1 / 75

YÜKSEKÖĞRETİM KURULU

T.C. Yükseköğretim Kurulu. Meslek Yüksekokullarına Genel Bir Bakış ve Eğilimler (Sayısal Veriler, Göstergeler) Prof. Dr. Durmuş Günay Öğr. Gör. Aslı Günay Yükseköğretim Kurulu. YÜKSEKÖĞRETİM KURULU. Türkiye’de Mesleki ve Teknik Yükseköğretim ve MYO.

ginger
Download Presentation

YÜKSEKÖĞRETİM KURULU

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. T.C. Yükseköğretim Kurulu Meslek Yüksekokullarına Genel Bir Bakış ve Eğilimler (Sayısal Veriler, Göstergeler) Prof. Dr. Durmuş Günay Öğr. Gör. Aslı Günay Yükseköğretim Kurulu YÜKSEKÖĞRETİM KURULU

  2. Türkiye’de Mesleki ve Teknik Yükseköğretim ve MYO Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 2

  3. 1. Genel Durum   Yükseköğretim alanında, mesleki eğitimin ilk basamağı olan MYO’lara yönelik temel eleştiri, iş dünyasının beklentilerini karşılayacak insan gücü yetiştirilmesinde yetersizliktir. İş dünyasının taleplerine tatmin edici düzeyde cevap verebilen sürdürülebilir bir mesleki eğitim sistemi kurulamamıştır. 1980’lerin ilk yarısından beri MYO’ların geliştirilmesine yönelik projeler uygulanmıştır. Bu projeler pilot projelerdi. Giderek büyüyen MYO sisteminin hacmi yanında yetersiz kalmanın yanı sıra projelerin uygulandığı MYO’larında bile sürekli ve kalıcı bir sistem kurulamamış ve bir mesleki eğitim geleneği oluşturulamamıştır. Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 3

  4. Genel Durum • MYO’nun sorunları özet olarak, • meslek standartlarını sağlayacak düzeyde uygulamalı eğitimin gerçekleştirilememesi, • öğrenci ve öğretim elemanlarının motivasyon eksikliği, • toplumda mesleğe dair yeterli düzeyde saygınlık algısı olmamasıdır. • Mesleki ve Teknik Yükseköğretimin yeniden düzenlenmesi için 2008 yılının ortalarından beri, YÖK bünyesinde çabalar sürdürülmektedir. Bu bağlamda düzenlemenin yasal temelini sağlamak üzere, bir dizi mevzuat değişikliği hazırlanarak, yasalaşma süreci gereği, Milli Eğitim Bakanlığına sunulmuştur. Lisans eğitimi veren eğitim fakültelerine dair öngörülen yasal düzenleme gerçekleşmiştir. MYO’ya ilişkin öneriler henüz yasalaşmamıştır. Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 4

  5. Genel Durum Türkiye’de işsizliğe karşın iş dünyasının nitelikli insan gücü bulma konusunda karşılaştığı zorluk, iş gücü arzı ile iş gücü talebi arasındaki uyumsuzluğa işaret etmektedir. Bu durum esas itibariyle, mesleki ve teknik eğitim ile iş dünyası arasındaki bağlantının zayıflığından ve hatta bazı alanlarda olmamasından kaynaklanmaktadır. İş dünyası ile eğitim sistemi arasındaki kopukluk, yeterli nitelikte, çeşitlilikte ve sayıda iş gücü yetiştirilmesine engel olmaktadır. Mesleki teknik eğitimde gözlenen temel zaafiyet, iş gücüne yeterli beceri kazandırılamamasıdır. Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 5

  6. Yetersiz/Uyumsuz Genel Durum Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 6

  7. 2. Giriş Avrupa Yeterlilikler Çerçevesinde, yeterlilik (qualification), öğrenme kazanımları (learningoutcomes) denilen üç bileşenden oluşmaktadır: Bilgi (knowledge), beceri (skill) ve yetkinlik (competence). Bu üç tür öğrenme kazanımında, asıl sorun beceri kazandırılmasında ortaya çıkmaktadır. Çünkü, Türkiye’de, meslek yüksekokullarında genel olarak, atölye, laboratuvar ve işyeri uygulamasındaki yetersizlikler dolayısıyla mezunlar mesleklerinin gerektirdiği beceriyi kazanamamaktadırlar. Teorik bilgi anlamında, genelde, yetersizlik söz konusu değildir. Ancak, yeterli beceri kazandırılamadığı takdirde, dolayısıyla yetkinlikte de zaaf ortaya çıkmaktadır. Çünkü, yetkinlik, beceri ile bilginin birleştirilerek bir işe uygulanması anlamındadır. Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 7

