TEMİZ ODA ve HAVALANDIRMA SİSTEMLERİ (HVAC) İlaç Endüstrisindeki Uygulamaları

1. TEMİZ ODAve HAVALANDIRMA SİSTEMLERİ (HVAC) İlaç Endüstrisindeki Uygulamaları ATOTEST 08 Haziran 2012 LEGACY OTTOMAN HOTEL Ecz. Dilek Sunar

2. TEMİZ ODA • Temiz oda: ISO 14644-1 Hava kaynaklı partikül konsantrasyonunun kontrol edildiği, partiküllerin oda içine girişini, oda içinde oluşmasını ve tutulmasını minimize etmek için inşa edilen ve kullanılan, ayrıca ısı, nem ve basınç gibi diğer ilgili parametrelerin gerektiği şekilde kontrol edildiği oda. Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

3. MODERN TEMİZ ODA KULLANIM ALANLARI • İLAÇ/ HAMMADDE/ BİYOTEKNOLOJİK ÜRÜN ÜRETİMİ • TIBBİ MALZEME/KOZMETİK/GIDA ÜRETİMİ • HASTANELER (AMELİYATHANE/YOĞUN BAKIM ÜNİTELERİ) • ELEKTRONİK/OTOMOTİV (cam..) SANAYİ • LABORATUVARLAR Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

4. TEMİZ ODA DİZAYNI GEREKLİLİKLER: • UYGUN HAVALANDIRMA SİSTEMİ (HVAC) • UYGUN DİZAYN, BOYUT • UYGUN YAPI MALZEMELERİ • UYGUN EKİPMAN • UYGUN HİJYEN UYGULAMALARI • PERSONEL EĞİTİMLERİ • UYGUN DOLAŞIM (sirkülasyon) Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

5. TEMİZ ODA SINFLARI • EN / ISO 14644 - 1 Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

6. ♦EUDRALEX, ANNEX-1 ve ISO 14644-1 TEMİZ ODA SINFLARI Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

7. SINIFLAR ARASI AYIRIM AIR LOCK = HAVA KİLİDİ • MALZEME LOKU: TURBÜLANSLI AKIŞ : HAVA DUŞU • MALZEME GEÇİŞ KUTUSU (material pass through) : HEPA FİLTRELİ : HEPA FILTRESİZ (+UV) • SOYUNMA ODALARI Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

8. SINIFLAR ARASI AYIRIM Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

9. SINIFLAR ARASI AYIRIM Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

10. HVAC SİSTEMİNİN AMACI HVAC = Heating, Ventilation and Air Conditioning system • HVAC sistemi şu parametrelerisağlar ve kontrol eder: • Sıcaklık • Rutubet (%RH) • Saatteki hava değişim sayısı (ACH=Air Changing per Hour) • Basınç farkları • LAF hava hızı (Laminar Air Flows) • Canlı/cansız partikül sayısı Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

11. HVAC Sistemi komponentleri : AHU • Air Handling Units (AHU) Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

12. Filtre seçimi (EN 779/2002) Not: Am %: G1 - G4 sınıfındaki ön filtreler için ortalama toz yakalama.        Em %: F5 - F9 sınıfındaki hassas filtreler için ortalama verim. Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

13. EN 1822-1: 1998 Table 1: Classification of HEPA and ULPA Filters Filtre üreticisi tesisinde yapılan testler Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

14. Filtre seçimi (BS EN 1822-12009) Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

15. Filtre seçimi (BS EN 1822-1 2009) Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

16. Filtre seçimi (BS EN 1822-12009) Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

17. H 13-H14 Hepa filtreler Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

18. HEPA FİLTRE HIGH EFFICIENCY PARTICULATE AIR FILTER • YÜKSEK VERİMLİLİKTE • PARTİKÜL TUTUCU HAVA FİLTRESİ • DOP/PAOpartikül penetrasyonu 0.3 µm partiküle göre %99.97 DEN BÜYÜK (IES RP-CC001/ISO 13408) • TEMİZ İKEN NORMAL DEBİSİNDE MAKSİMUM 250Pa BASINÇ KAYBINDA, 4ft/d HIZDA HAVA GEÇEN • NOT:1mm/saat hızında hava geçerse bir havlu dahi %99.97 oranında 0.3 µmpartikülü tutar. • KULLANILIP ATILAN FİLTRELERDİR Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

