Het delcrederebeding ACIS-symposium, Amsterdam 4 maart 2011

1. Het delcrederebedingACIS-symposium, Amsterdam 4 maart 2011 Pieter Leerink advocaat in Deventer en onderzoeker ACIS

2. Maatschappij-incasso • Premie-incasso via de tussenpersoon • Delcrederebeding

3. Art. 4:104 lid 1 Wft: Tenzij anders wordt overeengekomen of de bemiddelaar zich bij de verzekering tegenover de verzekeraar tot betaling van premie en kosten als eigen schuld heeft verbonden, verzorgt de bemiddelaar voor de verzekeraar het incasso van de premies.

4. Namens de verzekeraar • Betaling aan de assurantietussenpersoon bevrijdt de verzekeringnemer • Fouten assurantietussenpersoon bij premie-incasso voor rekening verzekeraar

5. Praktijk voorlopige debitering rekening courant op premievervaldatum • Assurantietussenpersoon kan terugboeking vragen binnen bepaalde termijn

6. Juridische duiding • Voorlopige debitering is geen betaling door een derde in de zin art. 6:30 BW • Boeking is voorwaardelijk en strekt niet tot kwijting

7. Assurantietussenpersoon vraagt geen terugboeking • Onvoorwaardelijke betaling • Strekt tot kwijting verzekeringnemer • Betaling door een derde, art. 6:30 BW

8. Vordering assurantietussenpersoon op verzekeringnemer • Nakoming of zaakwaarneming • Geen beroep op schorsing van de dekking

9. Art. 7:936 BW niet van toepassing • Indien de assurantietussenpersoon zich bij de verzekeringsovereenkomst tot betaling van de premie als eigen schuld heeft verbonden (delcredere)

10. Rechtbank Arnhem 6 juni 2007 JOR 2008/20 • Assurantietussenpersoon schiet premie voor, verzekeringnemer failleert • Curator zegt verzekeringen op en vordert dat premierestitutie op boedelrekening wordt gestort.

11. Premierestitutie bij faillissement komt aan de boedel toe • Geldt ook voor een verzekeringsuitkering • Verzekeraar kan niet bevrijdend aan assurantietussenpersoon betalen • Volmacht vervalt bij faillissement (art. 3:72 BW)

12. Assurantietussenpersoon zou zich kunnen beschermen door een pandrecht te vestigen • Waarom sprak de curator niet de verzekeraar aan? • Verdient de assurantietussenpersoon meer bescherming?

13. Delcrederebeding • Del credere: geloven • Van Dale: borg staan van een handelsagent • Beursvoorwaarden

14. 2.1 De makelaar neemt op zich de premie als eigen schuld aan de verzekeraars te zullen voldoen op het moment dat deze krachtens de verzekeringsovereenkomst verschuldigd wordt door de verzekerde. Tenzij uitdrukkelijk anders is of wordt overeengekomen zal betaling van de premie door de makelaar plaatsvinden door creditering van verzekeraars in rekening-courant voor de krachtens de verzekeringsovereenkomst door de verzekerde verschuldigde premie, op welk moment de verzekerde jegens verzekeraars zal zijn gekweten. 

15. 2.2 Verzekerde is gehouden de premie aan de makelaar te vergoeden. Ingeval de verzekering via een tweede tussenpersoon is gesloten en de verzekerde aan deze tweede tussenpersoon heeft betaald, is de verzekerde door deze betaling tegenover de makelaar eerst gekweten, wanneer deze tweede tussenpersoon aan de makelaar de premie heeft vergoed. 

16. Art. 7:936 lid 1: Heeft een tussenpersoon zich bij de verzekeringsovereenkomst tegenover de verzekeraar tot betaling van premie en kosten als eigen schuld verbonden, dan is de verzekeringnemer jegens de verzekeraar gekweten voor zover de premie en kosten voor rekening van de tussenpersoon zijn gekomen of aan deze zijn voldaan. De verzekeringnemer is tot vergoeding van die premie en kosten aan de tussenpersoon gehouden.

17. Betaling aan tweede tussenpersoon niet bevrijdend • Tweede tussenpersoon heeft geen volmacht tot premie-incasso • Betaling aan tweede tussenpersoon is riskant

18.  2.3 Onverminderd de aansprakelijkheid van verzekerde tot betaling van de verschuldigde premie aan de makelaar, zal de verzekering slechts van kracht zijn voor de termijn waarvoor de premie aan de makelaar is betaald alsmede voor de termijn, waarvoor de makelaar verzekerde krediet heeft verleend. Verzekerde zal bij de interpretatie hiervan geacht worden krediet te hebben gehad, tenzij hem dit schriftelijk is opgezegd. 