  8. 3.Türkiye’de Mesleki ve TeknikYükseköğretim Türkiye’de Mesleki ve Teknik Eğitim, ortaöğretim (lise) düzeyinde başlamaktadır. Mesleki ve Teknik Ortaöğretim Milli Eğitim Bakanlığının (MEB) bünyesinde bulunmaktadır. Meslek Yüksekokulları (MYO), 2547 Sayılı Kanun ile 1981 yılında üniversitelerin bünyesine dahil edilmiştir. Bilindiği üzere MYO önlisans düzeyinde (2 yıllık) eğitim vermektedir. Lisans düzeyindeki mesleki ve teknik eğitimden bu çalışmada bahsedilmemektedir. Avrupa Birliği Yeterlilikler Çerçevesi (EQF) açısından bakılacak olursa: Yeterlilikler Çerçevesinin ilk 4 seviyesindeki eğitim MEB’in sorumluluğundadır. EQF’in 5. seviyesinden (Short cycle) itibaren 8.seviyeye kadar, yani son 4 seviye, üniversitelerin bünyesinde yürütülmektedir. Türkiye’de yükseköğretim ve üniversiteler Yükseköğretim Kurulu’nun (YÖK’ün) sorumluluğu altındadır. MYO eğitimi, EQF’in 5. düzeyine karşılık gelmektedir. Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 8

  9. 4. Meslek Yüksekokulları 2547 sayılı Kanuna göre (2547/3ı) Meslek Yüksekokulu (MYO) “belirli mesleklere yönelik ara insan gücü yetiştirmeyi amaçlayan dört yarıyıllık eğitim ve öğretim veren bir yükseköğretim kurumudur″. Meslek Yüksekokulu, ilk olarak 1974-1975 öğretim yılında Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde açıldı. Daha sonra 1981 yılında üniversitelere bağlanarak Yükseköğretim Kurulu bünyesine alındı. MYO = Devlet Üniversitesi MYO+ Vakıf Yükseköğretim Kurumu MYO + Diğer MYO Vakıf Yükseköğretim Kurumu MYO = Vakıf Üniversitesi MYO + Vakıf MYO Diğer MYO = Polis MYO + Astsubay MYO (Türk Silahlı Kuvvetlerine bağlı) Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 9

  10. Meslek Yüksekokulları Devlet üniversiteleri bünyesindeki MYO’lar ile Vakıf Üniversiteleri bünyesindeki MYO’lar ve Vakıf MYO’ları, YÖK’ün kapsamı içindedir. Vakıflar, üniversite veya üniversite bünyesinde MYO kurmaksızın tek başına MYO kurabilmektedirler. Tek başına kurulan MYO’ya “Vakıf MYO” da denilmektedir. Vakıf üniversitesi MYO ile Vakıf MYO’ya, “Vakıf Yükseköğretim Kurumu MYO” adını veriyoruz. Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 10

  11. Meslek Yüksekokulları YÖK’ün bünyesindeki Meslek Yüksekokulları, aşağıdaki isimlerle eğitim ve öğretim vermektedir; • Meslek Yüksekokulu (MYO), • Teknik Bilimler MYO, • Tapu ve Kadastro MYO, • Adalet MYO, • İşletmecilik MYO, • Ormancılık MYO, • Sosyal Bilimler MYO, • Turizm ve Otelcilik MYO, • Sağlık Hizmetleri MYO, • Sağlık Bilimleri MYO, • Denizcilik MYO, • Engelliler Entegre Yüksekokulu (İki Yıllık Prog.), • Uzaktan Eğitim MYO Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 11

