140 likes | 320 Views
NODWEDDION DIOGELWCH A DDEFNYDDIR YNG NGHYLCHEDAU'R PRIF GYFLENWAD. Ffiseg 2. P ŵer Trydanol. Rhaid cofio: P ŵer trydanol (W) = Cerrynt(A) × Foltedd(V) neu P = IV. P ŵer = Cerrynt × Foltedd = 0.25 × 240 = 60W. Cerrynt = 0.25A Foltedd = 240V.
E N D
NODWEDDION DIOGELWCH A DDEFNYDDIR YNG NGHYLCHEDAU'R PRIFGYFLENWAD Ffiseg 2
Pŵer Trydanol Rhaid cofio: Pŵer trydanol(W) = Cerrynt(A) × Foltedd(V) neu P = IV Pŵer = Cerrynt × Foltedd = 0.25 × 240 = 60W Cerrynt = 0.25A Foltedd = 240V Pŵer = Cerrynt × Foltedd = 12.5 × 240 = 3000W = 3kW Cerrynt = 12.5A Foltedd = 240V
Pŵer Trydanol Rhaid cofio: Pŵer trydanol(W) = Cerrynt(A) × Foltedd(V) Cerrynt = 0.5A Foltedd = 240V Pŵer =? Cerrynt = 2A Foltedd = 240V Pŵer =? Ateb: 480W Ateb: 120W Cerrynt = 0.4A Foltedd = 240V Pŵer =? Cerrynt = 3A Foltedd = 240V Pŵer =? Ateb: 720W Ateb: 96W
Pŵer Trydanol Rhaid cofio: Pŵer trydanol(W) = Cerrynt(A) × Foltedd(V)
Pŵer Trydanol Rhaid cofio: Pŵer trydanol(W) = Cerrynt(A) × Foltedd(V)
Plwg Trydanol Rhaid cofio: Y wifren fyw sy’n cludo’r trydan Y ffiws sy’n diogelu’r offer rhag niwed Y wifren ddaear sy’n gyfrifol am ein diolegu ni rhag nam yn y gylched Plastig neu rwber yw deunydd y plwg, a gorchudd y gwifrau Daear Byw Ffiws Niwtral Daliwr Cêbl Cêbl
Plwg Trydanol Pa blwg sydd wedi ei wifro’n gywir? A B C D E F
Pŵer Trydanol a’r Ffiws Rhaid cofio: Pŵer trydanol(W) = Cerrynt(A) × Foltedd(V) Cerrynt = ? Foltedd = 240V Pŵer = 720W Cerrynt = ? Foltedd = 240V Pŵer = 120W Cerrynt = ? Foltedd = 240V Pŵer = 3000W Cerrynt = ? Foltedd = 240V Pŵer = 480W Pa ffiws fydd rhaid ei ddefnyddio? 3A 5A 13A
Gwaith y ffiws Mae’r cerrynt yn teithio ar hyd y wifren fyw, trwy’r offer (bwlb yn yr achos hwn), ac yn ôl ar hyd y wifren niwtral. `
Mae gormod o gerrynt i gryfder y ffiws. Mae’n torri ac yn creu bwlch yn y gylched. Rhan o’r wifren fyw yn cyffwrdd ag ochr yr offer. Mae llawer o gerrynt yn llifo nawr ar hyd y wifren ddaear. Gwaith y ffiws Dangosir yma beth sy’n digwydd pan fo nam yn y gylched.
Torrwr cylched Defnyddir torrwr cylched mewn unedau defnyddiwr modern. Fe fydd torrwr cylched bach (MCB – miniature circuit breaker) yn cael ei ddefnyddio yn lle ffiws. Os yw’r cerrynt yn uwch na’r gwerth sy’n cael ei nodi, bydd cryfder yr electromagned yn codi, ac yn gwahanu’r cysylltau gan greu bwlch yn y gylched a diffodd yr offer. Nid yw torrwr cylched yn eich amddiffyn petaech yn cyffwrdd â chydran fyw – yn debyg i ffiws. • Manteision dros y ffiws:- • mae’n gweithio llawer yn gynt • Mae’n bosibl ei ail-osod Cliciwch yma am fwy o wybodaeth o’r we.
Bwlch yn y gylched byw niwtral cyflenwad pŵer Dyfais Cerrynt Gweddillol (RCDs – residual current devices) Pwrpas hwn yw eich diogelu rhag sioc drydan. Mae’n fath arall o dorwr cylched sy’n mesur a chymharu’r cerrynt yn y gwifrau byw a niwtral – os ydynt yn gyfartal mae popeth yn iawn. Os oes nam, fe gewch chi sioc bach, ond nid digon i’ch ladd. Dylech chi ddefnyddio RCD bob tro wrth weithio â pheiriannau yn yr awyr agored. Os oes gwahaniaeth yng ngherrynt y wifren byw o’i gymharu â’r niwtral, fe fydd electromagned yr ochr byw yn tynnu’r bar haearn i lawr gan wrthio’r botwm i fyny a chreu bwlch yn y gylched. Effaith hyn fydd i atal trydan rhag cyrraedd yr offer. Dechreuwch y dril i weld yr RCD wrth ei waith. Rhaid ail-osod y switsh cyn ddefnyddio’r RCD eto. B colyn N bar haearn Coiliau gwifren (electromagnet) dechrau’r dril cerrynt i mewn cerrynt allan
1.5V Foltedd(V) Amser(T) Osgilosgop Osgilosgop 1.5V 1 fed s 50 230V Foltedd(V) Amser(T) CU a CE Ystyr CU yw “Cerrynt Union” – mae’r cerrynt yn teithio mewn un cyfeiriad yn unig e.e. batri Ystyr CE yw “Cerrynt Eiledol” – mae’r cerrynt yn newid 50 gwaith pob eiliad (amledd = 50Hz). Dyma’r cerrynt sy’n dod o’r prif gyflenwad.
Mae llawer o adeiladwyr yn defnyddio offer sy’n gweithio ar 110V. Mae hyn yn foltedd sy’n sicrhau llai o siawns o gael eich lladd. Mae’r UDA wedi dewis foltedd o 120V i’w phrif gyflenwad. Oherwydd hyn, mae rhai gwneithurwyr offer trydanol yn cynnwys switsh ble mae modd dewis y foltedd mae’r darn o offer yn ei ddefnyddio – fe fydd defnyddio’r offer gyda’r switsh ar 120V yn y wlad yma’n niweidiol i’r offer. Pam 230V? • Mae’r Deyrnas Unedig a gwledydd Ewrop wedi defnyddio 230V ers y dechrau. • Costio llawer o arian i newid i foltedd îs bellach – offer yn defnyddio 230V. • Bydd angen llawer o newidyddion er mwyn i’r offer sydd gennym i weithio ar foltedd îs. • Bydd angen gwifrau hyblyg a mwy trwchus (foltedd is cerrynt uwch er mwyn sicrhau yr un pŵer).