19. 2.4 Door het tot stand komen van de verzekering is de makelaar door verzekerde onherroepelijk gemachtigd verzekeraars tussentijds van hun verplichtingen uit de verzekeringsovereenkomst te ontslaan indien de verzekerde of, ingeval de verzekering via een tweede tussenpersoon is gesloten, deze tweede tussenpersoon nalaat de premie aan de makelaar te voldoen. De makelaar zal verzekeraars niet van hun verplichtingen ontslaan zonder verzekerde vooraf schriftelijk van zijn voornemen in kennis te hebben gesteld.

20. Rechtbank Rotterdam 20 mei 2009 LJN: BJ5346

21. Makelaar ontslaat verzekeraars uit hun verplichtingen, omdat verzekeringnemer de premie niet tijdig heeft betaald • Verzekeraars mochten op die mededeling afgaan • Geen verplichting verzekeraars om te onderzoeken of de makelaar verzekeringnemer hiervan conform 2.4 in kennis had gesteld.

22. Makelaar is gemachtigd om aan te sturen op beëindiging dekking • Makelaar moet wel kennisgeving doen • Daarin moet niet sanctie schorsing staan maar beëindiging • In casu niet aan voldaan

23. Tweede tussenpersoon heeft zorgplicht geschonden en is aansprakelijk • Ook zorgplicht van de makelaar? • Spagaat: eigen belang om premie te verhalen versus belang verzekeringnemer behoud dekking • Tussen makelaar en verzekeringnemer geldt het delcrederebeding

24. Art. 7:934 BW: Het niet nakomen van de verplichting tot betaling van de vervolgpremie kan eerst leiden tot beëindiging of schorsing van de verzekeringsovereenkomst of de dekking, nadat de schuldenaar na de vervaldag onder vermelding van de gevolgen van het uitblijven van betaling vruchteloos is aangemaand tot betaling binnen een termijn van 14 dagen, aanvangende de dag na aanmaning. De eerste zin geldt niet voor het geval bedoeld in artikel 83, onder c, van Boek 6 .

25. Is delcrederebeding in strijd met art. 7:934 BW • Geldt ook alleen voor vervolgpremie, niet voor eerste premie • Van art. 7:934 BW mag worden afgeweken indien verzekeringnemer geen consument is • Kritiek op, maar dat is wel de lijn (AVS 2009-2) • Makelaar handelt conform overeenkomst • Art. 6:248 lid 2 BW als noodrem?

26. Art. 7:936 BW • Ratio: assurantietussenpersoon heeft door premie te betalen geregeld dat er überhaupt uitgekeerd wordt. • Uitkering aan assurantietussenpersoon • Zodat assurantietussenpersoon premievorderingen kan verrekenen • Geldt ook voor premie uit andere verzekeringen van dezelfde verzekeringnemer

27. Algemene uitzondering voor verzekering aan toonder of order en verplichte aansprakelijkheidsverzekering • Beperking tot dezelfde verzekering bij onverplichte aansprakelijkheidsverzekering • Ratio: bescherming benadeelde • Deze beperking geldt ook indien op uitkering een pandrecht of een voorrecht rust

28. Rechtbank Maastricht 16 april 2008 LJN BD1301 • Op schade-uitkering rustte stil pandrecht Rabobank, wie gaat voor pandhouder of assurantietussenpersoon? • Directe premies mag assurantietussenpersoon verrekenen, indirecte premies van andere verzekeringen niet.

29. Probleem stil pandrecht is niet bekend. • Rechtbank als deze zich later meldt dan moet assurantietussenpersoon alsnog indirecte premie afdragen. • Onjuist m.i. • Doordat assurantietussenpersoon tot inning bevoegd was, vervalt pandrecht op dat moment.

30. Knelpunten: • Geen regeling voor het premie-incasso door de assurantietussenpersoon • Assurantietussenpersoon die niet terugboekt neemt een fors verhaalsrisico en wordt niet beschermd • Delcrederebeding in beurspraktijk vraagt om nauwkeurige uitvoering • Rol tweede tussenpersoon