  12. Meslek Yüksekokulları Yukarıda belirtilen 13 ayrı ad altında kurulmuş olan MYO yanında YÖK’ün kapsamı dışında bulunan, Polis teşkilatı bünyesinde, Polis MYO’ları ile ve Türk Silahlı Kuvvetlerine bağlı Astsubay MYO’ları da mevcuttur. Bunlar “Diğer MYO” olarak adlandırılmaktadır. Diğer MYO’nun sayısı, 2010 yılı itibariyle, 31 dir. Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 12

  13. 5. MYO’larına Dair Sayısal Göstergeler Devlet Üniversitesi MYO, Vakıf Üniversitesi MYO, Vakıf MYO ve Diğer MYO’ların sayılarına dair bilgiler aşağıda verilmiştir. Toplam = 660 MYO Sayıları (2010-2011 Eğitim-Öğretim Yılı) Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 13

  14. MYO’larına Dair Sayısal Göstergeler Yukarıda sayıları verilen MYO’lardaki öğrenci sayıları aşağıda verilmiştir. Toplam = 613077 MYO’ lardaki Toplam Öğrenci Sayısı (2009-2010 Eğitim-Öğretim Yılı) Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 14

  15. MYO’larına Dair Sayısal Göstergeler Devlet Üniversitesi MYO Öğretim Elemanı Dağılımı Toplam =9209 (2009-2010 Eğitim-Öğretim Yılı) Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 15

  16. MYO’larına Dair Sayısal Göstergeler MYO’larına Dair Sayısal Göstergeler Vakıf Üniversitesi MYO Öğretim Elemanı Dağılımı Toplam =1235 (2009-2010 Eğitim-Öğretim Yılı) Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 3 16

  17. MYO’larına Dair Sayısal Göstergeler MYO’larına Dair Sayısal Göstergeler Vakıf MYO Öğretim Elemanı Dağılımı Toplam =169 (2009-2010 Eğitim-Öğretim Yılı) Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 3 17

  18. MYO’larına Dair Sayısal Göstergeler Aşağıda öğretim elemanları dağılımı ve toplam içindeki oranları verilmiştir. Devlet üniversitesi MYO’larında %76 , Vakıf Yükseköğretim Kurumu MYO’larında [Vakıf Üniversitesi MYO (%10)+ Vakıf MYO (%1)] %11 ve diğer MYO’da % 13 oranında öğretim elemanı bulunmaktadır. (2009-2010 Eğitim-Öğretim Yılı) Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 18

  19. MYO’larına Dair Sayısal Göstergeler Öğretim Elemanı Sayısı Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 19

  20. MYO’larına Dair Sayısal Göstergeler MYO ve Öğrenci Sayılarının İl, İlçe ve Beldelere Göre Dağılımı Kaynak: ÖSYM 2008-2009 Öğretim Yılı Yükseköğretim İstatistikleri Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 20

  21. MYO’larına Dair Sayısal Göstergeler MYO’larında bulunan toplam öğrenci sayısının, yükseköğretim gören toplam öğrenci sayısının 2009-2010 eğitim-öğretim yılı itibariyle % 16.8’i olduğu görülmektedir. Bu durumda, açık öğretim de dahil toplam yükseköğretim öğrenci sayısının yaklaşık 1/6’sını MYO öğrencileri oluşturmaktadır. Kaynak: ÖSYM 2004-2005, 2005-2006, 2006-2007, 2007-2008 , 2008-2009 ve 2009-2010 Öğretim Yıllarına ait Yükseköğretim İstatistikleri Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 21

  22. MYO’larına Dair Sayısal Göstergeler Yükseköğretimdeki son yıllardaki sayısal artışlar dolayısıyla, üniversite, MYO ve programlarının sayısı sürekli olarak değişmektedir (genel olarak artmaktadır). Aşağıdaki tabloda, 2000-2001 yılından 2010-2011 yılına kadar MYO sayılarındaki değişmeler gösterilmiştir. Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 22

  23. MYO’larına Dair Sayısal Göstergeler Türkiye’de Brüt Yükseköğretim Okullaşma Oranları Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 23