19. ATMOSFER TOZUNUN BOYUTUNA GÖRE DAĞILIMI Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

20. FARKLI PROSESLER İÇİN FARKLI HAVC SİSTEM DİZAYNLARI Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

21. FARKLI HVAC SİSTEMLERİ • En temiz alandan daha az temiz alana akış • Dinamik barier sistemi • Resirkülasyon var veya yok • Filtrasyon tipleri Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

22. HAVC SİSTEM DİZAYNLARI KRİTİK PARAMETRELER: • Sıcaklık/rutubet • Hava değişim sayısı • Basınç fakı • Canlı/cansız partikül Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

23. HAVC SİSTEM DİZAYNLARI Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

24. HAVC SİSTEM DİZAYNLARI Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

25. HAVC SİSTEM DİZAYNLARI • ASEPTİK ÜRÜN KORUMAYA YÖNELİK EN TEMEL HAVA AKIŞI: Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

26. ASEPTİK / MİKROBİAL HASSASİYETİ YÜKSEK ÜRÜNLER: SON NOKTA HEPA FİLTRE ≥30-40 HAVA DEĞİŞİMİ BASINÇ BASAMAKLANDIRMA MAX. 23º C MAX. %60 RH RESİRKÜLASYON VAR HAVC SİSTEM DİZAYNLARI Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

27. HAVC SİSTEM DİZAYNLARI Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

28. ISPE (VOL 3-1999)Kavramsal dizayn Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

29. ÇALIŞAN PERSONELİ KORUMAK İÇİN KORUYUCU KABİN KULLANIMI HAVC SİSTEM DİZAYNLARI Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

30. HAVC SİSTEM DİZAYNLARI • ODF = TOZLU ÜRETİM ŞEKLİ İÇİN UYGUN Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

31. HAVC SİSTEM DİZAYNLARI ODF = ORAL DOZAJ FORMLARI • SON NOKTA /AHU HEPA FİLTRE (CROSS CONTAMONATION için) • ≥20 HAVA DEĞİŞİMİ (ISIL YÜKE BAĞLI olarak daha yüksek olabilir) • BASINÇ BASAMAKLANDIRMA (pressure cascade) • MAX. 25ºC MAX. %65 RH • 20±3 ºC & max. %65 rh (IEST-RP-CC012) • MAX. %30-35 RH (NEM HASSAS ÜRÜNLER) • RESİRKÜLASYON VAR / YOK (ÇOK TOZLU/YÜKSEK AKTİVİTELİ PROSES için) Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

32. PROSES ODALARINDAKİ ETKİSİZ HAVA AKIŞI HAVC SİSTEM DİZAYNLARI Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

33. HANGİSİ HANGİ ÜRETİM İÇİN????       Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

34. FARKLI PROSESLER • TARTIM ODASI Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

35. FARKLI PROSESLER TOZLU ORTAMLARDA TOZ TOPLAMA UNİTESİ Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

36. TEMİZ ODA STANDARTLARI VE REHBERLERİ Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

37. STANDARTLAR & REHBERLER Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

38. ISO 14644-1 • Yayınlanmış “ sınıflandırma (classification)” standartıdır. • 1-9 arası sınıf ve sınıflandırma kurallarını içerir. • EU GMP EK-1 ve FDA Aseptik Proses Rehberleri referans olarak göstermiştir. • Ön test koşulları: Bu tür ön testlere örnek olarak şunlar verilebilir: a) hava akış hacmi yada hız testleri; b) hava basınç farkı testi c) Filtre/kabin sızıntı testi; Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

39. ISO 14644-1 ile karşılaştırma ISO 14644-1  EUDRALEX, ANNEX-1  FDA  Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

40. ISO 14644-1 EUDRALEX, ANNEX-1, ISO 14644-1 ve FDAKARŞILAŞTIRILMASI: • Numune alınan nokta sayıları ISO için sınıfa hassas değildir. ISO 14644-1:√AISO 5 25 m²ANNEX-1: √A 5 nokta Annex-1 • Oda sınıflandırılması için A sınıfında her örnekleme noktasında 1m³ örnek alınmalıdır. • Örnek sayısı ve örnek hacmi için EN/ISO 14644-1 metodolojisi kullanılır. Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

