishkëllima është shumë i përhapur në jetën e përditshme dhe zakonisht përdoret në shoqërimin e pjesëve të ndryshme muzikore; Zëri që është instrumenti më i përsosur dhe laringu është ai që luan rolin e instrumentit.
Instrumentet me goditje Instrumentet me goditjejanë të shumëllojshme. Ato janë: • gurët, • shkopinjtë, • rraketakja, • këmborët, • poçi, • lugët, • qypi, • etj.
Instrumente me goditje KëmborëtRaketakja Gurët Luget Qypi
Instrumentet ORF Carl Orff (1895-1982) kompozitor gjerman dhe edukator i cili ka zhvilluar një qasje unike të arsimit të muzikës. Orffi përcaktoi një muzikë ideale për fëmijët, që nuk vinte vetëm por që lidhej shumë me me lëvizjen, vallen recitimin Filozofia Orff-it inkurajoi fëmijët të përjetojnë muzikën në nivelin e tyre të të kuptuarit. Një thënie e Karl Orff është: "Përvoja vjen e para, pastaj intelekti." Një përvojë të suksesshme dhe pastaj kënaqësia, është bazë për një proces pozitiv të mësuarit.Fëmijët janë të inkurajuar të mësuarit në mjedisin e tyre natyror për të luajtur, ndërsa improvizimi ju inkurajohet fëmijëve që ti lejojë ata për të shqyrtuar mundësitë në muzikë. Filozofia Orff mbështetet kryesisht në muzikën popullore të të gjitha kulturave. Ato (muzikat) janë të pothuajse të gjitha në shkallë universale pentatonike.
Pse kemi një grup të përzier të instrumenteve Orf Instrumentet Orf janë pjesë e një qasje të tërë të mësuarit rreth muzikës. Këto instrumente posedojnë një timbër unik dhe përdorimi i tyre i ndihmon fëmijët të bëhen të ndjeshëm ndaj muzikës që ata vetë shoqërojnë. Ndërsa dëgjuesit (po fëmijë) pjesëmarrës të vëmendshëm si ata luajnë së bashku në një ansambël. Me këto instrumente mësuesi mund të krijojë një orkestër të vogël për shoqërimin e këngëve apo lojëravendryshme muzikore.
Këto instrumente të lejojnë vendosësh një unitet memuzikën, lëvizjen, vallen dhe fjalën. Disa nga instrumentet Orff janë: • tamburi, • timpani, • shkopinjtë, • triangolo/zilka, • ksilofoni, • metalofons • glokenshpili.
Instrumentet ritmike Tamburi lodraështë një kasë cilindrike e cila në pjesën e sipërme ka lëkurë që mund të tendoset dhe lirohet me anë të një mekanizmi të posacëm.është instrument që mund të akorodohet prandaj mund të prodhojë tingull me lartësi të caktuar. Ngjyra e tingullit të timpanit është e butë dhe në të mund të luhet duke goditur lëkurën me dy shufra që mbarojnë me m e kokë të veshur me fill të butë. Defi/dajrejapërbëhet nga një rreth druri i i hollë i cili në njërën anë ka lëkurë të tendosur. Rrethi e ka gjerësinë 5-7 cm, ku ka disa të prera gjatoshe në të cilat vendosen disqe të vogla të quajtura zile vendosur në kuadrin e saj qarkore, të cilat prodhojnë tingull të të ëmbël, të fortë sipas goditjeve që i jep asaj. Ajo mbahet me dorën e majtë dhe dora e djathtë luan duke e goditur me gishtërinj anën e jashtnme të saj. ka Dikur ajo përdorej nga muzikantë të ushtrisë turke të njohur si "Janissaries." Mozarti e përdori për herë të parë dajre në muzikën e tij në 1782. Disa dajre moderne nuk kanë një daulle kokat dhe përbëhen vetëm nga kornizë dhe jingles.
Kastanjetapërbëhet nga dy copa druri në formën e një predhe që janë të varura së bashku. Kur copa druri grevë njëri- tjetrin, ata krijojnë një tingull melodioz që është e lidhur shpesh me vallet spanjolle. Trekëndëshi/triangolo,është një shufër metalike në formë trekëndëshi me një kënd të hapur. Varet në pult ose në një mbajtëse të posacme dhe tingulli prodhohet duke goditur me një shufër metalike. Shufra mbahet me dorën e djathtë. Tingulli mund të ndërpritet duke e kapur me dorën tjetër pas goditjes me shufër.
Shkopinjtë nuk janë gjë tjetër vecse dy shkopinj cilindrikë të cilët goditen me njëri tjetrin Marakasinë fillimi ishte i mbushur me fara thatë. Marakasi u zhvilluan në Karaibe dhe Amerikën e Jugut. Rrahjet e tyre krijojnë një zë melodioz. Marakasi modern është i për bërë nga një shumëllojshmëri materialesh të ndryshme duke përfshirë plastiken dhe drurin.