  24. MYO’larına Dair Sayısal Göstergeler MYO kontenjanları, yerleştirilen, sınavsız yerleştirilen öğrenci sayıları ve sınavsız/yerleşen oranının yıllara göre değişimi Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 24

  25. MYO’larına Dair Sayısal Göstergeler Aşağıdaki tabloda, 2004-2005 eğitim-öğretim yılından beri, YK/K, YK/Y ile (Y-YK)/Y hesaplanmıştır. Burada; K: Kontenjan, Y:Yerleştirilen, YK: Yeni kayıt anlamındadır. Kaynak: ÖSYM 2008-2009 Öğretim Yılı Yükseköğretim İstatistikleri,ve ÖSYM verileri ve YÖK tarafından üniversitelerden alınan veriler Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 25

  26. MYO’larına Dair Sayısal Göstergeler Kaynak: ÖSYM 2008-2009 Öğretim Yılı Yükseköğretim İstatistikleri,ve ÖSYM verileri ve YÖK tarafından üniversitelerden alınan veriler Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 26

  27. MYO’larına Dair Sayısal Göstergeler Aşağıdaki Tabloda, birinci öğretim, ikinci öğretim ve uzaktan eğitim de kontenjan, yerleşen ve yeni kayıt oranları verilmektedir. 2010-2011 Eğitim-Öğretim Yılı MYO Öğrenci Sayılarının Dağılımı Kaynak: 2010 ÖSYM İstatistikleri. Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 27

  28. MYO’larına Dair Sayısal Göstergeler Aşağıdaki Tabloda, Türkiye’de MYO’larda eğitim-öğretim yapılan toplam program sayısı ve birinci öğretim, ikinci öğretim ve uzaktan eğitim bakımından dağılımı verilmiştir. 2010-2011 Eğitim-Öğretim Yılı MYO Programlarının Dağılımı Kaynak: 2010 ÖSYM İstatistikleri. Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 28

  29. MYO’larına Dair Sayısal Göstergeler Aşağıdaki Tabloda, 2010-2011 eğitim-öğretim yılında sınavlı, sınavsız yerleşen, Meslek lisesi, Genel Lise mezunu yerleşen adayların sayıları verilmiştir. 2010-2011 Eğitim-Öğretim Yılı MYO’lara Yerleşen Adaylar Kaynak: 2010 ÖSYM İstatistikleri Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 29

  30. MYO’larına Dair Sayısal Göstergeler Aşağıdaki Tabloda 2010-2011 eğitim-öğretim yılı itibariyle çeşitli adlarda Devlet, Vakıf üniversitelerinde ve Vakıf MYO’larda bulunan MYO’ların sayıları verilmiştir. MYO türleri ve sayıları Kaynak: 2010 ÖSYM İstatistikleri Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 30

  31. MYO’larına Dair Sayısal Göstergeler Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 31

  32. MYO’larına Dair Sayısal Göstergeler YÖK çatısı altındaki ve diğer meslek yüksekokullarında üç yıla ait sayısal göstergeler. MYO’larda, yeni kayıt, mevcut, mezun, öğretim elemanı ve öğrenci/öğretim elemanı sayıları Kaynak: ÖSYM 2009-2010 Öğretim Yılı Yükseköğretim İstatistikleri Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 32

  33. MYO’larına Dair Sayısal Göstergeler Aşağıdaki tabloda, 2000-2001 Eğ-Öğretim yılından 2010-2011 Eğitim-Öğretim yılına kadar MYO’lardaki toplam kontenjan, yerleşen, yeni kaydolan ile “yeni kaydolan/kontenjan”, “yerleşen/kontenjan”, “yeni kaydolan/yerleşen” sayıları verilmiştir. Tabloda; K:kontenjan, Y:Yerleşen, YK:Yeni kaydolan anlamındadır.  Kaynak: ÖSYM Verileri ÖSYM Verileri ve üniversitelerden YÖK tarafından alınan veriler Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 33

  34. MYO’larına Dair Sayısal Göstergeler 2000-2001 Eğitim-Öğretim yılından 2010-2011 Eğitim-Öğretim yılına kadar kontenjan değişimi Kontenjan Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 34