41. ISO 14644-1 ISO 14644-1:Örnek hacminin belirlenmesi: ISO 5 • Vs:Her konum için tek örnek hacmi • Cn,m: lgili sınıf için belirtilen en yüksek partikül sınıf limitidir. (m³) EUDRALEX: OLMAZSA OLMAZLAR:Sınıf Aörnek hacmiher nokta için1m³ yaklaşık 36 dakika (1m³ ) Min. 2 litre örnek hacmi ve Min.1dak. örnekleme süresi olmalı 1 numune noktası ise min. 3 örnek hacmi alınacak. Sınıf B her nokta için 689 litreyaklaşık 25 dakika Sınıf C-D İÇİN ISO İLE AYNI HESAPLAMA KULLANILACAK Vs = 20 . x 1 000 Cn,m Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

42. ISO 14644-1 Sınıflandırma hesaplamaları:. Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

43. ISO 14644-1 • %95 Üst Güvenirlik Limit (ÜGL) Hesaplaması: Örneklenen konum sayısı birden fazla ve ondan az olduğunda, %95 üst güven limiti hesaplanmalıdır. M =(A1 +A2 +……..AL)/L SS = (A1-M) ² +(A2-M) ² +…. (AL-M) ² L-1 SH =SS  L ÜGS =M + (ÜGS faktörü x SH) L: 2 3 4 5 6 7 8 9 faktör: 6.31 2.92 2.35 2.13 2.02 1.94 1.9 1.86 Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

44. ISO 14644-1 • %95 Üst Güvenirlik Limit (ÜGL) Hesaplaması: M=(8750+6607+2107+3786+5857+7000+8071+8000+6964)/9 = 6349,1 ≈ 6349 SS = (8750-6349) ² +(6607-6349) ² +…... (6964-6349) ² 9-1 SS = 2154,4 ≈ 2154 SH =2154 9 SH = 718 ÜGS =6349+ (1,9 x 718) ÜGS =7713 L: 2 3 4 5 6 7 8 9 faktör: 6.31 2.92 2.35 2.13 2.02 1.94 1.9 1.86 LİMİT : ISO Class 5 (0.3 µ) : 10 200SONUÇ:UYGUN Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

45. 14644-1 TASLAK REVİZYON Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

46. 14644-1 TASLAK REVİZYON Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

47. ISO 14644-2 • ISO 14644-1’e sürekli uyumu ispatlamak için test ve kontrol spesifikasyonları: • Onaylanmış standarttır. • Nelerin kontrol ve test edileceğini ve sıklıkları belirler. • GMP’nin daha sıkı ve stratejik yöntem ve sıklıkları vardır. • *FDA rehberi 6 ayda bir ister. • Annex-B’deki “risk değerlendirmesi FDA’e göre çok zayıftır. Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

48. ISO 14644-3 • Test metodlarını açıklar: • Onaylanmış standarttır. • IEST-RP-006.3’e benzer. • Metotlar spesifik ve detaylıdır. Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

49. ISO 14644-4 Dizayn ve yapım (construction) Dizayn, yapım ve başlatma (commissioning) konularında detaylı check listeri var. Mikro elektronik Hava hızı ve basınç farkı için limit verir. ΔP: 5 - 20 Pa hh: 0,2 - 0,7 m/s ISO 14644-5 Temiz oda operasyonları Personel, giyim,malzeme Temizlik, bakım ve kayıtlandırma GMP’ye uyumlu ISO 14644-6 Koşullar ve açıklamalar, sözlük ISO 14644-7 Ayırıcı cihazlar (isolator vb.) ISO 14644-8 Moleküler contaminasyon ISO 14644-........ Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul

50. IEST-RP-CC-006 Temiz oda test metotları IEST-RP-CC-034 Hepa filtre sızıntı (leak) testi IEST-RP-CC-012 Temiz oda dizaynı IEST-RP-CC-018 Temiz oda temizlik/sanitasyon (housekeeping) IEST-RP-CC-023 Temiz odalardaki mikroorganizmalar IEST RP-CC........ Ecz. Dilek Sunar ICCE İstanbul