  35. MYO’larına dair Sayısal Göstergeler 2000-2001 Eğitim-Öğretim yılından 2010-2011 Eğitim-Öğretim yılına kadar yerleşen öğrenci sayısındaki değişim Yerleşen Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 35

  36. MYO’larına Dair Sayısal Göstergeler 2000-2001 Eğitim-Öğretim yılından 2009-2010 Eğitim-Öğretim yılına kadar yeni kayıt öğrenci sayısındaki değişim Yeni Kayıt Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 36

  37. MYO’larına Dair Sayısal Göstergeler 2000-2001 ve 2010-2011 Eğitim-Öğretim yılları arasındaki Önlisans Programlarının Toplam Sayıları ve Tür Sayıları Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 37

  38. MYO’larına Dair Sayısal Göstergeler 2000-2001 Eğitim-Öğretim yılından 2010-2011 Eğitim-Öğretim yılına kadar önlisans toplam program sayılarındaki değişim Toplam Program Sayısı Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 38

  39. MYO’larına Dair Sayısal Göstergeler 2000-2001 Eğitim-Öğretim yılından 2010-2011 Eğitim-Öğretim yılına kadar önlisans program türü sayılarındaki değişim Program Türü Sayısı Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 39

  40. MYO’larına Dair Sayısal Göstergeler Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 40

  41. MYO’larına Dair Sayısal Göstergeler Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 41

  42. Durgunluğun İstihdam Üzerindeki Etkisi (AB-27+) 6. Avrupa’da Mesleki Eğitimde Eğilimler ve Öngörüler Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 42

  43. Avrupa’da Mesleki Eğitimde Eğilimler ve Öngörüler Gelecekteki İş Olanakları (AB-27+) Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 43

  44. Avrupa’da Mesleki Eğitimde Eğilimler ve Öngörüler Değişen Mesleki Yapı (AB-27+) Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 44

  45. Avrupa’da Mesleki Eğitimde Eğilimler ve Öngörüler Yeterlilikler İçin Talep, Net Değişim (AB-27+) Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 45

  46. Avrupa’da Mesleki Eğitimde Eğilimler ve Öngörüler Sektörler Bazında İstihdam Değişimi (AB-27+) Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 46

  47. Avrupa’da Mesleki Eğitimde Eğilimler ve Öngörüler Yeterliliklere Göre Arz Eğilimleri, 15+ yaşlarında iş gücü (AB-27+) Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 47

  48. Avrupa’da Mesleki Eğitimde Eğilimler ve Öngörüler Yaş, Cinsiyet ve Yeterliliklere Göre İş Gücü (AB-27+) Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 48

  49. Avrupa’da Mesleki Eğitimde Eğilimler ve Öngörüler 2010-2020 Yıllarında Meslek Gruplarına ve Yeterliliklere Göre Talepteki Değişim (AB-27+) Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 49

  50. 7. MYO’nun Sorunları 1. MYO’nun Kuruluşunda Yer Seçimi MYO kuruluş kararları, teorik düzeyde gerekli koşulları sağlamaya dayandırılsa da, yaşanılan deneyimlerden görülmektedir ki, uygulamalı eğitime destek verecek çevresel şartlar sağlanamamıştır. Özellikle küçük yerleşim merkezlerinde MYO kurulması uygulamalı eğitim/işyeri eğitim imkânını kısıtlamaktadır. 2. Öğretim Elemanları ve Yöneticiler MYO öğretim elemanları ve yöneticileri yeterli piyasa deneyimlerini sürekli yenileme ve geliştirme imkanlarına yeterince sahip değildirler. Öğretim elemanlarının deneyimlerini geliştirebilecekleri sektörel ilişkiler yeterince kurulamamıştır. Programların niteliğine uygun ve yeterli sayıda öğretim elemanı bulunmamaktadır. Buna bağlı olarak, öğretim elemanı başına düşen öğrenci sayısının fazlalığı nedeniyle, atölye ve laboratuar uygulamaları istenen düzeyde yapılamamaktadır. Program koordinatörleri için sorumluluklarına karşın teşvik edici araçlar yeterince sağlanamamıştır. Y Ü K S E K Ö Ğ R E T İ M K U R U L U 50

More Related